Ex pr®miflis patet ctiam abfurditas terti® &
quart® Aflertionum, in quibus dicitur quod fit nc-
dum licitum, ut in tcrtia 3 fed ctiam jurtum, ratio-
nabile 8c ®quum, feu Jus, ratio, 8c ®quitas, ut
in quarta, quod jQuilibet tyrannus taliter occidatur, &
quod tali morteproprie debet mori^ quod eft falfum 8c
erroneum, impiumSccrudele, 8c contrarium omni
Lcgi
tutaque fit inter improbos innoeentia 3 & in
illis improbis, formidato fupplicio, refrenetur au-
dacia, & nocendi facultas 3 caret penitùs fine fuo,
cùm pro fcelere non formidaretur fupplicium, fed
præmium potiùs fperaretur : unde non foret tuta
innoeentia, fed nocendi facultas 8c audacia præbe-
rentur. Leges infuper naturalisée divina, vitia pro-
hibentes, forent inutiles 8c inanes , 8c opporteret
Siverbaccipiatur, non ju r e p r in c ip a r i, pro nunc * A ad human® fælicitatis confummationem, quamtunc
te & debite principari 3 pauci, aut nülli juftè effent dixit Sententiaconfummatam,quandovitia, mores
Principes non tyranni 5 cùm pauci, vel nulli fint, qui
non devient à juftomodo 8c debito principandi.
Et fi quilibet talis Princeps tyrannus à fubdito
poflet occidi, propter machinationem contra Regem
, vel Principem fuum} hoc non effet, nifi propter
obligationem quam quilibet fubditorum habet
ad Principem fuum , tanquam ad perfonam publi-
cam, non privatam 3 8c quod eft caput Communi-
tatis, 8c per confequens, à fimili, vel etiam à fortiori
, quilibet talis Princeps tyrannus, à quolibet
fubditorum fuorum, qui non minus obliga-
tur ad Communitatem, cujus eft pars, quàm ad
Principem 3 imo magis, pofîet merito & laudabi-
liter interfici, pro defenfione 8c tuitioneReipubli
funt i concedere novas Leges virtutes prohibentes,8c
vitia commendantes, fi, prout innuit, prædidæ
Aflertiones homicidia, proditiones, infidiæ, fimu-
lationes, &fimilia vitia non folùm licita 3 fed etiam '
meritoria, laudibus & præmiisdignaforent.
Qua propter prædidæ tres Affertiones , videlicet
quinta, fexta 8t odava | 8c quarta etiam, quo ad ejus
initium,talia deliramenta innuentes, quæ etiam detra-
hunt Regiæ Majellati, tanquam peftiferæ 8e nefandæ
in Fide 8c moribus, erroné®, funt, meo judicio, ra-
tionabiliter condemnandæ.
Odava Afîèrtio eft etiam peftifera & nefànda; cùm
fit perverfiva fenfus Scripturæ fàcræ 3 ipfâm Scrip-
turam intelligit & exponit aliter quàm lènfus Spiri-
cæ per ipfhm male tradatæ , 8c pofîet perimensB tus fandi flagitat, quodfecundùmHieronymum, 8c
confimilem excufationem pr® tendere, de impotente
juftitiam confequendij qu® eflet excufatiofubdola,
8c damnabilis in peccatis.
Patet igitur ex pr®miffis , quod du® prim® A ffertiones
funt falf® 8c errone® in Fide 8c moribus,
pernitiofieque, 8c multipliciter feandalofse.
Quint® verb, fext® 8c feptim® abfurditas f®pe
fatis depr®henditur ex pr®miflis: nam ex confti-
tuto, prout oftenfum eft , quod nullus tyrannus,
vel alius poffit licite perimi, modis in quatuor pri-
mis afferentibus declaratis 3 clarum eft quod pr®did®
Aflertiones innuunt quod immania 8c horrenda feele-
ra funt virtutes: quod etiam innuit fatis quarta, ®que
virtutum prima 4 fcelerat is hominibus,pro nefandis 8c
horrendis flagitiis debeantur , etiam a Superiore,
qu® Jure divino & humano tales flagitiofos & fee-
leratos homines graviffimis fuppliciis potius afficere
tenentur) nec non etiam 8c ab iilo in cujus offenfam 8c
injuriam talia flagitia funt commifla, flagitia ipfa lau-
dari, approbari 8c autorifari, ipforumque flagitiorum
autores amari, 8c honorari 8c remunerari 3 8c mulhabetur
in Decret. xxiv. Quyftione tertia ; prout
fuit allegatum , fapit h®reticam pravitatem. Nec
cxculat affertorem quod a nonnullis dicitur, ipfam
talem exponere fcciffe de fenfu grammaticali, quia'
fenfus grammaticalis propriè non eft fenfus 3 cum
Grammatica, defignificatione didionum, 8c de con-
gruitatc tantum confidcret, nec fpedat ad Gram-
maticum cognofcere defenfuorationisqualicumque.
Etdato quod fenfus grammaticalis deberet dici fenfus
: effet extraordinarius, 8c fpritus j , 8c per confequens,
de ipfo non poflet intelligi expofitio pr®liba-
ta. Nam cum terminus fimpliciter ponitur 3 de
ejus fenfu principali femper intelligitur: principalis
autem fenfus litteralis facr® Scriptur® eft fenfus in-
fpiratus. Ergo de ipfo neceflarib intelligenda eft ilia
expofitio , cum non ponatur objedio defignativa.
Senfus autem grammaticalis, fi debeat diei fenfus:
ergo talis difpo.fitio eft diflbna 8c diftorta.
Nona nempe Affertio eft fummè peftifera 8c fean-
dalofa, 8c contra determinationem Ecclefi®, 8c
itu iu i 1.0 .UJi.UI, IA. 11UIIUI1UI M , kV UIUJ- —, vo^puinuiuounveumi mfaunmdouriuuumi Dodoruumu i |. v8ac womuuniuiai JI uuri a<
to clariores, poftquam ante alia fcelera perpetrata, ^ qu® dicunt, quod etiam juramentum promiflio
pr®didorum flagitiorum autorifationem , ad per-
petratorum, vel adorum eorumdero laudem, hono-
rem, 8c recommendationis fempitern® tradendum
memori®, feripturis, Pr®dicationibus 3 8c alias ubi
libet, divulgari: quod dogmatifare, 8c hominum
mendacium crudelitati velle imprimere , extrem®
dementi®, cum nullus fan®mentisignoraret talia,
fi ea fieri contingeret, omni rationi, Juri, 8c ju-
ftiti® repugnare, credere que ad perpetuam ig-
nominiam, dedecus, 8c opprobrium Regis, Reg-
ni 8c Regnicolarum, ad omnirr.odamque fubver-
fionem poljti® 8c Reipublic®, eorumdem pr®fer-
tim j cum etiam fecundum Leges Gentilium requi-
rereturobfervatio circumftantiarum fupra didarum,
faltcm de notorietate tyrannidis, 8c aliis circumftan-
tiis fupra di£tis, 8c quod omnes 8c fingul® circum-
ftanti® requifit® ad a&um meritorium pr®miannumj"
vi, vel dolo præftitum, velpotiùsextortum,
de re licita 8c honefta, quod fervari poteft fine al-
terius præjudicio, vel anim® detrimento; eft o-
bligatorium, 8c iervandum j ut in cap. Cùm continuât.
D e jurejurando 8cc. Q u am v is d e p aB is , L ib ro fe x to .
Efto etiam quod vergat in præjudicium promitten-
tis^ ut in cap. S i verb. D e jure ju ra nd o . Efto etiam
quod fuerit vi extortum, nifi violentia talis fuerit,
quod metum mortis, vel cruciatum corporis con-
tinereti Utincap. Cum dileStus. d e his qua v i , me-
tu fv e ca u fd fiu n t. Et alibi multisjuribus.
Caveat enimpromittens, 8c confideretquidpro-
mittit, prout etiam diferetè confiderare tenetur,
quia difcretio eft una comitum juramenti : poftquam
enim promiflio vallata fuerit juramento , ler-
vanda eft, quia juramentum licitum femper eft fervan-
dum , quomodocumque juretur. Ut xxii. Quadum,
etiam præmio temporalii obfervarentur : alias D flione 1. cap. M o v e t t e , 8c notatur in capitulo. E t
ex effe&u -j- alicujus circumftanti®, abtus ille vitio-
fus redderetur ■, 8c per confequens vituperandus effet,
nec poflet fine gravi fcandalo laudari, nec approbari,
nec quovis pr®mio pr®miari: alias enim
paflim homines ä quoquam occiderentur, nec Legibus,
quibus bené vivitur, opus diet. Human® quidem
Leges, qu® fecundum Ifidorum, ubi fupra, fa£t®
funt, ut carum metu humana cocrceretur auda-
in I Forfan præmia. '
4, Fex fan dcfcûu.
* Forfan * Locus corruptus. f Forfan
cedcrcqi
fiChriftus. De jurejurando. Alias autem juramentum
eflet vinculum iniquitatis, quod eft confirmatio ve-
ritatis 8c in pr®di£to capitulo. Et Ji Chriftus.
Et Auguftinus , 8c Gregorius, 8c Ifidorus ex-
prefle omnino pr®di£t® Aflertiones -j.. ut habentur
ipforumautoritates, eifdemCaufa, Qu®ft. 2, Cap.
2. tertio capitulo fequenti, prout fuit per meal-
Iega-
* Locus corruptus. ^ Locus corruptus. f Forfan promifTorium.
4 Locus corruptus. -
legatum alias. San&us Thomas etiam , fecunda fecund
®. q-8p.Art.70. dicitexpreflequbdy«r^<?«-
tum etiam vi extortum , in for,0 ConfcientU eft fervan-
dum 3 quia licet tollatur obligafio c/unm habet ad ilium
cjui vim intulit: non tamen tollitur obligatio qua quit
obligatur Deo, ad tenendum quod per nomen ejus pro-
mijit 3 quia magis debet damnum temporale fiftinere,
quam juramentum vio fare. Ex quo clare patet quod,
fortiori rafione, fponte pf®ftitum juramentum, de
re tamen licita, ut eft di&um , femper eftfervan-
dum , 8c pofle tenus femper promiflum juramento
290
quaternoillocontenta, Major exprefle 8c formaliser
continet plures hærefes : 8c quanquam vagetur in
incertum, & nefeitquo fe arreftare in ilia Majore,
quia quandoque dicit, tyrannum interficiendum, *
autoritate Legis, naturalis, moralis 8c divin® -, quandoque
recurrit ad epikejam 3 quandoque ad zelum
amoris, qui eflè debet fubditorum omnium, autoritate
exclufa 3 quandoque ad conditionem perfbn®
tyrannifàntis, qu® eft talis pofitione , quod de ea
non poteft fieri juftitia per Superiorem : nihilomi-
nusinterferit plureserrores 3 8c cum hoc, ex forma 3
firmatum eft adimplendum 3 • efto etiam quod ver- A materia 8c effe&u dedudionis content® in præ-
grracttf iinn pnrr®îP Îjuiidfliicriiiuimm pnrrnommiirtrt^ennrtii«s . EE rt f(ii AÂfIl7e7r»trriiomni/e»sc d i d o niiürpmn -1-..^: Är A'./IZ
facrorum Canonum, 8c J)odorum Catholicorum,
& Sandorum non pr®fciens * fidem defenforibus
tarn iniqu® 8c pernitiof® ^Aflertionis 3 verecunden-
tur faltem, 8c veritat;em, agnbfean t cxdidis& fadis
Gentilium , quibus mortem potius pati pr®eligere
docuerunt, quiim fidem per Deos pr®ftitam viola-
rent: quorum multa mirabilia exempla ponit Valerius,
in capitp, De fide publica: ficut de Saguntinis
qui ne a fide Romanorum,recederent, ultro fe , 8c
omnia fua cremaverunt. Et de Pelicianis, -f qui ut
fidem Romanis fervarent , adeo eorum civitatem
obfeflam per Hannibalem defenderent, quod omnes
8c finguli, utriufque fexus, fupra muros feme
mortui funt reperti. Et in primo capite, De Vltio-
ne, J- exemplificat de Marco Attilio Regulo, qui R
infidiis Afdrubalis t ad miferabilem capcivi fortu-
nam dedudus, ac mifl'us adSenatum Legatus, ut
pro eo 8c quod * alio quamplures P®norum juve-
nes penfarentur in contrarium , 8c dido Confilio
quiafe rediturum juraverat, tiitro propter fidei Re-
ligionemrediit, licet fefeiret in reditu infaillibiliter
moriturum.
Alia quamplura exemplaponit ipfe Valerius, de
fide per Gentiles valde finceriter obfervata. Perqu®
exempla clariflime conftare poteft quod apud eos
talis Aflertio fuiflet tanquam fumme pernitiofa 8c
velut perfida reprobata:quahtb magis a Catholicis deberet
amplius,velut execrabilis reprobari: 8c quia non
folum eft de fe mala 8c pernitiofa 3 fed cum hoc etiam
fuit deduda ad palliationem alterius peftifer® falfita-
tis,pofletque viam perjuriis, fraudibufque, 8c decep-
tionibus aperire: videtur mihi quod fit velut pernitiofa
8c erronea in Fide 8c moribus merito condemnanda.
Videtur etiam mihi quod ex iftis , 8c etiam ex
aliis per me in primo feripto meo alias traditis, 8c
per Magiftros meos didis 8c in feriptis traditis, non
folum pr®did® novem Aflertiones , fed etiam totalis
Propofitio Magiftri Joannis Parvi, qu® intitu-
lata fuit, ut dicitur, Juftificatio Domini DuelsBur-
gundfe ) de morte Duels uiurelianenjis, jj poteft 8c debet
rationabiliter condemnari , 8c anathematifari judi—
cialiter, 8cpublic^, coram omni populo, tanquam
palam erronea in Fide 8c moribus, 8c multipliciter
fcandalofa, 8c adverfaomni bon® politi®; &pr®-
fertim Regi® Majeftati.
H®citaque Pater, 8\gJVIagifterReverende, pro
mea opinione , fuper pr®didis Aflertionibus vobis
trado3 fub veftri tamen, 8c aliorum Dominorum
8c Magiftrorum berievola corredione, cui ea fub-
mitto, ubi in cis aliquid corrigendum.
quaterno, fequuntur clarè hærefes, 8c diffi-
patio omnis æquitatis , 8c juftiti® hominum inter
fe.
. Et etiam circa Propofitiones mihi tranfmiflas, dice.
confequenter.
Prima Propofitio , feu Aflertio in cedula contenta,
eft homicidiorum, pcccatorum, 8c fcele-
rum excufatoria, 8c juftificatoria, æquitatis 8c juftiti
® diflipativa, Fidei Chriftianæ repugnans, contraria
8c erronea, 8c contra textum exprefltim, N o n
oc 'cidesy privata autoritate 3 & ficut erronea & hære-
tica # eflet Aflertio.
I I eft lic ite a un chacun fù b je t , fa n s quelconque
JM an dem en t, ou Commandement, fe lo n le s L o i x ,
n aturelle j moralê^df -divine , . d'occire , . ou fa ir e
oçcire. le s larron s, le s id o lâ tr e s , le s heretiques ^ où les
fchijmàtiques. Quia ifta Afîèrtio eft contra textum
allègatum, N o n occides.
Ita de Afïèrtione primæ cedul®3 quia nonrepe-
ritur concefîumdetyranno interficiendoperqucmli-
bet, plus quàm de alio.
Item, Catholica veritas eft, quod fine légitima
autoritate, vel jubente, vel concedente, non licet
homini hominem voluntariè 8c fpontè interficere,
five fuerit tyrannus , -five qualitercumque crimino-
fiis. Prædida autem Afîèrtio dicit : Sans quelconque
M a n d em en t , ou Com mandement, un chacun fù b je t
licitem ent p eut tuer tout tyran, ÔCC.
Et ita afîeric tyrannum interficiendum , fine
Mandato aut Præcepto Superioris, vel Legis 3 quia
generaliter dicit : S ans M a n d em en t 3 Et per confequens,
exdudit autoritatem etiam Legis : 8c ita ex-
prefle continetur in prædida Majori illius quaterni,
in quodam non extrado, ubi additillamclaufulam:
S a n s licence, Quæ cum fit negativa, exdudit Ii-
centiam Legis 3 ut cum hoc, in h^c prima Aflèrtio-
ne, exprefle negat Mandatum D e i , vel homi-
nis.-
Item , fi quilibet habeat autoritatem légitimant
interficiendi, 8c non ex commiffione De i, vel hominis,
ut dicit prædida Afîèrtio , quia S ans quelconque
M a n d em e n t , ou Commandement, fed ex Lege,
naturali, morali 8c divina , ut videtur eadem
Afîèrtio innuere 5 confunditur omnis ordo juftitiæ
8c æquitatis hominum inter fe , contra Fidem 8c
Scripturam fâcram 3 8c fequela patet : quia quilibet
cujuflibet indifferenter, Lege, naturali, morali 8c
divina, eft Judex legitimus fùperior , an fît tyrad-
nus, eo modo conditionatus, quo in Propofitione
ilia continetur : imo quilibet homo, quemlibet hominem
poteft interficere licite, eononvocato, nec
Reverendus Pater, Dominus Abbas SandiDio- D audito , 8c nullâ Sententiâ latâ , dummodo in fùa
nyfii, dédit deliberationemfùam in feriptis, quæ fuit
leda per Magiftrum Alanum Percenalli, cujus tenor
eft talis.
EramiJJis proteftationibus, 8cc.
-Pif0 primo, quod ifte Libellus, aut quaternus qui
aferibitur Magiftro Joanni Parvi, 8cintitulatur Ju-
ftificatio D om in i B u rg u n dU , eft evidenter, 8cclarè
erroneus in Fide 3 quia ip fÿllogifimi dedudione, in
Tom . V. P a r s IL
ü W B Præftent- f F°rfa» Pctellinis. 4. ForfanDe Cca-
na ndclitate, 4: Forfan Hannibalis. * Forfan quodam.
confcientia teneat eum , 8c reputet tyrannum. Ad
hune finem tendit ilia Afîèrtio , 8c tota dedudio
Joannis Parvi.
| Item, quamquam Lege, naturali, morali & divina
, quilibet perfbnâ publicâ fungerctur, publica
poteftate, 8c per refpedum ad quemlibet tyrannum,
haberet fùperioritatis 8c juftitiariæ poteftatis autoritatem
: ad hoc tamen ut licite interficeretur tyrannus
, requireretur ordo divina Lege inftitutus, vi-
T d e -
* pidetur defiderari condemnanda.