A B a in C onc 627 ïlio C o n s t a n t ie n fi
amici magis,quàm erroris initnici, quid ad tuipi»
tudincm , Galiorumque inauditum opprobrium
damnationern hanccedere collocantur * -t 8c Gallium
monftris erroris nulquam inledlam magnam
afferunt hac in damnations maculam repörtare,
quoniam Gallicus error vocabitur.
Sed quid fanétius , aut manentis erroris, aut
damnati verba referri, ubi nullum certameu, nuf-
quàm vi<5toria, probaturquc Fides, cum eirantium
iurgit iniquitas. Non Paulus_ reportavit^oppro-
628
Mandata cjus non cuftodit, mendax eft. 2. Joan. 11.
E t Pcrdtt Deus qui loqauntur mendacium. Pf. v. 7.
Si L/ittcras ollendunt adverfarii ; fi noftro julfu
&&is ftatutis, aut Litterarum Mandatis fe prote-
gant, vos fallunt : nam quæcumque conceffimus,
juré Fidei femper falvo data fun t , 8c cum Fidei
fubjicimur, nihil noftris in fcriptis adjecimus quod
Fidem velimus offenfare. Solos igitur illos noftra
pro parte crédité loquentes, quibus à nobis in re
tanta poteftas, dileétos noftros Ambaffiatores,quos
H K perfecutore Paftor v e f t r , B W M M M
- ^ ~ ' n ' - te commendamus. Quidquid emmRegis Gallorum
nomine dixerint, ooftrum eft, ratum habe-
mus 8c acceptum, iilque amplam in iis dedimus
poteflatem, & vos corum didta fidelia reputetis,
patiens præiletur audientia, benignaque fufcep-
tio : fi qui autem ex Regnicolis noftris, eorum lega-
tioni, perfonarumve incolumitati adverfati fint,
competenti ôc nobis refervata corredlione quid vota
noftra velint perhibebimusj fcimus enim dura
pati, & audire maligna, noftros eofdem ôc vos iis
veftrâ cura fapienter occurretis.
Vos igitur viam mortis præcludere, 8c cumhu-
jus erroris occafione non ut finis peccatis, dibtis
finem facite. Nam in Mandatis Dei finonambu-
laverimus, fi fie homines divina irritent > fuper
nos venient mala j multa enim promiftis Abrahae
locutus eft Dominus, fed femper conditionemadneque
errorecarere re£te conftanterqueputabitur,
cui cum errore nulla dimicatio.
Novem ergoydra; capita, qua; iterum ampu-
tata nafeuntur, celeriter refcindatis, aut populus
vitam dura perdifturbia ducctj quoniam hie morbus
cancro fimilis, in membra polliticaferpit j 8c
tardatum medicamen tardius languorem protela-
tum curabit. Regni noftri fervetur honös, 8c in-
frabla Confiliarii noftri Parifienfis Epifcopi, tantos
fervata per annos, firmataque ad ea qua; Fidei funt,
cum fapientum judicio cognofcenda maneat au-
toritas, cui nos femper adefte , & cundem in iis
manutenere,Clencorum,qui Dei gratia,apud nos
abundant induftria **' proponimus, idque nos con-
turbat, quod quis ejus omnimodam autoritärem
in rebus Fidei decernendis ab eo fubmovendam false
conje£burant,ut, eo pablo, in Fidei caufa offendiculum
interponant ; quoniam verb Fides , 8c B je c it j 5» cuftodiermt filu tut mandata mea. E t nos
Mandata Dei «terna, adeb pura, ut nihil morta- -------Malls
fragilitas, nihil terrene concupifcentia;, cum
trabfcantur, admilceant, folam hac in caufa peti-
mus planitiem, ut nihil occultum, nibil particu*
laribus tedium colloqüiis tantum procefium infu-
cat -{■ , omnia elucefcant. .
Prodeant in lucem fingula, ut lucis pofitum
juxta pofitum clarius agnofeatur. Satis excrevit
hominum malitia, fatis artis vulpina; fupereft,ut
ituri in vineam Domini, colonorum fpecie, pretio
condudli, mercenarii earn diflipent, 6c jam verba
volant, id conari malignos, ut Mendicantium quorumdam
paupertatem lucro circumveniant, eof-
demque ad Concilium traxêre pecuniisj qua; res
minorem inadbis poflet afferre gravicatem, 6c in
viris ftatus , 6c gradus altiores habentibus, minor
inerit crcdulitas.
ipfi reminilcimur, quoniam propter divinæ Ma-
jeftatis, Religionis, Fideique contemptum, Ju-
da 6c Ifraël dcfecerunt, 6c id non immemores ad
noftra tempora conferimus.
Ad vos igitur confugimus, vos noftri Iplendor
fæculi, vos régula v itæ , qui dare pacem Genti-
bus, illuminare patriam fatagitis, feffis animis fuc-
currite : fi Fidem clamantem, fi exorta fcandala,
fi Regem exorantem non audieritis, quomodb minores
exaudietis ? Si in populo acquifitionis, in
gente fandla hæc impunè penetrent j quid fim-
plices 6c illiterati cogitabunt?. Excogitat juftus de
domo impii quomodb detrahat eum à malo, 6c qui
proximorûm miila refpiciunt, 6c linguam in filen-
tio præmunt,quaû conîpedlis vulneribus, ufum me-
dicaminis fubftrahunt, 6c ea * mortis autores fiunt,
quo virus, quod curare poterant, noluerunt. Veri-
Sed fi publica erunt omnia , fi coram cundlisp tate«m ■ »m—ed-i—tetu r& g-u--t-t-u--r veftrum~ ,^ 6 c -la--b-i-a- ve—ft--r -a
data fermonis, aut feripti copia , ubi mentis erit deteftantur impium5 6c ii genus humanum, nulli
corruptio? Rubor oris notabit, 6c anguis in her*
balatensrefiliet, quoniam nullum magis efle conf-
cium peccatorum timendum, quam precantem,
alienum poteft eflrugere Judicem, nbn verb feip-
fum. Plana verb brevitate non aliud utilius, aper-
toque Scuniverfali in Judicio fuipedlum nihil, pro*
pterea de fautoria jam fufpedlos rebus nonimmif-
ceri licebit.
Audivimus autem unum, quod xgerrime feren-
<3um eft, quofdam tantum nollrum in caput con-
jecifTe pudoreni, uthujus Propofitionisdamnationem
menti noftr^ nihil attinere locuti funt-, quod,
noftra; proli, nobifque injuriolum accipimus, cum
tali nos fermone de infidelitate, 6c in fubditosfa-
lubriter regendos negligentia jam increpant. Inter
autem univerfa defideria, quae dilatanos affli-
favendo tempnitis, fperate Deum memorem fan-
di atque nefandi : difeant que populi monitijufiitiam,
& non tewpnere divos : 6c que j Dominus jocundira-
tem, 6c reconvalefcente Fide fuper vos exaltatio-
nem, 6c nomine æterno vos hereditet Deus nofter.
gun tj hoc unum majori cum triftitia fuftinemus,
quod rei tam facilis reparatio difFeraturj nec mi-
rum fi Fidei dilectionem retinemus, -j- nam domui D
habuimus unde.
Sed qui redire nefeit, cujus femel periitpudor,
ab eorum linguis fublatus, nec infinita mendacia
collorari fufficiunt, cum femel lingua dolofamen-
tita e ft, cum mendacia admittenda, 6c commit-
tenda praedicant: Sed Qui dixit fe noJfeDeum, &
* eolloquantur ** Me aliquid defideratur.
t forfan infufeat 4. Locus corxuptus.
Scriptum Parißus. Anno Domini millefimo quadrin-
gentefmo fe x to decimo-, Regni verb n o ftr i, tnceftmo fe x to ,
* Locus corruptus. t forfan dabitque
Çontimatio lÀttera, aà Nationem.
/""v Uoniam verb vos ipfi feitis, 6c telles eftis
^Vquos Gallia fovit, quanta illius dobtrinæ feri-
tate pertulimus, 6c quilquis Gallorum hæc ignorât
, fe nihil feire fateatur, atque obtufa gerit pe-
<5tora, cui ex lola recordatione .præteritorum, aut
tremor interiora, vel exteriora lacrimæ non occupant.
Ad rem hanc manum mittite, qui Fidei vinculo,
qui natalis terræ debito fortiùs manetis alliga-
ti : fi quis Dei timor, aut patriæ dulcisamor fu-
pereft, id pateat, veftra falus eftGalJiæ félicitas.
Confidimus vos huic fanélo fortiùs alpjrare la-
borari * , 6c Regios affèblus Fidei fuccenderefer-
vorem, ut fi extra lapitis, in iis quæ intrà funt
Patrum, 6c patriæ præftatura falutem præftantiùs
Vacaretis. * forfan Iaborari SæpG
629Circa 'Damnationem Propofitlonum foan. Parvï. 630
Sæpe 6c plufquàm fæpe vir animalis, ten ena
fapiens, qui ufque ad contemptum Dei le extollit,
maligna feminatj fed virilis animus, cui incorde
Fides, 6c ante oculos Dominus, non hue 6c îlluc
faciliter impellitur.
Rogamus igitur amicitias veftras, per liquid
mentibus Fides , 6c gratilîïma tellus imprimunt,
vincite magnanimes, tantamque malitiam vobis a-
perta'm oppugnetis, atque aliquid addat fervoris n mine
Fidei preces regias aftitifle, 6c in præteritis fi pu-
fillanimitas affuerit, compenfate futuris.
Hanc Gallicanam, noftramque caulam reputa-
mus 6c pridem reputavimus, neque tam turpe
Galliæ particulam monftrum hoc fecilfe, quantum
in non adverfum jaculari verecundum.
Caruit monftris Gallia , quæ de monftris glo-
riofum reportavit triumphum, 8c nos fainam hanc
fequamur jp egregiamur, ut noftra in tempora de-
perdatur , expenemur in iis , 6c Galliæ videbi-
mus amatores. Sit Dominus in medio veltri, pacem
6c veritatem diffundens. Datum ut fupra.
Pe r ‘R^egem in Juo magno Conftlio.
G o u t t ie R. *
erit pax. Quod deduxit, ut eft moris, ad exhor-
tationem juftitiæ , ut fequatur pax -, 6c poftmo-
dùm præfentavit Litteras per præfâtum Dom.num
Ducem Burgundiæ diélæ Gallicanæ Nationi di-
redlas , quæ alta 6c intelligibili v o c e , inCongre-
gatione didtæ Nationis fuerunt per me Jôannem
Guinardi,diélæ Nationis Notarium,le6tæ: quil.us
leblis, præfatus Magifter Joannes de Gerfono, no-
6c ut tanquàm Ambaliîator 6c Procurator
Sereniffimi, Chriftianilfimique Principis Domini
Noftri Francorum Regis, petiit, copiam earum,fub
publico documento -, 6c in publicam fbrmam fibi
fieri per me diftum Notarium, ad futuram rei me-
moriam.
Tenor verb dibtarum Litterarum, quæ claufæ
erant, 6c figneto prælati Domini Burgundiæ Du-
cis, cum impreffione armarum luarum, in parvo lcu-
to , in cera rubea lignatæ ab exrrà j 6c ab mtrà manu
propria etiam iplius Domini Ducis lignatæ, fe-
quitur de verbo ad verbum, in hunemodum, cum
omnibus fignaturis earumdem ab éxtrà.
Reverendijftmis in C hrifio “P a r tita s , Dominisgeneraliter
Nationem Francia in facrattjjimo Conftantienfi
Concilto reprafentantibus, amicts noftris pracarijftmis.
Collatio fit cum Litterisorginalibusfupèriùsin- k Ab intrà.
lertis.' 'Reverendijftmi Patres,D om in i & amici meipradiieEli.
t locus corrùptus.
E P I S T O L A
D U C I S B U R G U N D I i E .
Lecla in Concilio Conftantienjt.
I n n o m i n e D o m i n i . Amem
H " P ^ r ^oc P ^ ens publicum Inftrumentum cun-
Die ’ -V 6lis pateat evidenter, manifeftumque exiftat,
*v. quod Anno a NativitateDomini, millefimoqua-
Julii. dringentelimo fexco decimo , Indibtione nona,
diéMercurii quinta decima Menfis julii , Apoiiobicuti
ceteras inter virtutes nihil beatius, nil-
que perfeélius gloriofiusvè quàm jullitiam , 6c
æquitatém unicuique , omni ledata collufione,
omnique favore etiam inordinato, ac timorefemo-
tis, irreprehenfibiliter cum fàciei aiacritate, læti-
fiaque inexhaufta j 6c libratim tribuere, proutdi*
yina, ac canoniça Jura cavere non definunt, pari-
ter 6c humana: itaque, ordine retrogrado, nihil
ignominiofius , nilque dilcriminiofius , feu vitu-
periofius , quàm hujulccmodi jullitiam 6c æqui-
tatem fitientibus denegare.
Hinc e il, Reverendillimi Patres, Domini, 8c
amici mei carilfimi, qubd nuper ad meumperve-
nit audirum , qubd adverfarii mei in Conllantia
commorantes, in eorum pertinacia 6c continuata
allucia perfeverare non formidantes -, qui totius ulica
Sede Paftore carente , horâ fextä po limed i- q ui veil ai iS Ecclelîæ Judicium, 6cejusau<5loritaam
noblem, in magnoRefeblorio domüs Fratrufn .....— K----------------- “ "
Prædicâtorum Gonilantienfis,fuit de Mandate Re-
verendiffimi in Ghrillo Patris, 6c Domini, Domini
Joannis Patriarchæ Gonftantinopolitani, famoiæ,
inclytæque Nationis Gallicànæ Præfidentis, Nacio
prædidla folemniter congregata , pro npnnuilis
tradandis , proponendis, 6c peragendis negotiis
facrum Conllantiæ Concilium tangentibus , 6c
concernentibus.
. E t cùm d ié laN a t io , unà cum diblo Domino
Præfidente eilet notabiliter congregata, fuiftent-
que in eadem multa propofita 6c dnculla. Rcve-
rendus in Ghrillo Pater , 6c Dominus , Dominus
Martinus Epifcopus Ablrebatenfis d ix i t ,
qubd fibi fuerat per ipfum Dominum Præfiden-
tem, 6c etiam per præfatam Nationem audientia
tern damnabiiiter ufurpare moliuntur, in Dei of*
fenfam , 6c facratiflimi Goncilii vilipendium , 6c
contemptum, fummam * non in mei fed
Fidei orthodox»; favorem, tam canonice, 6c ju*
ridice prolatam l'ubvertere , 6c pnetextu qua-
rumdam pr«tenlarum Litterarum,ao audientia D omini
mei Regis per eoldem adverlarios, lubrepti-
tie tamen, tacita veritate 6cexprefla fallitate, ob-
tentarum 5 quibus mediantibus, eundem Dominum
meum Regem, licet innocentem,miqhi, 6c Senten-
tia; prsedi&is latagunt adverfari, 6c eandem Sen-
tentiam, ejufque etfeclum per minas 6c cpnieblu-
ras damnabiles irritare.
Q jiocirca, ReverendilfimiPatres, Domini, 6c
amici mei cariflimi, advertere degnenimi, fi pras-
tenfe L itte r« , demente, vel feientia Domini mei
concefla j 6c replicare pollet contra aliqua di£ta,P)Regis procelferint, attenta cordiaii 6c finceradi-
6c propofita per venerabilem, 6c circunfpedlum
virum, Magiftrum Joannem de Gerlono, lacræ
Theologiæ Profeflbrem, Cancellarium Ecclefiæ
Parifienfis -, 6c aliquas Litteras ex parte iUullrillimi
Principis, 6c Domini-, Domini Joannis, Ducis
Burgundiæ , Comitis .Flandriæ, 8cc. didlæ Nationi
idireólas præfentare.
Quibus diélis, .fuit fibi diblum per diblum D o-
minüm Præfidentem , de confenfu didæ Congre-
gationis , qubd in nomine Domini ipfe diceret,
6c proponeret,, cum modeitia 6ç manfuetudine,
quidquid vellet. : RngwälMMW
Et tunc idem Dominus Ablrebatcnfis propofuit,
6c pofuit thema , lêu afiùmptum ; Opus jujhtia
Tom. F. Pars I I I -
Ieblióne, ac perfeóla fidelitare, quam ejga iplum
Dominum meum, fineintermilfione quacumque,
g e lli, 6c g e ro , quamquè conform itei* eumdem Do*
minum meum Regem ergd mutub femper habuil*
lë , 6c habère non dubito: rursüm a quibus, 6c
per quos audientia, juftitia , 6c auélóntas di6li
Domini mei captivatur , figilla regia detinentur,
Ecclelia Gallicana , 6c totms Reghi Relpublica
confunditur^ 6c quali in nichilum redigitur.
Adve.tant denique memorare ^Paternitates veftra:
Réverendiflima; ^ fi prafati adverfarii * 6c pra;-
lèrtimMagifterJóannesdeGerfon, cumlüiscom*
plicibus, prascurfores Zabuli fuerint, 6c fint tot ho*