Articuli 5 func tamen regulativa bona: vita;: 8ccon-
tradicere illis, non eft error folum in moribus, imo
etiara error in Fide.
Dicit ulteriusquod iftud Prseceptum Non occides,
eft Prasceptum morale , 8c etiam eft ineoDecre-
tum divinum oppofitum.
Dicit ergo quo ad contenta in Inftrumento, quod
habent unam malam notam j quia qualiacumque
fint in fe , funt ad deferviendum uni malo a£tui:
circa quod dicit quod quilibet Theologus tenetur
deteftari omnem, 8c aflerere illud quod aflerit, eft
male aflerere. Unde credit quod plus placuifletJ
Deo 8c hominibus poenitentia Ducis Aurelianenfisj
efto quod fuiflet talis ut fibi imponit Propofitio,
quam ilia effufio fanguinis. Et fic videtur fibi quod
contenta in Inftrumento funterroneain Fide & moribus.
Sed quod funt alii errores in ilia Propofi-
tione, patet: in Propofitione enim ponit quod ad-
hibenda fit plenaria fides alicui, fi dicat: ifte eft talis,
ergo debet occidij quod eft malum.
Unum aliud malum eft , quod fervor hominis
quern habet ad Regem, obligat, & debet obligaread
perpetrandum illud homicidium.
Item , allegare Leges particulares ad hoc, videtur
fibideceptorium.
Item, dicere quod Leges funt interpretandas ad
finem iniquumjeftimpium.
Item, fine quacumquc notorietate , fine qua-
cumquejuftificatione, ifte abtus eft perpetratus: &
fic videtur fibi quod ille abtus eft damnandus.
Item, qualificare crimina, ut ipfe facit, videtur
fibi feditiofum quo ad populum. Unumexemplum
eftdeChrifto, quidicit: Nun quamLexveftrajufti-
ficat hominem, nifi audiverit ab eo prius& cognoverit.
Joan. vii. f 1.
Item, in ilia Propofitione diciturunum quod facit
contra fabtum rebte, ubi diftinguit gradus lasfas
Majeftatisj 8c dicit quodhaerefis eft maximum cri-
men: circa quod dicit quod decrimine hasrefis quod
maximum crimen, ut crimen IxCx Majeftatis, non
agitur, nifi convibto 8c vocato.
Item, Dux Burgundiae dixit quod diabolus fibi
fecerat facere : & fic apparet quod ifte erat in fta-
tu pcenitentis. Et quod unus Clericus veniat poft, ad
juftificandum tale fadtum, videtur fibi quod eft pef-
fimum 8c periculofum.
Item, dicit quod Magifter Joannes Parvi, de
Dulcimenillo , fanbte 8c bene dixit. Et fic flat1
cum ipfo, 8c cum iftis qua; prius dixit.
Venerabilis 8c circumfpebtus vir , Magifter Joannes
Brevis-coxa: , dixit quod intelligebat fuifle
vocatos Magiftros, non ad difcutiendum circa ve-
ritatem 8cc. led folum ad referendum an Propofi-
tiones cedulx contineantur in Propofitione Magiftri
Joannis Parvi: 8c fic confulit quod Magiftri pr«e-
fentes, leu alii extrahercntPropofitiones. Quibus
extrabfcis vocaretur Concilium ad videndum illas.
Quoad collationem quaternorum j dicit quod co-
dices funt conformcs. Et dicit quod multa falfa 8c
erronea continentur in ilia Propofitione Magiftri Joannis
Parvi, non bene fonantia in auribus popula-
rium : dicit etiam quod illas claufulas continentur
in ilia Propofitione. Dicit infuper unum non po- j
litum in cedulis, quod eft in Propofitione Magiftri
Joannis Parvi, fcilicet in fortilegiis, quod videtur
fibi fuperftitiofum, 8c fic alia mala non contenta in
ceduk, continentur in ilk propofitione.
Ultcrius, dicit quod idem eft, ad falfitatem unius
Propofitionis, reprobare unum pundtum contentum
in ea, ficut 8c reprobare vinginti quatuor j & fic
quod bonum eflet reftringere ad pauciorem nume-
rum, dum condemnentur: non tamen vult dicere,
fi fint plures errores, quin condemnentur.
De Michaele, dicit quod videtur fibi falfa & erronea.
Similiter dicit de ilk de Abner. Similiter de
tertia 6c feptima , veritates funt falfa; ; in quibus
duabus fundatur tota fua Propofitio. Etiam acci-
piendo tyrannum, modo quo ipfe accipit, ilk Propofitio
univerfalis 6c generalis eft falfa.
De ilk fuperftkione, credit quod non habuit in
effedfcUm in Regem, 6c credit illud eflcfalfum.
Dicit finaliter quod prima Aflertio cedulae eft erronea
in Fide, 6c contra Prasceptum N o n occides. Et
fecunda 6c tertia videntur fibi omnino falfie.
De epikeia, dicit quod homo privatus non habet
autoritatem epikeiandi: tamen in animo fuo
non poteft epikeiaredepericulisfuis.
Dicit etiam quod prima Propofitio eft univerfalis,
6c illo modo eft falfa, nec alias faceretadpro-
pofitum fiium, nifi eflet univerfalis.
Venerabilis 8c circumfpe&us vir, Magifter Ma-
thasus Rocderii, prasfuppofitis proteftationibus quas
alias dixit 6c fecit, fcilicet quod non intendit nota-
re aliquam perfonam, necaliquemDominum.
Et fic dicit quodiftam Propofitionemadlongum
vifitavit 6c revifitavit 5 6c vidit alia punbta illius Propofitionis,
qua; non videbantur fibi fana. Poftmo-
dum extraxit quafdam claufulas 5 6c vidit, 6c revi-
dit pluries, 6c poftmodiim alias voluit combinare,
ad videndum fi illx extra&a; contincrenturintegre
in Propofitionibus iParvi.
Dicit infuper quod vidit cedulam Magiftri Fran-
cifei, quam fecum alia die portavitj & fecit colla-
tionem cum eadem quas ipfemet extraxerat, 6c re-
perit quod omnia qua; extraxerat, 6c qua; erant in
cedula Magiftri, erant conformia j 6c fic, ne eflet
prolixus, oftendendo quomodo talis Propofitio in
tali pun&o parum continetur, pofuitillafummatim
in quadam cedula.
Dicit etiam quo ad collationem quaternorum,
quod funt fatis conformes ifti codices, 6c hoc re-
perit pluries.
Quo ad quasfitum , utrum ilke Aflertiones ce-
dul« alias tranfmiflas, contineantur in illo quater-
no ; dicit breviter quod prima Aflertio continetur
8 c c . 6c hoc legit per feripta.
Dicit infuper quod credit quod funt plures alii errores
non contend in ceduk, contenti in Propofitione
Magiftri Joannis Parvi: quo ad hoc, fe refert
ad ea qua; Magifter Francifcus dixit: dicit tamen quod
in hoc quod dicit, quod ad Theologos pertinet
proponere talia crimina, in ordine ad conclufionem
principaliter intentam , fcilicet tendendo ad conclufionem
fanguinis, quas comprehendit unum fee-
Jus impium crudeliffime perpetratum, fcilicet fubi-
tanee, videtur fibi quod iftud efterroneum.
Item, videtur fibi quod ilk conclufio quam ipfe"
concludit de illo fablo , quod perpetrans fit lau-
dandus, 6c prasconifandus per Epiftolas, 6c remu-
nerandus i videtur fibi quod iftud eft erroneum.
Et fic breviter, confiderata Propofitione infe , in
omnibus fuis intends 8c partibus principalibus: pri-
mo, quo ad Majorem , eft erronea 6c falfa 5 quo
ad Minorem, eft criminofa 6c falfa j quo ad conclufionem
, eft falfa. Et fic videtur fibi quod tota
Propofitio in fe, 6c in habitudine partium fuarum,
6c in habitudine ad conclufionem intentam, eft erronea
in Fide 6c moribus, 6c feandalofa, 6c totius
politic fubverfiva: 6cdobtrinaifta eft maxime lsefi-
va: 6c jam procefliim eft ad multa mala. De auto-
ritateLegis, ubi dicit, quodSujficcret autoritas Le-
g i s , fine Mandato : videtur fibi quod iftud eft de-
ftru£tivum totius politise.
Quo ad extract as , habeant Magiftri colktio-
nem, qu^ipfarum fit condemnanda.
Dicit infuper quodattenta malitia materia;, expe-
dit procedere ad condemnationem iftaium Aflertio-
num : & de hoc fe refert ad Judices.
M
jdddlemLunoe, ut firiùs, ad deliberandum.
Advenientc autem dibba die Lunæ, vigefima noua
Menfis Januarii, coram Domino Parifienfi Epif-
copo, 6c Domino Inquifitore, in camera di6ti Domini
Parifienfis, congregrati fuerunt Domini Depu-
tati, Magiftri,
Joannes de Dulcimenillo.
Joannes Dacheri.
Joannes Brout, Regens Carmelitarum,
Et Regens Prædicàtorum.
Et Gerardus Macheti,
ad deliberandum : 6c deliberavit primo.
Venerabilis 6c diferetus vir, Magifter Gerardus
Macheti dédit deliberationem fuam in feriptis, cujus
tenor eft talis.
Proponitur informa prima; Aflèrtionis, 6cdedu-
citur qubd in fe , 6c fuis partibus, in Propofitione
Magiftri Joannis Parvi continetur.
Chacun tyran d o i t , & peut efire lom b lem e n t , &
p a r quelconque f i n 'Jajfial, ou fk b je t^ p a r mérité o cc is,
& p a r quelconque maniéré , mement p a r a gn elles, &
p a r fla ter ie s, ou adulations, non obfiant quelconque j u rement
, où confederation fa i t e envers lu i , fans attendre
la Senten ce d e Ju g e quelconque, n i aucun M a n d em en t.
Probatur primo qubd Propofito Petit, loquatur
de quolibet tyranno univerfaliter. Primo , patet
per deferiptionem tyranniab eo allegatam: T jra n -
nus efl qui Reipublica, non ju r e p rincipatur, autprinc
i p a l conatur. Et ita , cùm loquatur fiepè gene-
raliter, dicensjQ u ilib e t tyrannus débet occ idi y fequitur
qubd debet accipi fecundùm iftam deferiptionem.
Item , per diftin&ionem quam fecit de fex gra-
dibus læfæ Majeftatis : quia de quolibet vult inten-
tum probare, 6c pro eodem tyrannifàre, 6c læde-
re Regiam Majeftatem.
Item, per illam claufulam tertii Articuli in fine :
C e fi dro it 4 raifion & équité , que chacun tyran fiait
2 ƒ o
cit qubd Cuilibet fubjeétorum licitum efl occidere tyrannum
imp'uné, nec f i lu m lic itum , imo etiam lauda-
b ile , quam vis Magifter N . Orefme qui benè f Ari-
ftotelem in P o litic is , nihil tale imponit Ariftoteli ;
imo oppofitum, ficut patet in principio quinti Po -
liticorum. Unde etfi Ariftoteles ficut oc quidam
alii Philofophi, ut Tullius 6c P. de Alumna, hoc
forte fenfiflènt 5 hoc tamen non confbnat & Eccle-
fiafticæ , 6c Apoftolicæ perfbnæ , feu difeiplinæ,
A juxta dedubtionem fànéli Thomas in fuo L ib ro , de
Regvmine Prin cipum : ôc ita patet qubd fanéfcus T h o mas
non pofuit tertiamPropofitionem Petit, ficut
alibi clariffimè deduéfcum eft.
Secundo , principaliter probatur qubd Propofitio
Petit loquatur de debito occidendi tyrannum,
id eft qubd debet occidi ; & non folùm qubd hoc
licitum fit, imb laudabile: primo , per claufulam
allegatam in fine tertii Articu li, 'C e f i d r o it , raifion
& équité 8tc. Ut fupra.
Item, quia dicit qubd amici Regis, vel Princi-
pis, vel Reipublicæ , debent obfervare * omnibus
modis incoinmodis Regis. Hoc patet in duabus
ckufulis extradais circa tertiam Propofitionemquar-
ti Articuli : fedoccifio tyranni eft modus licitus fecundùm
eum j igitur eft debitus eis.
Item , quia fâspè dicit qubd Dominus pro quo
° loquebatur, fecerat id quod fecerat, ad acquitan-
dum fe erga Regem , ut faceret debitum iüum :
unde 8c circa hoc videtur juftificans, gravem invidiam,
feu culpam dare, faltem indirecte aliisDo-
minis j imo omnibus lubditis Regis , qui non in-
terfecerunt citiùs ilium Dominum, vel qui interfe-
blionem non approbaverunt : imo Sacerdotes, inter-
ficere debuiflënt.
Item, quia fi occidens non reputaflèt fe obliga-
tum interficere , ipfe debuiflet tenere confoedera-
tiones fàâas , ex quo poterant licite confervari,
fine tranfgreflione divini Mandati : hæc ratio ad hominem
, palam eft convincens.
Item, Le x divina dat autoritatem cuilibet occidendi
tyrannum , fecundùm eum , in principali.
Propofitione, 6c alibi pluries : hoc enim eft principale
fundamentum , licèt falfiflimum 6c hæretieccis
v ilain em en t, p a r aguettes & epiemens, & efi la q cum, ôc occidens eft minifter Legis, ficut loquipropre
mort d e quay doivent mourir tyrans dèfloyat
Nec valet fi dicatur qubd licèt demereatur fic
mori paflîvè ; tamen non debet fic aétivè perimi,
quia Propofitio tota tendit ad probationem hujus
rei. Nam hæc elaufula pofita eft priùs quam con-
traôla loqueretur de tyranno in quarto Articulo,
in oéto Propofitioniqus quas appellat Veritates.
Item , omnes allegationes fuæ 6c rationes , 6c au-
toritates 6c refponfiones induétæ, circa tertiam Propofitionem
quam appellat Veritatem, ôc quæ contracta;,*
loquitur de una tyrannidis fpeciedoquitur generaliter
de quolibet tyranno, vel tyrannifânte,five contra
Rempublicam , five contra caput Reipublicæ,
ficut patet infpicienti : imo loquitur ad hoc gene-
raliùs , ut patet de Phinées 6c Moyfe , 6c de no-
Cturnofuré: 6c fic non erant tyranni, modo fuo.
Item , tyrannifàns Rempublicam , pejus facit
quàm machinans contra Regem, vèl Principem. Ergo
fi fecundus debet intcrfici, fine Judiciô , fecundùm
eum i ita 6c primus, juxta confequentias
quas facit de defertore militiæ ôcc. fure noCturno,
infidiatore itinerum.
Item , quia dicit circa finem probationis tertiæ
Veritatis, Articulo quarto, qubd ab ifta régula N o n
occidés, vel à fimilibus contentis in Legibus, excipi-
tur tyrannus, 6c fpecialiter ille de quo loquitur fua
tertia Propofitio j ecce qubd ponit generalem 6c
partieukrera exceptionem.
Item, quia illud pro feallegatab Ariftotelé, di-
. * F01 fan coatra&è , fine commatt.
tur de Moyfe. Conftat autem qubd Le x Dei dici-
tur Mandatum ejus j U t ibi: S i v i s a d v itam ingre-
d i , f i r v a M a n d a ta . Matth.xix. 1 7 . Et ibi: V i -
am Mandatorum tuorum cucurri. P f exvm. 32.
E t ibi: M a n d a tum novum d ev obis. Joan.xm. 34.
6cc. Et ibi: In bis duobus M a n d a t is , tota L e x pen -
de t & P ro p h eu ; Matth, xxu. 40. fcilicet in
dileClione Dei 6c proximi. Sequitur ergo qubd occi-
fio tyranni reducitur ad hasc duo Mandata, vel al-
terum eorum.
E t ex ifto concluditur qubd Propofitio Petit fiepe
implicat, nifi glofletur, dum dicit pluries qubd
Tyrannus debet o c c id i , & p o te ft, fin e quocunque M a n -
. dato , v e l Pracepto. E t tamen dicit etiam in con-
textu qubd L e x d iv in a , natural is & human a, d a t au-
D toritatem , qubd occidens eft minifter L eg is . Benè,
fi fic eft, fequitur qubd talis occidens eft etiam minifter
Legiflatoris, 6c habet Mandatum ab eo , ficut
monens charitativè fratrem fine novo Mandato
vocaliter per hominem , habet autoritatem , 6c
Mandatum a Lege qubd hoc faciat *, 6c fi non facit
, peccat frequenter. Ita in propofito.
Item, Propofitio dicit qubd p e r alium poteft quis
mandare ut tyrannus interfe ia tu r . Habet ergo talis
interficiens Mandatum , 8c ita deber exequi: fed
non minus habet ille qui mandat obiigationem id
agendi, quam executor. Ergo 8cc. E t in hoc Propofitio
Petit plus ponit , quam Aflertio prima, quia
dicit qubd alterum 8cc.
Q_ 3 Item,
•j- Defideratur aliquod verbum. * Forti obviarc.