A&a Concilii Darifienfis , 312
contra di&amen reft« rationis, ut patet, difcurrendo
per ejus fingula membra •, Igitur eft erronea in
Legenaturali, cujus effe&us eft, conformiter ope-
rari ad Legem.
Item, L e x naturalis «qualiter obligat, cum ip-
fa fit indifpenfabilis. Si igitur ifta Aflertio haberet
aliquid veritatis, fecundum Legem naturalem, om-
nes indifferenter 8c indifpenfabiliter obligaret: hoc
tarnen eft felfum 5 quia ficut ad abicindendum
3 11
legat Salberienfcm. E t videturfibi quod noneftita
-mala, ficut aliquibus videtur : 8c ideo non eft fufft-
ciens ad dandum confilium. E t ideo apparet fibi
quod bonum fuiflet quodfuiflentdeputati Magiftri,
ad difputandum materiam: 8c forte expediret nego-
tium mittere ad Curiam Romanam. E t dicit quod
non auderet ipfas condemnare , 8c abfolvere, vel
iplas judicare erroneas, vel nc , propter rationes
hincinde.
Venerabilis Sccircurafpe&usvir, Magifter Guil- A membrum putridum , non pertinet nifi Medico
lelmus Blanchart, tradet in feriptis*, ut alias deli-
beravit : 8c dicit primb quod vidit inconfilio Pr«-
latorum Parifiis, quod quamvis fuiflèntviri clarifli-
mi in materia E c c le fi« , fuerunt dati Deputati in
magno numero, ad difeutiendam materiam quam
una pars tenebat, 8c alia pars oppofitum. E t ideo
apparet fibi quod bonum eflèt dare confimiles De-
putatos. Et alias dixit quod materia erat mittenda
ad CuriamRomanam, 8c adhuc dicit, ad Concilium
Generale, ad evitandum mala futura, 8c etiam negotium
eflèt maiorisautoritatis.
Venerabilis 8c circumfpeétus vir, Magifter Guil-
lelmus Squirilli, Carmelita, pr«fupponit ilia qu«
alias dixit.
Quantum ad primam Aflertionem 5 dicit quod
eft erronea in Fide Catholica, in triplici Lége per ip-
fum allegata j 8c habet in feriptis, & legit.
Sequitur ejus Deliberation
Suppofitis proteftationibus debitis 5 dico ad Aflcr-
tiones in cedula mihi tranfmifla, fecundum inftin-
öum Spiritus Sandti.
E t primb, ad materiam ipfarum , 8c fenfum in
quo funt, 8c quem faciunt: 8c demiim ad quantum.
. E t quia prima eft fundamental -, idcirco ad ip-
fam principaliter dico, quod ipfaeft erronea in F ide
Catholica, in triplici Lege per ipfum allegata,
contra determinationem Do&orum hujufmodi materiam
tradfcantium ■, 8c fcandalofiflima.
Primum patet, täm ratione Fidei, quam ratione
ejus objedti 8c adh«fionis. Unde fecundum Au-
guftinum, Sermone xxn. Fides dicitur afabto 8c did
o , conformiter ad divinum Pr^ceptum. Modo
ita ad puniendum malefedfcorem, non pertinet nifi
Judici autorifeto , fecundum fanbfcum Thomam,
8c alios [Dodtores hanc materiam tradantes, ■ pro-
ut in cedula alia nuper declaravi, 8c qu« pro nunc
fupponuntur.
Item, ifta Aflertio eft contra Pr«ceptumLegis
moralis, N e fa c ia s a lte r t, quod t ib i f ie r i non v is : Sed
fecundum didamen re d « rationis, inullus debet veile
ficoccidi, utnotumeft : ergo propofitum.
Item, L e x naturalis inducit pietatem : propter
quod dicit Apoftolus. 1 .adThimot.iv.8. quod P ieta s
a d omnia utilis efl. Ifta autem Aflertio inducitfce-
lerum crudelitatem -, quare patet clare quod eft erronea
in Lege naturae: & propter ifta, 8c alia quae
poflent hie adduci bene, dicit Apoftolus, ad R o manos,
fecundo. 14. G en tes qua L eg em non habent, na~
B ra lite r ea, qua L e g is fu n t , fa c iu n t , ubi Glofla: S i non
habent L eg em f r i p tarn, tarnen habent Legem na tu ra -
lem , quia quifque intelligit & fibteonfeius efl quid bonum-,
& quid m alum.
Eft infuper erronea in Lege morali: nam L e x
moralis ambit omnem virtutem moralem. H « c
autem Aflertio omnem talem abjicit, ut patet, d ifcurrendo
per lingulas ejug virtutes morales -, nam
notum eft quod omnern ordinem fubvertit, Jurifi-
didionem ufurpat honeftam, refecat promptitudi-
nem omnis malitim , inducit viam ad omnem di-
vifionem, feditionem, 8c pene ad omne malum ape-
r i t : ficut luculenter alias deducebat Dominus Can-
cellarius, cujus didahabeo pro probationibus.
Cum ergo Juftitia fit omnis virtus, quinto E th i-
corum : fequitur manefefte propofitum: 8c ficut di-
citur de ifta virture -, ita clare dici poteft de
aliis.
Demum,eft erronea in Lege divina, ficut maniifta
Aflertio dicit: licitum fore, abfque Mandato, C feftè apparet per propriasconditionesdivinæLegis,
vel Pr«cepto, tyrannum occidere. Divinum pr«-
ceptum dicit: Nonoccides, fcilicetabfque autorita-
te Legis, vel divin« infpirationis : ficut deMoyfe
legitur, interficiente iEgiptium. Et ita, fecundum
Dodores, prohibetur omnis propria autoritas occi-
dendihominem.
Item, Fides femper unitur veritati, non felfita-
ti, aut dubietati. Sed ifta Aflertio multa inducit, vel
felfä, vel faltem dubia, qu« tanquam vera Secerta
aflerit: ut pote quod machinatio fuit contra R e gem
, propter cupiditatem , 8c per fortilegia, vel
maleficiaj qu« videntur magis voluntarie 8c fiiafi-
ve d id a , quam vere probata. E t ita, circa hoc qu«re-
retur qualiter ita proponens noverit, vel quia pr«-
fens fuerit -, 8c hoc non per ipfummet, vel fibi narraquas
notât Propheta, in Pfalmo decimo adavo. 8. di-
cens : Le x Domint immaculatà 8c nullam peccati
turpitudinem permittens , converteris animas: quia
non fblùrn exteriores adus dirigit -, fèd etiam inte-
riores, teftimonium Domini fidele, propter ccrtitudi-
nem veritatis 8c invariabilis reditudinis ; fapientiam
praflans parvulis, in quantum ordinatad fupernatu-
ralem finem 8c divinum.
Ifta vero Aflertio totum oppofitum ponit in fè ,
8c in fuis dependentibus, ut patet intuenti.
Item, deducit maleficium eflè meritorium.
Item, fùa declaratione, tertia 8c quarta 8c ulti-
ma Aflèrtionibus, violât fidem, 8c approbat in fi-
delitatemi ficut clarè in eifdem patet : vel faltem
manu ducit fidelitatem , aut fidem promiflam non
tumfuit} quia quæreretur per quem, feu per quos, D tenendam, in contumeliam Fidei 8c ejus objedi.
omnestacuitj 8c per confequens, magis fuerunt h«c
adinventa, quam vere probata. Declarationes D o mini
Cancellarii funt approband« & tenend«.
Similiter eft erronea in Lege naturali, creatur« ra-
tionali indita, qu« nihil aliud e ft, quam impreflio
divini luminis in nobis | juxta illud Prophet«: Signa-
turn efl fuper nos lumen vultus tu i D om in e , P f iv . 7.
.Quo quidem lumine, rationalis creatura habet difeer-
nere inter bonum 8c bonum j fecundum judicium,
feu didamen pradicum intelledus, feu re d « racio-
nis:8c iftud dicitur L e x rationalis in rationali creatura.
Sed ifta Aflertio, fecundum omnes fui partes, eft
E x quibus fequitur quod abjicit fpem, ut nullus
in alium fperet amicitiam habere, nec fecurc con-
vivere , 8c ita ordinem charitatis ; ficut patet,
deducendo ordinem fruduum charitatis,quos enume-
rat Apoftolus. 4. a d Corinth, xm.
E x quibus manifefte fequitur quod ifta Aflertio,
cum fuis fequelis, eft erronea in Lege divina.
E x quibus fequitur quod fècunda Aflertio eft erronea
in Fide 8c moribus. Patet : quia dicit quod
fic occidendo tyrannum proditoriè, ad mentem pri-
mæ Aflertionis , eft licitum in prædida triplici
Lege. Ex quo fequitur quod tertia Aflertio efter-
,ronea,
Super Coede 3*3 _ I Ducts Aurelianen fis.
ronca, crudelis8cimpia , ficut deduxerunt Magiftri
noftri Reverendi, 8c fignanter ficut deduxerat
in fua Propofitione Magifter nofter Reverendus Da-
cheri, cui meconformo. E t fic refpondeoadqu«-
ftionem 8cc. quod ift« novem Aflertiones funt er-
rone« , modis pr«didis , 8c pr«fuppofitis in de-
clarationibus materi« earum ^ promulgatisperMa-
giftros noftros, ut pr«fertur.
Venerabililis 8c circumfpedus vir, Magifter T h o mas
Hob e , dicit quod illud quod dicit, dicit in fa-
3 H
cuperando, ubinon poteft fieri perJudicem; modo
bono, in cafu,licet fingulari perfonæ recuperare rem
fuam, & lio c videtur Auguftinus fenfiffe, ubi dicit:
Non & c .
Et.hoc poteft applicari ad propofitum : 8c ideo
apparet fibi quod non funt modo condemnandæ : 8c
proreftatur de aliter dicendo , fi alias eidern aliud
appareat.
Quantum ad illam ; L i t t e r a o c c id i t -, credit quod
ipfe fubintellcxit ad bonum fenfum , 8c fic credit
vorem Fidei 5 8c dicit quod favendo F id ei, non A quod non fit condemnanda.
funt condemnandæ ift« Aflertiones : 8c reperit quod
Stephanus, prædeceflor Domini EpifcopiParifienfis,
condemnavit multas Propofitiones -, 8c intravit mo-
dum præcedentem. E t habet in feriptio quofdam
Articulos quos condemnavit. E t poftquam vidit
diéta 8c faâadiéli Stephani, rediitad Propofitiones.
Dicit quod non funt abfolvendæ de condemna-
tione. An fint condemnandæ, petit dilationem deliberandi.
Videtur fibi quod non funt condemnandæ
per Dioecefim Parifienfem, ufque ad examen A -
poftolicum. D icit quod Legatus à latere debet hie ve-
venire ; & ideö mittend« funt Propofitiones ejus examinations
Venerabilis 8c circumfpeétus vir, Magifter Petrus
deNogento, proteftatur ficut ceteri,quibus adhæ-
ret, bene fcitquod Salvator multizm prohibet omnem
occifionem -, 8c ideo prohibet fuo fratri. R e perit
etiam quod Do£tores fandti dicimt quod aliqui
non poflimt occidi, nifi induobuscafibus.
Primo, per Judicem , 8c ordine judiciario ferva-
to. Alio modo , ex infpiratione. Et ultra iftos,
fànélus Thomas videtur ponere quod licitum eftin-
terficere ilium tyrannum. Q u i fu b r ip it D ominium,
noientibus fu b d it i s , v e l ad c&nfenfum coaths.
E t petit, fi cafus fuit notorius omnibus : :in diéto
cafu haberet locum di&um beati Thom« : 8c ideo
fi eflet notum alicui, videtur quod mereretur occi-
dens talem tyrannum, 8c nonfeciflètdiftin&è, nifi
fuiflet di&um beati Thom«. E t ideo non videtur
fibi darum : «ftimat tarnen Propofitiones magis
erroneas, quàm oppofitum : fed non auderet dice-
re & jurarc quod effent contra Articulum Fidei,
quàm æftimat eas hæreticas. Et ideö apparet fibi
quöd funt errone«, a prima, ufque ad feptimam, in- ^
clufive.
D e i lla , de L i t t e r a occidit -, dicit quöd apparet fibi
quöd loquebatur de fenfu grammaticali, 8cabu-
titur termino, 8c non facitmagnamvim deilla Propofitione.
Quantum ad ultimam} dicit quöd fan&us T h o mas
dicit quöd, A îa ju s vin cu lum non abfo lv it minus,
ubi fu n t impoßibilia : f e d ubi non fu n t , majus non abfolv
i t minus. E t ideö non videtur fibi quöd fit ita mala,
ficut multi dicunt.
De falubri confilio; ferefert ad bonum confilium
quod habebunt Judices.
Venerabilis 8c circumfpedus vir, Magifter N icolaus
de D un o , dicit quöd modicum cogitavitj 8c
proteftatur ficut ceteri.
Quantum ad Propofitiones in fè, 8c de prima, ap- D
paret fibi quöd fandus Thomas videtur declinare ad
iftam conclufionem, quöd in cafii quo de tyranno
tali non poflèt haberi Judicium, licite poteft occid
i, 8c ampliùs non debet dici homicidium: 8c fecit
unam quæftionem ; an fi aliquis rem fuam non
poffit recuperare ab alio, ipfö feientej utrümlice-
at fuam fubripere: 8c dicit, ut fibi apparet, quöd
quidam dicunt quöd poteft retinere rem -, fed in modo
recuperandi peccavit, quia non recuperavit cum
debito modo , quia antiquam ipfam habere non de-
buit, nifidevoluntatepoflidentis vel autoritate Su-
perioris. Ideö Gaufridus quidam allegat , dicit quöd
non peccavit in modo recuperandi, nec in re-
Circanonami noneftadvifatus.
Vcnerabilis 8c circumfpedhis vir, Magifter A y-
mericus de Bituria , Auguftinenfis , quantum ad
primam , 8c fecundam , 8c ad totam cedulam in
le , ad opinionem illius qui aliasdelibcravit , fcilicet
cum Maeiftro Joanne de Matifcone.
Quantum ad primam -, dicit quod ilia 8c confè-
quenter .aliæ, ellfelfe 8c erronea. Verumeft, prout
alias dixit, apparet fibi quod materia debèt tra-
âari dulciter, abfque quod aliqui Domini tangan-
tur, 8c, ut dicit, non dubitat quinPropofitio infè
fit felfa 8c erronea : fed non taliter quod non poflèt
eflè aliquis cafiis ubi tyrannus non poflèt occidi. Non
dicit quod poflèt fine autoritate j 8c ideo in condem-
natione ipfius Propofîtionis, eflèt applicandus fèn-
g fus condemnationis. E t dicit quod omnibus vifis&
attends, non funt modo condemnandæ. E titaeft de-
liberatio lua.
Venerabilis 8c circumfpedus v ir , Magifter Guil-
lelmus Graverant, Jacobita, Magifter in Theolo-
gia , dicit quod materia eft grandes. Verumtamen
dicit quo ad primam Propofitionem, præmiflïs proteftationibus
, 8c felvo meliori judicio fèmper. Dicit
ergo primo quod differentia eft inter Mandatum
8c autoritatem j quia aliquando autoritas adeft, ali-
quando non eft Mandatum.
Item, notât quod diftributio recipit determinationem,
8crecipitipfàm, etfî nunquam minor fuif-
fèt fubfècuta : 8c videtur quod fit vera, 8c oppofitum
ejus -, non eft licitum alicui, fine Mandato 8cc.
utocc ida t, vel feciat occidi 8cc. E t videtur quod
fit periculofa. Nam fèquitur quod fubditus potiùs debet
permittere quod Dominus finis appellatur * a fuo
Domino, quàm occidat talem tyrannum, qui ipfum
expelleret.
Item, fèquitur quod talis fubditus licite permit-
teret quod tàlis R e x interficeretur a tali tyranno, vel
invafbre , quod eft magnum inconveniens -, cùm
fubditus teneatur fuo Domino : quia quilibet inva-
ditur in fuo Principe, fcilicet quilibet fubditus. Se-
quitur etiam quod potiùs fubditus debet permitte-
rc quod tota politia, 8c totum bonum regimen per-
datur, quàm occidat talem tyrannum, quod eft inconveniens.
Sequitur etiam quod talis fubditus qui
interfecit tyrannum, liberando Regcm fuum à morte
, puniretur à Rege j quod videtur inconveniens,
quod Rexoccideret ilium qui ipfum liberavit à morte
: 8c fic fequitur quod ipfâ eft felfa & mala. Igitur
prima vera.
Item , in aliquo cafù licitum interficere tyrannum
, ZJbi tyrannusfbifubripit D om in ium , p e r violen-
t iam , no lent 1 busfubditis, v e l a d confenfum coa tlis, &
ubi non efl recurfùs a d Superiorem, tune qui talem oc-
c id it,la u d a tu r & pramium accipit.
Tune capit très tyrannos, quorum unus invadit
aliquod territorium, ubi non eft Dominus : capit a-
lium tyrannum , qui invadit Regnum 8c Regem,
cujus non eft fubditus : 8c alium, qui invadit Regnum
, 8c eft fubditus.
Primus, eft malus -, fècundus, pejor} tertius, peflî-
mus. Primus, eft malus, quia tyrannus -, fècundus,-
pejor, quia invadit Regnum 8c Regem -, 8c tertius,
peffimus. V 3 Igi-
* expellatur.