delicetquod audiretur Sccondemnaretur. Joan.fep-
timo. ARuum^xxv. 8c * aflerere eft erroneum 8c hæ-
reticum. E t ideo ilia prima Aflertio cum circum-
9 ftantiis , & claufulis totis Majoris ipfius Magiftri
Joannis Parvi , non concludit fuum propofitum,
nifi fubintelligatur una alia claufula erronea, videlicet}
II eft licite k un chacun fu je t, fans ordre , de
Droit humain, ou divin , tuer tout tyran.
Item, erronea eft ilia Affertio, rationeilliusclaufulæ
: tout tyran licite interficiendus eft à quolibet A diflolutiva.
Item , fecunda Aflertio principalis cedulse eft
falfa 8c erronea in Fide , 8c aperit modum aiirori-
fändi omnia crimina, 8c de Jure naturali, quodref-
picit congruum 8c debitum ordinem hominis , ut
homo eft natura rationalis , darum eft quod illud
Jus natüräle nihil continet de interfebbione tyranni i
imb generaliter , non loquitur de jnterfebbione hominis.
fubdito 8tc. quia omnia crimma inclufà in deferip- ■
tione tyranni, juxta illam Aflèrtioncm , 8c totam
Propofitionem dibbi Joannis Parvi , funt laténtiâ,
occulta , incerta 8c inevidentia , 8c caufæ cogni-
tionem çxjgunt. Ergo quamquam quilibet cflët f
illorum , 8c perfonæ quæ ea commififlèt j ad exe-
curionem tarnen mortis in tyrannum in incerto,
perplexo & dubio procedere 4- debet : juftitia 8ç
ordo juftitiarius divina Lege traditus 5 8c omnino *
aflerere eft contra facram Scripturam, in pluribùs
paflîbus. •
Item, erroneum eft in Fide, aflèrere, quodquilibet
fit minifter 8c executor Lëgis , naturalis, mo-
ralis 8c divinæ j 8c à Legibus illis accipiat potçfta-
tem legitimam interficiendi hominem, vel faciendi
hæc , vel ilia } nifi circa ea habeatur de hoc L e x
8c in hoc punbbo continetur tota nequitia Propofi-
tionis Petit. Quia quamquam varic ,8c multipliciter
garriendo , dicat in fua Majorc , ex conditione 8c
gravitate culpa: tyrannidis , dicit quemlibet Lege,
naturali & divina, effici legitimum miniftrum, 8c
executorcm mortis in tyrannum, etiam omni ordi-
ne fubdubbo, & , ut coloratius loquitur, addit illam
claufulam, mefmement, 8cc.
Hasc funt clare erronea, 8c totius politic orainis
Jus autem morale dicit folum , Non occides.
Divinum autem Jus, ab ipfo Prceceptt), Non decides,
excipit illos qui legitima poteftatc , 8c caufa ratio-
nabili, ordine fervato, pro boni communis obler-
vatione occidunt: fed quod praedibba , naturalia,
-moralia 8c divina, ab illo Mandato, Non 0 cd des, om-
nes obligante, excipiant tyrannum , tanquam lici-
tc interficiendi per quemlibet, 8c fine ordine fervato
, eft voluntaric dibbum falfum, Contrarium,
clara & expreflà , evidens 8c notoria j alias omnia ß & erroneum in Fide.
malefic/a, omnia homicidia, furta, adulteria, excu-
fationem 8c autoritatem aeciperent, fecundiim vo-
luntatem 8c beneplacitum committentium’ j quia
fine oftenfione Le g is, naturalis 8c divina:, fufficeret
committcntes, 8c fäcientes ha:c, vel ifta, dicere,
vel publicare hoc -f- Aflerere; quia fic egifle mihi
fuit licitum, ex parte Legist naturalis, moralis 8c div
in e : putä interficere idolatram, velfurem, me-
um juramentum non fervare. E t ergo cum Magifter
Joannes Parvi in fua Propofitione introduxerit
Leg em, naturalem, moralem 8c divinam, facien-
tem mentionem de interfebbione tyranni, 8cc. debet
haberi, non folum pro habufatore, fed tanquam
erroneus in Fide , viam parans ad excufationem 8c
defenfionem omnium homicidiorum 8c fcelerum:
quia ad fui erroris, fabbi 8c mortalis peccati defenfionem
fraudaliter, falfe 8c calumniofe contingit: fi-
bi Legem , errorem > imb Legem , ubi nulla eft
Lex,
Item, primæ prædibbæ Aflèrtionis claufula ifta j
me finement, quand il ejl de ft grande puiffance , & C .
non juftifiçat illam Aflèrtioncm.
Turn primo, quia fupponit veritatem illius Aflèr-
tionis citra cafum qui fèquitur : quand i f ejl de jigrande
ÿuiffance , 8cc.
Turn fecundb, quia per negotiationem non acqui-
riturjudiciaria poteftas , fed per legitimam com-
miflionem D e i, vel hominis. Non ejl got eft as nifi k Deo.
Ad Romanos, decimo tertio.
Ergo quamquam Superior non poflet juftitiam
facerede aliquo, non quilibet ex hoc in eum #Ju-
rifdiéfionis poteftatem debet defuper venire, juxta
illud j Non habere s in me poteftatem, nifi data tibi effet
defuper, Joan. xix. 11.
Turn tertio, quia frequenter Superiores non pof- -q
funt fubditos punirc , latrones, vel alios malefabto-
res, ex aliqua caufa occurrente : quia ergo ex hoc
quilibet acquirat poteftatem Jurifdibtionis, vel exe-
cutionis mortis in eos, eft erroneum in Fide.
Turn quarto, quia fuperius inter homines in po-
teftate,. eft tantæ poteftatis, quod juftitia non po-
teft fieri de eo in terris, cum non habeat Superio-
rem. Quod ergo quilibet licite eum interficiat, fi
fit dignus m orte, eft erroneum in Fide8cmoribus:
* Dejiderari videtur contrarium. -j- Tor fan depderatut Judex.
4. Defiaerari videtur non. § Dipderari videtur eft obfervandus.
confingit. * Infan
Item , tertia Aflertio -cedula: eft erronea , pro
quanto duabus przecedentibus Aflertionibus jungit,
quod quilibet laudabiliter 8c mcritorie interficit tyrannum
, par aguettes dr efpiemens : quia aliquanao
divina Leg e judiciali prohibitum erat per induftriam
8c infidias occidere proximum , nec excludebatur
tyrannus, cum tota fiia faifa, qui par convoitife, ba~
rat, &c.
Ergo dicere quod tyrannus licitb interficiatur
per infidias, divina , naturali 8c morali Leg e \ eft
aflerere dibtam Legem per Moyfem introdublam,
fuifle iniquam, injuftam, naturali morali 8c divina:
Legirepugnare, &c. quia£^</.xxi. 14. dicit L e x
generaliter: Si quis per induftriam & per infidias Occident
proximumfuum , ab altari meo evelles eum , ut
moriatur.
Item, notari debet ordo litters divina: Legis allegata:
in pra:cedenti Articulo. Nam dicit textus.
Q f . lZ. Quipercuffithominem, volensoccidere, morte
' lor fan contrarium. f lorfan aut. ^ Infa,
earn, locus tarnen efl carruptus.
moriatur. Qui autem non eft infidiatus, fed Deus ilium
tradidit in manibus ejus , conftituam tibi locum ubi fu-
gere debeas. E t tunc fequitur L e x allegata : 8c
quamquam exprefle in his Legibus fuerunt judicia-
les, morale tarnen e ft, quod percutiens hominem,
cum intentione 8c voluntate occidendi , pecca t:
fed qui percutit fine infidiis, 8ccafualiter, non peccat
in cafii, vel habeat* autoritatem excufantem. E t
ita, in Lege ilia morali, divinae Legis Pra:ceptum
e ft, &fcmperfuit, 8c erit, quod per induftriam 8c
infidias, fine autoritate, occidens proximum fuum,
peccat. Ideo haereticc allegat P e t it , quod per infidias
licitum interficere tyrannum , 8c divina L e g
e , quam non allegat 5 fed tanquam aflertor nova:
L eg is , circa homines mortificandos, aut vivifi-
candos.
Item, quarta Aflertio eft erronea in Fidej quia
generaliter continet omnem tyrannum interficicn-
dum per infidias, cxcludendo ä tyranno mortem
ordinariam malefablorum, per Judicem 8c Senten-
tiam, 8cc.
Et in iftis Propofitionibus notari debet error
iftius Magiftri Joannis Parvi 5 quia quamquam Ma-
gifter, 8c authenticus inftitutor Le gum , dicit aequi-
tatem & juftitiam efle, ut tyrannus quilibet viliter,
inhoneftc occidatur, fine textu , five ratione y 8c
derifioni omnium Nationum exponit moralia Legis
Chriftiana:.
* lorfan habet. Item,
293 . . . r
Item, quinta, fexta 8c feptima Aflèrtiones, funt er-
roneæin Fide & moribus.
Veritas hujus diéti dependet ex præcedentibusj
8c quod mortalis culpa homicidii efficiatur licita,
virtuofa 8c meritoria, 8c fubfequenti autorifatione
Principis, eft erroneum : quod etiam Princeps tenea-
tur autorifare, 8c gratum habereinterfebtionem hominis
, fabtam per privatam perfonam, fine licentia
Judicis, vel Legis, 8c fine ordine debito, fecundqm
Jus divinum.
Item, obtava Aflertio eft faifa 8c erronea, ad fen-
fum ad quern applicatur in Propofitione prædibta
Magiftri Joannis Parvi. Verum eft quod in certa
Scriptura fàcra, fènfusgrammaticalisquiprimafàcie
terminum importât, nonfèmpereftrecipiendus, ut
Judic. IX. 8. Iverunt ligna ut ungerent fitper fe Regem
j dixeruntque oliva : Imper a nobis, 8cc. 8c alib
i, in pluribus locis. Sed in prædibta Propofitione,
fæpe dibtus Magifter Joannes Parvi, flubhians in incerto
, introduxit unam magnam harengam de epi-
keia, 8c Lege charitatis > 8c facit fraudem, quia allegat
Leges pofitivas prohibentes hominem abho-
minc interfici, fine legitima autoritate , quafi divinæ
Leges hoc idem non prohibeant 5 ciim tamen
divina, 8c apud omnem Gentemnaturalis L e x f it,
Non occides, fine legitima autoritate : in certis cafibus
funt-contraria: bono communi, 8c æquitati naturali,
8c tunc ceflàt earum obligatio, 8c licite poflunt
epikeiari per quemlibet, fecundiim rationem, vel
veritatem. Et ut verbis ejus gallicè utar; dicit fic.
f agpercevray un tyran de grandepuiffance & fubti-
lite, continuellement machiner, de toute fa puiffance^ k la
mort de mon Roy, par barats , maléfices , dr trahi-
Jons, pourluy tollir fa Seigneurie : les lo ix me dependent
occire autruy, fans autorité. Quæ Leges funt non
folùm humanæ, fed etiam divinæ, ut çonftare debet
cuilibet fideli Catholico, Dois-jelaiffermon Roy
en peril demon? Qui præfàtus Petit refpondet: Je
dois deffendre mon Roy, & occire le dit tyran, & en
ce faifant, jaçoit que j e faffe contre le fens littéral des
dûtes Loix i j e ne fais pas contre la fin pourquoy elles
furent ordonnées. Et ita formaliter 8c exprefle dicit,
quod omiflà L e g e , ex textu L eg is, denonocciden-
do alium, fine autoritate , quæ divina eft , ut di-
btum eft, debet fequi finis 8c intentio Legiflatoris, C tes.
294
gatas diffuse per Dobtores, quas omittere fe dicit,
causa brevitatis: 8c hasc Aflertio eft erronea 8c ho-
ftis Reipublicae eft, 8c deteriori 8cmngisCommu-
nitati damnofä, quam tyrannus qui Com munitatem
8c defendit ad fuam utilitatem , 8c ut hoftis earn
deftruit 8c impugnat.
Item, prima Aflertio fiepenominataecedulxmihi
tradita:, repugnat Juri Civili 8c Canonico: nam
C . De maleficiis & Mathematicis, in pluribus Le-
A gibus, tales N igromantici, Sortilegi 8c Divina tores,
8c mentes hominum alienare dicuntur, 8cdeclaran-
tur humani generis, 8c Reipublicse inimici, 8c lx -
fae Majeftatis crimen committere 5 8c tamen Lege
finali, prohibet jus juftum , <equum 8c rationabi-
le , ne interficiantur ä privata perfona , dato quöd
client manifefti 8c notorii.
Verum Lex: „Quicumque maleficiorum labe poi-
„ lutum audierit,depraehenderit,occupaverit jillico ad
„ publicum protrahat, 8cjudicium oculis communis
„ hoftem falutis oftendat. Quod fi quifquam ex quoli-
,, bet genere hominum, contra hocinterdibhim veni-
„ re tentaveritj aut clandeftinis fuppliciis,etiam mani-
„feftumreum maleficia: arris oppreflerit, ultimum
„ fupplicium non evadet. „ Caufam fubdit: „ N e pro-
„prium fortaflisinimicum, fub hominum vindibta:
„ nominis confilio atrociore confecerit. „ E t quantum
tangit crimen la:fa: Majeftatis in perfonam R eg
is , aut fibi convibbas j Leges Civiles, 8c Canonic»
exprefse dicunt, quod antequam bona temporalia
committentium crimen la:fic Majeftatis capiantur,
arreftantur, leventur, ac cito explicentur requi-
ritur Sententia delatoria qec licitum cuilibet fubdito
fuo , privata autoritate, 8c ante Sententiam,
manum appetente * in bonis exterioribus illius qui
crimen la:fie Majeftatis commifit.
Ergo magis in perfonam nulli licet manum ap-
ponere, mortis Sententiam füpra eum exequendoj
nifi poft declarationem Judicis legitimi, 8ceoman-
dante, aut concedente. E t omnino aflerere quod
liceat cuilibet Lege, morali, naturali 8c divina, interficere
tyrannum, juxta applicationem prima: Afler-
tionis, eft virtualiter aflerere quod Leges, naturales
, morales 8c divina: funt injuft« , 8c «quitati
Juris Civilis 8c Canonici contrarise 8c repugnancujus
intentionis arbiter , Judex , 8c epikeies eft
quilibet, fecundiim dibta illius Petit.
T e r t io , aflèrit quod contrarie agens Mandato
Legis divinæ, Non occides, aut faltem virtuose, lau-
dabiîiter 8c meritoriè operatur, 8c fervans Mandatum
Legi s , nolens occidere, quia prohibet L e x divina,
peccati 8c hæc omnia clare funt erronea.
Item, nona Aflertio, junbbaprobatione, non videtur
erronea in Fide, licet fit nimis generaliter po-
fita, propter illam claufulam : En quelconque maniéré.
Quia in oftenfione generali foederis , promiflxonis',
aut pabH-, fubintelligitur perfona promittentis excepta
, 8c perfona Principis 8c Communitas, 8c uxo-
res 8c filii : nec negat ifta Aflertio quin ex pabto 8c
promiflione fequatur obligatio } fed ubi denegaret
obligationi divinæ , quæ ex ordine charitaüs eft,
fufpenderetur obligatio introdubfca per juramentum,
8c curret alia. Ut fi juravi alicui fidelitatem * 8c
me, uxorem, aut alios offendat j deffendere me
Tr.adita per diflum Abbatem, die duodecima Men-
fis Februarii. Anno Domini millefimo quadringente-
fimo decimo tertio.
V enerabilis 8c circumfpebbus vir, Magifter Joannes
de Gerfbno , Cancellarius Ecclefiæ Parifien-
fis, flat cum Epifcopo Nannetenfi, 8c dedit deli-
berationem fuam in feriptis, cujus forma fequitur.
Attendatur circa tertiam Propofitionem quæ ap-
pellatur Veritas, 8c eft prima Aflertio circa quam
modo deliberandum ; quod cum bonum fit ex omnibus
circumftantiis, opportet attendere circumftan-
tias pro verificatione hujus neceflàrias Propofitionis
8c fui correlativi : quia cum fit univerfàlis , ex fuis
fingularibus judicanda eft.
Prima circumftantia, quod talis fit notoriè tyrannus,
notorietate Juris, vel fabti; alioquinquilibet
fingere poflet de quolibet quod eft tyrannus. Et
notetur quid eft notorium Juris 5 quia fcilicet conpoflùm,
uxorem ac filios. Et hæc materia trabba- D fitetur in Judicio , vel profertur Sententia contra
De Jurejurando inantiquis. Cap.Petitionoftra. eum
in glofla.
Et circa hanc materiam, de juramento, 8c con-
foederationibus, prænominatus Magifter Joannes
Parvi, aflerit unum errorem ex Fide , in quodam
alio paflu non extrabbo ; ubi ponit non modo recitative
i fed aflèrtivè , quia nulla fides debet fervari
proditori tyranno, quamvisfervanda fit in pluribus
cafibus fides hoili: 8c lui dibti rauoaes dicit, alle-
lomi. V . Fars II,
8c quid notorium fabbi, quod fcilicet nulla
poteft excufarej- negari, quia femper fic evenit ex
talibus argumentis. Unde non eft procedendum ad
certam mortem ex incertis, vel levibus conjebburis,
vel fufpitionibus.
Item, requiritur quod fit notorium talem non
pofle coroprimi per Superiorem fuum, notorietate
Juris,vel fabbi, ut prius: alioquin quilibet poflet finge-
T 2 te
* lorfan apponerc- f lorfan cxcufatione.