terefle Fidei, circa Libellum hæreticalem eft prin- judicaretur Fidei, ex hoftis ejus fævientis in earn
cipalej fiequôd ex errore, tanquam ex parte rea dimiffionc.
criminis læfæ Majeftatis divinæ, conftituitur fuffi- Ad aliud, cùm fie arguitur: non oportet in de-*
ciens Judicium apud Prælatum, ex officio, uthanc cifione, vel determinatione do£trinali condemnati*
partem damnet. Intereffe verb perfonale concer- vaalicujüserroris,quöd evocetur errans , quam*
nens intitulationem talis Lib e lli, eft pure aeceffo- vis nominator: * non igitur oportebit hoc in damna-
rium 6c feparabile. Poterit igitur primum inter4 tionejùdiciaria, de necefïïtate divini P ræcepti, cu-
efTe terminari, 6c alterum difterri, vel dimitti. jus eft Vinculum majus, quam vinculum Juris pofi-
A d iftam rationem refpondetur, quod nott mi- ^ tivi.
litatj quia non nego quin negotium Fidei poffit Dicitur prifcnö, quôd confequentia ilihil valet 3
terminari, non vocato after tore. Sed dixi quod quia decifio,vel determinatiodo£trinalis,condem-
a d fufficienter extirpandum errores 6cc. V e l dico nativa alicujus erroris, diftat multùm 6c differt à
quôd terminatio fufficiens ad extirpandum errores, judiciali in proceflii, 6c poteft fieri per quemcun-
iufficienter habet neceflàriam dependentiam ab que habentem authoritatem exponendi facram
emendatione, vel punitione aflertoris, & evocatio- Scripturam, 6c errores eidem oppofitos doârinàli-
nej 6c quod ifta duo fint infeparabilia 6c neceffa- ter reprobandi j nec oportet talem habere autho-
riaad fufficienter. extirpandum errores. E t forte ritatemjudiciariam citandi.Judiciaria autem dam-
magis neceflarium eft evocari 6c corrigi afferto- natio pertinet ad Summum Pontificem, vel Con-
rem, cum majus periculum fit de viva voce aller- cilium Generale, vel députâtes eorum tantùm, qui
toris, quàm de mortua, quænon plus poteft infi- pofliint evocare, 6c debent errantes, fi fint cog-
cere quàm fonet. Aflertor autem poteft probare niti 6c delati, ad fufficienter extirpandum errores^
6c improbare, refpondere, replicare 6c prædica- Secundo , dicitur cönfequenter quod ad foffi-
r e , inficere, 6c multiplicare, ac feminare. cienter extirpandum errores illos do&rinaliter, ef-
Ad aliùd, cùm dicitur quod. poteft frequenter fent evocandi affertores amicabiliter, vel alias altu-
êvenire quod Libellus hæreticalis inficiet unam t è , fi effent cogniti diftinétè, propter multa, 6c
Diocefim, 6c perfona cujus nomine intitulatur propter ipfos per rationes convincendos. E t hoc
non erit de illa Diocefi, nec per confequens fub- effet conforme corredtioni Evangelicæ. .
jicietur Jurifdidbioni illius Epifcopi 3 non opor-ß Tertio , dico quod eft de necellitate divini Præ-
tebit igitur quod Epifcopus evocet eum dum dam* cepti aflèrtores per illos ad quos fpedbat, fi pof*
nabit ilium Libellum erroneum, 6c fuæ Diocefi pe- fint haberi. E t ad hoc debet fieri diligentia. Et
ftiferum} quia de iis quæ fqris font nihil ad eum, 6c per confequens font evocandi quàm citiùs com-
effet irriforia citatio. Dicitur primo, quod non mode poterit. E t hoc poteft fundari in iftis Præ-
militat argumentum} quia didtum eft ad fufficien- ceptis de maleficis , blafphemis , 6c idolâtré
ter extirpandum 6cc. Non autem fufficienter ex* occidendis. Hoc etiam patet per quandam Con-
tirpantur errores, illo non citato vel non corredto clufionem dodbrinalem pofitam per Facultatem
vivente, ôc qui poffet haberi, dato etiam quod Theologicam Parifienfcm, in qualification dodbri*
damnaretur per Epifcopum, & pollet illeLibellus. nali errorum Johannis Hufs, Conclufione prima,
Secundo dicitur quod fàlfom fupponitur,videli- quæ talis eft. A ß e rentes not orte & pertinaciter A r -
cet quod Epifcopus particularis poffit Libellum il- ticulosprafatos 9fo n t har et ici , & n t tales ju d ic ia li ter
lum, authoritäte ordinaria, condemnare. Quia aut condemnandi, & ne ceteros inficiant, fo n t diligentiffi-
ille Libellus eft damnatus, aut non : fi fie , non m e cum doärinis fo i s fcandalo/iffimis expurgandi.
debet damnari, nec poteft per Epifcopum parti- Quod fi diligentifïïmè, ergo per omnem viam ju-
cularem, tanquam hæreticus 3 licètubi icandalum, ridicamipfi hærétici,vel affertores errorum, cum
vel periculum timetur, poflèt interim prohiberi 6c dodbrinis fuis font damnandi , 6c per confequens
remitti ad Apoftolicam Sedem judicandus, appro- evocandi.
bandus, vel reprobandusj vel ad Concilium Gene- Amplius, adverfarii, ad eorum propofitum formale.
| ^ tiiis roborandum , contra fe taliter inftarit. Et f i
Ad aliud, cùm arguitur, quia in cafo præcedenti d ica tu r quod in cafibus prioribus potefi fa it im fie r i c i-
contingere poteft quod perfona errans fit tyrannus tatio generalis in v a lv is Ec clefiarum , 6c refpondent
potens, vel hoftis Reipublicæ, vel inimicus re- fic , quod hac citatio non concernit necejfario damna-
putatus a R ege fob quo eft Prælatus qui damnat tionem errorum ad quam obligatur P ralatusi divino P t a*
hærefesj u b i, fi citaretur hujufmodi tyrannus, vel cepto, & non f i c ad citandum.
hoftis, nulla efTet utilitas, fed major hoftilitas 6c Sed hæc refponfio non fatiffacit, quin adfuffi-
in deliberationem damnationis penderet in fubditis cienter extirpandos errores neceffario requiratur
Prælati talis grande difpendium. evocatio vel citatio, five punitio afiertorum, vel
Dicitur primo, quod fupponitur falfom, feili- emendatio -, ad quorum alterum tenetur Prælatus
cet quôd Prælatus Ecclefiafticus, fob Rege exiftens, etiam , juxta poffe , de neceffitate divini Præ-
polfit condemnare Libellum talem, ut eltdiébum, cepti.
fed benë alias damnandum talem deelarare. Secundo'. Dicunt ad inftantiam fuatiï quod
Secundo, dicitur quod dato quod Epifcopus T a lis acceßoria poffet cedere in multis cafibus, in pra-
particularis poflet, adhuc talis errans eft evocandus, ju d ic ium eau fit principalis, propter v e r fo tia s , v e l a fl
ÖC fequeretur multiplex utilitas. lias <tyidvocatorum , v e l Trocuratorum corrupt or um
Primp, in caula & in proceffu. D p r e c e ,, v e l pretio, per unum potentem tyrannum , v e l
. Secundo, quod Epifcopus^ fàceret quod in fe hofiem % eipublica , v e lfed itio fum , refugientibus e x
eft. Nec debet æftimare quod fequeretur major adverfo defenforibus veritatis , v e l caufo j û f i i m e tû si
hpftilitasjimo quod tepefeeret, vel ceflàret. v e l e x pufillanimitate , aut ait as. Interponerentur
Si enim comparent, poffet manu duci,ve lpe r quippe appellations frivoles , imo peftiferet ad Curiam
Regiam potentiam coherceri. N e c efttimendum Romanam, u b i tantus effet t r a iïu s , quant us labor &
de majori hoitilitate, ad fufficienter extirpandum expenfies & qu'am inutilis altquando f in i s , colligitur
ei 1*01 es, & præfei tim ubi talis citatus, vel æftimatus fa c ilit e r e x iis qua v id im u s & videmus\ çjr ita T a -
errans,fuiffet denuntiatus, aut alias diffamatus. N ec f l or & D o ïl or pro g randi me rito , g ra nd i damno mul-
ex^hoc præjudicaretur fubditis, ex dilatione; quia ïlaretur.
interim poffent prohiberi errores. Quin imôcon-
Sed apparet quod hæc refponfio fundatur m
ferretur fubditis, ex criminofi vocatione, 6c præ-
fup'-
* Hfc deeft aliejuid.
foppofito falfo, quod Epifcopus particularis poffit
fic j.udicialiter novas opiniohes, ut diébumeft,
tanquam hæreticas condemnare , cum dicit , de
appellatione ad Curiam Romanam.
Item, ifta refponfio adducit unum quod vide-
tur concludere quod coram Epifeopo particulari
tales Procefibs non font fiendi; fed folùm coram
Papa, vel Concilio Generali, propter majorem potentiam
cohercendi tyrannos, quamnon habetE-
pifeopus particularis. Papa namque poteft omnes
& Principes invocare, etiam præceptivè , contra^
rebelles Fidei. Non fie Epifcopi particulares. Nec
talis citatio afferre poteft præjudicium propter
aftutias Advocatorum , quoniam in caufa Fidei,
quilibet tenetur per fe refpondere , 6c non per
Advocatum ; quin imo prohibentur Advoca ti, ut
patet extr. de haret. in Clementinis. N ec in Curia
Romana oporteret refugere veritatis defenfb-
res> cùm Promotores Fidei, pro eu jus defen done
nullus timere debet. Quôd fi talis timor ibi ca-
deret, potiùs argueretur 6c caderet coram Epifeopo
particulari, ubi fecuritas 6c potentia minor.
Prætereà ex ifta refponfîone nunquam deberet
fieri citatio alicujus potentis Domini in caufa F idei
, vel alia, propter pericula poffibilia quæ per
iftos font addudba.
Rursùs ifti pro fua confirmatione adducunt e-
xcmplum de Rege Francorum, qui fecit damna-^
ri Parifius errorem , De vifione beat a ^ quam tenebat
Johannes xxn. eodem Johanne Papa non vocato
, vel àudito. Ilbud autem exemplum non probat.
Primo. Quia ex hoc non fuit error ille fufficienter
extirpatus, faltim quo ad affertorem. Et fic
exemplum,in nullo militât contra meam conclu-
fionem.
Secundo. . Quia iftud non fuit propriè damna-
tio , fed quædam declaratio fcolaftica 6c prohi-
bitioi
Tcrtiô. Quia ideô non fuit Johannes Papa vo-
catus ,quia non erat hæreticus declaratus , 6c fic
nec declaratus inferior quolibet Catholico. N ec
poterat vocari per illos qui fe reputabant illo in-
feriores : faltim non erat declaratum quôd erant
Superiores. Et fic non eft ad propofitum, quia
vocandi font alfertores per Superiorem notum effe
Superiorem. Et tantum de fecunda conclufione no- *
tata per adverfarios iftos.
Confequenter notabatur tertia conclufio fub his
verbis. Quôd,,perinferioresad Concilium Gene-
,, raie, vel ad Sedem Apoftolicam non funt er-
„ rores coridemnandi judicialiter , imo nec do-
„ 6tri«aliter, ut aliqui intellexerunt, nifi priùs
„ fint per Ecclefiam condemnati : quoniam iftæ
„ font majores caufæ, quæ referenda; funt ut dicit
,, ad Apoftolicam Sedem.
,, Contra iftam conclufionem fic arguit primo.
Oppofitum pradicatum eft, inquiunt, 6tc.
Supra quam conclufionem oftendetur primo ,
quôd false 6c nequiter eft notata, feü extraâa ex
mea Propofitione.
Secundo, quôd male improbata, pro quanto ex
illa mea intenderet improbare.
Primo, inquam, eft false notata, quia conclufio
prædicata fuit ifta. ,, E t fi ad Papa inferiores
„ pertinet in materia Fidei per Ecclefiam determi-
„ nata, judicialiter aliquem hæreticum deelarare, 6c
,, declaratum condemnare, tàm in materia nondùm
,, per Ecclefiam difeufla 6c declarata, non fpeétat,
„ neque licet alicui, nifi Papæ, vel Concilio Gene-
,, rali, vel eorum authoritate, aliquas opiniones tan-
,, quam hæreticas judicialiter, quamquam dodtrina-
, , liter,condemnare, vel reprobate. „ In quaconclu-
Tom. V. Pars III.
fione fequentes Propofitioncs fententialiter conti-
nentur.
Prima j quod „ ad Papa inferiores pertinet in
„materia Fidei per Ecclefiam difeuflajudicialiter
„diffinire, videlicet declarando Aflertionem illam
„damnatam alias per Ecclefiam vel inferentem il-
„ lam damnatam 6c effe hxrefim , 6c affertorem per-
„ tinacem efle hareticum, 6c ilium tanquam htere-
„ticum condemnare. ,,
Secunda Propofitio} „ quod in materia Fidei non-
„ dum per Ecclefiam difeufia 6c declarata , noil
„ fpedfat, neque licet alicui inferiori Papa;, vel Con-
„c ilio Generali, vel nonhabenti authoritatem al-
„ terius, illorum aliquas Propofitiones tanquam h^-
„ reticas judicial ter condemnare. „
TertjaPropofitio} „ qu.od Papa inferiores poftunt
„ in nondum per Ecclefiam difeuffis aliquas Afier-
„ tiones fcholaftice 6c dodtrinaliter reprobare. ,,
E x quibus manifefteapparctnequamintelledfus,
6c pepverfus illorum qui notaverunt, vel illorum
qui intellexerunt, imo nec doElrinaliter, ubi affir-
mativam convertunt in negativam: quia li quamquam
doBrinaliter, affirmat j 6c li imo nec dottri-
nahter, negat
Reftat refpondere ad objedliones illorum.
Ad primara, cum dicunt de pra&icatis in hoc
Concilio , quod „ approbavit condemnationes
„ fadfas per Univerfitates, 6c Ordinarios, inAn-
„ g lia, 6c in Pragaj quas tanquam temerarias 6c
,, iniquas , fi verum ifte diceret, debuifiec repro-
„ bare. „
Ad quod dicitur, negan.do quod oppofitum
prsdidlEe Conclufionis fit pradticatum in hoc Concilio
facro.
Et cum dicitur quod ,, Approbavit condemnatio-
,, nes fatlas per Vniverfitates, fir Ordinarios 6cc. „
Dicitur quod approbavit fadtas per Univerfitates
fcholaftice 6c dodlrinaliter j 6c per Ordinarios
judicialiter, non automate ordinaria , fed Apo-
nolica: Cum Contuarienfis fit Legatus notus, 6c
Pragenfis efiet ad hoc fpecialis Commiflarius per
Sedem Apoftolicam fpecialiter deputatus. Per
hoc patet quod nihil faciunt contra.
Ad illa qu:e poft deducuntur, cum dicitur pri-
moquod ,, Prashti 6c Dodtores tenentur feire mul-
,, ta explicite, qua: populus, non tenetur expli-
, , cite cognofcerej fed ubi infurgeret turbatio in
' „ populo 6c error explicitus, Prslati poflunt 6c de-
„ bent plebem ab erroribus hujufmodi revocare
„ judicialiter ,6c alias j verum eft quod Scntentia
,, eorum non ligat extraneos, nifi pro quando de-
„ ducitur fufficienter ex Scriptura facra. „
Ad quod dico, concedendo quod Pnelati tenentur
plebem revocare judicialiter, in iis qu£efunt
h^retica manifefte per Ecclefiam declarata , vel
etiam do&rinaliter, ubi periculum velfcandalum
appareretj feu prohibitive: non tamen tanquam
hferetica judicialiter condemnare , fed ad Papam
vel Generale Concilium referre.
Ulterius, ad illud quod fequitur cum dicitur ,
„ Denique nulla eft controverfia vel con trad idtio,
„ etiam apud Dominos Juriftas , quin in cauGs
„ Fidei, quserefpiciuntexpreffe 6c explicite Arti-
. , , culos Fidei, 6c ilia quas funt per Ecclefiam jam
,, ut hasrefisdamnata, vel per Scripturam facram,
„ cujus authoritate nititur E cclefia, poffint 6c dc-
„ beant Ordinarii, 6c Inquifitores cognofcere ,,:
ut fi quis diceret quod Vfura eft licita. Quod, for-
nicatio non eft peccatum mot tale. Quod, Quilibet tyrannus
6cc. Sicut nuper damnatumeft, nullus du-
bitat quin Epifcopus, 6c Inquifitor habeant cognofcere.
Clarum eft autem quod hoc contra conclufionem
non militat, imo concordat cum ea quae
fuit per me prardicata.
D d x Sed