dira malefici^ ßcbtafphemiarum genet-a facrilega !
Tantumne Fides :ipatitur detrimentum , ut etiam
impunc taliafautores inveniant ! Quamvis cnim fuis
yerbis rem obfcuram faciunt, eam qui noverit,
fäcilem reputabit.
Res pervia eft, collücent fida undequaquemen-
dacia, lî prudenter infpeda fint. Sed vos non imprudentes
, neque adeö incogitati, ut verbis -fale-
•ratis, aut rebus diflöno fermone ducamini : quod '
enim * mifericorditer, aut demùm illiberaliter a-
d um e ft, verba dulcia, aut familiariacolloquia
non admittit.
Verumtamcn antiquum manet ingenium, 6c to-
ties exercitæ artes, atque ad unam injuriam juftifi-
candam fraudes adinventæ non ceflant- Sed contra
inftftere in Fidei robore neceffe e ft, totafque
apponere vires, ut non fic mortem inopinam, 6c
immicitiam, perjuria, fraudefque iubeamus.
Quis Principum adeö fecurus e ft, ut univerfo-
rum in confpedu placuerit ? Non ipfe Chriftus
hoc invenit, fed mortem falfo crimine, perjurif-
que teftibus cploratam ferebat : quamquàm tarnen
de popuii fubverfione, fcandaiofifque maleficiisJudaei
eundem false culparent ; non tarnen propria au-
toritate damnarunt -, 6c qui Judex erat univerße car-
nis, ex fe nonvoluit ultionem ; fed à Pâtre æterno,
cujus ipfe unigenitus, Judicium expedavit. Neque
ipie Cain nequiftimus datus eft in manus hominis,
ut akeri eumdem occidere fua fpontè liceret. Nos
-autemLegi fubjedi, adeövidebimurcontumaces,
ut nobis ipfis 1114II0 titulo tribuamus vindictam,
quam ipfe Dominus fibi refervavit} aut iis, quitu
s poteftas à Domino Deo eft, fpecialiter inftituit.
Audite, audite, Patres, 6c illius deformis vo-
luminis, quöd de Libro vitæ hommum, ficut 6c
de Libro vitæ coeleftis deleatur venenum attendi-
te. Satis erat homieidium dopuiffe, fi non 6c ho-
micidii modum, horridamque formam docuilîet j
pro maximo enimpeccato mortem infligi njagnum
eft. Hæc tarnen adulterina dodrina fubitam 6c hor-
ribilem homicidii formam edocuit, ut cum corpore
periclitetur 6c anima, fi non pietas divina in-
dulgeat, qui corpus J- occidunt, animam dijudicarc
nonpoflùnt,quæfolidivinæ Juftitiæfubmiflâ eft.
Ergo quo pado quis fubita, 6c ignominiofa mor- *
te proximum juftificatus damnabit ? Nemo hæc
intelligit, ipfique, quorum nutu res agitur, ftri-
dum in hac re ratiocinium non intrabunt: fed circa
volant, Si rerum natent infuperficie, multiim
eis eftj dum rerum evidentiam aperiendam mo-
venturj-, nec illis mentiri verecundum, quimen-
daciis milcenda perjuria prædicant, teftimoniique
divini venerantur fraduram : Sepulchrum enim par-
tens g u ttu r cor um , d t Unguis fu is dolose agebant. Pf.
xm. 3. O quantum ex lpirituali damno, taliserro-
risfautores, temporalia difpofuêre pericula ? Ne mo
adeö fecurus, ut alteri fidem habeatj imö fibi
ipfi credere non licitum , cum fibi ipfi contra-
dicere jam liccbit.
Coniurgant Principes, 6c adverstis errorem hunc
cundi conveniant, aut regia linquant infignia. U-
bi Fides ? Ubi foedera tantos firmata per Annos.
Sic impunè frangentur? Si fic civilia linqui pada
licet, omnes in eremo folitariam vitam ducant,
celfetque inter homines Prineipatus j quoniam qui
juftè ftibeflet, cæteros injuftè fubjiceret, quan-
tùmque quis fanguinem fitiens ferocitate fupera-
re t, tantiim fævire poffet in-ceteros, cùm nemo
fine crimine vivit. E t f i dixe r em u s, cjudd peccatum
non babemus , nos ipfis feduçimus. 1. Joan. 1.8. O
perditiftima morum introdudio ! O regiis apici-
bus adverfantiflimum documentum \ T o llite , ait
* forfait deeft darker, t forfm doeß judiciö.
1 Locus corruptus.
Auguftinus, tollite fuftitiam, & quid fün f Tfegna nils
•magna latrooinia f
Nunc -videamus, quibus viis -violentiùs enerva-
tur Juftitia, quam ut quibuflibet inimicari, etiam
inimicitas exequi, Jüftitiæ titulo concéflum 'fit. Sic
Refpublica in partes manibus rapidis laccrabitur,
Ôcnullo rerum habenas modérante,fuis concurrent
impetibus, atque Aftrea terras cæde madentes re-
1 linquet, qüèd eventurum in futuris,ex præteritis
judicamus.
O dogma peftiferuffi, 6c mortis hoftium^patc-
fâdum latis, 6c plufquamfatis. Fræceps,6cjgno-
bile vulgus , femper tnajofibus invidet, ut non
jam furor ipfis in plebanis acuatur ; 6c feditionum y
turbulentæque ftragis donetur occafîo.
Longé a dodrina hac'Pen us animos avocabat,
cum ait: Servi, fubditi efi-otein ornni timoré Dominés,
non tantum bonis, ■ & modefiis, fed etiam djfcdlis. 1.
Pet. il. 18. E t alibi : Deum timete t Regem honorific
cate, ÿ . 17. Poil Deum enim, Scriptura Principan-
tum prohibet injuriam, cîim ait : Dits non detrahes.
£ t ^Principi populitui non-maledices. Exod. XXii. a.8.
Diem vidimus, ut vidisLegrbtJS, 6c infugam
verla Juftitia, hujus contadu dodrinæ, alias in partes
difiîuerent, quæ pofteriùs induftiiâ , 6c mul-
cendi fuavitate reconvenenuat.
Sed quis infidias collaudatas, qui^probatas fi au-
des, 6c explorandi magnifrcatam hac in Propofi-
tione fallaciam non agnofcat ; quam tarnen Leges,
,6c Canonica Sandio, Theologiæqueveritates exhortent.
Ipfeque David in exempîo e ft, quiinfi-
diarum feelus , 6c moitem imprævifiim inimici
Saiilis perverfi, caputque ejus adverfantis ajipre-
henfione vilem abnuit.
Atque, ipfe Joab à Salomone, Præcepto Patris
morte didicit, quid mors infidiis perpetrata depol-
cat. De Rege ipfo Achab durum Judicium 6c pce-
næ crudeles exhauftæ fu n t, quoniam in Naboth
juftificanda morte , cujus vineam concupierar,
perjuria, mendaciaque inhoneftacommifit.
Scitote, Patres, quoniam omnia plena infidiis,
6c ubique timor, fi non Seda hæc, interitum do-
cens, intereat;
Unum autem in ipfa fàtis âdmirari non fufîici-
mus, quöd etiam vitiis meritum, 6c inhoneftisa-
dibus rependit honorem} neque lufficit violenta
cecidifle manu, fi non 6c qui ceeidit nomine décidât}
atque etiam occifor,qui cum cadente mortuo
in reams mortem decidit, ad gloriam, 6c laudem
aflùrgat impeenitens.
Longe hæc à Scripturarura ferie , neque taie
quicquam etiam de juftiftimè judicantibus legitur
allegatum} quoniam, ut apud Ariftotelem e ft,
Proemium virtutis honor.
Nos igitur qui iidem nunc fumus atque olim,
ex omnibus Facukatibuseongregati, feelus hocab-
horrentes , cujus qualitatem argumentis, expe-
rientiâque cognovimus , vobis tanquàm Ga-Hicæ
profperitatis caufam commendamus. Propter hoc
inpræfenti noftra Congregatione nunc fpecialiter
evocati, 6c id una voce clamantes, affiftentibus
, n«bis in fua Facultate ferè quadiaginta facræ
T heologiæ Magiftris, multifque facri Canonis Do-
doribus ampliffime congregates , quos irdem ardor
6c re i, 6c Fidei zelus exagitat, pluribufquc
ex aliis Faeultatibus viris fttidiofiffimis 6c præcla-
ris, quorum tota cohors iis rebus afpirat, qurauc
hoc damnandum fernen, autvifos, animafque per-
dendas , 6c R égna evertenda, una St eadem voce
eloeuti funt, fequeiis in fententiis morituros, aut
caput periculis objeduros aflérunt, omnia propter
Chriftum captivantes, ut in Fidei integritatc,
fine qua impoffibile placere Deo , atque in pace
Patriam conftituant.
Rogamus igitur, 6c pro Fide preces inter-
ponimus , ut rei tantæ non défit auxilium : nam
fi vobifeum non invenimus, ubi quæreremus ? Si
à vobis in iis Gallia deferatur afflida } quem pofteriùs
adjutorem, nifi Regem , aut fæcula-
rem poteftatem invenietis.
Vos inSpiritu fândo voCati, per eum igitur,
cujus oculi Fidem afpiciunt, obteftamur, periculis
occurrite , nam velut cancer hæc ao-
drina ferpit in populos , 6c jam Régna infi-
cit extra. Si tamen aliquid terrenæ poteftatis^
abfterreat, vincat amor Fidei, 6c qui pro extir-
pandis erroribus vocati eftis , fa d e te : juxtà illud
Z. Joan. 8. ne perdatis cjuod opérâti eftis j f e d mer-
cedem plénum recipiatis s benè inccepta enim lauda-
mus, cùm illud venenofùm dogma} Q u ih b e t T j *
rannus & c . de medio fuftuliftis.
Omni ergo fideli ex corde dodrina hæc procul
abfit, 6c fi hanc terra aliqua fufeipiat, illainfide-
lis fit inhabitata , ut morte in alterutrum per
eam commiflà, aut fefïï perfecutionibus fuam du-
ritiam ad Fidem concernant} aut fie per eam, ut
apta eft, minuantur, * quôd eorum incredulitatem
faciliùs confundamus.
Si autem,feu temporum malitiâ, feufacili quo-
rumdam voluntate, aliquid in contrarium proceffus
fad i Parifiis adum f i t , ad ftatum priorem re-
ducatur, ôc F a c ile , ut ait Jeremias. xxn. 3. Ju d ic
ium & fu f iitiam , alioquin defhrta erit domus hac. E t g
vos animos conftituetis. in pace } Reges gentium
dommabuntur eorum, ipfaque Juftitia malis fre-
num reppnet. Sic benedicet Dominus terram fuam,
quædabitfrudumfuum, quoperviam ad Patriam
tranfeamus.
U t autém æmulorum Fidei fubterfugiis, atque
vaniloquiis fit ad plenum fatisfadum, labiaque
claudantur iniqua, plufquàm fatis maledidis info-
lentia , infolitum peregimus , quod præfentem Epi-
ftolam Facultatum , ôc Nationum ligillis ex propo-
fito muniremus, ut major animorum pateretcon-
ventio, ipfaque petita noftra unanimitas robora-
r e t , né feripta noftra tam impudenter laceflerent,
cùm ubi mentes confenfus alligat, quam animo li-
benti feminarent,verbo difcordiam prædicant, quod
enim Regis ex feriptis non verentur obloqui, contra
noftra confidenter audebunt ; fed ipfa Fidei veritas,
atque hæc eadem noftræ conformitatis ap-
probatio, falfitatem convincent. ^
Scriptum Parifiis fub noftro communi figillo,
cum adjundione prædidorum, in noftra Generali
Congregatione, folemniter apud fandum Maturi-
num celebrata, die vigefima odava Menfis Apri-
lis. Anno Domini millefimo quadringentefimo de-
cimo fexto.
J . C a c h a l o e . avec paraphe.
Sieillum Nationis , A Sigillum Facultatis
Normaniæ. deeft Medecinæ.
Sigillum Facultatis Sigillum commune
Theologiæ. Univerfitatis.
Sigillum Facultatis Sigillum Nationis
Dodorum. Gallicanæ.
Sigillum Nationis
Anglicanæ.
E x t r a it fu r F original en p a r ch em in , tous les fc ea tîx
pendant, tire'de noftre depofi, ou archives d es Peres C e-
lefiins d*Av ignon,par moj F . B a z i n P r ie u r des
dits Peres Celefitns, ce quinféme A v r i l 1684. en foy
de ejuoy, je mefuisfigne'. A infifigné. F. N . B a z in .Prieur
des Celefiins.
Tom . V . Pars. I I Î .
* fortf muniantur
P R O T E S T A T I O N E S
Symonis de Theraitio,
jfd'vocdti Regis Francité : Q f Efif- cod.
cofi Attrebatenfis, ex farte Du- È_‘*'
cis Burmndite, l8y • ^ verlo.
ÎN NOMINE D o M l f r l . Amen.
PE R hoc præfens publicum Inftrumentum ujr#
cundis notum fit, 6c pateat evidenter, quöd Apriüs
Anno à Nativitate Domini millefimo qua- 1416.
dringentefimo fexto decimo. Indidionenona. Die
verö Jovis ultimâ Menfîs Aprilis, antè meri-r
diem. Apoftoiica Sede vacante , 6c Sacro fando
Generali Concilie, Univcrfalem Ecclefiam repræ*
fentante , in civitate Conftantienfi , Provinciæ
Maguntinæ, refidente : coram fâcro Cardinalium
Collegio,ac Prælatis, D odoribus,Magiftris, Am-
baffiatoribus, Procuratoribus, 6c aliis quàmpluri-
bus notabilibus perfonis quatuor Nationum , to-
tumipfùm fàcrum Concilium conftituentibus, 6c
repræfentantibus, in Ecclefia majori,6c locopu-
blicæ Sefiionis, more folito congregatis , 6c generalem
Congregationem pro certis tune expe-
diendis celebrantibus j noftrorumque Notariorum,
6c teftium infra feriptorum præfentia, propter hoc*
perfonaliter conftitutus egregius Legum D o d o r,
Dominus Symon de Theramo, Seieniflimi 6c
Chriftianiflîmi Regis Francorum afîertus Advo-
catus, nomine ipfius Domini Regis, petiit àd id o
Concilio fibi audientiam concedi in materia Fi-
deii Quâ quidem audientiâ fibi favorabiliter con-
cefla, 6c fado ibidem filentio} idem Dominus S ÿ -
mon, primo qualdam Litteras Patentes per di-
dum Dominum Regem ipfi fâcro Concilio, fu-
per materia quarumdam novem Aflertionum , cofc
ram Dominis Judicibus Fidei denunciatarum dire-
d a s , publicè legi fecit.
Quibus perledis, idem Dominus Symon quam
plurima, 6c diverfa, fuper eadem materia novem
Aflertionum, multùm prolixe, 6c extensè , pu*
blicè propofüit ; 6c inter alia narravit qualiterdi-
d i Domini Regis Ambafiiatores , 6c Procurato-
res, à didis Dominis Judicibus caulârum Fidei ^
propter certain publicationem votorum , 6c opi-
nionum Magiftrorum,6c BacChalariorum in Theo-
logia, fuper didis novem Aflertionibus datarum,
êc alia gravamina, ut diceba-t, appellaverant }
prout in quadamapp£Tlationiscedula, quam etiam
ibidem publicè legi fec it, plèniùs eontineri di-
Cebati
Poft cujus quidem appellations cedulæ led ù -
ram, Reverendus in ChriftoPater,DominusAt-
trebatenfis Epifcopus , 6c ceteri alii Iliuftriffimi
Principis, Domini Joannis Ducis Burgundiæ Am-
baffiatores. Ad vocati, 6c Procuratores, 6cnomi-
) ne didi Domini Ducis Burgundiæ , copiam di-
darum Litterarum, nec non audientiam publicam
à d id o facro Concilio , ad refpondendum ali-
quibus d id is, 6c propofitis perdidum Dominum
Symonem , ipfum Dominum Ducem Burgundiæ
quamplurimùm, ut dicebant, concernentibus, 6c
tangentibus, fibi dari, 6c coneedi, cum inftantia
débita pollularunt. '
E t turn Ambaffiatoribus didi Domini Ducis Burgundiæ
, pro parte ipfius facri Contilii, ut præfer-*
- tu r, congregati, extitit refponlùm ,’ per orga-
M m ä nuiti