AB a in Conàïio Conftanùenfi & H convcvtiimur} C"1o gnofcetis veri•t. atem, & _ve_rirt.as liber
abit vos. Joan.vm. 32. Si nos digni eflemus*,
fi fic male meriti, uc adversus Regpum noftium.
in caufe propria velocem 8c intolleratam contume-
liam pateremur , Fides indigna * tamen , ut in no (Ira
injuria lacderetur: . . .
Non mundanas re tanta conciliamus amicitiasj
non familiaria petimus , commune 8c catholicum
eft quod quasritur; fed inter eos funt.qui ccmtur*
bant 6c volunt converterc Evangelium Ghnfti.
oundiæ femper intitulavit, hanc mercenarus ex
teriptoribus vulgus infaniens, & fcandalifati mfi-
pientes pecuniis comparabant i quomam quibus
nullæ opes funt in civitate, bonis mvident, malos
extollunt, odêre vetera, & nova amant:hanc
turba releaens in vicinis viciflim in alterutium
commutabat, ipfaque iUius temporis rumor, 5c
lblus fermo lie animos tenutt occupâtes, ù .bel-
lo diflueta corda murmur effrenique tiiotus infeita-
rent.
Hæc paci contraria --------- S 3 59 -
ris macula j per earn mille nocendi artes , per earn
liullus innocenti locus, quantaque mdè fcandala
fecuta fint, nos ipfi feimus, qui Regno per earn
feditionibus expofito, atque ad mortem divilo
præfidemus. . , . .
no ita e , hoec nofeiKn>po. A
Nimiùm hsec, heu nimiiim cognita nobis, et
fi R égi offenfo, atque nemincm offendenti non cre-
ditur; quomodo etiam offenfoti, cui plulquam
latisindultum e f t , fides e rit?Verba adpanemfe.
ç i t , garrit inaures, & more füo , fcnpta5c dicta
ferit impropria. .
Seddefinat, quæfumus, maledicere, roaleta-
£ta ne nofeat fua, & fi ea pergetquæ vult dice-
re,forfan quæ non audiet. N o s autem eam voca-
tam Juftificationem, aut pro re magisapfe dicamus
iniullitiæ reduplicationem, quam nemo plana tron.
te.nemô nifi dejeâisoculis.&circumférmtialiter
vacillando défendit, impugnamus, deteftamur, 5c ptopriis indamnis percipimus. Quanta,cum
in toto delebitur, fuccedet utilitas . Crédité, ©C
Deumteftamur, quôd doftrina illius peftiferas re-
liquias,8cnati natorum percipient, 5c qui i^Çen-
tur ab illis : fed fecundùm multitudmem afliittio-
r.uin noilrarum confolationes veltræ.
Igitur quam noftris à Patribus fufçepimus r i*
dem fequentes, & noftrorum fubditorum corda
placare, tantique motus parati fedarê fragorem,
poftquàm Catilinarios compefcuimus impetus, cef-
fiiratque furorisrabies proborum monitis, êcFilias
noftræ dileaiffimæ Univerfitatis Parifiénfis pro-
bàtiflimo confilio, difeuffione pfiùs m rempus
circitcr ttium protradu Menfium, 5c ut in Fide licet
in aperto peritorum auditis judiciis eandem
Propofitionem, £t novem peftes diabolicas in ea
contentas per dile&um Confiliarium nottrum
um uiu , vuiii an ----- ,
fervus nequam in fine comperxus eft. * lraencmni
neAman ipfius mellita atquejfunefta Temper infor-
matiojhic Äfluerum Regem civcumvcnerit forta-
fse pofteriüs increpanda: nqftra autem leeptra ,
noftra Regia progenies fi talibus invifa fit , faltem
Fidem in eorum oculis placuifl'e putabatur. Quia
verb Sine Fide impojfibile eft placere Deo. Heb. n . 6.
dilpofuit Dominus ,utquod ex bonitate animi pro-
cedebat,nihil ponderis ,nihilque graviutis naberct,
atque iniuriofo Judicio Juris ordinata forma deeflet«
Quid primum ex injuftitiis re in tanta commil-
fis referimus? Apud nos fa£tus proceuiis, lpatio 6c
digeftione probatus, in facculo ligato rejicitur. E t
fi fortafse manus obliviofa facrutfi Evangelium in
facco mifeuiflet, ipfum etiam cum facco reprobum
arguiflent. .
Prastereä Juftitiae diredrix audientia negata eit,
nihilque przeterimproperia, 6c adversüs noftrum
honorem probra infeftiifima noftri Ambafiiatores
retulerunt.
AffirmamuSs & nobis ipfis confcn fumus,mhit
adversüs Ecclefiam,autipibs, talepromefuifie, ut
ab iis reje&i fumus, ad quse Jura viros perditiifi-
-mos , horainefque pledendos admittunt. In hoc
tarnen gloriamur, fi gloriari oportet, quoniam
Hilarium pro Fide Sedibus pulfum , 6c terram, qu«
Domini e ft, expofeentem, in exemplar habemus*
Sic tu Gallias gratiifima tellus, fortunataque,
fi te tanti erroris plaga non tetigiflet, pro Fide
fubjaces opprobriis, aperuifti gremium tuum,lar«»
gita es operam, nec opes tiias in folitudind ton*
fumpfifti; 6c tu derelida pro Fide conculcaberis,
6c ex Fidei damno tua comparentur ineommoda ,
ac pro te Fides, 6c tu pro Eide patiaris, deque
'AnrVnra«; o e r dilectum Uontiliarium noitrum tiuuiis» 4quua*umi fortaise per te fumpfifles ,ab 7alienisho*
hæreticæ ^ neftiis expeüatam pro F,de nonjuftmam
a -- -— 1
‘ j ___ SS® 51t- ronrrpmatas.etiam mens.pravitatis damnatas, 6c püblice concrematas , etiam
damnabiles, 6c à populorum mentibus refecandas
putavimus : eundem Epifcopum ad rei complemeu-
turn, 6c damnationis executionem exhortantes, &
quærentes offenfæ publics poenam notoriam rei-
pondere,quod fincere in adum perdudum eft. ran-
tæveroreparationisgratiâ, tempora pofteriüs for-
tunaciora vidimus, 6c velut cum feditio coorta eft,
S&vitque aniinis ignobile valgus:
Neptunio more procellis odiorum, motibus vio-
lentis fiîentium dedimus, cùm noftra authoritate
eandem juffimus, adjundis noftris Litteris publicari
Sententiam, 6c cauiàm hanc in Praxeptis uivinam,
noftram autem obedientiâ defendendam , atque
propriam fufçepimus.
intandaque CUà. . .
Quid ultra?Ut nihil caligfiis,autcæcitatisefiet
obmiflum, nodem tanti mali comitem expeda-
runt, folque ipfe radios abftulit indignatus , 6coc-
ciduain parte fcelus refugiéns orbem lucidum, re-
clinavit j ita ut in tenebris mentis 6c corporis pro-
cefîum apud nos in luce fadum, errorifque confu-
fionem annullarant errantes, didorum Epifcopi,
6c Inquiûtoris Procuratore à fua jufta repulfoin-
ftantia.
Super hæc omnia, quoniam oibil pudet afluetq
feeleri, 8c crefcente malitia, crefceret maleficii voluntas
, citatio in caula appellationis negata e f t ,
& noftra pro parte juftas preçes Ambaffiatores
inaniter confumpfcrunt. Quod fi Judicis æterxfi
Sed iterùm revocare dolorem, mianuaque re-
timor,, »&. patientiæ -fa--i-u-t-a--r-i-s- -d—iled tio.; Fidei,
rum pericula.1 1J1LLUCIC metuere s rei VI —novitatecogimur, * —— ^ .
cùm Dengue Concilu decus non plus noftra
r__ ...r...» ™ %_fi-nfhir Sedis rres ciuàm fuos perurgerent ulcifci îemedus. Utinam
fama refert, ex Cardinalibus fonda; Sedis tres
finiftram, proh dolor 6c volatilem tulifl'e Sententiam
, quam nos diflentionis permanentiam repü-
tamus i 8c quze zelo Fidei fada lunt, humano dam-
nafle, non dicimus favore, fed forfan timore le-
viori. Novimus unde h x c venenumque fumali
evaporatione fe oftendit.
Proh asquiflimje Deus, quantum malorum pa-
tiens in tila Ecclefia permittis fpedaculum! T e r ror
ipfe mortalisficonfurgit,ad illudevangelicum
v u u u u i «ex.-» ----- r — - „
quam fuos perurgerent ulcifci remedy. Utmam
atque utinam, difeufla mentis nebula etiam ad pie,-
num cognofcerent, quantum h x c , non dicimus
Proppfitioj fed bonorum propofitorum infedio no-
ftra in clitione fecerit cxcidium : eorum tamen,inf
novatio fopitam fediiionem 56c.fereplacatum mur^
mur, aut faltem errantium in cordibus tecondi-
tum foras perniciose deducet. | ■ ^
Hæccine eft gratia quam pro tantis laboribus,
atque
* Loews «on-upro» i firfitn religwiflet, *»t
atque Romanæ Ecclefiæ femper impenfis obfequiis
Gallia referet ? Siccine efLeorum extirpandorum
modus, cujus caufa Concilium adunatum eft, 6c
contra primas Leges, humanas, atque falutem ple-
bis in fronte Synodi ifta eveniunt ?
Non hæc grata veftfis in oculis, æquifiîmiju-
dices 5 6c ad divinà fincere pertradanda vocati,
Patres, attendite, quæfiimus, univerfique ex vo-
a,‘gutè digérant, quo tempore, quibus con-
fidilque dudi mendaciis, hanc præcipi-
tavêre Sententiam. Sperabant, 6c id facilem ftil-
labant in aurem viros, ' J
Qu i ver fare filent pradas, & vivererapto,
rerum veftrarum videre dudores , atque apud
nos ferro ingredi, qui per hunc errorem Fidem e-
grefii funt.
Sed non fie paflus qui cunda rede profpicit.
Verum inter eaquæRcgalis cura fuadet, hoc mente
in noftra maxime firmavimus, ut errorem hunc,
quantum Dominus concedet, oppugnemus tan-
quàm particulam ex Antichrifti femine, 6c adhu-
manæ pacis diflolvenda foedera leviaticum docu-
mentum.
Quis ex manente ^ tutus præfidebit in populism,
fi Majorum adverfari vitæ liceat minoribus ? Si fo-
cialia confringi juramenta ? Puteum foederis cum
alienis populis Abraham ipfe non fodifiet. Errorem
hunc quicumque admittir , dominia tollat,
pulchram concordiam, 6c ftridos intergladios vi-
tam ducat in jurgiis. Ejus hæc fequelaeft, cæ- 1
des inducit, violentiam armat , acuit feritarem.
Hic frudus, hæc utilitas, ut omnes in alterutrum
jam confurgant.
Nunc tantum nephas deflentnoftro in Regno
-Plebani, quoniam litibus omnia commifcuic, 6c
-prima malorum origo eft. Hinc fæcula ferrijam
redeunt, 6c turbida verfiit omnia in periculis in-
clementia, .atque in dies crefcens dira lues , jam
vicinos populos, jam Régna inficit extera , ut
paci locus non fit in terra manfurus, ôcfiçutChri-
fti tempore pacifica rediere fæcula; fic h’u jus per-,
tinacitatiserrore mores tigridis, artes Ulixeas,6c
fanguinis ætatem confpicimus.
• Nunc homines, hacinftigantedodrina, proximis
infefti, Majoribus contumaces, alienæ vitæ infi-
diatores, atque inter PrincipesraraFides, autfer-
vatæ pridem colligantiæ fida reftabit fecuritas ; (
quifquis coopertas teget inimicitias, morum ade-
rit explorator : 6c cùm nemini datum fit , ut a-
pud univerfos complaceatj plurimis concedetur,
ut odium exequentes , etiam ufque ad mortem
ceteris difpliceant.
Laudantur autenricis in feriptis, qui mortem
præpofuêre perjurio : quamquam vero propriè vitæ
fuerint adveriati, publicæ tamen incolumitati
fiilutaria præbuerunt exempla, famaque fupervi-
xêre manentes , ut de noftrum, 6c aliorum piu-
rimis feriptum, in beneficii tanti memoriam inve-
nicur: atque ipfe Rex Sedechias fe, atque popu-
lüm temerariè perdidit, qui padum ipfum cum
Nàbuchodonofor irritum lecerat, dim illi afien-
tatores blandifiimi fuaderent, non d ie padum
cum idolâtra, 6c cum filiis peccati nullum etiam ^
tenax juramentum.
Unde tarn obes intelligentia ? Unde tarn fiixea
nafei potuêre præcordia, ut mortem hbrrendam,
inauditum, atque immeritum maleficium, 6c ini-
qua blandaquefide tedam tyrannidemjullificatam
intelligerent ? Audiatur quid de hoc Le x. Homi-
nem homini injidiari nephas.
Confiderandum vobis relinquimus,fi poenam fuos
in adores Propofitio retorqueat, fi per alia (linos
occidentes pledendi fin f, multiim illos capi-
tulum in principantium fecuritatem editum indi-
; Tom. r . parf. I//, * Locus c0rfupcus
gmficat, dixitque Deus : Si ejuis per induflriam,
aut tnjtdias occidentproximumfuum , ab alt an meo
evelles eum ut moriatur. Exod. xxi. 14. Iterùm :
Qui percufferit hominem, voient occidere, morte moriatur.
f 11. Ad hæc Leges, ad hæc Canonum fta-
tutadécréta funt, Judiciorumquefvigor, 6c Juris
pubhei tutela in medio conftituitur , ne quis fibi
iumere valeat ultionem, itautne Chriftianusper-
mittatur fævire in Judæos, quamquam fceleribus
lint implicit!. Non fic mortis arbiter vir vafial-
lus, aut fubditus, fed iis corredionis recilapote-
ltas- Alt en,m Scriptura : Si caperit fervus percute-
re pueros, & ancillas3 veniet Dominas , & dividet
e u m & ponet partem ejus cum infidelibrss. Luc.
xn 4 f .
Non quis exquirere, * ne ad hoc Scripturæ partes
accommodare multipliées, Decalogus ipfefuf-
hciat, qui fi jam vertitur in dubium, de Fidea-
Ctum e ft, 6c périt cum fuis fidelibus L e x miferi-
cordiæ, 6c qui non vult mortem peccatoris, ad
inconceflas ftrages ratificandas vocabitur. Longe
Plàlmifta mentes humanas à dodrina hac incita-
bat, cum ait: Confitemmi Domino, in Pfalteriode-
cachordo. Pf. cxLin. p. per quod decern Præcepta
delignantur. r
Cedite Reges rerum habenas, linquite fuis oc-
curfuras impetibus, cum nocendi6c innocendi po-
teitas, quæ à Domino Deo eft , in univerforum
venu arbitrium, 6c qui potens eft inimicari, fal-
con^cere crimen, etiam poenasinfîigèndi
fibi ipfi poteftatem largiatur. Sic rerum vocabu-
lis abutemur ju t præcepsôc nefariatemcritas,vir-
tus 8c fortitudo vocetur. O quis eventus ? Quæ
affedionum in.terra turbulenta conjundio ! Ubi
fic rarefeet fidelitas ! Ubi fic perjuria crebrefi
cunt! ;
Vos finem in principiis legite , 6c crédité ver-
bo quod nos Magi lira return exparientia docuit
operibus: feirote 6c res feripta firmabit, quod ilia
qualdcumque trium Cardinalium indifpofitio, in-
citamenta furoris, atque fcandalum nuper obfti-
W M 111 cordibus peperifiet , fi non Concilia obfti-
tiflent. Nam qui quod cupiunt fibi jam adimpleri
promittunt,clamantConcilio autorifatas hærefes,
ratrficatam Propofitionem, 6c ludibrio noftros Am-
, baffiatores expofitos, poenas atro in carcereJuere,
" eiTorque novifiimus, prioribus potent efle deterior.
Recolimus Granderium fcripfifle,Ariftotelem....+
quôd confuetudo audiendi fal(à, fecit ea credere.
E t in hujus erroris multiplicatione , ad hoc ven-
tum eft, fimplexque 6c mobile vulgus ad invidiam
natum, a majoribus audita læpèfortiter imprimit:
quod inArriano errore dudùm fatis explotata prif-
ca (cripta delcribunt : 6c ipfius Joannis Hufs ex-
crefeens dodrina manifeftat ; proptereà tolli ne-
celTeçft, priufquàm radices magis in profund um
deduxerit.
Nunc nunc quæ virtus ammo e ft , aut quæ viris
conftantia videbitur , ut fi déficienteJuftitialup-
pleat feritas, 8c minis intonet, aut fub vellere
molli lupus latitans verbis laqucos apparabit, vin-
^ cat ubique Fides. •
Rogamus igitur Coetum veftrum facerrimum
per eumque in quern vocati eftis Spiritum Paracli-
tum obteftamur , fi qua reftat adhuc mortalibus
intemerata Fides : fi Regnprum, præfertim Catho-
licorum, vultis confiftentiam , Sedam hanc de me-
di.o tollite,. tantamque avertite peftem.
Et jam tanti mali radicem, Aflertionem hanc,
Quilibet tyrannus Sec. de medio fuftuliftis: fuper
quo grates perfolvere dignas , tantumque munus
fatis laudare non fufficimus ; id que femper firma-
I ? fixumque manere petimus , quamquam partis
R r ami-
* Locus corruptus f hic aifyuid defidtratur.