Sed ulterius contra eandem Conclufionem fic di- .
cunt. „N otetur fequens Conclufio extra&a de T ra- .
„ £batu compofito Anno Domini m . ccclxxxvui. ,
„ per Facultarem T h eo lo g ie, approbato per U-
„ niverfitatem Parilienfem, oiim mi (To Domino
,, dementi Papre, „ qui Traftatus eft penes Re -
verendiffimum Patrem Dominum Cardinalem de
Ch al an co. Qua: eft fecunda Conclufio in primo Ar- .
ticulo talis.
,, Ad Epifcopos Catholicos pertinet authori-
„ rate inferiori, Scfubordinata, circa ea qux funt
„ Fidei, judicialiter diffinire. „
Sed ifta Conclufio non militat contra meam A
Conclufionem pncdicatam. Quinimö in eodem
fenfu concordant. Unde in iis qux funt Fideijam
per Ecclefiam difeufla, pertinet ad Epifcopos judicialiter
diffinire.
Ad authoritates addu&as.
Ad primam Pauli, Aétor. xx. 28.A t te n d ite v o -
b'tSj & Univ erfo g r eg i, in quo vos Spiritus fan tins pojuit
Epifcopos regere Ecclefiam D e i 8cc. „ Unde patet
„ quod Jure divino , ëc authoritate Spiritus ian-
,, 6ti, Epifcopi pofiti funt ad regimen Ecclefice
„ Dei. Ad regimen autem importat , feu per-
35 tinet, authoritate judiciali inferiori, 8c fubor-
,, dinata, fupremse authoritati fubje&a , Eccle-
,3 fiam regere, & per confequens de Fide cog-
, nofeere, & in ea diffinire. Unde quöd de tali
4 ^ 4
niam in Romana Curia nujli fere funt Theolo-
g i , nifi Mendicantesj 8c fic iidem quafi eflent
partes 8c Judices.
,, Rursus,apud ipfam CuriamRomanam prsei
di£he caufie Fidei , ut plurimum , manerent
indilcuffe, vel indeterminate, ficut experien-
tia docuit in multis.
Deniquc pauci reperirentur Prsdati, 8c Dolo
r e s , qui poflent 8c vellent fubire difpendia 8c
expenfas quas in proceffibus Fidei reos facere
necefle eft. Debent tamen Epifcopi- non re*
tardari in extirpatione hserefum , fed animarij
ficut patet E x t r .d e haret. cap. Excommunicamus. ,a
Poftremo ,-quidquid fit de aliis Epifcopis 8c Uni-
verfitatibus ; ha&enus apud Epilcopum 8c Uni*
verfitatem Parifienfem iftud habetur de confuetu-
dine rationabili 8c approbata , ac legitime pra>
feripta , ficut patet de condemnatione Articulo*
rum Parifienfiupi , 8c de juramento Bachalau-
reorum, quod faciunt ante Le&uras Sententiarumj
in manibus Cancellarii Parifienfis , quod tale
eft.
S i audieritis aliquem dogmutifantem contra fa n am
doblrinam , dr fpecialtter in favorem lA r ticu lo rum
Parifius damnatorum, revelabnis infra olio dies Epif-
copo, v e l fancellario Parifienfi q u i fu e r it pro tempore
veflro.
Concordat pro conclufione Scriptura divina in
regimine ad Fidem pertinente loquatur Apo-B pluribüs locis$ lpecialiter 1. Petri in. i f . Parati
ftoius, ex hoc pan
,, versus hære'ticoi
„ nequitiam vigilai
>..*• z 9 . Ego feta f
! lupi rapaces
quia ibi hortatur ipfos àd-
Fidem fubvertentium,
Nam immediate fequitur
im intrabunt pofi difeeffionem
& exurgent v ir i loquentes
ad fatisfaftiortem, omni pofeenti rationem reddere deed
qua in vobis e fi Fide. Et Malachiæ I . Labia Sacer-
doits cuflodiunt feientiam. E t in Epiftolis Pauli, ad
Timotheum. E t ad Titum. E t Exod. xxm. 8c
Deuteron, xxii.
Ad quæ omrîia dicitur: 8c primo, ad primum
de Mendicantibüs , quôd iidem effent partes dr fa-
dices See.
Idem argumentum poteft fie r i, quod in Uni-
verfitate noneflent tales caufæ judicialiter termi-
nandæ, quia cum Parifius fint plures Theologi
Seculares, 8c Reguläres, alii quàm Mendicantes, 8c
quæ * prædicant 8c. determinant, non poflet
ibidem difeuti quæftio talis * ubi effet aliquis er-
^perverfa, ut abducant difcipulospofi fe: propter quod vi-
„ g ila te . Et idea, exemplo Pauli, Summus Pon-
„ tifex, 8c Concilium Generale, fub graviumcom-
„ minatione pcenarum, ad vigilem hcereticae pravi-
,,tatis extirpationem alios hortantur Epifcopos.
,, Unde e x tr . de haret. in cap. Excommunicamus : [fic
, , concluditur. S i quis enim Spifcopus , fup er de e x-
j,purgandode fua D/ocefi haretica pravitatis fermento
negligent f u e r i t , v e l remifius • ab Bpifcopali officio de.
„ ponutur in locum ipfius alter fubfiituatur idoneus ,G ror affertus per'alium Theologum quam' Mendi-
,,qui vein & pojfit hareticam confundere pravitatem. cantem.
„ Hoc autem non poflet Epifcopus, nifi haberet in Dicitur ulterius, negando confequentiam pri-
,, hac parte judiciariam authoritatem. Etideo ifii- mam, quod, abfque timore reprehenfionii poffent Men-
,, dem prremittitur quod Epifcopus debet hareticos ad dicantes 8cc. Turn, quia major rubor 8c majusdif-
9,fuam pra fen t tarn convoeare & convocatos punire. Et pendium eflet eis, 8c magis ibi timerent quam in*
„ in vi. ad abolendam. cod. tit. dicitur quod pertinet ter cognatos 8c notos.
„ ad Epifcopos per Diocefes fuas hareticos inquirere, & Item, irreverenter loquuntur de paucitate
,,quod tpfierroremfuum ad arbttrtum Epifcopi regionis Theologorum in Curia Romana , cum fint plu-
„ debentpubhee abjurare quodqueetiamilli qui fue- res, tarn adventicii quam refidentes , etiam noil
a Diocefant Jurifdithone exempti, nthilominits in Mendicantes : nec propter h o c eflent partes 8c
,9ns qua funt contra hareticos tnftttuta , Epifcoporum Judices. Praedicatores enim nonlibenter faverenc
„ Jubeant 'judicium & eis , m hac parte, tanquam Minoribus errantibus, quin imo liberius perfeque-
9ia i>ede (isipojtolicadelegatis^ nonobjlantibuslibertatum rentur, experientia tefte, nec e contra nec He-
„•Trtvilcgm ohfytuntur. Ex quifausomnibusfatis remits Carmelitis, nece contra. N ecd eb e ts fti-
„patetquodtam de Jure dmno, quam humano.ad man in faifto' Fidei quod fit favor inordinatus,'
„ tpilcopos pertinet & pravitatem hsreticam ju-Dniii alias appareret, ficut me recolo interfuifle
„ dicare, & per confequens, Afiertiones hsereticas Vefperiis cujufdam Bernarditae in quadam Univer-
„ condemnare judicialiter & authoritate judiciaria fitate, in qua refpondens ordinationem iftam. &
„ventates Cathohcas deffimre., bene habuit ibidem pofitam revocafe : , epircoms
Ad qus omma patet Refponfio ex jam di- fanttasfit improprie. In eadem Univerfitatef & a -
liis Vefperiis ,quidam fecularis iftam conceffit ar-
Ulteriùs, hortantur ipii ad attendendum circa
præmiflà, quod
„ Si nuliæ caufie Fidei deciderentur perOrdi-
narios, 8c præièrtim in locis in quibus funt Stu-
dia Generalia Theologorum j fequerentur in-
convenientia maxima in Fide 8c moribus : quo*
mam , ut in pluribus, Mendicantes funt illi qui
prædicant, 8c poffent ad libitum dicere quæ
vellent, abfque timore reprehenfionis : quoguenti
Magiftro, Deus efi falfitas, 8c‘Deus efifuma
ma fa fit as , quam fcio non fuiflè revocatam ibidem.
N e e , idem Judex & pars, eiim foIusreuseiTec
pars ad Curiam evocatus, 8c non Magiftri inCu-
ria refidentes, nifi per illos fuftineretur, quod non
eft prasfumendum, •
Ad fecundum cum dicitur quod « W M * .
manerent tndtfiuffe in Carta Romana: per hand
* fi”1 <]/* rarationem
probaretur quod nulla caufa Fidei, aut
ratio aliqua, effet in Romana Curia dilcutienda:
quod tamen non coneludit j nec experientia eft
teftis, faltim ex defectu Romance Curia:, vel Con-
cilii ad hoc fufficientis. Ne:c pluralitas Theologorum
confeit Jurifdi£tionis authoritatem. Hoc argumentum
etiam' videtur Romanam Curiam de Fidei
tandi Scripturam facram ; confiât quod Epifcopi, e x of*
ficio jfu n t D o t h r e s , & poffunt docere populum authoritative
negligentia blafphemare. •
Ad aliud de difpendiis : etiain per iftam ratio*
nem probaretur, raro aliquam Fidei quteftionem ad
Sedem Apoftolicam referendam , imo nullam a- A If
, poenas fib i apponendo.
Ad quod dicitur, concedendoquôd poffuntdo-
ârinaliter populum informare , 8c ubi fcandalum
timeretur , prohibere etiam fub poenis, ne talis
doctrina dogmatizaretur, ufquequö Sedes Apo-
ftolica, vel Concilium Generale plenè confulere-
tu r , remittendo damnandam vel approbandani
talem do6lrinatn Papæ , vel Concilio Generaliam
caufam Rempublicam contingentem : quod
fiilfum eft. Ipfl quoque debent teftimare quod Magiftri
pro caufis Fidei, cujus funt profeflofes, vellent
fubire difpendia nedum bonorum , fed etiam
perfonarum , ficut 8c ifti facere fe pretend unt in
caufa per ipfos in hoc facro Concilio denuntiata, 8c
ultra denuntiationem diligentifiime profecuta,
procul pulfo quocunque timore mundano vel hu-
mano. Ad quem finem , hoc ipfi noverunt, 8c
Dcus.
Ad aliud , quod non debcant Epifcopi retardari,
fed animari in hasrefum extirpatione , patet per
di6ta.
Ad aliud, de confuetudine Epifcopi 8c Univer-
fitatis Parifienfis, 8c de Articulis & juramentis Ba-
chalareorum, .non coneludit Jurifdidlionem E pifcopi,
vel Univerfitatis.
Quantum ad-condemnationem illorumqu^per®
Ecclefiam funt difeuffa Judicia , tanquam ha:re-
fum vel errorum in Fide j licet ubi periculum, vel
fcandalum verifimiliter timeretur, feu appareret,
poflet ilia prohibere vel fufpendere , donee Papa,
vel Generale Concilium, an eflet ha:retica Vel Ca-
tholica diffiniffet. De Univerfitate Parifienfi , fi
quem Articulum damnaverit in prateritum , vel
damnaret alias in futurum , hoc fcholaftice 8c do-
£lrinaliter facere poteft. Et hoc habet de confuetudine,
vel longilfima pneferiptione , nec aliter
prxfcripfit.
• Ad authoritates. Ad primam,cum dicitur, Parati
omni pofeenti reddere rationem : patet quod loquitur
de rarione dobtrinali, aut judiciaria, in per
Ecclefiam jam difeuflis. *
I tem ,ad illud Malachiæ, patet quôd do6trina-
Ad aliud , cùm arguitur quôd Caufa tJMatrimo-
niales funt de major thus caufis, qua n ihilominus ab O r -
dinariis fitpe de term in an ts.
Refpondco concedendo. Sed non propter hoc
fequitur quôd caufæ Fidei nondùm per Ecclefiam
dileuflæ ,.debeant per Ordinaries terminari. N c c
fequitur: Aliquæ majores caufæ funt per Ordinaries
terminandæ * ergo caufæ Fidei omnes. Nec
etiam fequitur : Majores caufæ. Unde e xtra, de Bap-
tifmo & ejus effeElu. cap. Majores^ fpecificatur de Articulis
Fidei.
Ad aliud, cùm fic arguitur. ,, Omnis error dam-
„ natus eft jam per facram Scripturam explicite,
„ vel implicite, ficut patet , extr. de haret. cap:
s, Damnamus. Unde dicit Auguftinus quôd f i quid
55 ncxium efi, hie damnatur, fcilicet in Scri-
,5 ptura façra.
,5 Unde damnatio etiam per Papam vel Con-
55 cilium Generale, non eft quidem Jtiris divini
55 declaratio , cùm appofitione Decreti pcenalis;
„
Refpondetur quôd, errorem damnari , poteft
intelligi multipliciter.
Primo. Exemplariter, vel etiam regulariter, ut
fcilicet per aliquid , tanquam per regulam, vel
exemplar.
Secundo. Scholafticè, 8c do&rinaliter;
Tertio. Confùltivè..
Quarto. Judicialiter.
Primo. In facra Scriptura omnes errores contra
ipfam, in ipfa, feu per ipfam damnantur, ut
per regulam * exemplar , formam , five nor-
mam ; quia eft régula 8c exemplar per quam omnia,
damnantur, vel funt damnata tanquam repu-
gnantia fibi.
liter intelligit. Alias de quolibet Sacerdote quan- _
tumeunque fimplici, poflet argui quôd haberet ç Secundo modo, Facultas Theologiæ , hoc eft
hujufrnodiJudicium. V e l in fingulari loquitur de Doôtores in eadem.
Summo Sacerdote, five Sum mo Pontifice, in quo
talis Jurifdi&io. cuftoditur.
Inftant magis contra Conclufionem fuam ifti fic
inquientes : Si dicatur quod Epifcopi, dr Inquifitores
poffunt err Are , certe ita potefi dr Papa j nihilominus
fpeUant a d eum caufa Fidei.
Sed contra iftam refponfionem. Si velit quod
in caufis Fidei nondum in fe , vel virtualiter evi-
denter damnatis, vel declarntis, poffint Epifcopi,
8c Inquifitores cognofcere judicialiter , 8c diffinire
Propofitiones noviter efl'e hasreticas, ficut 8c
Papa, propter hoc quod utrique poffunt errare j
non videtur verum quia non pofle errare non hu-
jufmodi Jurifmodi *Jurifdi£tionem fed tantummodo
Poteftatis plenitudo Papse data a Ghrifto. N ec ^
eft £eque verifimile Papam errare , ficut Epifco- •'
pum particularem. Non enim dixit Chriftus. Lu-
c x . xxn. 32. cuilibetEpifcopo particulari, vel In-
quifitori: Ego rogavi pro t e , Pet re , ut non, deficiat
Fides tu a , & tu aliquando converfus confirma fratres
tuos. Dixit autem Petro* Nec ideo , ut di£tum
eft , quod non poffit errare, attribuitur Apoftoli-
c£e Sedi.
Item, amplius arguunt fic adverfarii. S i D o lo res
poffunt dottrinaliter traStare materias Fidei , quia
datur eis in Licentia Potefias determinandi dr interpre-
* Locus corruptus.
Et etiam tertio modo;
Quarto modo. Sedes.Apoftolica, 8c Concilium
Generale, in iis quæ alias non fuerunt damnata,
vel inferentia alias damnata, oftendendo affertores,
8c declarando contra ilia tenere, 8c confequenter
contra illos procedendo.
Et cùm dicitur quôd „ declarando per Papam,
„ non eft nifi declaratio Juris divini* cum appofi*
„ tione Decreti pcenalis, , , dicitur quôd eft duplex
declaratio. .
Quædam in illis quæ nondiim per Ecclefiam
funt difeufla formaliter, vel evidenter confecuti-
v è , quam folus Papa facere poteft, vel Coneiliuni
Generale,
Alia eft declaratio illorum qui tenent contra hu-
jufmodi declarationem primam. E t licet pertinet
ad Epifcopos, 8c fe habent hujufmodideclaratio-
nes diftin&æ, quemadmodùm declaratio Majoris
8c Minoris in praélico fyllogiuno : quemadmodùm
Papa declarati quicunque aflerit A erratin
F id e , Epifcopus particulars déclarât B afleren*
tem A errare in Fide. Licet ergo non fit Papæ
condemnatio, nifi declaratio Juris divini, cùm appofitione
pcenarum \ tamen ilia condemnatio, 8c
Epifcopi declaratio, funt diftinftæ, Sc diftincti Juris:
quia Papæ e f t ,nondùm alias declarati in fe ,
D d 3 vel