Vidctur tamcn fimplicitati & impcritiæ meæ,
quod attenta materiâ, quæ ventilatur j quæ eft, ut
præmittitur, piarumaurium offenfîva, pads, & boni
communis æmulaj 6c in multis cafibus poflèt fieri
, 6c cflè fcandalofa, quod per hoc facrum Concilium
contendentibus oportunè 6c importune de ea,
eflet perpctuum fiientium imponcndum -, 6c univer-
fale Judicium hujufmodi caulæ Romano Pontifici
futuro, quem Dcus Ecclefiæ fox fan&æ dabit, uti-
nam profuturum ! remittendum, 6cc.
XXXVI . D e l i b e r a t i o .
Ego 6cc. de Monte Carmeli, refpondeo quæftio-
ni propofitæ, cùm quæritur, utrùm novem Alfer-
tiones foperiùs lcriptæ, fint Judicio Fidei reproban-
dæ. Proteftationibus confoetis prxmiflis > non in-
tendo ’aliquid diccre quod fit contra Fidem , nec
contra Ecclefiæ determinationem.
Pro refponfione, pono iftam Conclufionem pro-
babiliter , quod iftæ novem Aflèrtiones non flint
Eidei Judicio reprobandæ. Probo fie : Nullæ Pro-
pofitiones opinabiles habent fe ficut problema neu-
trum j fed prædi&æ novem Aflèrtiones flint hujuf-;
modi. Ergo Conclufio vera. Minorem probo:
quia primam Conclufionem tenet Alexander de Ha-
iis, in 1 1 1 . Et lanâus Thomas, in lècunda lècundæ.
E t patet perlâcram Scripturam, in multis exemplisj
ficut de Moyle, qui occidit Ægyptium j 6c Judith,.
Holophernem: idemque de multis aliis legiturj 6cJ
in talibus interfe&ionibus non reprobantur , imo
commendantur. Ergo,fecundùm diverfos cafus, font
opiniabiles prædiâæ Aflèrtiones , quia rationes u-
triulque partis font folubiles, ficut audivi per con-
tendentes in loco Seffionis ; ita quod, judicio foo, lè-
cundùm diverfitatem cafoum, 6c fenfoum facræ
Scripturæ, font foftinibiles.
Item. E x alio : quia prima Aflèrtio, 6c aliquæ lè-
quentes ex ilia, judicio meo, prætendunt cafum ine-
vitabilis neceflitatis, ex quo talis tyrannus tantæ po-
tentiæ eft, quod Juftitia non poteft, bono modo,
fieri per Supremum : nec, malo modo, poteft fieri j
quia omnis malus modus interficiendi eft illicitus.
E t fie in cafo prædi&o, videtur quod interfeétio R égis
, vel Domini naturalis, commode non poteft vi-
tari, nifi interfeâione tyranni.
D e juramento, attenta confoederatione} 6c de
fenfo litterali facræ Scripturæ j 6c de multis aliis
rationibus infèrtis in quadam cedula per Reveren-
dos Magiftros quatuor Ordinum Mendicantium
confeâa, cum magna maturitate, 6c diuturna de-
liberatione præhabita , materiam difputando : in
quolibet enim ftatu fpecialiter, & pofteà generali-
ter infimul congrcgati conclufimus ficut ibidem
continetur, 6c illi ccdulæextoto Jure#refero, 6c
figillum Officii eft impreflum: & proteftor, quod
iftafoperiùs di&a, non dico ad injuriam, vel infa-
miam cujufcumque perfonæ, fed in fàvorem Fidei,
aftriftus juramento. Hæc manu propria fcripfi.
* Tor J un m e , loco Ju re.
XXXVI I . D e l i b e r a t i o .
Reverendiffimi Patres,'6c Domini, ut ego 6cc. ■
inutilis minifter 6cc. facræ Theologiæ humilisPro-
feflor, veftris obedientiam * Paternitatibus ôcc. Ad
quæftionem, quâ quæritur, utrùm fupra feriptæ novem
Aflèrtiones font Fidei Judicio reprobandæ.
Refpondeo per très breves Propofitiones, quarum
prima eft. ^
* Torftn obediarn.
Propofitio Prima.
Licèt feptem primas Aflèrtionum iftarum non
fint publicè dogmatifandæ j vifis tamen , & benè
attentis authoritatibus, rationibus , 6c perfoafioni-
bus hinc indc pro utraque parte adduâis, vel ad-
A ducendis, 6c lolutionibus eartimdcm , quæ datas
font, vel etiam dari poflùnt f non font Judicio Fidei
, tanquam in Fide erroneæ, reprobandæ.
Ratio primæ partis eft : quia dogmatilâtio illarum,
cflèt in fubvcrfionem Reipublicæ , & laxarent ho-
minibus ad mala paratis frena ad mala multa.
Ratio fecundæ partis : quia in nullo lâcri Canonis
Libro, vel aliquo alio Jus Fidei tantummodo continente,
prohibetur alicuifubditoRegis, quin pro fa-
lute corporali ipfius Regis, 6c Reipublicæ, fit fibi
licitum, 6c meritorium, fine quocumque Mandate
ab homine expreflo , occidere tyrannum taliter ut
Aflèrtiones iftæ dicunt, in omnibus *qualificatur.
Patet difeurrendo per omnes Libros Bibliæ , aut
per ca quæ tradita font nobis ad credendum , ut
déclarât cedula communis, per Superiores Mendicantium
veftris Reverentiis exhibita.
* Locus corrupt us.
Propofiüo Secunda.
O&ava Aflèrtio, quæ dicit : Littera occidit 6cc.
B non eft fimpliciter, & abfolutè, prout jacet in ter-
minis, Judicio Fidei reprobanda.
Ratio. Quia licèt fènfos littcralis in lâcra Scriptu-
ra, quem intendit Author principalis, fcilicet Deus*
vel etiam Author lècundarius, fcilicet Propheta,
Evangelifta, vel alius Author , fit lèmper verus j
non tamcn omnis littcralis in lâcra Scriptura, quem
termini prima fâcie générant in eo qui capitur ad
litteram, eft femper verus: qui tamen etiam datur
fenfus litterali», fecundùm quod Do&ores dant
diftin&ionem de fenfo litterali quem fâcit, 6c in quo
fit : ut etiam dici poterit ex Gregorio, in Morali-
i>us-y 6c foper Ezoechielemj & ex Hieronymo, foper
Matthaum j 6c Bonaventura , tertio Sententiarum,
DiftinElione ultima.
c Propofiüo Tertia.
Ultima Aflèrtio, quæ dicit, quod in cafn facia-
litatis, Ôcc. non eft confimiliter Judicio Fidei reprobanda
: quoniam juramentum præjudiciale ipfi
juranti, lèu promittenti, vel fois, non eft tenendum
in tali cafo , cum fit contra ordinem charita-
tis. Quare &c.
Hæc font dicta, falvâ lèmper determinatione la-
cro-lânétæ Romanæ Ecclefiæ Catholicæ , atque
lâcri Concilii Generalis earn reprælèntantis, 6c re-
verentia cujulque alterius aliter lèntientis.
XXXVI I I . D e l i b e r a t i o .
Ego &c. de Monte Carmeli, cum proteftationi-
bus confuetis , quod non intendo aliquid aflèrere
quod fit contra determinationem facro-fanétæ R o-
manæ Ecclefiæ j ad quæftionem quâ quæritur :
Utrum novem Aflèrtiones fopra nominatæ,fint Judicio
Fidei reprobandæ : pono relponlâlem conclufionem,
quod non.
Ad Conclufionem probandam moveor duplici
motivo. Primo. Conformando me ad cedulam per
Univerfitatem quatuor Ordinum Mendicantium
veftris Reverendiffimis Paternitatibus prælèntatam.
Secundo. Quia materia novem Aflèrrionum eft
opinabilis, 6c inter Doètores (âcræ Theologiæ multipliapliciter
probabilis : 6c fie non font Fidei Judicio reprobandæ.
Item. Quia non font Aflèrtiones contra Præ-
ceptum Decalogi, Non occides j ficut poteft pro-
bari per varias rationes, quæ fob variis cafibus pof-
font adduci, 6c quas probabiliter adducunt lânétus
Thomas, 6c Alexander de Halis, 6c multi alii tanvice
Dominorum foorum,in hujufmodi materia Prin-
cipum fuba&a , controverfias fuse ita feruntur fine
freno, quod includitur * penitus cujuflibet pix inter-
pretationis dementia, juxta vulgare proverbium:
Non eft dementia hello.
E t inde contingit quandoque , quod intelledus
qui in ftatu hujus via; numquam eft in pleno lumigentes
materiam didarum Aflèrtionum : 6c lie Ju- ne cognofeendi, adeö rudefcat j vel etiam, manentc
dicio Fidei non font reprobandæ. _ A intelligentia, tantoimpellaturaffcdionis præcipitio,
In Cujus rei teftimonium , prælèntem cedulam
fcripfi manu propria , 6c figillo quo utor figillavi.
Die décima tertia Decembris.
XXXIX. D e l i b e r a t i o .
Ego Ôcc.. indignus Profeflbr: fâteor has novem
Aflèrtiones, de quibus quæritur, in Judicio die val-
dè probabiliter condigeftasj vifis, 6cmaturedifeuf-
-fis rationibus fa&is ad utramque partem contra-
didionis iftarum novem Aflèrtionum, quælibet illarum
fit fatis folubilis : nihilominùs tamen rationes
probantes quod iftæ novem Aflèrtiones non ve-
niunt Fidei Judicio condcmnandæ, font fortiores,
apparentiores , Ôc magis coloratæ, judicio mei
ut defficiat in difeernendo , vel fingat, 6c id quod
eft falfom nonnumquam quafi verum evidens pro-
ponat.
Inde eft etiam , quod famuli illiterati, 6c man-
goncs, in tali materia, cujusprofundum fpeculabi-
lem penitus ignorant j folo tamen intuitu Dominorum
acriter compugnant, 6c de his fsepe apud nos
videtur experientia. E t ergo fi in materiis Ipecula-
bilibus, nec ufquequaque habentibus relationem ad
laudis , leu vituperii operationes humanas , debet
caveri nc amor folus vincendi, prasvalendi vel
apparendi dccipiat: multo plus in tali Principum
favorola, vel odiofa materia, diligentiffime cavendum
eft, ne utrinque afFedio ita leducat, vel rigor odii
. _ r. . A. v . . - - fic impellat, quod vel Isedat finem lsefam f efle livorc
illis intelledus : 6c ideo iftius Conclufionis teneoB perverfo confringat: 6c, per confequcns, adhibita
partem negativam, tefte D eo , 6c mea confoientia.
Scriptum manu propria.
XL. D e l i b e r a t i o .
E go 6cc. Magifter in Theologiaj circa didam
quæftionem ita delibero j atque meæ deliberationis
caulas., 6c rationes , pro ut lequitur, humiliter af-
figno, in materia præmiflà, 6c difficili, 6c pericu-
lofa , propter quorumdam Dominorum relationes
perfonales, veritatem finceram, pro modulo, abfque
ulla partialitate fequendo,ac ipfius veritatis, fimul-
que eorumdem Dominorum ex eadem domo geni-
torum honorem humiliter ampledendo j fob cor-
redione Ecclefiæ , 6c omnium Magiftrorum , 6c
Dodorum, ita dico. E t quia circa hanc materiam
duplex eft difficultas in genere. Prima quidem, an
expediat fieri, aut prætermitti. Sccunda, quid veritatis
, periculi, aut falfitatis habeat : utrumque
verb examini Dodorum fobjacet. Ideo circa primam
difficultatem præmittuntur aliquæ fuppofi-
tioncs.
Prima Suppofitio.
Sieut piarum mentium eft , apud f t , devoto ftcru-
pulo , culpam credere , ubi. culpa non eft , inquit
Gregorius .* fic perverfarum mentium e ft , 6c gra-
viflima proximo infertur injuria j propter favorem,
vel odium j errorem, vel hserefim in altcroconfin-
gere, ubi non eft.
Secunda Suppofido
Caute videtur efle ponderanda, fi adduda Pro-
convcnienti cautela, ponderari debet ex quo fonte,
quo zelo , 6c quibus modis, mediifve talem materiam
contigerit, velcontingat fufeitari j 6c quid inde
damnivel commodi, pads, vel rancoris, talis materia
afferat.
Praetcrca, fi malum eft alicujus perfonx minoris
flatus *, peflimum 6c periculofum valde efle videtur
alicujus communis, 6c potentisviri, exercentis publicum
Principatum, famam in retanta falsolxde-
re , ficut eft Fides Catholica. Unde confequens eft
ut etiam Ixdatur honor, 6c finiftre lama tangatur,
nedüm fox fobolis , quin imo totius languinis , 6c
Domus unde originem du xit; ac infertur gravis
injuria ipfi populo cui principatur.
E t ergo attentius multo , 6c gravius circumfpi-
ciendum eft de tali hominc potenti, 6c publico, 6c
criminofo, quam de minori perfona: tyrannis cnim
pauca, five Regna etiam ChriftianorumJ-aliqui in-
terdum regales foi criminaliter contenderunt, ufque
etiam quandoque ad foi principalis Monarchx inter-
^fedionem, ac Principatus uforpationem. Non ta-
men reperitur, quod Clerici fuerunt ita fobtiles,
quod foper illisquafinotoriemalis, crimen infidcli-
tatis, ceteris incomparabile, Principes hxreticando
fabricarent : confiderabant enim illud quod infra
dicetur in prima Conclufionej 6cquanti eft periculi
unä, ut prxmittitur, perfona tad ä , totius inde domus
, unde eft 5 ac etiam Dominii, cui prxeft,
honorem, 6c famam ad Fidei Judicium prxeipitan-
tcr trahere.
Item.1 Si fuerit fimultas, aut querela unius Principis
ad alterum in caufa civili, velaliqua alia,citra
Fidem : tamen fi domo , & languine fuerint con-
fobrini; tanta eft caula Fidei, 6c alias omnes fin-
gulariter excedens, quod fi in caula ifta alteri partium
pofitio ad Judicium Fidei, falfa aferiptione, honorem
alicujus Principis, aut fimultatisquerelamilliuscum
alio Principe indirede tangat.
Pi-obatur. Nam in tali materiahabenterefpedum, _________________ _ .._.£_y
vel habitudinem ad Principcs , vel Potentes viros, J) quam uterque in alterum habuerit $ tunc prudentius
quis quomodolibet injuriam fäciat, codem
contextu alterius partis fimul honorem labefaciat.
Et prxterea, fi in exordio, vel exitu mutux que-
relx talium Dominorum,turpe, aut enorme quicplerumque
favor, vel odium fic immifeetur, quafi
mutua' querela , vel caula iplbrum de inter eos civili
bello ad Scolecomafticum bellumtranfieriti 6c
inde ipjfe vires, 6cpotentixingeniorum concupifoi-
bilis, fcilicet amore unius partis compulla; 6c iralci-
bilis, ardué quxdam , 6c rigorola adverfos partem
exolam aggrediens, 6c quafi ftrenuos aétüs, virtuo-
fa fpreitudine, amplebti teftimans. H x quidem vires
in unohominc ad alterum, quafiprxlientur mutuo,
die videtur, lagaciter fobticendo, totum extingue-
re, quam ululatuquorumdam affeblionato, verenda
hujufmodi, 6c utrorumque Principum, publico ven-
tilabro, in confpeftu totius mundi recenfere, 6c Do-
mum Regalem,veluti in theatro pubJico,voce furiola
diffamare. E t inde e f t , quod multum laudari debet,
6c approbari prudentiffima humilitas illorum,
qui propter hujufmodi caulas, quxvertuntur inter
Prin-
* Porfan cxcluditur. f Locus corruptut. + Locus corruptus^