d x , 6c liceat unicuique Doblori in Facultate pra>
dibla etiam fuper hoc publice refpondere s prout
expcrientia comprobavic, per refponfionem publi-
cam fablam obtava die Novembris, per Revercn-
dum in Chrifto Patrem, Dominum Cardinalem Ca-
meraccnfem, 6c per exhibitam, 6c per eafdem re-
ceptain. Idcirco, ego non tanquam D oblorTheo-
logus j in teftimonium veritatis requifitus, falva ta-
men determinatione facrofanbli Goncilii Generalis, i
6c fanbta: Sedis Apoftolica:, credo, 6c affirmo, quod
nulla dibtarum novem Aflertionum eft Fidei Judicio
reprobanda , nec aliqua iljarum eft condemnanda,
ex condemnatione illius P ro p o fition isQuilibet tyrannus
potefl, & debet licit<?,6cc. Cum nullo moao
fequatur ex aliqua illarum novem Aflertionum, fed
nec ex omnibus fimul, nec continet doblrinaliter il-
lam 5 vel virtualiter, nec in fimili radice fundan-
tur.
Confequentia patet; non enim fequitur: Licitum
efli unicuique fubdito, &c. occidere, vel occidi fa-
cere quemlibet tyrannum , qui per cupiditatem , Jor-
tilegium, 6cc. Ergo quilibet tyrannus, 6cc. Turn
quia ibi arguitur a parte in moao , ad totum in mo-
do , cum diftributione, 6c clarum eft confequentiam
non valere, ficut nec valet ifta: Licitum eft unicui- -
que interficere furem noblurnum qui venit ad occi-
dendum ; ergo quilibet fur no£hirnus poteft, 6c
debet licite interfici a quocumque. Sicut nec fequitur
: quemlibet hominem album video ; ergo quem-
libet hominem video. Tamen quia in Aflertionibus
fit mentio de tyranno fic fpecificato ; in ilia vero,
Quilibet tyrannus, 6cc. de tyranno univerfaliter cap-
to. Turn quia ad mentem Aftertionum a parte fiib-
jeblili, unicuique fubdito, capitur pro vafiallo immediate
Regi fubdito. Et in ilia: Quilibet tyrannus, 6c c.
capitur pro quocumque etiam fubdito , tyranno,
five fubjebto. Et fic patet, quod nec fequitur ex
prima, nec ex fecunda, nec ex tertia; cum in fe-
cunda fpecificatur dicendo, quod Leges authorifant
de occidendo tyr annum fradiBum\ 6c in tertia dicunt,
fupra nomination tyr annum proditorem , & infidelem
fuo Reg i,tCC.
Nec fequitur ex quarta: licet enim dicat, qucd
Omnis tyrannus inf delis Jit villane occidendus , non tamen
dicit, a quolibet fubdito fuo.
N ec fequitur ex quinta, fexta, & feptima : non
enim fequitur: Ille qui occiditfupra nominatumty-
rannum, non debet de aliquo reprehendi, ut dicit
quinta ; imo debet pramiari, ut ait fexta, 6c ilium
debet Rex plus amare, ut canit feptima: Ergo quilibet
tyrannus, 6cc.
Nec fequitur ex oblava : Litter a occidit, 6cc.
Clarum eft; fed nec ex ilia, in cafu Jocialitatis ,& c .
qua: eft nona. Sed quod nec ex omnibus fimul, patet
; quia fi ex aliquibus debeant fequi, videretur,
quod ex prima , 6c quarta. Quarta enim dicit,
quod Omnis tyrannus inf delis , e f villane occidendus.
Et prima dicit, quod licitum efi unicuique fubdito.
Ergo videtur quod fequatur , quod omnis tyrannus
fit occidendus villane, a quolibet fubdito fuo :6c
fic ; Quilibet tyrannus,6cc.
Sed manifeftum eft quod........... prima: Aflertionis:
Licitum efi unicuique fubdito, fupponit, & accipi-
tur refpeblu praedicati, quod eft, quemlibet tyr annum,
qui per cupiditatem, &c. quod prasdicatum eft taliter
qualificatum. E t in fecunda capitur fubjebtum univerfaliter
, fed non refpeblu cujufcumque fubjebti;
ita quod licet a quolibet fubjeblo nulla fupponit, ref-
peblu talis prardicati, quemlibet tyr annum, 6cc.
Nec in ambabus fimul: unde ? Scilicet quia in
quarta ponitur : Omnis tyrannus ,6cc. non tamen
refpeblu talis prsedicati d quocumque fubdito, 6cc. Et
in prima ponitur , quod licitum e f unicuique fubdito,&
c. Non tamen refjpeblu talis prardicati: Quemlibe
t tyr annum , inferetur ifta quilibet tyrannus, Sec.
eodem modoinferam de quocumque, demonftrato
Sorte, inferam iftam. Hie eftdiabolus, exdibtis&
contends in fàcra Scriptura, unde capiam iftum com-
plexum, hie eft: M a t t h .x v 1. 6ciitudprædicatum,
diabolus, Matth. quarto.
Sic igitur apparet manifeftè , quod iftæ novem
Aflertiones non continent virtualiter illam : Q u ilib e t
tyrannus'. nec per confequens,veniuntFidei Judicio
condemnandæ ex reprobatiope illius.
Dico ulterius , quod ex nulla circumftantia aggravante
, funt diblæ Propofitiones Fidei Judicio condemnandæ
: nec enim propter primam authorifatio-
nem talis tyrannicidii ; quin imo ifta circumftantia eft
allevians in fecunda Propofitione : nec propter illam
devillanitate, quâ dignus eft talis tyrannus occidi,
ut in tertia , 6c quarta, 6cc. Nec propter illam
, qua R e x debet approbare tale tyrannicidium,
ut in quinta , fexta, & feptima. N ec ex additione
confirmationis errorum, quod Semper tenere f e n -
fum litteralem o ccidit animam : quia fenfiim litteralem
fupponit ibi confuse tantum : 6c clarum eft quod
femper accipere fenfiim litteralem, quomodo faciunt
Propofitiones, in fàcra Scriptura, eft error ; imo in-
’ ducit in errorem, ut ait exprefse Gregorius, in M o -
ralibus, Lib. primo, Capite tertio, in P rologo, ut in
oblava.
N ec etiam ex ilia circumftantia, quod d e nullo te-
netur miles fe r v a r e gromiffionem , fe u confoederationes
fa B a s a lte r i m i l i t i , J i vergant in p ra ju d ic ium , 6cc.
I n cafu fo c ia litatis, 6cc. citm priùs, & ampliùs tenea-
tur, ex ordinecharitatis, vitarefuumpræjudicium,
quàm alteriùs.
N ec eft idem, quod hæe doârina, 6c fimilis ,• fît
condemnanda, prout habet prædibta Propofitio :
Q u i lib e t tyrannus, 6cc. Eft condemnanda, videlicet
tanquam erronea in Fide, ôemoribus, 6c tanquam
hæretica, fcandalofà, feditiofà, & ad fraudes, deceptions,
6cmendacia, &perjuriaviaspræbens.
Exquibus omnibus infero : primo, quod hanc
do&rinam aftêrentes opinabilem, citrà determinatio-
nem fàcri Concilii Generalis, 6c Sanbtæ Sedis Apo-
ftolicæ, non funt hæretici, 6c ut taies juxtaCanoni-
^ cas Sanctions légitimas puniendi.
Secundo infero , quôd non fequitur manifeftè,
imo totum oppofitum , quod aflèrere inter Ca-
tholicos, diétas Propofitiones probabiles eflè , aut
forfàn veras, non eft erroncum , aut fàpiens hære-
fîm ; nec Dodtor Theologus hoc taliter publicè afîc-
rens in hocfacroCollegio* Generali, 6ccoram Ju-
dicibus Fidei, eft habendus de hærefi vehementer
fùfpeâus.
Tertio infero, quod oppofitum teftificans fub ju-
ramento, temerè juraflê videtur : nec contra has Af-
fèrtiones fuerunt, vel fà£tæ funt aliquæ râtiones, feu
deduélæ in modum, quæ videantur alicujus ponderis,
vel momenti.
Unde cùm dicitur primo, quod hæcdo&tinaeft
contra duo Præcepta Decalogi, videlicet : N o n oc-
c id e s , abfque authoritate judiciaria ; 6c illud, N o n
perjurabis, ubiomne juramentum jubetur obfervafi
quod non vergit in detrimentum animas : & contra
_ illud : S i quis p e r induflriam oc cid e r it proximum fuum,
& p e r injtdias \ ab altarimeo eve lle s eum ut moriatur ;
Exod.xxi. 14. E t contra illud, xxm. q u a fi.v i. c.
N o n occides, quod fumitur ab Auguftino, Lib. L e
C i v .D e i , ubi dicitur: H i s contra except i s , quos L e x
ju f la generaliter , v e l Spiritus fanÜus fu f lit ia D eu s fp e-
cia lite r ju b e t o c c id i q u i f q u i s hominem , v e l fe ip fum ,
v e l quemlibet o c c id e r it , homicidii crimine inneüitur.
E t xxm. quafl. vin. C . Quicumque. quod fumitur
ab eodem Auguftino, 1 v .L i b . ubi dicitur: Q u i l i ne
publiea aliqua adminifratione malefcum , fu r em ,
fa c r ifacrilegum
, adulterum , perjurum, vel crifyinofu
interfecerit, aut trucidaverit, aut membris debilita-
verit ; velut homicida judicabitur, & tanto acriùs,
quantb non Jtbi à Deo concefjam poteflatem abujîve u-
fùrpare non timuit.
Eft denique contra râtiones condendi Decrcta-
lem illam : Pro humani. Lib. vi. editam in fàcro
Concilio Lugdunenfi.
Ad quæ omnia dicitur, primo, qiiod hase doligi,
authoritate privata: alias non liccret furem no-
Öurnum occidcre , nec vim vi repellerc, quod eft
falfum: licet enim eos interficere fine publiea ad-
miniftratione, intclligcndo per illam authoritatena
humanam, Judiciariam ordinariam, ut fupra.
Ad illud quod dicitur , qucd eft contra rationes
condendi Decretalem illam 6cc. Apparet quod
eft manifeftè falfum, ex textu Decrctalis, qui dicitur
de illis, qui ex vindièta fitiunt humanum fan-
&rina non eft contra ilia duo Prascepta. Patet: non . guinem,immanitate horrenda, 6c fevitia deteftanda.
eft enim contra primum , cum dicitur: Non occi- A Ratio verb, de occifionc corporis 6c anim«, licet
des, quod gloffatur diftortie, &aliterquam Spiritus
fanbfus efflagitat, ciim dicit abfque authoritate judiciaria.
Si enim ifta Glofla eft convertibilis cum Pras-
cepto ; tunc fequeretur, quod nullüs poflet oeci-
dere furem no&urnum; fed nec etiam vim vi re-
pellere liceret. Ergo occidens, in multis cafibus,
non occidit judiciaria, ofliciariaqueauthoritate; tamen
occidit authoritate Legis , cujus eft minifter
in cafu; 6c ex Officio, ut declarat Do£tor irrefra-
gabilis, Alexander de Halis, de occidente invafo-
rem fuum ad mortem, quern, inquit, occidit ut mi-
nifier Legis , & fufiitia; non tamen ex Officio. Et
dat exemplum de laico baptifante in cafu necefli-
tatis, qui baptifat, non ex Officio, 6clicite, ut L e gis
minifter, ip cafu neceffitatis. Non ergo fic glo-
fatur illud Prasceptum, nec ita cömmüniter glofacurrat
contra illos qui fic agunt livorc vin d id « : non
tamen currit in hoc cafu, ficut nec in fubdito peri-
mente latroncm nobturnum, vel vim vi rcpellente ;
cum fecundum Auguftinum, ille qui fic vadit ad fu-
randum de noble, vel invadit ad mortem, ipfe fit
caufa mortis proprias, corporis 6c animas utriufque.
Ad illud quod fubjungitur, quod dibla doblrina
multo magis eft * quia multo pejus circumftantiona-
ta eft quam ilia damnata Propofitio Joannis W ic -
lefF, qua: ponit, quod populates poflunt, ad eo-
rum arbitrium, corrigerefuos Dominos dclinquen-
tes : negatur fimpliciter; 6c quia aliter non pro-
batur , nec ad probationem aliquam refpondetur ,
nec etiam eft ad propofitum.
Item. Cum dicit, quodhujufmodidobtrinascon-
demnario, non minus fieri poteft, abfque fpeciali e
tur ; fed fic: Non occides, fcilicet innocentem, livo- B prefiîone de ejus Affertore, quàm ilia, quæ nuper
J- ~ * —-1 — - /-«--n.-. in Seffionefabla eft, contra errorem in Bohemia, de
Gommunicatione populi fiib utraque fpecie, 6cc.
Dicitur quod non eft fimile; quia nullus in fpeciali
extitit diffamatusde ilia Communicatione ; fed
tantummodo in generali faltem conftiterit facro Concilio.
De iftis autem novem Aflertionibus diffamatus
fuitfalso, inique, 6cperperàm, mortuus perluci-
dæ memoriæ Magifter Joannes Parvi , 6c illuftrif-
fimus Princeps Dux Burgundiæ , ut patet in Sen-
tentia Epifcopi Parifienfis perverfa, 6c in Propofi-
tionibus fàbtis coram Sereniffimo Rege Francorum,
per Magiftrum Joannem de Gcrfbno 3 6c in T rablati-
busfuis quibufdam.
re vindiblas, aut propria authoritate. Confiât autem,
quod tyrannus non eft innocens, nec talis fub-
ditus eum interfecit propria authoritate, fed Legum;
non livore vindiblas, fed amore confervationis
Principis fui, 6c livorc * Reipublicæ : nec contra
Præceptüm illud : Non perjurabis, ubi juramentum
juberetur obfervari, quod non vergit in detrimentum
animas: quod verum eft, fi tamenadfint très
comités, Judicium, Juftitia, 6cVeritas: 6c etiam
conditiones, quæ implicite fubintelliguntur in om-
Ui juramento promifforio , quæ funt fecundiim O -
flienfem Lib. 1 1 . ren. xxiv. de jure Jur. §. In
quot funt Jpecies. ubi dicit : ,, Sic in omni jüra-
„ mento intelliguntur iftæ conditiones tacite , fà-
,5 ciam hoc, Jt Deo placuèrit, f i Papa, quia ejus au-
„thoritas videtur excepta, vxv. q. t. c. ultra, ver-
,, ficuli, ipfi namque.
Item. Si res in eodem ftatU permanferit, ut videlicet
gladium fuum depofuerit, 6c ilium furiosè
P r i m a D e l i b e r a t i o .
E x quibus fequitur quod prima Aflertio cum fecunda,
6ctertia, 6cfimiliterquarta, funtveræ, 6c
repetit, non teneor reddere, etiam fi juravi. xxn. q. C abfque Fidei præjudicio, aut fàcræ Scripturæ,fuftini-
N e quis: Idem Raymundus C . x v i 1. in Sum'
ma, 2. Juno in glofa, fuper C. Quemadmodum.
Item. Si mihi fidem fervaveritis: non fervanti enim
fidem, fides non eft fervanda. Unde fi non facis quod
promififti,non teneor,ut Extra.De Jure fur.Pervenit
2. E tC . Sicut. Idem Raimundus: idem etiam Juno.
Item. Siprascipatur tale quid, quodjuratus non
fuiflem, fi Mandatum tale fciviflem, ut Extra, de
Juris jur. Veniens. Et C. Quintavallis.
Et pariformiter videtur dicendum , fi tale quid
inveniat. Ubi apparet, quod juramenta non obli-
gant, quse non habent conditiones requifitas , efto
quod poflint fervari fine anima: detrimento: unde
fi mihi fidem non fe rn s , poflum tibi fervare fidem,
6c tamen non teneor , ut patet ex dibtis ad illud
Exod. x x i. 14. Si quis per induflriam &c. habet
intelligi neceflario, livore vindiblas’, 6c authoritate
biles, terrenæque Reipublicæ, 6comnisjuftiPrin-
cipattis, ac fidelitatis inter Principes, 6c fubdito^
confèrvativæ.
Patet hoc : quia Scriptura fàcra omnis veritatis,
quam ratio colligit, autoritatem continet, cùm illam
aut apertè affirmât, aut nullatcnùs negat: fed
fàcra Scriptura ex nulla ejus parte Aflertionibus con*
tradicit, maxime cùm Præceptüm: Non occides,
qtlod magis ceteris videtur eis contradicere, in nullo
contradicit. Ergo 5cc. Confequentia patet, tam
per præcedentia , quàm per viginti quatuor rationes,
6c per automates Dobtorum , ac allegations
fàcræ Scripturæ fablas in Propofitione partis négatif
væ.
Sed proverificatione quartæ Aflèrtionis, præter
prædibla fie arguitur : Suppofito quod exploratio-
nes 6c infidiæ fint à Domino præceptæ , ut paprivata:
quia aliter occidens inimicum fuum in ju- £) tet Num. x x i . 6ç J o f v i 1 1 . cuilibettyranno,fc-
ftobello, perinfidias, efletab altari divinoevellen- ,s ' . l i t s » 1:.::. :
dus, utmoreretur, quod falfum eft, 6c contra illud
C . Dominas xXl 1 1 . q. 2.
Ad illud Auguft. Lib. de Civ. Dei : illaautho-
ritas folvit fè ipfàm, 6c fàcit pro Afîèrtionibus,
quoniam L e x jufta, naturalis, moralis, 6c divina
talem occifionem generaliter authorifant.
Ad illud etiam Auguftini, habet necefiario intel-
• mm aliqêid defdtratur : forfttn terren», loco livore
cundiimrigorem Juftitiae, debetur pro poena, non
folum occidi villane, five innobiliter per bonas cau-
telas, explorations , 6c infidias; fed etiam ipfius
nature annichilatio : juxta illud: MifericordiaDomini
, quia non fumus confumpti , Thren. 111. 22.
Igitur omnis tyrannus, fecundum rigorem Juftitia:,
meruit graviora quam occidi villane , aut innobili-
B b b 3 ter ,