ta. T Lim quia iubet decapitari milites de praclio fu-
gientes , quo fuum Principemnondeiïènduntufque
ad mortem, ff. A d Legem Juliam. C . Aiajeftatis.
Lib, 3. E t ff . De re militari-, Omîtes §. Qminacie.
Pucatur autem hoftis publicus . qui publiée quærit
Principemoccidere, faltem publicus eft apud ilium
fubditum qui hoc novit. Tùm etiam quiaficutdi-
cit Scriptura facra: Eccle. x. n . Si mordent fèrpens
in filentio , nihil eo minus habet qui occulté detrahit.
E t David mandavit occidi Joab i quia per infidias
mandavit occidi duos innocentes, & non propter oc-
7 J 2
homines im p i interfecerunt virum innoxium in d om o fia ,
fu p er leSlum fu um , non quaram fanguinem ejus d e manu
v eß ra ? &c. Ergo fi tollatur voluntas, ut ponit
Aflertio prima, tollitur 8c culpa > quia ceflante cau-
fa, ceffant effeäus. E x t r a . D e rem : poft tranflatio-
OBava Ratio.
Prætereà præfuppono, qubd omnis aôus indifre-
réns, fcilicet, nëc de genere bonorum, nec de gccifionem
manifeftam Abfalonis , quamvis occiderit ^ nere malorum', ab intentione dicatur malus, velbo
ipfum contra Prteceptum Regium, ut habetur, z.
Reg.xvm. tcL ib .m .C .u . Minorvero habetmulta
pla Scripturse fäcras, ficut eft de Ajoth, Jael
Judith, Joab, 6c nunc fupra,6cc. Ait enim David in
per (boa viri j u f t i Detrahentem fe cre io proximo fu o ,
hunc perfequebar. P f C . f .
Quinta Ratio.
Licitum ellcuilibet, fineMandato, & c . uxoris
fu « , interficere tyrannum, 6cc.
Ergo Aflertio vera. Aflumptum eft notum; 8c
Confequentia «quipolentia. Ex quo fequitur', quod
de virtute fermonis, Aflertio eft vera, etiam fecundum
AEmulium, qui Logicuseft. Exquopoffet inferri,
quod Judicio Fidei, tanquam hxretica reprobari dc-
Sed occidere, vel non occidere, abfolutè non eft
de genere bonorum, nec dégénéré malorum.
Ergo ft intentio occidcntis eft reöa 6c bona, oc-
cifio non eft mala.
Pro * medium. AÄus occifionis non eft prohibitus
abfolutc, alias in illo cafù occifio eflet licita, quod
eft falfum : nam L e x vetus 6c civilis, malefà&o-
fum occifionem non tantum concedunt, fed prac-
cipiunt. Cum igitur non inveniatur exprefle in Sa-
cris Litteris, quöd talitcr non poflit occidi talis tyrannus
i fequitur, quod ft talisoccifor habeat inten-
tionem alias re&am, cùm non feciat contra Legem,
non fit culpabilis i (ecus ft L e x prohiberet expref-
sè: Præceptum enim iftud : N o n o c c id e s , habet exceptions
innumeras. Nam hujusPræcepti VJUUU I UU1LUJ r lut! , 1MU V.UV.O * V|/| 1 — r -------------------------- ------ J £ • nro n Jeft
beret ilia Aflertio, quædicit, hanc Aflcrtionem cfl'e B reus Jud ex, confultor, carmfex, 6c hujuimod:
b h Bh h k - - •_1 __■ ____ __ «... — n, Sr in...
haereticam.
Sexta Ratio.
Sed id ipfum probo realiter.
Licitum eft cuilibet occidere talem tyrannum,
fcilicet machinantcm in mortem jufti Principis,Man-
dato Superioris non expc&ato, præfertim in cafu,
quem ponit Aflertio.
Igitur Aflertio vera.
Confequentia nota. Patet Aflumptum per multa
exempla facrarum Litterarum, quorum quædam funt
pofita fuperiùs : 6c adduntur exempla de civibus Abe-
lanis, qui occiderunt, five amputaverunt caput Sebæ,
contra Sentcntiam Principis, quia ilium vivum pctcbat.
qui occidunt latronem ; nequeisqui cafii, 8cinvo-
luntariè alium necat -, neque is qui vim repellendo
v i, occidit fe invadentem, non valentem alias inva-
dere * neque is qui adulterantem repente cum Uxo-
re repérit'5 vel viator occidcns latronem , 8cc. 6c
fimilibus, quia de fimilibûs fimilis eft ratio. E x t r a .
De ttanfatione Cap. 12. Nefcioautem, quarenon
fic poflit excufari fideliflimus fervus R e g is , vel
fubditus, fi id faciat, non livo“re vindi&æ, nonava-
ritia dubtus, cùm non poflit ipfum à morte aliter li-
berare, ficut Affertio prima præfupponit, 6cc.
Nona Ratio.
Duarum Propofitionum contrariarum ilia eft ma-
gis favorabilisJudicioLegum jüftarum , 6c Fidei,
z R eg. xx. Patet de Joab, qui contra Prarceptum „ „ w
Principis occidit Abfâlonem; de qua occifioncnon C qùæ plus habetjuftitiæ, 6cmagiseft conformis vo
reperiturredargutus, nequepunitus. Exquibuspor luntati divinæ.
teft inferri fine labe hærefis, quod non fblùm non eft
expe&andum Mandatum Principis contra tales cri-
minato3,fed nec audiendum,ne indifereta pietas pluri-
mos perdat.
Septima Ratio.
InfacrisLitteris, ûbitra&aturde licentiata morte
talium tyrannorum, velfimilium, non reperitur
reprobatio, vel condemnatio fic occidentium, nifi
in quantum occifi funt innocentes, vel intentione
non re&a, five obliqua.
Ergo Aflertio non eft hæretica. Patet Confequentia
, quia non eft contra facras Scripturas. Idem
dico de Canonibus facris.
Pro probatione Afliimpti fufficiant duo exempla,
igitur Aflertio prima eft mngis favorabilis, 6c tarn
de Legibus juflis, quam Judicio Fidei deffendenda,
quam ejus oppofita.
Jus non eft dubium : 8c probatur Confequentia.
Nam Aflertio prima roborat ftatum naturalium Prin-
cipum, 6c deprimit, feu reprimit tyrannorum fuper-
biam, 6c injuftamaudaciamdefc, 6c ejus contraria
operatur contrarium.
Item. Aflertio prima plus eftjuftis Legibus con- ,
formis, quam oppofita: nam Lex ad bonum publicum
8c communem utilitatem producitur 4. D ifl:
E r i t in f i . I
Item. L e x divinas res , 6c humanas bene difpo-
nit, 6c oranem iniquitatem auffert. C . D e v e ter i J u re
enucleando. L . prima.
Sed fecundum Aflcrtionem primam, auffertur inifcilicet
de occifionc Saul, &c. ipfam jubentc ; & p) quitastyrannica, & protegitur fanfta Regia dign:
de occiforibus Isbofeth, qui putabatur hoftis R e gis
David, eo quod eflet filiusFiliiSaiil: hosenim
David juflit occidit, fblum quia occiderunt mala intentione,
fcilicet ut avari, 6c occiderunt innocen-
tcm. Sic enim conftattcxtus 2. Reg. iv. 10.11. D i -
c it D a v id : V iv i t Dominus qui eruit animammeam d e
omni angufiia , quoniam eum qui annunciaveret m ih i ,
& d ix e r a t : mortuus eft S a i i l ; qui put ab at J e profpera
nunciare, t e n u i, & o ccidi in S ic e le ch , cut oportebat
me dare mercedem pro nuncio. Quanto magis nunc, cum
6cc. Ut patet. Infuper Aflertio prima corre-
fpondet voluntati divinæ , fcilicet, quod tyrannus
profperitatem habere non debeat, 8c quod débita
poteftas, feu dominatio jufta fit, pura pariter 6ctuta.
Igitur, fequitur quod quæritur : habet enim Deus
tyrannos odio , oc ftatuit eos non diutiùs vivcrc,
nifi propter peccata populi. Scribitur enim de tyran*
no , J o b . XV. 2Ö. 21. Cun iïis diebus fu i s impius fu - ,
p e r b i t , & numerus ■Annorum incertus eft tprannidis
* ejus.
ejus. Sonitus terroris femp er in auribus illiu s , & cùm
f î t p a x , ille femp er infidias Jufpieatur. N o n credit
quèd r ev er ti pojfit de tenebris ad lucem , circumfpe-
ftans undique g ladium. Cùm f e mover i t ad quarendum
p a n em 9 novit quod parat u s f i t in manu ejus tenebrarum
die s. Terrebit eum tribulatio j & anguftia v a lla b it eu?n,
ficu t R eg em , quipraparatur adpralium. 'T'étendit enim
adve rfù s D eum manum fu am , & contra Omnipotentem
roboratus eft. Cucurrit adverfùs D e um ereSlo collo, &
pingui cervice armatus eft. Operuit fa c iem ejus crajfitu•
omnes authontates Sanftorum, qua; ad oppofitum
pofle videnturinduci.
Duodecima Ratio.
Ipfa Aflertio prima non eft dire&e contra text urn
facrarum Scripturarum , neque contra determina-
tionem Ecclefias.
Igitur Judicio Fidei tanquam ha^retica non eft red
° , & de lateribus -ejus arvtna dependet. H a b ita v it A probanda. Confequentia nota eft. Non omnis hæin
civitatibus defolatis & in .domibus defertis , qua
tumulos funt redaSla. N o n ditabitur, nec perfeverabit
fubftantia ejus , nec mittet in terram radicem fitam.
N o n recedet d e tenebris : ramos ejus arefaciet flam -
m a , & dufferetur Jp iritu oris fu i. N o n credet fruftrk
errore deceptus, quod aliquopretio redimendusfit. A n -
tequam d ies ejus impleantur p e r ib it : & mauus ejus aref-
cent. Et cetera ibi.
Ideo bene perpendarit Judices, quod haereticare
Aflcrtionem primam, eft favorem, 8c robur pr«efta-
re tyrannis j 6c ex confequentia, naturalibus Domi-
nis debilitatem pariter, 6c timorem, quod nullo modo
fieri debet: quin imo, fi fabhim eflet a quoquam,
citra Sedem Apoftolicam, falubriter eflet revocan-
dum, cum talis caufä fit refervata Sedi Apoftolicse.
E x t r a . D e tranftatione C . 1. Cumglofa 2. Qua: ferefis
fumit exordium, vel ex contradiólione Decreto-
rum in Concilio, vel ex negatione, aut falfo intel-
leétu Scripturæ facræ, ut xxiv. qu*ft. ultima. C. ultimo.
§. H a c fu n t . Ut enim ait Auguftinus : N o n
nafcuntur harefes., n ifi dum Scriptura bon* intelliguntur
non b e n e ....... * ter quidem in cis non bene intelligitur
etiam temerè, 6c audaciteraflèritur. Probatur
Aflumptum : nam fi ipfa Aflertio eft contra tex-
tum facrarum Scripturarum , vel determinationem
Ecclefiæ, maxime ut arguunt qüi aliam opinionem
fequuntur, effet contra Mandatum illud : N o n occi-
d e s , in Veteri Teftamento : vel contra illud verbum
Salvatoris in N ovo : Om n is qui acceperitgladium^ fLa-
d io p e r ib it, Matth, xxvi. f2 . de quibusfatisdiffuse
h. in. quaft.v. per totum 11. q u a f t.vm . inprincipioj
ubi ponuntur ferè omnes authoritates Sanéforum,
des Apoftolica fuftinere non debet, ut quis fuaju- ß quasoppofitum opinantes inducunt. Hoc autem eft
ra ufurpet.
Dtcima Ratio.
Neceflb eft, fecundum divinam Scripturam cele-
titcr mori tyrannos.
Ergo flatus eorum Judicio Fidei eft deffendendus.
Confequentia videtur nota : quia Fides quæ ex facris
Litteris fundatur ,. facras Litteras impug-
nare non debet. Sententia habetur. S ap. xvi. 4.
Ubi dicitur : Oportebat enim illi s f in e excufation
e quidem fupervenire interitum , exercent ibus tyran-
nidem. Si enim eft zelus Juftitiæ, ut inter-
feétor aliquis alterius puniatur velut injuftus , aga-
tur quod occifbs non faerit tyrannus , 6c quod
circumftantiæ pofitæ in Aflèrtione prima, de præfa-
to non verificentur occifo, 6c non procedatur per-
peràm, videlicet qubd Ecclefia fe intromittat tam-
quàm de hærefi, maxime cum utilioribus occupa-
ta , 6c materia difputabilis fàtis.
‘{Jndecima Ratio.
Quilibet fùbditus tenetur, ex vinculo fidelitatis 6c
præftiti juramenti, ut communiter f it , præfcrvare
Dominum fùum legitimum, 6c innocentem , tanquam
poteft, ab iniqua morte proditoria , & vil-
lana. * -
Sed in cafù Aflertionis primæ plenè circunftan-
tionatæ, Rex innocens 6c nobiliflïmus, aliter à fub-
dito præfèrvari non poteft à morte , quàm per occifionem
talis tyranni.
Igitur Affertio vera. Aflumptum notum eft, 6c
Antecedens patet -y cùm in cri mine læfæ Majeftatis
non tantùm aétus, fed voluntas puniatur : ut patet
Lege canonizata v. q. c. §. S i quis cum militibus
falfiim : nam cùm tàm prima, quàm fècunda fit Pro-
pofitio uniyerfalis, qui tenerentur ad litteram, ut fo-
nant , occiderentanimam, quia non liceret in aliquo
-cafu interimere hominem, quod fëpit hærefim j cùm
fit contra Vetus Teftamentum, 6c contra Catholi-
cas Sanéliones.
Videamus ergo, fecundùm Do&ores Sanâos, qüi
ufque hodiè funt reputati fideles Catholici, 6c non
hæretici, quibus exceptionibus di&aPræceptaglo-
fântur : Ôt quia habito intelledu unius, alterius habetur
notitia j volo principaliter flare in ifto Præcepto :
N va occides, dato in V eteri Teftamento, & in N o vo
confirmato.
Primo igitur : Auguftinus 1. D e C iv ita te De/\ fie
glofârevidetur, fcilicet innocentem, ait enimxxm.
quéft. v. S i non lic e t p r iv a t a pot eft ate alicui hominem
Ç occidere innocentem, ejus occidendi licentiam L e x nulla
conc edit, 6cc, Ecce quod non eft hæreticum af-
fèrere, quod privatâ poteftate nulli licet occidere in-
nocentemi nec eft hæreticum dicere, quod Argumentum
à contrario fenfu fit bonum, cùm fit po-
tiflîmum in ju re , nifi oppofitum inveniatur expref»
fum, ficut probant Doétores Canonici, & præfef-
timJo.An. in N o v e lla . E x t r a , d e C le r . C . P u b li-
cato. Sequeretur enim. Ergo licet alicui-, priva-
ta poteftate, aliquem hominem occidere noceri-
tem : 6c hoc eft verum , ut patebit. Sed de tali
tyranno nullibi eft expreflùm in L e g e, quod non
poflit occidi. Ergo Aflertio Canonica.
Secundo. Idem Auguftinus, D e L ibero arbitrio,L ibro
primo, exprimit tres exceptiones, 8c alibi duas,
Ut xxxiii. quaft. v. S i homicidium. E t C. Cùm homo:
6cfùntifti: „ Si miles occidit hoftem, fi Judex,
„ vel minifter ejus nocentem j fi fortuito cafù quis
„ alium occidit j fi fè deffendendo 6c fi aliis fubve-
„ niendo : aut enim, fi homicidium eft hominem occicum
glofà, fuper verbo, cogitavit. Imo rationabiliter U „ dere ; poteft tarnen alius alium occidere, fine pecca
dici poteft, in cafù præfato, qubd licet fùbdito occidere
talem, vel occidi facere, cùm non licet occidere,
vel occidi fàcere, fi jam ille tyrannus occidi fi-
fêt Regem. In primo enim cafu, juxta fidelitatem
promiflam 6c debitum, Regem fuum libérât à morte.
In fecundo vero cafù, jamRege defunâo, nil
beneficii præftat. Ideo fi Aflertio loqueretur in cafù
fecundo, ipfam negaflèm, 6cpoflèt trahi ad re-
probationem Judicio Fidei : 8c fie debent intelligi
Tomi. V . Pa r s t i l l .
„ to. Nam miles hoftem, 6c Judex, vel minifter ejus
„ nocentem 5 8c cui forte invito, atque improvidenti f
„telum de manu fogeret: non mihi videtur peccare,
„cumhominem occidunt. Sed nec etiam homicide
„ ifti appellari folent. „ UbiGlofa: Tresmodosponit
hie', alii duo fun t, cum facit deffendendo fe-, vel alii
fubveniendo , ut in Cap. Cum homo. ' Sed in cafu
Aflertionis prim«, ille fubditus dici poteft minifter
B b b Regis
* His illiquid dtfideratur. f ali:s, itnprudenti.