A&a in (Soncilio Conflantienfi
943 .
tur> juxtaillud: Error, cui non refifiitur , approba-
tnr. Quod potiflime verum eft de Judicibus , &
ceteris, ad quos Ipedat judicialis erroris reproba-
tio. E t attendatur didum Gregorii, dicentis: Quod,
f i de veritate fcandalum nafcitur , utiliüs fcandalum
nafcipermittitur, quam veritas doftrina rtlinquatur.
Vobis ergo Reverendiflimis Patribus, cum corre-
d ion c , Fidcm meam, & credulitatcm firmam, fuper
cxhibitis novem Afiertionibus, pueriliter, fed fidcli-
ter aperio : quam tarnen Fidem meam in h o c , 6c ^
in ceteris, determinationi land*Matris Ecclefix ,
& hujus facri Concilii Generalis reverenter, 6cobe-
dienter fubmitto. Cedulam hanc meam deliberations
m e * , aliena manu fcriptam, mea, pro tcfti-
monio, lignavi. Die Jovis, Mends Decembris. Anno
Domini 141p.
S e x t a D e l i b e r a t i o n
S E U
C E D U L A
Partis Negativa*.
~p Go 6cc. & facr* Theologi* Profcflbr minimus
j ad qu*ftionem, qua qu*ritur: Utrum novem
Aflertiones Judicio Fidei lint reprobandse: fe-
cundum confcientiam meam , refpondeo breviter
per tres Conclufioncs,quas pia mihi,in parte hac,
ut Ipero, didat confcicntia > quas etiam a nullo alio
ilnquam Magiftrorum audivi, autvidi: ficqueeaf-
dem, abfque liniftr* fufpicionis fcrupulo, pono, lal-
vq lemper judicio laniori, 6c omrii pertinacia fe-
clufa.
• Logenium Affirmativ*.
9 4 4
tineat ad Scripturam facram -, quia ad tèxtum Apo-
ftoli, dicentis: Littera occidit.
De nona verb Aflertione -, iterum fatis evidens
e ft , quia pertinet ad illud Domini Pr*ceptum : Non
perjurabis : quo Præcepto, omnia juramcnta licita ,
non vergentia in detrimcntum animarum, præci-
piuntur obfervari j cujus oppolitum dicit Aflertio
nona.
CORRE LARIUM:
Quod non fint opinabiles, feu probables.
*p X quibus fequitur, quod prædidx novem A t
fertiones non funt probabües , aut opinabiles :
quia ex quo diredè pertinent ad Fidem Catholicam,
6c Scripturam facram ; & funt oppolita Præcepto-
rum Decalogi, q u * mores, &vitamcujuflibethominis
ufum rationis habentis reguläre debent > loquitur
quod non cadant fub opinione. Nam quanta
eft diftantia inter Fidem , 6c opinionem, nemo
lapiens Theologus ignorât. E t dato quod ellènt
opinabiles : nihilominùs ipfæ merito ellènt repu-
diandæ tanquàm fcandalolæ ; quia miniftrant occa-
lionem ad nefanda homicidia, ad fraudes, admen-
dacia, ad perjuria, ad lèditioncs. Igitur funt Icandalolæ
j ut patet ex diffinitione fcandali.
Scandalum enim $ eft D i ft um, vel faftum minus
reftum , prabens occafionem ruina, feu delinquendi.
E t ideo nullo modo funt ad praxim ponendæ : quia
ex lolis opinabilibus, incertilque, formidinem de
oppolito continentibus , nemo debet procederead
certam hominis mortem , ad perjuria, mendacia,
ad feditiones, 6c infidias, 6c ad alia perhorrenda
fcandala.
B
CO N C LU S IO PRIMA,
Quod ifia »rfjjertiones refpieiunt Fidem
Catholicam.
p jA E , novem Aflertiones , de quibus eft quseftio,
direkte refpieiunt Fidem Catholicam, & Scripturam
facram. Patet Conclufio : quia ill* Aflertiones
, & pr*fertim prima, 6c leptima, videntur
laltare uno pede, & fundanturinoppofito Pr*cep-
tor um Decalogi: Non occidesy quod fee und um fando
s , 6c Dodores intelligitur , abfque author it ateju-
diciaria 6cc. 6c Exod. xxi. 14. Si quis per indu-
ftriam 6cc. qu * duo Pr*cepta prxdida intelligen-
da lunt ad intentionem principalis Legillatoris Spiritus
fan d i, & fandorum Dodorum, in quibus,
& per quos idem juftiflimus Legiflator locutus eft.
E t quia, lecundum Philolophos, & Theologos, op-
pofltorum eademeftdifeiplina: ideo,ficut ilia Pro-
pofitio , Illicitum, feu non licitum efi unicuique fub-
dito j fine quocumque Mandate, vel Pracepto, occidere
quemcumque tyrannum &c. pertinet ad Fidem Catho-
licam, 6c Scripturam facram, fcilicet ad illud Do-
minicum Pr*ccptum, Exod. xx. Non occides: ita
cjus contradi&oria, fcilicet prima Aflertio, q u * aliis
fcquentibus venenum porrigit, fcilicet ilia , Licitum
efi unicuique fubdito &c. refpicit Fidem Catholicam
, & Scripturam Ikcram , Exod. xx. 15. &
Matth, v. 1 1 . politam, fcilicet, Non occides. Etficut
didum eft de prima Aflertione} ita dici poteft de
fcxfcquentibus: quoniam, ut didum eft, unofun-
dantur pede, fcilicet, in oppofito Pr*ccptiDcca-
logi. Alias probationes claras, 6c evidentes omitto,
pro prxfenti, causa brevitatis.
De odava autem Aflertione, potum eft quod per-
C O N C L U S I O S E C U N D A ,
p O n o , fubproteftati^pe communi in A&ibus Sco-
lafticis, & Theologicis fieri confueta: H * novem
Aflertiones, de quibus eft q u * ft io , quantum
ad fcnfiim principalem, Sc ufitatum, quern verba
faciunt, lunt fa ll* , 6c erronex: St pcrtinaciter def-
fenlat*, lunt hxretic*.
C Secunda pars hujus Conclufionis nota c i to , ex
diffinitione hxrefis, velh xre tic i, dummodoprima
pars ejufdem Conclufionis, probabitur j* ergo Conclufio
ifta, quoad primam partem. Probatur ifta
Conclufio, authoritate hujus lacri Concilii Conftan-
tienfisj quod li non formaliter, & in propria forma
j tamen virtualiter,8cin effedu, primasfeptem
Aflertiones inSeflionepublica, fexta diejulii fa&a,
folemniter condemnavit. Cui condemnationi Eccle-
fiaftic*, Sc determinationi pertinaciter contradice-
re , quid aliud eflet, quamhxrefis? Affirmata Af-
fertio namque tunc damnata, has fcptem Aflertiones
includens virtualiter, eft h x c : Quilibet tyrannusfo-
tefi , & debet licite^ & meritorie* ^ per querucuritque
vajfallum fuum , vel Jubditum , etiam per infidias ,
blanditias , vel adulationes j non obfiante quocumque
juramento y feu con feeder at ione faftis cum eo-, non
expeftata Sententia , vel Mandate fudteis cujufium-
D que &c.
R o g o , ponderentur fingula verba hujus condem-
nat* Aflertionis, & evidenter apparebit veritas hujus
fccund* Conclufionis,quoad primas fcptem A l-
fcrtiones, fi verba harum novem Aflertionum cum
verbis p rx d id * condemnat* Aflertionis comparen-
tu r , 6c figillatim, ut prxdixi, xquali lance truti-
nentur. E t quod plus eft $ fupra malitias in ipfa condemn
f Hie aliquid dtfidtratu. * Videtur addendum occidi.
94 y Circa cDawinationern rropofit. J . 'Parvi. 946
demnata Aflertione infertas} i l l * novem novas quaf-
dam malitias fuperaddunt.
Secunda namque Aflertio fuperaddit iniquitatem
fuper iniquitatem, quod i ll* tres Leges, videlicet
naturalis, rnoralis, 6c divina, authorilënt tam dete-
ftabile homicidium.
• Tertia, 6c quarta Aflertiones, fupra dolorcm vul-
nerumpriorum,adduntimprovidam, 6c rufticalem
interficiendi turpitudinem j dum dicunt, quod talis
f i t mors propria tyr armor um, fcilicet , occidi villane j
Hoc ergo ego intell. #, id eft, fine diffidatione impro-
vidè, 6c infidiosè.
Quinta, fcxta, 6c leptima Aflertiones, prioribus
plagis livorem virulentum adjiciunt, maximam videlicet
injuriam R e g i* Majeftati; quinta enim af-
fcrit, quöd R e x tale homicidium debeat acceptare, &
authorifare.
SeXta adjungit, quod Rex debeat hujufmodi
homicidium remunerare, amore , honore & divi-
tiis.
Septima execrabilis, annedlit quod Rex talemho-
micidam debeat plus amare, qudmprius 5 & debet fa -
cere publicari, & pradicari tale homicidium tamqudm
fid e le, feufidelitatenty in Regno fu o , & extra Regnum.
E t lie h * tres Aflertiones, quinta, fcxta, 6cfcpti-
ma, fuadent R e g i* Majeftati, utlaudet peccatorem
in defideriis anim* lu*,6c iniquum benedicat. Quanta
autem h * c fit injuria Regi*Majeftati, quilibet
utens ratione perpendere poteft. ®
Odava autem Aflertio fuperaddit venenum afpi-
duminlanabile, videlicet quod Senfus litteralisfacra
Scripture, occidit animam. Cum utique, fccundum
Auguftinum, in fenfu litterali lacr*Scriptur*fon-
dentur omnes Argumentationes in Theologia; 6c
li in unico paflii Scriptura iacra haberet fcnlum lit-
teralera falfum, 6c occidentem animam iplam, u-
tique tota redderetur fufpedla merito. Undè amplius
non dicit j fcnfus litteralis occidit; fcd notantcr dicit:
Litter a occidit. Littera, id eft fcnlus grammaticalis
quern termini in textu pofiti videntur im-
portare , fiepius eft falia, feu faifus , 6c occidit a-
nimam : ficut ibi •, Nemo mittens manum ad ara-
trum , & afpiciens retro , apt us efi Regno ccelorum:
Luc. ix . 61. Si enim littera, id eft fcnfus
grammaticalis, quern h x c verba, pjitna fronte, videntur
lonare, verificaretur j tunc pauperes ruftici
arantes eflent in periculo maximo animarum: fcn-
fus enim litteralis lacr* Scriptur* , quem Author C
Spiritus landus principaliter intendit, nunquam eft
fallus , nec alicubi patitur calumniam. Qui ergo
errare vult, in lacra Scriptura ponere debet difte-
rentiam inter litterara, 6c fcnlum litteralem, ut jam
diéhim eft.
Nona verb Aflertio, hanc luperaddit malitianf,
quod Nullus jurans , teneatur fervare juramentum, f i
f i t in fuum prejudicium , vel uxoris fua , vel fuorum
liberorum. Propter hoc namque quod Re x Sede-
chias non fervavit pa&utn initum , 6c juramento
firmatum cum Rege Babylonistyrannoimpiiflimo,
captivatus eft crudeliter, 6c lumine oculorum pri-
vatusj quia Deum , cui juratur , p r * oculis non
habuit, ut dicunt expofitiones, Quarto Regum, ultimo.
jQ
Ex ilia igitur Eccleliaftica condemnatione fcda
per hancSynodum lan&am Conftantienfem, patet
veritas hujus Conclufionis; qua fcilicet lacra Syno-
dus iftam peftifcram dodrinam decrevit, 6c diffi-
niviteflè erroneam in Fide, 6c moribus: 6c, ut patet
ex Decreto tunc in pr*di£ta Selfione pronun-
ciato, eamdem dodrinam, tanquam kereticam, fcan-
dalofam, fèditiofam, & ad fraudes, feditiones, mendacia
, deceptiones & pérjuria vias dantem^ reprbbavit,
6c condemnavit. Et fi nulla alia diet authoritaS'e-
Tomi V . Pars I I I .
• Locus corrupt us •, forfan in te) Iigo,
videns, 6c notoria, fufliccret, ad Conclufionis hujus
veritatem, authoritas hujus facri Concilii.
Pro veritate etiam hujus Conclufionis multum facit
, quod Salvator nofter tàm follicitè, tàmquc fe-
riosè prohibet homicidium, Matth, v. z z . Namfi
Irafcens fratri fuo, reus erit Judicio 5 & qui dixerit
fratri, rack a y reus er it Confilio 5 & qui dixerit, fatuey
reus erst gehenne ignis. Quid de illo erit, qui nedum
irafeitur, aut racha, aut fatue dixerit} fed infidio-
se, dolose, 6c ncquiflimè occident fratrem fuum
authoritate privata ?
Idem, fecundiim Alexandrum de Halis, in Summa
fua, Libro tertio , circa materiam Decalogi.
„ Ad interficiendum, fecundùm Legem, tria requi-
„runtur, fcilicet jufta caufa, juftus ordo, &juftus
„animus. Primo inquam , requiritur jufta caufaj
}> ut fi reus meruerit occidi. Secundo, requiritur ju-
„ ft us ordo j fcilicet, ut occidens habeat potefta-
„ tem, 6c reus convidus fit de crimine. Tertio, requi-
„ ritur juftus animus j fcilicet ut fiat lolo amore ju-
,, ftitiæ, non libidine v in d id * , vel appetitu pcènæ.,,
Conftat autem, quod non quilibet habet poteftatem
judiciariam fuper quemcumque tyrannum. Igitur
Aflertiones fa ll* , 6c temerari*.
E t iterùm : quia ex primo Phyficorum. Tunc u-
numquemque fcire arbitrantur * , cum caulks ejus
cognofcimus.
Sunt autem quatuor cauf* cujuflibet effedus legitime
produdi : ideo caulk efficiens homicidii, fcilicet
homo légitimé occidens, vel legitime occidere
faciens, fecundùm Apoftolum, ad Romanos xm. debet
habere caufam formalem j id eft, debet elle Jude
x, vel Prælatus, 6c lie MinifterDci.
Secundo. Debecftiabere caufam materialem > 6c
hoc in perfona, de qua fitvindida, fcilicet pecca-
tum, feu culpam.
Tertio. Debet ibi die finis debitusj quia'talis vindi-
d a , feu punitio, debet fieri amore Juftiti*, 6c con-
fervationis Reipublic* , 6c abfque odio, 6c appetitu
propri*vindid*: 6choctangitApoftolus, ubi
lupra : Non fine caufagladiumportat. Rom. xm. 4.
Ecce finis. Dei enim Minifier efi : Ecce ordinata
poteftas, qu* eft caulk formalis. Vindex iniramy
es qui male facits Ecce demeritum, feu culpa, q u *
fupplet vicem cauf* materjalis.
N ec valent cavillationes, qu* fortê fieri poflènt
per adverfarios, de cafu inevitabilis neceflitatis ■, quia
cafcm talem prædidæ novem Aflertiones non inclu-
dunt : fed fi fingula verba Aflertionum, 6c præfertim
prim* penfentur, evidenter excludunt 5 quia in
prima Aflertione ponitur verbum hoc : machinatur,
quod dicit morolara, 6c non fubitam, occultara,6c
non manifeftam adionem} per quam, videlicet pro'
lixam, 6c occultam adionem, excluditur manifeftè
cafes inevitabilis neceflitatis. Ponderentur nihilomi-
riiis cetera verba prim* Aflertionis, 6c ceterarumj
6cinvenieturcafus inevitabilis neceflitatis taliter ex-
clufus. Non enim dicitur in prima Aflertione,
quod talis tyr annus machinatur in mortem} fcd in fa-
lutem corporalem Domini fui. E t non dicit, pro auf-
ferendo fibi Dominationem fuam : fcd dicit : pro auf-
ferendo fibi vitam. Ergo penfentur verba omnium
: Aflertionum.
* Forfan arbitramur.
CON C LU S IO T ERT IA .
TkJ * novem Aflertiones , de quibus quæritur,
Judicio Fidei funt condemnand*.
Ifta Conclufio fequitur diredè ex præmiflîs duabus
præcedentibusj quia h * novem Aflertiones pertinent
ad Fidem Catholicam, 6c Scripturam (acram, ut dicit
Conclufio prima: 6c ipfx funt errone*, & hxre-
O o o ti