m ÉÉ
f, ~J i) Jm~i'll f|~)
1284
CC ^ CC C* CC£if COSjMwEf
* A P P E N D I X
AD S . G R E G O R I I E P I S T O L A S .
I.
* Symboltim fid e i d iftatum a beato Gregorio
Papa.
CRedo inunum Dcum omnipotentem. Pa-
trem, Sc Filium, Sc Spiritum fandum; tres
Perfonas: unam fubftantiam. Patrcm ingenitum,
Filium genitum : Spiritum verb fandum nec ge-
nitum nec ingenitum: fed coetcrnum, dc Patre &:
Filio proccdentem. Confitcor unigenitum Filium
confubftantialem Sc fine tempore natum de Patre.
Omnium vifibilium Sc invifibilium Conditorcm.
Lumen ex lumine. Dcum verum dc Deo vero.
Splendorem gloria:. Figuram fubftantix. Qui ma-
nensVerbum ante fecula, perfedus homo crcatus
eft; juxta finem feculorum; Conceptus 8c natus
ex Spiritu fando,& Maria Virgine. Qui, naturam
noftram fufeepit abfque peccato. Et Tub Pontio
Pilato crucifixus eft, Sc fcpultus •, tertia die refur-
rexit a mortuis. Die autem quadragefimo afeen-
dit in cxlum. Scdet ad dexteram Patris. Unde
venturus eft judicare vivos Sc mortuos. Pofiturus
ante oculos omnium omnia occulta fingulorum.
Daturus Sandis perpetua prxmia regni cxlcftis;
Iniquis autem fupplicia ignis xterni. Innovaturus
feculum per ignem. Confiteor unam fidem,unum
baptifma; unam, apoftolicam, Sc univerfalem Ec-
clefiam; in qua fola poffint laxari pcccata. In nomine
Patris , Sc Filii, & Spiritus fandi.
I I .
D e La urentii Archidiaconi depofitione, & H o -
noratp in ejus locum jubrogatione.
* finEmporibus Papa: Gregorii, b Confulatus
X Mauricii Augufti anno feptimo depofitus
eft Laurentius, qui primus* fucrat in ordine Dia-
conii Scdis apoftolicx, propter fuperbiam Sc ma-
. la fua, qua: tacenda duximus : &: fa&us eft Ar-
chidiaconus Honoratus coram omnibus Prcfby-
teris Sc Diaconibus, notariifque, Subdiaconibus,
vel cundo clero in bafilica aurca.
III.
C h a r ta , q ua re Héla e ß de litania majore 9 in
bafilica fianSla M a r ia .
SOlemnitas annux devotionis nos, Filii diledif
fimi, ^admonet, ut * litaniam, qux major ab
omnibus appellatur, follicitis ac devotis debea-
mus, auxiliantc Domino, menti bus celcbrare, per
quam à noftris cxceflibus, ejus mifericordix fup-
plicantcs, purgari aliquatenus mercamur. Con-
fidcrarc ctenim nos convenit, Diledifïimi, quàm
variis continuifque calamitatibus pró noftris cul-
pis atque offenfionibus affligamur , Sc qualiter
item cxleftis pietatis nobis fubinde medicina fub-
veniat. Sexta igitur feria veniente, à titulo bead
Laurentii Marty ris, qui appellatur Lucinx, egre-
.dientcs,b ad beatum Petrum Apoftolorum Princi-
C pern, Domino fupplicantes cum hymnis &: can-
ticis fpiritalibus properemus,ut ibidem facra myf-
teria célébrantes , tam de antiquioribus quàm de
prxfentibus bcneficiis pictati ejus , in quantum
poflumus, referre gratias mercamur.
IV.
* P r iv ileg ium monaßerio fianóli M ed a rd i
De Gnlraldo Abbate fanSli Medardi, & de illius mottaf-
ttrio Suejfiottenfi, quod ampUJJimis privilegiis decorat.
Gregorius omnibus Epifcopis.
PRctiofiflimis lapidibus in diademate Chrifti
mcrito renitentibus, omnibufque fandx Dei
Ecclefix membris, quorum univerfale caput eft
I . N o t a ad Sy m b o z u m G r e e o r i a n v m.
• Rcpcritur initio Regiftri Gregoriani ante omnes cpiftolas, in omnibus
fere codicibus manu exaratis; referturque à Johan. Diaconolib. a.
vitæ c. a. ubi aliquas diver fas ledtiones à nobis annotatas reperies. Hoc
confefConis fidei Symbolum à S. Gregorio pronuntiatura credimus in
jpfo fax ordinationis Sc inaugurationis fblcmni ritu.
I L N o t a ad h i m d m f ra«s m e n t u m .-
• Hoc dcfidcratur in mfs. Anglic. Norm. & plerifque Vatic. Legi-
tur in Colbert. Vatic. A. B. C. utroque Turon. fcilicet S. Gatiani &
Major is monafterii.
b Confulatum abolevit Juftinianus Aug. an. Î4T. Hanc dignitatem re-
-fiituere voluit Juftinus Impcraror port Jufiinianum , fed irrito conatu.
Attamen Imperatores nudum confulatus titulum aiTumerc folcbant, Sc
idem fere e'rat annus confulatus ac Imperii. Lege Cangium in GloiTario
ad banc voeem confulatus Sc conful.
• Etiam nunc Litania: dividuntur in majores Sc minores. Nam qua: in
die S. Marci eelebratur, vocatur major, etfi à Litaniis Rogationum, qua:
dicuntur minores,diferepare non videatur. Attamen in celeberrima fanfti
•Martini bafilica apud Turonos, ca die fit Litania feptiformis, à feptem
cboris per totidem portas eodem tempore bafilicam jntrantibus, & Lita-
nias decantantibus ; quod fortafle alibi etiam ufu receptum erst. Hinc
Litaniam majorem eamdem fuifle ac feptiformcin fufpicamur , contra
Guflanvillæi mentem , cujus lege fubjeftam notam. Male in omnibus
excmplaribus letaniam. Gratcis tori Sc b iw u * , oratio, precatio , fup-
plicatio. Bafilius Epift. 6). Litaniam de qua hie mentio, diftinguerem,
a feptiformi.de qua Serm. in tempore mortalitatis. Major de qua lue
mentio, videturin ufii fuifle ante Gregorii tempora, quidquia dicat
Durandus, non advertens hxc verba, Qui major ab omnibus appellatur.
De litaniis quas Mamertus reftauravit, agens Sidonius Apoll. Ep. 14.'
lib. 5. agnofeit cas longé antea fuifle in ufu ; fed vagas, repentes, infre-
quentes, ofeitabundas, ut nunc fit apud nos aut populi vitio aut inoH
ria Paftorum. Juftinianus in Authcnticis Novell. 113. cap. 31. vetat li-
, tanias fieri fine Epifcopo, Clericis, & facris crucibus. Quid litanias inter
& proccffioncs interfît, innuemus infra, ubi dc Miffis publicis. Guf*
fanv. Antiqui/fimum cfle Litaniarum feu fupplicationum publicarum
ufum probat S. Ambrofius Ep. 40. num. 16.
b Superiiis legitur hxc Litania fafta in bafilica S. Marix , & hie in
Ecclefia S.Petri; quod hanc chartam dubix fidei reddir. Aliunde ab omni-
bus pene mfs. abeft ; & qui cam habent codices pauci, funt reccntiorcs.
IV . No t a ad P m v ix e g iü m S. M e d a r d i .
* Dehoc Priviiegio diu dccatatum eft. In nullis ml's, nobis occurrit;
excepto uno Vi£torino. ’
Mg liber XIV. Indidione VII. izM
Chriftus, Gregorius licet fantftx Romanx Sedis 1
pontificio fublimetur, humillimus camen fervo-
rum Dei fervus.
Quando Catholicorum Regum corda ad ea
qux pontificalibus funt monitis provocanda, ita
ardenti defiderio divina prxveniente gratia fuc-
cenduntur,ut ab cis ultro pofeantur: tantoalacri
Sc lxto funt animo concedcnda, quanto & ca ip-
fa qux cupiunt, finollent facere, peti debuerant.
Proindc juxta filiorum noftrorum prxcellentifli-
morum feripra Regum Brunichildis ac nepotis
ejus Thcoderici, monafterio laniftx Dei genitricis
Marix, ac bcatorum Petri Apoftolorum Princi- I
pis, nccnon protomartyris Chrifti Stephani, q9od
eft in Suefforum civitatc fitum, ubi fan&us Me-
dardus requiefeere, & vir venerabilis Gairaldus
Abbas pra:cfle videtur, hujufmodi privilégia audo-
ritatis noftrx decreto indulgcmus, Sc ea plenius
confirmamus privilégia , qux à bonx memorix
domino Papa Johanne, comitante illuftrium Regum
dementia, Clotarii fcilicet & Sigcbcrti hu-
jus noftrx filix jugalis, ipfi loco fub anathematis
vincula funt concefta vcl induira, conccdimus atque
firmamus. Statucntes nullum Regum, Antif-
ticum, vel Judicum, nullum quacumque prxdi- ^
turn dignitate, ea qux à prxccllentiflimis Regibus
vel quibuflibet aliis Deum timentibus loco con-
cefla funt vel confcrcntur , fub cujuftibet occa-
fionis fpecie minucrc vclauferre, vel fuis ufibus
applicarc : fed cunda, qux Deo fervientibus Mo-
nachis oblata funt vel ofterri contigerit, peren-
ni tempore illibata , Sc fine aliqua inquietudinc
volumus pollideri, corum ufibus pro quorum fu-
ftentatione concefta funt, modis omnibus ptofu-
tura. Conccdimus etiam ut obcunte Abbatc, non
alius ibi quicumque obreptionis aftutia ordine-
tur , nifi quem .communis confcnfiis Monacho- *
rum, elegerit, aut prxvidcrit ordinandum. Ca-
veant autem prxfati Monachi fimoniacam hxre-
fîm, ne potentia Regum vel Antiftitum convidi,
loco I^aftoris fufeipiant tyrannum. Quodomnino
fieri prohibemus, Sc eumdem Abbatem caufa ordinationis
fux aliquid dare prxfumere vetamus ;
ne hac occafione, qux à fidclibus piis loeis dffe-
runtur vel oblata funt, confumantur. Et quia fa-
ma religionis Deo fervientijim Monachorum no-
ftras pervenit ad aures, quibus vir vitx venerabilis
Gairaldus prxeflc dignofeitur, juftis petitio- i
nibus prxcellentiflimorum Rcgum Brunichildis
atque Theoderici faventes, ob amorem Domini
Medardi tantam divini honoris dignitatem Sc fc-
curitatem conccdimus perenni tempore manfii-
ram. Audoritatc igitur divina, vice beati Petri
Apoftolorum Principis , confenfu omnium Ro-
manorupi Pomificum, Sc voluntate totius Sena-
tus Romani, fuadente nobis viro apoftolicoAn-
ferico Suefforum urbis Pontificc, Sc omnium Gal-
lix Epifcoporum favente judicio, decernimus ut
nullus Archiepifcoporum, vel Archidiaconorum
rratres prxfatx bafilicx de ordinatione fui Ab-
batis, vel Ecclcfiafticorum graduum affumtione
inquietet : fed fecLindum prxrogativam ipfius loci
vobis modo recitatam beatiffimi prxdecefToris
noftn Domini JohannisPapx tempore decrctam,
^ - aS “ Gregorianas Epiflolas feripferunt, Altefcrra ipfum
propugnat. Aliter feature videtur Guffanvillxus, etfi judicium ferre non
audeat. In fubferiptionibusmultaerrata deprehendi confiât, utcxno-
m Ê Ê Ê & m PJt,hppi- Labbei Tomo v- Condi, col. ij8{. liquet.
Cunun omnibus cdmsepiftolarum S. Gregorii locum habeat hoc Pri-
1 & apoftolica automate firmatàth ôrdinàtionèm
fui Àbhâtis ipfi fratres pcragant4 Sc Ecclefiafti-
corum graduum dignitatem fufeipiant. Confe-
crationes quoque fontium, Sc fcrütinii myfteria
in ipfo monafterio celebrent. Chrifmatis quoque
ac olcj, alraris, calicis, corporalis, à quocumquc
voluerint Pontifice benediiftionem expetant : ne
tantus honor a quoquam Restore ullius occafîonis
caufa, vel necefticatis intermittatur, ne vilefeat
tantæ fublimitatis locus fan&x Marix, Sc bcati
Petri, neenon Sc protomartyris, Sc Domini Medardi
meritis faeratus 4 quern caput monafterio^
1 rum totius Gallix conftituimlis, nulliufque ditio-
ni patimur fubefle. Sed velut hxc Sedes Roma-
na fpcculationem fuam toto orbi indicit, Sc no^-
vas confuctudincs omnibus mittit, Sc omnium
perfonarum fervitio caret : ita prxfatus locus rc^-
mota omni confuctudinc pefîima Regum, Antif.
titum, Judicum, exemplum divinx religionis Sc
honeftatis cctcris exhibeat monafteriis, &fupcr
ea plena gaudeat libcrtatc. Cujus Redores Sc filii,
pixfentes Sc fuccefluri, tantum fub Rcgum eufto-
dia pofiti, admonitionem fandi Petri Sc fuccef-
t forum fuorum hujüs fandx Romanx Scdis Pon-
' tificum audoritate proclament. Et fi incumbit ne-
cefïitas, adeant. Hujus rci gratia fratribus diri-
gendis in via tanti itineris, filia noftra Brunichih
dis Regina xx. manfos ingenuos, Sc totidem fer-
viles , cunda integritate xternaliter fada prxce-
ptione juxta finem Alpium contulît , Sc multos
alios reditus terrarum ob hanc caufam delega-
v it, fitos in ejufdem itineris fpatio. Tufiacum ve^-
ro Sc Mortinctum fifeos regios communiter ad
ftipendia fratrum dédit, Sc ita omnes villas Deo,
Sc fàndo Medardo traditas , vel tradendas fua
^prxceptione conclufit, ut quicumque fuper terras
Domini Medardi habitare voluerit, vcl ftc-
terit, five fervus five liber, cujufcumque fit, al-
terius dominio privetur, Sc fàndx Genitricis fêr-
vitio aptetur, nec ultra redeundi licentiam habeat.
Quod fi fugerit, reputetur ut fervus nunô
ejufque fàndx Dei Ecclefix. De altaribus quoque
juxta inftiturioncm Domini Papx Johannis
apoftolica audoritate confirmamus, ut qui fuc*.
rit Rcdor prxfati monafterii, fiat prxterea alta-
rium Prxful, Sc omnium Ecclefiarum fibi perti-
nentium, Sc inde prxfàtorum Sandorum prxci-
[ Puo altari luminaria exhibeantur, Sc hofpitalitas
peregrinorum cum reverentia agatur. Subjungi-
mus Sc aliud edidum, fi caufa capitalis criminis
Abbas eft deponendus, non priùs deponatur,
donee depofitorcs apoftolicam audoritatem re-
quirant : Sc ita fint très Metropolitani cum fiif-
fraganeis fuis,& Abbates quamplurimi. In ipfo
autem Concilio accufatorcs unufquifque cum xir.
teftibus prxfentes affiftant, Sc ita veri judicii exa-
mine probent fe vidiffe , ut audiente Concilio
obteftentur. Ad ultimum vero ipfc Abbas ratio-
nes fux exeufationis reddat, Sc jurejurandi pado
: fupra facrorum myfteria quatuor Evangeliorum
fatisfaciar. Tune vero fi convidus fuerit, cor-
redione deponatur : fin autem, fuo hohori red-
datur , Sc Ècclcfiafticx dignitatis myfteria reci-
piat, Sc inter facra Miflàrum folcmnia benedidio-»
vilegium, illud in appendice fervandum cenfuimus. Alia Pmi!e®ia à ’
S. Gregorio concefla vide fupra lib. im , Ep. 8. j0. De Privilewio
Sublacenflbus daro, in quo régula S. Beaediâi approbatur, leec Ma-
bill, Tonii a. Analeft. p-iSS.