1 A n S . Gregor» Regiftri Epiftolamm . . . 7 4 8
yoftoli adjutorio confidat. Vocera Veritatis reco- A quantum ad ^ ^ nM ^ fa ^ i^ J lu f fio n ib a s -
b lat, diccntis : Major eftb qui in vobis eft, quam qui
in man do i Sc in hac caufa quid quid agendum
eft, cum fumn\a au&oritacc agat. Poftquam cnim
defendi ab inimicorum gladiis nullo modo pof-
c fumus: poftquamc pro amorc Reipublicx, argentum,
aurum, mancipia, veftes perdidimus: ni-
mis ignominiofum eft, ut per cos ctiam fidem per-
damus. In ifto enim fcclefto vocabulo confenti-
re, nihil eft aliud quam fidem perdcre. Unde fi-
cut tibi jam tranfa&is Epiftolis feripfi, numquam
cum co proccderc prxfumas.
Epi sxola XX.
Ad Mauricium Auguftum.
Laud.at Imperatoris z.elum pro Ecclefia pact. Johannis E-
pifeopi hypocrifim depingit. Ambitiofo quem ufurpabat
titulo Ecclefiam totarn , ventrandas Synodos, pias leges
, ip Jins Chrifii mandata turban : illius proinde fu-
perbiam Imperials auttoritate conftringendam. Se verb ,
Ti iß humilittr ac fuaviter admonentem audiat Johannes,
ills cum Deo inviSle reftiturum.
Gregorius Mauricio Augufto.
P Iiftimus atquc à a Deo conftitutus Dominiis Dominus qma1'
nofter , inter ceteras auguftorum ponderum C
obedientiam prxbco. Qnia vero non caufa mea,
fed Dei eft : Sc quia non folus ego, fed tota tur-
batur Ecclefia, quia pix leges, c quia veneran- e
dx Synodi, quia ipfa ctiam Domini noftri Jefu
Chrifti mandata fuperbi atque pompatici cujuf-
dam fermonis inventione turbantur : piiftimus Do-
minus locum fccct vulneris, atquc refiftentèm x-
grum d auguftx au&oritatis vinculis conftringat. d
Adftringendo enim ifta,Rcmpublicam fublcvatis*
Sc dum talia rcciditis, de regni veftri prolifcitatc
tra&atis.
Cunftis enim Evangelium feientibus liquet,
B quod voce Dominica fan&o Sc omnium Apofto-
lorum Petro Principi Apoftolo, totius Ecclefiæ cura
commifla eft. Ipfi quippe dicitur : Petrc, arms %
me ?pafce oves me as. Ipfi dicitur : Ecce Satan as ex- in,
petiit crib are vos ftcut triticum ; & ego pro te rogavi,
Petre , ut non deftciat.ftdes tua. Et tu aliquando
converfus conftrma fratres tuos. Ipfi dicitur : Tu es /
Petrus , dr f uptr banc petram adifteabo Ecclefiam
mcam, & porta inferi non pravalebunt adverses
earn. Et tibi dabo claves regni calorum : & quodeum-
que ligaveris fuper terrant, erit ligatum& incoelis :
& quodeumque folyeris fuper terram, erit folutum
curas, confer van dx quoque facerdotali caritati
rettitudinc ftudii fpiritälis invigilat: videlicet pic
veraciterque confiderans , neminem pofle reifte
terrena regere, nifi noverit divina traftare, pa-
cemque Reipublicx, ex univerfalis Ecclcfix pace
pendere. Qux enim, fereniflime Domine, virtus
humana , quodque carnci robur brachii contra
veftri Chriftianiflimi culmen Imperii irreligiofas
prxfumcrct manus erigere,fi ftuderet concors Sa-
cerdotum mens Redcmtorem fuum lingua pro vobis,
atquc, ut oportebat, meritis exorare ? Aut
Eccc claves regni cxleftis accepit, poteftas ci
ligandi ac folvendi tribuitur, cura ei tptius Ecclcfix,
Sc principatus committitur, Sc tarnen uni-
verfalis Apoftolus non vocatur : Sc vir fan&ifli-
mus eonfacerdos meus Johanncs vocari urnver-
falis Epifcopus conatur. Exclamare compellor ac
dicere : 0 tempora, o mores l
Ecce cun&a in Europx partibus Barbarorum
juri funt tradita, deftruftx urbes, everfa caftra,
depopulatx provincix , nullus terram cultor in-
habitac : fxviunt Sc dominantur quotidie in ne-
— , TvCem fidelium cultores idolorum -,Sc tarnen Sacerquis
ferociflimx geneis gladius inneccm naelium D ______ Br ^___
tarita crudelitate graflaretur, nifi noftra vita, qui
Sacerdotes nominamur, Sc non fumus, à pravifli-
mis gravaretur operibus ? Sed dum nos compe-
tentia nobis relinquimus, Sc nobis incompetcn-
tia cogitamus, pcccata noftra barbaricis viribus
fociamus, Sc culpa noftra hoftium gladios exa-
cuit, qux Reipublicx vires gravat. Quid autem
difturi fumus, qui populum Dei, cui indigne prx-
fumus, pcccatorum noftrorum oncribus premimus?
qui quod per linguam prxdicamus, per cxem-
pla iniqua operibus.j
dotes, qui in pavimento Sc cincre fientes jacerc
debuerunt, vanitatis fibi nomina expetunt : &
novis ac profanis vocabulis gloriantur.
Numquid ego hac in re, piifiime Domine, pro-
priam. caufam defendo ? Numquid fpecialem in-
juriam vindico ?e caufam omnipotentis' Dei, eau- e
.fam univerfalis Ecclefix ?
Quis eft ifte , qui contra ftatuta Evangelica,
contra canonum décréta , novum fibi ulurparc
nomen prxfumit ? Utinam vel fine aliorum im-
minutione unus fit, qui vocari appétit univerpla
deftruimus ? qui miqua docemus operibus, Sc £ . .
Ibla v°cc ca qu* funt jufta pnctendinnis^ Offi a ^ certè multos Conftantinopolitanx Ecdefir
in hxrefcos voraginem incidifle novimus Sacerdotes
, Sc non folum hxreticos, fed ctiam hxre-
, jejuniis atteruntur, Sc mente turgemus. Corpus
defpeiftis veftibus tegitur, Sc clationc cordis pur-
a puram fuperamus. Jacemus incinere,& aexcel-
fa defpicimus. Dodores humilium, duces fuper-
bix, ovina facie lupinos dentes abfcondimus. Scd
quis horum finis eft, nifi quod hominibus fuade-
mus, Deo autem manifefti fumus ? Quamobrcm
providentiflime b piiftimus Dominus aefeompef-
ccndos bellicos motus pacem quxrit Ecclcfix, atquc
ad hujus compagem Sacerdotum dignatur
fiarchas fados. Inde quippc Ncftorius, qui Mc-
diatorem Dci Sc hominum Jefum Chriftum duas
efle perfonas exiftimans , quia Deum fieri hominem
potuific non crcdidit, ufque ad Judaïcam
perfidiam crupit. Inde Macedonius', qui confub-
ftantialem Patri Sc Filio Spiritum fandum Deum
efle denegavit. Si igitur illud nomen in ea Eccorda
reducërc. ÇUtoï qiJdcm ego opto,°atque F W M fibrquifquam“arriPi t , f quod apud bono-
Ita Corb. Vatic. Norm. Anglic, ubi in ditis legitur, qui intilis
eft : quo autem loco hxc Iegaotur in Script, facra, nos latet.
« Eiculi, pro utilitaU Rtifublici.
No t x a o E p i s t . X X .
* Recent, ed. excel/* non defpicimus , invitis mfs. Vatic. Anglic.
Norm. &c.
b Eicufi, pominus nofter. Abeft nofter a Vatic. Norm. See.
£ Norm. & Corb. quia veneranda Synodus.
* Hfc mfs. nonconfentiont. Gemet. Audoen. Pratell. Lyt. cum tn-
bus Vatic, babent, egrum anguftet vinculis autioritaiis. Aftringtn »
enimifta re fenitus Remfublicam fublevatis. Parum diferepat Regius-
Becc. anruftet vinculis auaoritatis. Dum enim ifta refritmtis , Rem-
tublicam fublevatis. Confentit Cotb. Sequimur Vatic. A. & alios.
• Vatic. D. cui confentiunt plerique excufi, vindico, & non
caufam omnipotentis Dei & caufam See. Sequimur tres Vaticano ,
No1rm. Corb. Reg. See. . , . . ,ri. Obfcurus eft t ic locus, qui tamcn ita legitur in Norm. *eg- “
+ A à Liber V. Indi6tioné X 1IL 75a
g rum omnium judieium fecit: g univerfaergoEc-
I clcfia, quod abfit, à ftatu fuo corruit, quando is
qui appçllatur univerfalis cadit. Sed abfit à cor-
dibus Chriftianis nomen iftud blafphemix,in quo
omnium Sacerdotum honor adimitur,dum ab uno
fibi dementer arrogatuiv
Ccrte pro beati Petri Apoftolorum principis
1» honore, H per venerandam Chalcedonenfbm Sy-
nodum Romano Pontifici oblatum eft. Scd nul-
i lus eorum umquarn * hoc fingularitatis nomine
uti confenfit, nc dum privatum aliquid daretur
uni honore debito Sacerdotes privarentur univer-
fi- Quid °ft crg° quod nos hujus vocabuli glo-
riam Sc oblatam non quxrimus, Sc alter fibi hanc
arriperc Sc non oblatam prxfumit ?
Ille ergo magis eft piillimorum Dominorum
prxeeptione fleiftendus, qui prxeeptis canonicis
obedientiam prxbere contemnic. Ille coërcendus
eft, qui fanftx univerfali Ecclefix injuriam facie,
qui corde turnet, qui gaudere de nomine fingu-
laricatis appétit, qui honori quoque imperii veftri
fe per privatum vocabulum fuperponit.
Ecce omnes hac de re feandalum patimur. Ad
vitam ergo reftam revertatur auftor fcandali, Sc
omnia Sacerdotum jurgia ceflabunt. Ego enim '
cunftorum Sacerdotum fervus fum , in quantum
ipfi facerdotaliter vivunt. Nam qui contra omnipotentem
Dominum per inanis glorix tumorem,
atque contra ftatuta Patrum füam cervicem cri-
git , in omnipotenti Domino confido , quia
jneam fibi ncc cum gladiis fledir.
Quid autem nuper in hac urbe ex hujus auditu
vocabuli geftum fit, Sabiniano Diacono ac Ref-
ponfali meo fubtilifts indicavi. Cogitet ergo Do-
miriorum Pietas de mc proprio fuo, quem fpecia-
k liter prx ceteris Temper fovit âtque k continuit, I
qui Sc vobis obedientiam prxberc defidero, Sc ‘
tarnen de mea negligentia reperiri rcus in fuper-
no tremendoquC judicio pcrtimefco ; ac fccun-
dftm petitionem prxdi&i Sabiniani Diaconi, aut
piiftimus Dominus ipfum dignetur judicare nego-
I tium, aut fxpè nominatum virum, 1 ut ab hac
tandem intentione ceftet, infle&erc. Si ergo j\i-
dicio Pietatis veftrx juftiflimo, vel clemcntibus
juflionibus ccflèrit, omnipotenti Deo gratias re-
: ferimus, atquc de conccfla per vos omni Ecclcfix
pace gaudemus. Sin autem in eadem diutifts
contentione perftiterit, hac de re jam Veritatis .
fententiam certam tenemus, qux ait : omnis qui
fe exaltat humiliäbitur. Et rurfus feriptum eft :
. Ante ruinam exaltatur cor. Ego autem Dominorum
juflionibus obedientiam prxbens, prxdido confabus
Vatic. & pletifquc : ncc clarior eft excufotum leflio mutandö fecit,
in fuit, folus Vatic. D. habet, quod bonorum omnium judicium fecit :
Sc quidem optimo fenfu. At meliori adhuc Jamefius legit in mfs. Anglic.
quo caput fe bonorum omnium facit : univerfa ergo. In Sagienli,
quod caput See. Hanc Ic&ionem præferat qui voluerit.
* Multis argumentis hanc novam appellationem concutit. i. Caden-
te univerfali Epifcopo univerfa ruit Ecclefia. i. Nullus Romanorum
Pontificum hoc nomen affumfir. 3. Honoré debito univerfi Sacerdotes
privarentur, fi qüis etiam Romanus Pontifex hoc appellaretur nomine. .
4. Prxeeptis canonicis advcrfiitur ifta appeliatio- 5. Omnes hac de re ‘
feandalum patiuntur. In Synodo VII. aft. i . contend» Papa rtadrianus
cum Tarafio de nomine Patriarch* oecumcnici, & concedit. Vide Epif-
tolam Hadriani, & fententiam Bafilii Ancyrani, Stauratii Chalcedo-
nenfis, Nicephori Dyrrachii, Epiphanii Catanenfis, Gregorii Syno-
pes, Sabx Monachi, Gregor» Monachi. Idem a£t. 3. in titulo Epifto-
1* Oriental ium, nccnoti in votis Epifcoporum Agapii, Johannis Con-
ftantin. Bafilii, &c. Leo IX. Michaeli Confiant. Patriarch* feribens
de S. Leone I. ait : Superbum refutavit vocabulum penitus, quo videba-
tur par dignitas fubtrahi cun&is per orbem Prefuiiibus, dum uni tx to-
to arrogaretur. Vide totam Epiftolam. Quid fi Gr*ci nomen cecumeni-
ci foo Patriarch* ea tantùm de .caufa tribuerunt , quèd toti cuidam parti
otbis pr*c(Tet,ut videtur fenfiflè Anaftafius Bibliothecarius inproefatio-
Tom. I I .
i, cerdoti meo Sc dülcitcr fcrîpfi ) SC hütoiiiter, uü
ab hac inanis glorix appetitione fcfe cmendèt,
admonui. Si igitur me audire voluerit, habet de- n,
Votum fratrem; Si verb in füperbia perfiftit, jam
quid fequatur afpicio, quia ilium fibi adverfa-
rium invenitj de quo feriptum eft : Deus fuperbi s f*c
reftftit, bumilibus amem dat gratiam.
Epi Stola XXI. ai
Ad Conftantinam Auguftam.
V t Johannis ambitions fe opponere pergat hortatur. Ptrfiri/p
, git illius hypocrifim, pervtrfitattm ac fuperbiam. Con-
cjutritur Imperatortm ills, & Maximo patrocinari. Huic,
ob Principis reverentiam, quod nefeiente fe ordinatui
fit indulget : alia ejus facinora difeutienda & judican-
da refervat.
Gregorius Conftantinæ Auguftæ.
OMnipotens Deus,qui Pietatis veftrx cor fu£
dextera majeftatis tenet , Sc nos ex vobis
protegit j Sc vobis pro temporalibus aiftibus xter-
nx prxmia remunerationis paraè. Nam Sabiniano
Diacono Refponfali meo feribente cognovi in
caufis B. Pétri Apoftolorum Principis contra a a
quofdam fuperbè humiles Sc fi£tè blandos^ quanta
fe juftitia veftra Sercnitas impendat. Et in Re-
demtoris noftri largitate confido, quia bonum hoc
in fereniffimo Domino Sc piiflimis filiis , b in ex- h
lefti quoque patria retributionem recipietis. Nec
dubium eft pcccatorum vinculisc folucos, æterrja c
vos bona rccipere, qui in caufis ejus Ecclcfix ipfum
vobis, cui poteftas ligandi Sc folvendi data
eft, debitorcm feciftis. Unde adhuc petö ut nullius
prxvalere contra veritatem hypocrifim per-
mittatis: quia funt quidam, qui juxta egregii prx-
dicatoris vocem, per dulccs fèrmones Sc benedi-
£Hones fcducunt corda innocentium, qui vefte
quidem defpe£H funt,11 fed corde tument. Et qua- a
fi in hoc mundo cun£ta defpiciunt, fed tarnen
ea qux mundi funt, cunfta fimul adipifei qnx-
runt. Qui indignos fe omnibus hominibus faten-
tur, fed privatis vocabulis contend efle non pof
funt : quia illud appetunt, unde omnibus dignio-
res effe videantur. Veftra itaque Pietas, quam
omnipotens Deus cum fereniflimo Domino, uni-
verfo mundo prxefle confticuit, lUi per favorem
juftitix famulatum fuum reddat à quo jus tantx
poteftatis accepit : ut quanto vcriùs in cxccutionc
veritatis, àuiftori omnium fervit , tanto fecuriùs
commiflo fibi mundo dominetur.
Prxtcrea indico, quia piiffimi Domini feripta
fufeepi, ut fratri Sc confacerdoti meo Johanni
ne VU. Synodi in editione Romana. Lege S. Hieronymum 1. j. in Ifo.
ad ilia verba 1C. 13. vox multitudenis, & ,vifitabo fuper orbis mala. Ubi
explicat quid per omnem terram, quid per orbem , & ot^vfttmr fit intelligendum.
Guffanv.
h Meliùs ■diccietur , in univeirfali Chalcedonenfi Synodo, (cilicct.
aflione 3. in aliquot libellis, & in voto Pafchafini legati S. Leonis, Sc
aQ. 6. in vor0 ejufdem Pafchafii
te &c. Cuffa.nv. Vide fup. Ep. r8. circa medium.,
i Ita Vatic. Norm. Corb. Reg. in quibufiiam tarnen pro, nomine , le~
gitur , vocabulo. In vùlgatis, hn: fingularitatis nomen ajfumfit, nee uti
e0H( e>E d riodo intêrpretanduna eft hoe loco verbum contineré , ac in
Ep. j. librii. 1
Vide notas.
•./ ‘ Tres Vanic. aut fepe nomin.
virum, abhac tandem inttntionï non
ejfet(farté nc>nceffet)i»flcaere.
: N o t * adl Ep ï ï t . X X I .
* Excufi, quofdam fuperbos humileß facietenus & blandos. Sequimur
Norm. Corb. Colledtionem Pauli Diaconi, &c.
h Vulgati, in ctleftis quoque patrie, retributione.
« Çolkâip Pauli. Norm. & alii mfs. vinculis abfolutis.
* Varie. D. & Colfoftio Pauli,fed corde non funt.
B Bb ij