
bcnc per Petrum dicitur: Corrcptionem hahuit ß u A 8c propterea innocencer vivunt*, atque aliterad-
v.efania ßubjugale mutum , quod in hominis voce lo- monendi funt, qui fic in iniquitate duruerunt,
■ Balaam voeem
«lucayic.
quens prohibait Prapheu injipientiam. Infanusquip-
pe homo àfubjugali muto corripicur, quandodata
mens humilitatis bonum quod tenere debeat,
ab affli£ta carne memoratur. Sed hujus correptio-
nis donum idcirco Balaam non obtinuit, quia ad
maledicendum pergens, vocem non mentem mu-
tavit. Admonendi lunt ægri, ut confiderent quanti
fît muneris moleftia corporalis, quæ 8c admif-
fa peccara diluit, 8c ea quæ admitti poterant compel
cit ; quæ fumta ab exterioribus plagis, concuf-
(x menti pcenitentiæ vulnera inftigit. Unde lcri-
ptum eft : Livor vttlneris abftergit mala, a & plagie
in fecretioribus ventru. Mala enim Hvor vulneris B
abftergit, quia flagellorum dolor vel cogitatas,
vel perpetratas nequitias diluit.Solet verb ventris
appellatîone mens accipi quia fîcut venter con-
fumit efeas, ita mens pertra£bmdo excoquic curas.
Quia enim venter mens dicitur, ea fententia do-
cetur qua feriptum eft : Lucerna Domini fpiracu-
lum hominis y qua invejtigat omnia fecrcta ventru.
Ac fidiceret: Divini.afflatus ilhiminatio, cùm in
mentem hominis venerit, earn fibimetipfi illumi-
nans oftendit, quæ ante Spiritus fan&i adventum
cogirationes pravas 8c portare poterat, 8c penfa-
re nefeiebat. Livor ergo vulneris abftergit mala,
8c plagæ in fecretioribus ventris : quia cùm exteriùs
ut neque per fl.2gèila corrigantur.Dicendum nam-
que eft flagella timentibus, ut 8c bona temporalia
nequaquam pro magno defîderent, quæ adefle
etiam pravis vident:&mala præfentia nequaquam
velut intolerabilia fugiant-', quibus hîc plerùmque
etiam bonos affici non ignorant. Admonendi funt,
ut fi malis vcraciter carere defiderant, æterna fup-
plicia perhorrelcant, neque in hoc fuppliciorum
timoré remaneant, fed ad amoris gratiam nutri-
mento earitatis excrefcant. Scriptum quippe eft:
Pcrfetfa caritas foras mittit timorem. Et rurfum
feriptum eft : Non accepiftis fpiritum fervitutis itérant
in timoré y fed fpiritum adoptionis Jiliorum y in
quo clamamus, Abba pater. Unde idem do&orite-
rum dicit : ubi fpiritus Domini, ibi libertas. Si ergo
aclhuc à prava a&ione formidata poena prohiber
, profedo formidantis animum nulla fpiritus
libertas tenet. Nam fi pcenam non metueret, cul-
pam proculdubio perpetraret.Ignorat itaqqe mens
gratiam libertatis, quam ligat lervitus timoris.Bo-
na enim pro femetipfis aman da funt, 8c non pcenis
compellentibus exequenda. Nam qui propterea
bona facit, quia tormentorum mala metuit, vult
non elfe quod metuat, ut audenter illicita com-
mittat. U nde luce clarius conftat , quod coram
Deo innocentia amittitur, ante cujus oeulos defi-
percutimur, ad peccatorum noftrorum me-C derio peccatur.
Aluermoneah.
tùr qui ex fla-
gcllorum mem
peccatis obdu-
rati Bagel I is
:nrur, ad carevocamur.
moriam taciti afflidique revocamur, atque ante
oculos noftros cun£la qua: a nobis funt male gefta
reducimus, & per hoc quod foris patimur, magis
intusquod fecimus dolemus. Unde fit, ut inter
aperta vulnera corporis amplius nos abluat plaga
fecreta ventris : quia fanat nequitias pravi operis
occultum vulnus doloris.
Ad patiemiam Admonendi funt agri quatenus patientia: vir-
tocS& tanta^b Cucern fervent, ut inceflanter quanta Redemtor
hom nibus pa- nofter ab his quos creaverat, pertulit mala, con-
uendo. fiderent: quod tot abje&a conviciorum probra fu-
ftinuit; quod de manu antiqui hoftis captivorum
animas quotidie rapiens, infultantium alapas ac-
At contra hi, quos ab iniquitatibuj nec flagella
compefcunt, tan to acriori inve&ione feriendi
funt, quanto majori infenfibilitate duruerunt.Ple-
rumque enim fine dedigiiatione, dedignandi funt,
fine defperatione defperandi; ita dumtaxat, ut 8c
oftenfa defperatio formidinem incutiat, 8c fub-
junfta admonitio ad fpem reducat. Diftridè ita-
que contra illos divine fentencia: proferendi funt,
ut ad cognitionem fui confiderata iterna animad-
verfione revocentur. Audiant enim in fe imple-
tum elfe quod feriptum eft: Si. contuderis fiultum
in pila, quafi ptifanas feriente defuper pilo , non
feretur ab eo ftultitia £jus. Contra hos Prophe-
Bonum bon
propter peena:
Obdurati aci
rimis 'verbis,
pungendi.
cepit: quod aqua falutis nos diluens, a perfido-D ca Domino conqueritur, dicens : Attrivifti
rum fputis faciem non abfeondit: b quod advo- dr remerunt aecipere difeiplinam. Hinc eft quod
catione fua nos ab iternis fuppliciis liberans, ta- Dominus dicit: Interfeci dr perdidi populum ifuniy \
citus flagella toleravit : quod inter Angelorum & tamen a viis fuis non funt reverfi. Hinc rurchoros
perennes nobis honores tribuens , cola- fum a it: Populus non eft reverfus ad percutientem 5
phos pertulit: quod a peceatorum nos pun&ioni- fe. Hinc voce flagellanrium Propheta conqueri-
bus falvans , fpinis caput fupponere non recufa- tur,dicens: Curavimus Babyloncmdr non eft Janata. 5
v i t : quod iterna nos dulcedine inebrians in fiti Babylon quippe curatur, nec tamen ad fanitatem
fua fellis amaritudinem accepit: quod qui pro no- reducitur, quando mens in prava a£tione confufa,
bis Patrem, quamvis divinitate eflet iqualis, ado- verba correptionis audit , flagella correpcionis
ravit, fub irrifione adoratus tacuit: quod vitam percipit, & tamen ad retta falutis itinera redire
mortuis priparans, ufque ad mortem ipfe vita per- contemnit. Hinc captivo Ifraelitico populo, nec
venit. Cur itaque afperum creditur, ut a Deo ho- tamen ab iniquitate converfo Dominus expromo
toleret flagella pro malis, fi tanta Deus ab hrat, dicens : Verfa eft mihi domus Ifrael in fco- ;
hominibus pertulit mala pro bonis ? Aut quis fana E riam: omnes ifti as y dr : ftannum , drferrum, dr
intelligentia de percuffione fiia ingratus exiftat, dr plumbum in medio fornacis. Ac fi aperce dicat:
fi ipfe hinc fine flagello non exiit, qui hie fine
peccato vixit ?
C aput XIII.
Jpuomodo admonendi qui flagella metuunty &
qui contemnunt,
A Liter admonendi funt qui flagella metuunt,
• Gemeticenfes & plaga.
k Editi omnes invitis m!T. Anglic. & noflris, qubi vocatiom fua. Signi-
ficaiurCbrrilum,uc docct Johannes, advocatum apud patrem nos habere.
Purgare eos per ignem tribulationis volui, & ar- ,
gentum illos vel aurum fieri quarfivi, fed in for- 1
nace mihi in x s , ftannum, & ferrum, & plum- J
bum verfi funt: quia non ad virtutem, led ad
vitia etiam in tribulatione proruperunt. ^Es quippe
dum percuticur, amplius metallis ceteris fo-
nitum reddit. Qm igitur in percuffione pofitus
erumpit ad fonitum murmurationis, in xs verfus
'»urn, inTrqc. Corb. Laud. Sc
eft in medio fornacis. Stannum verb cum ex arte A todiam reftringitur, cor quod fligere confuevic
componitur, argenti fpeciem mention*. Qui ergo invenitur.
fimulationis vitio non caret in tribulatione , ftan- Plerumque autem nimis taciti cum nonnuiia
num fa£tus eft in fornace. Ferro autem utitur , injufta patiuntür , eo in acriorem dolorem pro-
qui vitie proximi infidiatur. Ferrum itaque in deunt, quo ea qua: fuftinent , non loquuntur.
ornace , eft qui nocendi malitiam non amittit in Nam fi illatas moleftias tranquille lingua diceret,
tribulatione. Plumbum quoque ceteris metallis
eft gravius. In fornace ergo plumbum invenitur,
qui fie peccati fui pondéré premitur , ut etiam in
« tribulatione pofitus * à terrenis defideriis non le-
vetur. Hinc rurfum feriptum eft : Multo labore
b fudaium eft y dr non exiv itb de ea nimia rubigo ejus
neque per ignem. Ignem quippe nobis tribulatio-
c nis admovet,c ut in nobis rubiginem vitiorum purf
à qonfeientia dolor emanaret. Vulnera enim
claufaplus cruciant. Nam cùm putredo quæ in-
teriùs fervet, ejicitur , ad falutem dolor aperitun
Scire igitur debent, qui plus quàm expedit tacent,
ne inter molefta quæ tolerant, diim linguam te-
nent, vim doloris exaggerent. Admonendi funt
enim , ut fi proximos ficut fe diligunc minime
illis taceant unde eos juftè reprehéndimt. Vocis
liquando utile.
get : fed nec per ignem rubiginem amittimus, ß enimmedicamine utrorumque faluti concurritur,
quando & inter flagella vitio non caremüs. Hinc dum &c ab illo qui infert, a&io prava compefci-
Propheta iterum dicit: Trujbra conflavit conflaton ....... ‘L L n
malitia e or urn non funt conjumta.
Sciendum verb, eft, quod nonnumquam cum
inter flagellorum duritiam remanent incorre&i,
..duici lunt admonitione mulcendi. Quos enim
cruciamenta non corrigunt , nonnumquam ab
iniquis a£tionibus lenia blandimenta compefcunt:
d quia &C plerumque aggros, quos fortis d pigmento
Aliquandodul-
fuut mulccndi.
citur, &c ab hoc qui fuftinet, doloris fervor vul-
nere .aperto temperatur. Qui, enim proximorum
mala refpiciunt, 8c tamen inlilentio linguam pre-
munt, quafi confpc&is vulneribus ufum medica-
minis fubtrahunt, 8c eo mortis au£tores fiunt,
quo virus quod poterant curare, noluerunt. Lingua
itaque diferete frenandaeft, non infolu biliter
obliganda. Scriptum namque eft : Sapiens tacebit
Lingua difere-
thr frenanda ,
non feniper U-.
rum potio curare non valuit, ad falutem priftinam ufque ad tempus : ut mmirum dim opportunum
tepens aqua revocavit:&:nQnnulla vulneraquæcu- confiderat, poftpofitâ cenfurâ filentii, loquendo
rari incifione nequeunt, fomentis olei fanantur. quæ congruunt,in ufum fe utilitatis impendat. Et
Et durusc adamas incifionem ferri minimè red- rùrfum Icriptum eft : Tempus tacendi, dr tempus
Q loquendi. Difcretè quippe viciffitudinum penfanda
funt, tempora , nevaut cùm reftringj lingua deber.
pit, fed leni hircorum fangume mollefcit.
C a p u t X IV . ' '
Jpuomodo admonendi taciturni dr verbofi.
A Liter admonendi funt nimis taciti, atque aliper
verba inutiliter defluat: aut cum loqui utili-
ter poteft , femetipfam pigre reftringat. Quod
bene Pfalmifta conliderans , dicit: Pone, Dominey
cuftodiam ori meo, dr oftittm circumftantia labiis
meis. Non enim poni ori fuo parietem, fed oftium
petit, quod videlicet aperitur 8c clauditur. Unde
8c nobis caute difeendum eft, quatenus os difere-
Ai.. c.xxxvnr. ter multiloquio vacantes. Infinuari namque ni-
alîter muhil'o- m‘s tacitis debet, quia dum quædam vitia incautè
quio dediti, fugiunt, occulte deterioribus implicantur. Nam
funt admonen- fæpe linguam quia immoderatiùs frenant, in cor- turn 8c congruo.tempore vox aperiat, 8c rurfum
de gravius multiloquium tolerant ; ut eo plus co- congruo taciturnitas claudat.
Violenta filcn- gitationes in mente ferveant, quo illas violenta At contra admonendi funt multiloquio Vacan-
tii cuftodia cuftodia indifereti filentii anguftat. Quæ plerum- tes, ut vigilanter afpiciant, à quanto re&itudinis
quandoqueno- t a n t0 latiùs diffluunt, quanto fe elfe fecuriùs ftatu depereunt, dum per multiplicia verba dila-
æftimant, quia foris à reprehenforibusnon viden- buntur. Hiunana etenim mens aquaunore S dr-
tar. Unde nonnumquam mens in fuperbiam ex-j) cumclufa ad fuperiora colligimr, qum illud repe-
tollitur, 8c quos loquentes audit, quafi infirmos tit unde defeendit ; 8c relaxata deperit, quia fe
defpicit. Cumque os corporis claudit, quantum
fe vitiis fuperbiendo aperiat non agnofeit. Linguam
etenim premit, mentem elevat : 8c cùm
luam nequitiam minimè confiderat, tanto apud
fe cun£tos liberiùs, quanto 8c fecretiùs accufar.
Admonendi funt igitur nimis taciti, ut feire fol-
licitè ftudeant, non folùm quales foris oftendcre,
fed etiam quales fe debeant intus exhibere ': ut
plus ex cogitationibus occulturn judicium, quàm
ex fermonibus reprehenfionem metuant proxi-
Prov. s. 1. morum. Scriptum namque eft : Fili mi, attende
fapientiam meant, d1 prudentia me& inclina aurem
per infima inutiliter ipargit. Quot enim fuper-
vacuis verbis à filentii fui cenfurà diffipatur, quafi
tot rivis extra fe ducitiir. Unde 8c redire interius
ad fui cognitionem non fufficit : quia per multiloquium
lparfa, à fecreto fe intimæ confideratio-
nis excludit. Totam verb fe infidiantis hoftis
vulneribus detegit : quia nulla munitione cufto-
diæ circumcludit. Unde feriptum eft : Sicut urbs
patens dr abjque murorum ambitu , ita vir qui non
poteft indoquendo cohibcre fpiritumJuum. Quia enim
murum filentii non habet, patet inimici jaculis
civitas mentis ; 8c cùm fe per verba extra femet-
Nihil in nobis tuam, ut cuftffdias co gitationes. Nil quippe in nobis E ipfamejicit ,apertamfeadvcrfariooftendit. Qmim
cordefugacius. eft corde fugacius , quod à nobis toties recedit, tanto file fine labore fuperat, quanto 8c ipfa quæ
quoties per pravas cogitationes defluit. Hinc ete- vincitur,' contra femetipfam per multiloquium
Tf.iç.iS. nim Pfalmifta ait : Cor meum derejiquit me. Hinc * pugnat.
2- Rtg. 7.27: ad femetipium rediens , ait: Invenit fervustuus Plerumque autem quia per quofdam gradus de-
cor Juum ut oraret te. Cùm ergo cogitatio per cuf- fidiofa mens in lapfum cafus impellitur , dum
Hofti nudos
Ab otiolls vi
bis ad no:
peryenitut.
•Gemct. ,aliiquc Norm. 0 Carnot, t defider
k Corb de eo. Land, de camino.
* Tree. Corb. Laud. Gemet. & alii Norm, ut innos. .
* Carnot, primus, purgamentorum , quem fcqucrcmur
«eteri mlT. nos cogerciit praferre, pigmentorum.
* Trcc. duo priores G emet. & vetuft. adamant; ibid, pro
habet minimi non recipit , optimo ienfii, fc. adamas ne minimam qui-»
dem fiarri incifionem patitur.
f Corb. Laud. Belvac. fccundus Carnot, mens à confcienùe. dolore alte,
na maneret. Bclv. tamen & (ècundus Carnot. habent manaret, pro
maneret, erröte amanuenfis. Sequimur Trecen&m & alios.
« In Angl, aqua morea.cimtlnß. Staat pro noftraleftione Trcc.Belv.
très Catnot. Rotomag. Lyr.
d ij m