
vari ftudiî cuî fit, iictamen propriecatcm foli, at- A conftat huniatum , pcrcepta primitus donationc
que impofici ædificii poll: obitum ipfius, b Ecclc- légitima, id eft c fundos campulos cum condu- c
fix foliicitudine Sc vigilanti cura conferves. , ma una , boyes domitos parium unum , vaccas
duas, argenti libras quatuor, leAum ftratum u-
E P I S T O L A X. num, d in pcculio capita quindccim, c æramenti d
Ad Fantinum defenforem.
Ifidori here films inftet fit xenodochium conflruant, ant
jam conflrufto tribuant Is gat um.
Gregorius Fantino defenfori.
EA qua: fienda mandat pia: voluntatis inten-
tio, ut ad cffedum valeant pervenire, cura:
debet facerdotalis exiftcre. Proinde Expcrientia:
tua: prxeipimus ut heredibus Ifidori, illuftris memoria:
viri, afliduè Sc fortius debcat imminere,
ut xenodochium quod a auAor eorum per ultimo
voluntatis arbitrium in Panormitaria fieri ci-
vitate conftituit , fine aliqua difficultate fecun-
durn ea qux funt difpofita implere feftinent; ne
fi ampliüs hoc adhuc negligendum putaverint |
tam noftram quam Dei iram de legibus veni entern,
quam hujufmodi difpoficionem implere differences
mcrentur , incurrant. Si verb depucata
in eorum xenodochio, quod fiendum eft, quan-
titas videtur forte non pofte fufficere •, locus in
quo xenodochium ipfum fuerat conftituendum,
vel quidquid ïbi reliAum eft, xenodochio fanAi
Theodori, quod in pra:di Aa civitate a Petro quondam
conftitutum eft, applicetur: quatenus Sc he-
redes a foliicitudine vel labore conftituendi xe-
nodochii valeant exui v Sc voluntas defunAi falu-
briter fumat cffeAum : dum etfi in loco alio, ipfi
tarnen rei quidquid a teftatore deputatum eft,
erogetur. Ita ergo Expcrientia tua follicitudincm
gerat, ut unum è duobus fine aliqua debcat fieri
carditate.
E p i s t o l a XI.
Ad Paflivum Firmanum Epifcopum.
Mandat oratorium confecrare , percepta prists donatione
legit ima, atque illic Prejbyterum Cardinaltm conftituerc.
Gregoriusa Paffivo Epifcopo Firmano.
A Nio comes caftri Aprutienfis;, Firmenfis
territorii, petitoria nobis infinuatione fug-
geflit, qua habetur in fubditis, in fupraferipto
caftro oratorium fe fumtu proprio pro fua devo-
tionc fundafle, quod in honorem beati Petri A-
poftolorum Principis defidcrat confccrari. Et
ideo, Frater cariflime,fi in tuae dioecefeos, b in
qua vificationis impendis officium, memorata cöri-
ftruAio jure confiftit, Sc nullum corpus ibidem
1 In Vatic. A. Ecclefis. foliicitudine vigilanti cuncla fervent ur. In
Viftor. Eccl. fillkitudines omnivigilantUcmäa confervent. In his tribuis
folis cod. cpiflolam hane reperimus. Nee in pluribus exftant dux qux fc-
quuntur.
N o t * a d E p i st. X. :
* A quo jqs in coa tranfiit, cujus rc vql hercditatic aufti funt. Gjsf-
N o i a ad E p i s t . XI .
* Paflïvus erat Epifcopus Cardinalis Firman* Ecclefix, & Vifitator
Aprutienfis jam a longo, tom pore orbatx, Paftore, ur,fignificat Epift. fe-
quens. Ad huuc itaque Epifcopum pertinebat dieecefis Aprutienfis, non
quid'em ut ad proprium Saeerdotërn , (cd tamquatn ad fobfidiarium'cui
Iiujus Ecclefix cura & (ollicitudo erat demandata. De eommendara Parti*-
vo bac Ecclefia dubitare non finunt' hxc & fequèns épiftola; proindc
nihil hic fuperabundat, ut fubolet Guflanvillxus.
Suadebar Guilanvillxo contextus epiftolx hxc verba 'delere, quód
pügnare viderentur cum iis, in tut. diacefeos. At addicum exil'iimo * in
jua vifitationis Sc.ci ut explicetur quo fenfu Aprutium crat dicecefig
capita duo , ferramenta numero quin que , præ-
fentes liberos à tributis fifealibus folidos fex ,
f geftifque municipalibus alligata , prædiAum f
oratorium foiemnicer confecrabis. Prefbyterum
quoque te illic conftituerc volumus Cardinalem,
ut quoties præfatus conditor fieri g fibi Miflas g
fortafle voluerit, vel fidelium concurfus exege-
B rit, nihil fit quod ad Miflarum facra exhibenda
folcmnia valeat impedire : fanAuaria verb fufee-
pta fui cum reverentia collocabis.
E P I S TO L A X I I . Xii.
Ad Paflivum Firmanum Epifcopum.
Opportunism bortetur ut in bonis fiudiis crefcat ; turn Mo~
naebus fiat aut Sttbdiaconus, ac tandem ylprutii Paftor.
Gregorius Paflivo Epifcopo a Firmano. a
I ) Enc novit Fraternitas veftra, quàm longofit Guu
5 tempore b Aprutium paftorali foliicitudine *\'sB
deftitutum. Ubi diu quxfivjmus qui ordinari de- 1, '
buiflet , Sc nequaquam potuimus invenire. Sed
quia Opportunus mihi in moribus fuis, c in pfal- c
modiæ ftudio, in amore orationis valde laudatus,
religiofam vitam omnimodo agere dicitur ; hunc
volumus ut Fratcrnitas veftra ad fe.faciat venire,
Sc de anima fua admoneat, quatenus in bonis
ftudiis crefcat. Et fi nulla ci crimina quæ per
legiè facræ regulam morte d mulAanda funt, ob- d
viarit : tunc hortandus eft, ut vel e Monachus, c
vel à vobis Subdiaconus fiat. Et poft aliquantu-
■ lum temporis, fi Deo placucrit,ipfe ad paftora-
lem curam debeat promoveri. Si qua: verb gra-
via obviant, mukb magis admonendus eft, ut fe-
culum relinqnat, & hæc perfediùs defleat. Pcto
autemut pro me orare debeâs: quia cum tribula- -
tionibus cördis-, fatigor nimiis doloribus corpo- (
ris f;
Ë p i s t O l a X I I I . Alv-
Ad Fantinum defenforem.
Dtfuntil Pr'mogeniti Notaris rts abfque mora in tuto col-
E lo u t, ne Romana Ecclefia, aliijvt heredibus perçant.
Gregorius Fantino defenfori.
C Ognofeât Expcrientia tua a Primogenitum a
notarmm noftrum de hat pro pcccatis luce
tranfifte. Et quoniam fan&am Romanara , cui au-
PartiTi. Nimirum ad eUtn pertinebat , non quèd eflét ejus Epifcopus
Cardinal is,fed quia, iprtus crat y ifitaçor & Epifcopus .veiuci commcn-
datarius. ' ' ” .
c Alibi fiendtoamfo*. (De'conduma fuprà Ep. 20. lib. it. Gujfanv.-
— ( d GaU. tofjef de k'fhi'l leianty GttflW.
F e 5 jc lcgimus in,nil's. oi(i quotfjn Vatic. À. pro tramenti Icgirur train
enta. Poft *ramenta-commemorantiir ferramenta, orainreofigruo.'
1 Supra lib. x. Indift. 10. Ep. 11. Guffanv.
* Ex nomine Prclbyteri Cardinalis fubodoratur Guflanvillxus 1>ÎC
agi de Parocho lèu Çqrione, At pbCrvat Majiillonius Comment, in Ord.
jtom. pag. 19. quxdam oratoria fùirte ,"in quibus licebat Prelbyterum
babere Cardinakmi 'non qui Pirochosleffet,ledwebti Capellanus.
-N-O. T K K » Er-rsT..'. X 11.
* A beft Firmano à tribus Colbert; quatuor Vatic, omnibus Norm.
Sc Corb. ubi etiani legitur Pajjîèoi ~pf(>' l,ajfivo.
b Vel Abrùimm, iiPeftijn Turo». & Vatte. A- Quid fit, AfrHtium
difee ex Ep. 6*. libri x.’lndiÊt. j. Sc ex nota d. ad 1.3. vitx S. Greg. C.
Aorc Deo delcrvimüs, Ecclefiam, Sc conjugem A interefle, propter quod partem äliqüäfii fubftan»
fuam, quae fe tuitioni Ecclcfiaftica: poftca com- tisc fua: xenodochio, quod ad bcatum Petrum A*
mendavit, heredes, necnon Sc filium fratris fui, poftolorum Principcm conftitutum eft , dercli*
b b in unam unciam heredem idem nofeitur rcli- quit, Sc fuam nobis conjugem commendavic. Et
quifte; ea propter ftatim ut hoc pr^ccptum fufee- ideo quia Laurentius, vir clanflimuSj pnefentium-
peris , antequam cum quifquam obiiftc cognofi- pordtor, pro rationibus ipfis,idcft nonaeac deci-
cat , Sc in fubftantia illius aliquid fraudis com- ma: IndiAionis facicndis tranfmiflus eft: hujus d--
mittat, ad locum in quo res ejus funt recondita: bi pra:ceptionis ferie injungimus ut eihacincaufine
mora curabis accedere, Sc cum omni follici- fa quocumque ncccftc fuerit prxbcre folatia, at-
tudine ac diligentia ftudii tui fit pra:fente Con- que eum a:quitate fervata juvarc fcftincs j quatc-
fentio pucro, qui rcrurn ipfarum eftc cuftos afle- nus dum te follicico rationes ipfa: falubriter fue-
ritur, adhibitis teftibus lolcmnitcr ac fubtilitcr _ rint terminata:, Sc pauperum fiat utilitas, &mu-
facerc, eafquc res in loco tutiffimo, ut utile pra:- 15 lieris qua: commcndata eft quies procurctur at-
vidcris, collocarc : quatenus apto tempore hue x — 1 1
cum eodem puero, Deo auxiliante, valeant tranfmitti.
Scd Sc cetera in quibuflibet rebusc five cor-
poribus , quæ de fubftantia ipfius efte didiceris,
cum omni ftrenuitate in unum congrcgare Sc
conftituerc feftina, ut nihil de ejus poflit quali-
bet occafionc deperire fubftantia. Hæc igitur omnia
ita follicita Sc fubtili ftude cura peragere, ut
te illic pofito ne difpendium in rebus ipfis eve-
niat, Sc cujuflibet fraudis fub qualibet occafione
d d five exquifitione locus aliquis patere non valeat.
Summa verb redituum ejus quæ fit, nobis
pariter tuis feriptis indicare feftina.
E p i s t O l a XIV.
Ad Azimarchum Scriboncm.
E maris periculo creptum hortatur ut divina mifericordia
ttHtnquam non meminerit.
sorius Azimarcho Scriboni.
■
Grego
Uanto nos cogilitus cafus veftri naufragii
que fccuritas. Quia verb nofti quemadmodum
caufæ Sc maxime tales agantur, fi forfitan vidcris
quia rationes ipfæ finiri fine difpendio non pof-
funt, ad gloriofiflimum Leontium unacumrcve-
rendiflimo fratre Sc coëpifcopo noftro Johanne
te ire nccefte eft, Sc communi cum eo confilio
agere, Sc ad quantum potueris clóqui, ei promit*
tere quidquid vel ipfi, vel diverfis dandtîm fuf-
fragatoribus fuerit; dummodo per partes non eat,
fed celcriùs fincm accipiat. Illnd autem præ om-
^ nibus traAare vos convenit, utrùm cum prædiAo
gloriofiflimo viro antequam rationes incipian-
tur, aut certc loqui propterea debeatis ; ne forto
caufa in examinatione mifla, nobis poftea ad de-
cidendum difficultatem adducat. Sed quia melius
in præfenti quid oporteat, potcritis adver-
tcre, quod utilius vifum fuerit, agite. In hac tarnen
promiffione follicitos vos efte nccefte eft, uc
omnia inibi comprehenfa, pro totius caufæ deci*
, fione plura folida nullo modo promittantur, indi*
cantcs e i, fi caufa exegerit, quia pauper omnino
defunAus eft. Quod ut ita efte cognofcat, exem-
^contriftavit, tanto fubfequens cpiftola rele- Dplar rerum inventarum de fubftantia ipfius tibi
vavit, quod Magnitudinem veftram incolumem
ad Siciliam pervenifle cognovimus. Et Creatoti
noftro gratias agimus, qui folita vos pictate pro-
texit, Sc de maris periculo liberavit. Unde nc-
cefle eft ut Dei mifericordiam, quam in vobis
fxpe collatam infpicitis, ita femper in omni aAu
prje oculis habcatis, ut ejus in vobis gratia cu-
mulctur; Sc ficut ab exterioribus pcriculis, ita quoque
ab interioribus cripiat. Paterna igitur dul-
cedinc falutantes, petimus ut de veftra nos inco-
lumicate, quoties fc occafio dederit, rclcvetis.
E p i s t o l a XV. 1
Ad Romanum defenforem.'
Laurmium juvtt in finitndis Bonifacis numerarii rationibus.
Gregorius Romano defenfori.
EXperientiam tuam non latet in rationibus Bo-
nifacii * numerarii, noftrum fecundum aliquid
prævidimus dirigendum. Quod fi forte apud præ-
diAam folidorum quantitatem confentire nolue-
rit, cligimus potiùs hoc quod pervenit ad xenodochium
reddere, quam inanem invidiam fufti-
ncre. Si verb confenferit, ftudiose agendum eft
ut cxinde fecuritas remittatur : quatenus poft da-
tam fecuritatem Sc decifionem, caufa récidiva exin
de alterius nullo modo valeat quæftionis fuf-
citari. Quod autem dedcris, bin tuis rationibus f>
noveris imputandum..
E p i s t o l a XVI. Ik)
Ad Azimarchum Scriboncm.
Laurentio Bonifacii quondam numerarii rationes apud
Leontium exponents faveat.
Gregorius Azimarcho Scriboni.
MAgnitudinem veftram , quo tempore Mg
in Romana urbe fuit, cognovifle recolimus
Bonifacium quondam numerarium condito tefta-
* In multis mis. legitnr Importunas. Eumdem elle putamus ad qncm
S. Greg, feripfit Ep. «8. libri x. Quod hîc dicitur de Pfalmodi* ftudio
etiam Epifcopis neccffario , iliuftratur ex Tolet. Synodo vm. c. x. nul-
lius tujufcumque dignitatis Eccltftaflics. deinceps percipiant gradum, qui
non totum Pfalterium vel Cantuorum ufualium, & Hymnorum perficli
vovermt JUpplementum.
Notât Guuanvillxus nec omnia, ncc Ibla qux in veteri lege punie*
oantur morte, repellere à promotione; verbi gratia furtum & fbrnica-
tio non multabancur morte, repeilebant tarnen ab ordinatione.
* Vide notas in Ep. 1. libri v. Indift. 13.
In duobus Colbert. Sc in totidem Vatic, buic Bpirtolx prxmitti-
tur : Menfe oeiobri, India, v.
N ot xd Er X I I I .
* Ift ya.tic, a . Primigtntiu
b Heredem unciarium inftituerat filium fratris fui, undecim aliis
nnciis reliäis tum Ecciefix Roman*, turn con/ugi fux. Dc unciario
berede vide in dig. lib. ;o. tic. 1. leg. 34. §. Inde dicitur, Sc in Inftir.
F lib. x. tit. 14. §. 6. Guffanv.
. * Priùs legebatur five corporalilus ; qux le£Ho jure difplicuit Gut
fanvillxo. Noftram fuppeditaveruDt V iftor. Sc Remig. feu alter Rem. in
quibus folis, fi Vacicanum A. demas, legitur bxc Epiftola. Per corpora
autem intelliguntur non foldm armenta & pecora, fed etiam mancipia.
d Excufi vitiosè, fine exquifitione.
N o t * ad Et i s t . X V .
* Numerarius five Tabularius qui rationes fupputat, librofque fit-
▼ at dati & acccpti. De iis muita apud Jurifperitos. Meminit & Sido*
nius Apoll. 1. 1. Ep. ix. Sc lib. x. Ep.T. Gujfanv. Hanc leftionem in.
vulgatis prills cortuptirtinxam reftituimus ope Vatic. A. qui folils cum