A Quapropter prsemiftb Excellentie veftra: paterna:
falutationis affectu, petimusut cos pro bono
defiderii fin quo ad Apoftolorum Principis petram
iblidam concurrcrunt, nc flu&uantium ad-
huc erroribus mixti naufragium defperata: falutis
incurrerent , habcre dignemini commendatos:
quatcnus ad propria rcmeantes , nullis propter
hoc bonumquod appetiife nofcuntur, perverfo-
rurii inquietudinibus perturbentur, fèd magis in
omnibus auxilium veftra: tuitionis inveniant; ut ex
eorum quiete, aliorum adhuc in fchifmatc pofi-
torum corda fle&antur, atque horum per bonum
E p i s t o l a XCIV.
Ad Romanum defenforem.
Uiftros quofdam, ut in Siciliam ad Epifcopum fuum cito
perveniant , adjuvet. Epifcopum ipjitrn ut Romarn ventât
adhortetur, atque itineris expenfam prabtat.
Gregorius Romano defenfori.
T ) Ræfentium portitores hue de Hiftriæ partibus
i . venientes, ad Epifcopum fuum, qui nunc in
Siciliac degit partibus , cum noftro fe pergere foambularc.
latio popofccrunt: quos hinc ordinances fecimus g veftri patrocinii provocati fcquaces exiftant. Ad
Sufcipiens ergo eos Experientia tua or-
dinct, qualiter ad predi£tum Epifcopum fuum
velociüs valcant pervenirc j ne heut adftruunt,
fchifmaticorum illarum partium eos alii ad per-
fuadendum prxvcniant. Quantum enim indicant,
ipfc Epifcopus pro unitacefidei adnoshabet dc-
fiderium veniendi. Concurrendum ergo illis eft,
ut bona qua: cupiunt, Domino adjuvante, va-
leant perficerc. Sed Experientia tua aut per fe,
fi in vicinoeft, aut fifis Epiftolis, cumdem Epifcopum
adhortetur, ut propitiante Domino , ad
Apoftolorum limina properare feftinct, feitu- C
rus quöd a nobis cum omni fufeipietur affe&u.
Cui expenfam itineris qualiter ad nos perve-
niat, prebere te volumus. Sin verö onerofum
iili eft hue venire , 5c Siciliam habitare difponit,
atque in unitate Ecclefix apud feripturarum per-
verfores cum cautelapermanere confentit, Sc hoc
nobis tua fuggeftione indicare non differas; ut
qualiter illic confultum habere valcat, expenfa-
re auxiliante Domino difponamus. Sed 5c harum
latorcs quemadmodum ad cumdem Epifcopum
fuum veniant, tua: concurfionis fit atque folatii,
ut venientes a nobis nihil minus fentiant.
E p i s t o l a XCV.
Ad Callinicum Italiæ Exarchum.
Quofdam Ecclefia unitati redditos ac Roma in Hißriam
redeuntts commendat.
augmentum namque mcrcedis veftra: pertinet, fi
inter curas bellicas ficut corpus ab exteriori hof.
te , fic animam ab inrerni infidiatoris impugna-
tionc protegitis.
E p i s t o l a XCVI. ^
Ad Marinianum Ravcnnatcm Epifcopum.
Eofdem commendat quos fupra.
Gregorius Mariniano Epifcopo Ravenna.
I A tores pra:fentium ad nos de Hiftria: partibus
venientes, unitati fc Ecclefia: fubdi, auxiliante
Domino, cupierunt. Quos pro fui laude
defiderii cum affc&u fufeepimus, eofquea de con-
verfatione adepta: unitatis pra:mifla exhortatione,
noftra: quoque, ficut eorum defiderium erat, Ecclefia:
b fccimus militare. Quos Fraternitas vef- \>
tra gratantcr excipiat, eifque opem , ut exege-
rint, libenter impendat: quatenus ad propria re-
vertentes c nullis in bono operis fui perverfo- #
rum inquietudinibus.fa?igentur. Magis autema-
pud excellentiffimum filium noftrum Exarchura
Did ftudiofius peragite, ut fuis illos juffionibus a-
pud eos quorum illic intereft, fccuros in omnibus
reddat: ut horum quiete, aliorum quoque adhuc
in fchifmate pofitorum animi ad converfionis gra-
tiam provocentur.
E p i s t o l a XCVII. ,,
Gregorius Callinico Exarcho Italiæ.
A Pud Exccllentiam veftram a tanto nobis
quæ petimus, fperanda funt, 6c vclutimpe-
trata jam credimus, quanto 6c hoc quod petitur,
ab officio noftrb non diferepat, Ôc vos inter curas
flu&uationum fecularium æternæ quoque ex
hoc cumulus retributionis expe&at. Harum liquidem
latores de Hiftria: ad nos partibus venientes,
fchifmaticorum, inter quos erant pofiti, virantes
errorem, unitati Ecclefia: fubdi falubriter
cupicrunt. Quorum boni intentionem operis per-
pendences, in finum matris Ecclefia: competenti
cum exhortatione fufeepimus, eofque noftræ dc-
fiderantes Ecclefia: militare gratè conceffimus.
Ad habitatorcs infula: Caprex.
Gratulatur de imperturbato Ecclefiaßica unitatis amort.
Mariniano mandatum de conßitutndo illis Epifcopo
fchifinatis inimico.
E Gregorius Habitatoribus a Capreae infula: j
Hdlrix Provincia: confiftenubus.
b T } Edemtor nofter, Dei hominumque Media- b XV tor, conditionis humana: non immemor, fic
imis lumma conjiingit, ut ipfc in a:ternitatc permanens
, ita temporalia occulto inftin&u pia con-
fulcns moderatione difponat : quatenus de ejus
manu antiquus hoftis nullatcnus rapiat, quos ante
fecula intra finum matris Ecclefix coadunan-
N o tæ ad E p i s t . X C V .
a In aliis cd. qui petimus velut. Scc. Reftituimus tunc locum ex
mfs. Vatic. Rem. Reg. &c. In quatuor tarnen Vaticanis, omictitur, «w*
petimus.
N otjb ad E h s t . X C V I -
a Vatic. A.B.E.de confervatione,confentiente Regio.
fc Hunc locum varié exhibent mG. In Turon. & tribus Vatic. Icgitur
mfeitnur milit.ijfe ; proculdubio pro nofiimus , uti habet Corb. In
Rem. Ecclefii nofiimus permiftffe miliuffe. In Vatic. D. Ecclefii nof-
eitur permittere milita(fe, fed corruptè.
‘ Vctcres cd. mllis ( ut boni operis fui pceniieant ) perverfirum Scot
quibus favet Vatic. A. In recent vulgatis nullis, ut bonum opens fui
peragere valeant, perverfirum. Leótionem noftram exhibent Turon.'
Corb. tres Vatic. See. In nonnullis tarnen pro in bono, legituc in bo-
N ot jb ad E p i s t . X C V I I .
a In ed. tantum legitur Caprei infuli. Reliqua fupplcvimus ex Rifs.
Anglic. Norm. Rem. Corb. &c. In Regio ad margtncm legitur Cipriani
infuli.
k In exordio repræfcntat doärinam S. Pauli ad Rom. 8. verf. soi
quam tot libris S. Augultinus cxplicavit adycrfüs Pelagia nos. Gufdos
dos elTc præfcivit. Nam etfi quifquam corum in- J
ter quos corporaliccr degit, fiatibus motus, ad
tempus ut palmes titubet : radix tarnen redx fi-
dei, qua: ex oçculto prodic , divino judicio vi-
rens maneti quæ accepte tempore ri uclum de le
oftentare valeat qui latebat. Quod in vobis ntinc
ex defiderio veftro geftum elle fûperni refpcdus
ilîuftratione cognolcimus, qui fchifmaticorum
inter quos habitatis pertinaciam réfutantes, co-
adunari ovili Dominico mente promtiffima ipfa
rci operatione hionftratis. Quibüs enim fcilfura
difplicct, fanos fe vclle efiè teftantur, 5c repro- j
bantes errorem , oftenditis vos amare quod re-
tftum cft, vicare quod devium. Hinc cft quod
nos 5c vcftra dudum direfta petitio, 5c latorum
præfentium,Refponfalium veftrorum falubria pof-
tulantium lætificavit adventus, per quos figriifi-
caftis vos 5c devios reprobarc grclfus errantium,
5c rc&um falutis iter quærcrc , per quod unitati
vos fanftæ Ecclefiæ reformantes, ad retributio-
nem bcnc operantium,c qui intra ejus finum con-
fticuti funt, debitam tenderetis. Undeficlauda-
bilem, vcftræque in æternum anima: profuturam
voluntatem veftram cum omni gaudio fumus li- ^
benter amplcxi; hoc cum Domini auxilio difpo-
nentes , ut fi quidem Epilcopus quem vobis in
veftra reformari petiveratis Ecclefia, à fehifina-
ticorum lapfu fe fegregans, Ecclefiæ vôluerit unitati
conjungi, fratri 5c coëpifcopo noftro Mariniano
evidenter lcripfimus qualiter petitionem
veftram ex noftra auAoritate debeat confirmare.
Sin vero , quod optandum nobis non eft, ab ib-
lorum fe noluerit Ichifmatc feparare, idem quo-
modo vcftra Ecclefia proprium habere valcat
Sacerdotem, prædi&o fratri 5c coëpifcopo noftro
fcriplimus: quatenus inutroqueôc pia mentis i
veftra: devotio fortiatur effeftum, 5c grex Domi- *
nicus contra infidiantis inimici jaculafic fecurus.
E p i s t o l a XCVIII.
Ad Thcodorum Ravennæ Curatorcm.
Pads in to fiudium laudat. Monet jurat am dolose ab A -
riulfo pacem. Pa Bum ipfc fua manu fubferibere recufat.
Aupußi caufam ad juftitia leges finiendam. Moerentem
ionjolatur Thcodorum, ad quem mittere Rcfponfalcm pa-
rat.
Gregorius Theodoro a Curatori Ravennæ.
Licet multa de vobis ad nos olim, referenti-
bus Refponfalibus noftris, quæ animos nof-
tros lætificarent pervenerint : nunc tarnen remeans
filius nofter Probus Abbas, tanta de Gloria:
veftræ ampliùs caritate retulit, quanta de bono
révéra 5c chriftianiffimo dccet filio prædicari.
Et quoniam tantum fibi afteâium à vobis impen-
fum, ac talc ftudium in ordinanda pace vos ha-
buillc narravit, quale nec in noftris civibus, qui
illic ante inventi funt, extitit} fupernæ prote-
ftionis mifcricordiam poftulamus, ut hanc vobis
« Rcmigianus & Reg .qua intra ejus finum eonflituta efi.
N o t m. a d Ep i s t . X C V I I I .
* Erat forte magiftratùs municipalis, qui annonæ civitatis curam
, gent, Parifiis Prexofi des Marchands, aliis, Maire de U tolle. Hu-
JUS vocis multi funt fighificatus qui ad rem nofiram nonfaciunt, Greets
In Cod. ïib. 3. de modo multarum , &c. Idem officium
prarltabant apud Athenicnlès Dcccmviri. Gujfanv. Obfcurum efle non
poteft quodnam fit Curatoris civitatis officium iegenti apud Caffiod. I.7.
var. c. n . formulam hnjus dignitatis. Ordines itaque curiæ guberna-
bat, pretiarcrum venalium moderabatur, cunftorum civium utiütaci
Tom. I f ,
vicem in corpore 5c iri anima, hîc 5c in futuro
rétribuât , qui pro multorum lalute vigilance?
agerc quæ erant utilia non ccflaftis.
lndicamus itaqué b Ariulfum de fervanda pa- b
ce , non ut rex ipfius juravic, fed fub conditions
fi fibi in quoquam exccflum non fheric aut fi
nullüs contra Atôgis exercitum àmbulavérit, fa-*
cramenta præfticilTe..Quqd quia omnino iniquum
ôc dolofum eft , nos tainqùam fi non juraflet ha-
bemus : quia in aliquid parum facilem fibi exce-
déndi oçcafionem inveniec, 5c plus nos c fi de eo c
fufpecli non fuerimus, dccipict. Warnilfrida vero
ad cujus conlîlium idem Ariulfus cun&aagit,
omnino jurarc defpexit. Et id contigit ut ex pace
, quam mulcùm defideravimus, nos in bis par-
tibus nullum pene remedium habere poffimus ï
quia de eifdcm hoftibus de quibus fufpeëti nunc-
ufque fuimus, adhuc ôc in pofterum fufpe&i fu*
mus.
Cognofcat præterça Gloria veftra homines Régis
, qui hue tranfmiffi funt, imminerc ut in pa-
éto debcamus fubferibere. Sed rccordantcs eorum
quæ Agilulphus Bafilio viro clariffimo convicia 0
per nos in bead Petri dixilfe fercur injuriam,
quamvis hoc penicus idem Agilulphus negave-
rit, à fubfcriptione tamen abftinerc prævidimus;
ne nos qui inter eum 5c cxcellentiffimum Filium
noftrum domnum Exarchum pedtores fumus 8c
medii, fi quid forte clam lublatum fucric, falli
in aliquo videamur, 6c noftra ei promiffio in du-
biurn veniat : 5c fi qua de futuro , quod abfic,
necefficas fucrit, occafionem inveniat qualiter no-
ftræ pcticioni conlentire non debeat. Et idco petimus
ut ficut 5c à prædi&o filio noftro cxccl-
lentiffimo popofeimus, Gloria veftra ea qua no-
j bis caritate unita eft peragat ; quatenus antequam,
homines ipfi ab Arogis revertantur , Rex eis fub
feftin ationc feripta tranfmittac , quæ tamen ad
nos deferantur , in quibus eis præcipiat ut nos
fubferibere non pétant. Sed fi tantum cft,^ glo- d
riofum frarrem noftrum, vel de Epifcopis unum,
aut certè Archidiaconum fubferibere faciemus.
De perlona vcr'o Augufti gracias agimus, atque
ftudemus ut cum adverfario fuo caufam
fuam fecundùm æquicaccm definiat, qui ica illi
c ne illuc exhiberctur, laborcm imponi f nolui- e
mus, ut tamen adverfario ipfius juftitiam non ne- t
. gemus.
De aliis autem quia digne vobis gratias age-
re needum occurrimus, in fubiequenti Refponfa-
lcm dirigimus, per quem in caritate qua ad alter-
utrum nCxi fumus, ampliùs miferante Domina
conftringamur.Præterea Gloriæ veftræ moerornos
vehementer afficic : fed quia vir fapiens ea quæ
per confolationem dicenda funt, cun&a novit,
verbis vos confolari ceflamus, fed orationc pro-
fequimur ; petentes ut omnipocens Dcus vitam
ÔC falurem veftram veftrorumque omnium pieta-
> tis fuæ prote&ione euftodiat, 5c cor veftrum in
affiidionc poficum coniôlecur.
invigilabat. Antiquam fuiflè hanc dignitatem ex eûd. Caflîodori terti-
monio liquet. In Vatic. A legitur : Procurator's Raven.
k De Ariuifo Sc Aiogc vide Ep. 4^. lib. t. Indift. 10. Sc ad eam
notas 4 St m. In Vatic. A. Sc in Reg. pro Arogis legitur Regis extre,
r Al. quafi de eo &c. magis placuit left. Vatic. A. & B.
d In vulgatis Gloriofum feribitur quafi nomen proprium. S. Gre-
gorium de fiattc fuo loqui eonjiciinus. Vide quæ ad hoc argutrien-
liith illuftrandum congelfimus lib. 1. comment, de ejus vita.
• Bxhtbere eft fe vel alium fiftere prætèmem. De verb, fignific. leg,
i l . & 146. in dig.
f Corb. voluimus. Vatic. A. volumus. ssf