
411 Sancti Gregorii 412,
Ayvî?frov, K9i aÄo« Ttvaç-, ouavep ctpwag ou pd,wixpw..
V^.X^t^ivTUV ch CWTUVy 5T?0«ÔiIÇ GiTTt* JÇ&yOV Xÿ ThTVV CWTOV
tvv dïCti&ujjTCL iipfgiç. cm dè (gUJTxg txç oçstmug, ctAxSii «-
yttf 7C& pxdtVTU O 'UpjfAejQ&Ç dJÏÀQOÇ 7nÇ*VOUÇ, GJÇepÏMÇ
ivîç dhXtpoiç eyvtdçjun-y Tiveg eîoiv o\ Ü% cwid
TV pwvctçxeÂou TtAwrav. t&j rék). êcand Jiepuwvowy on
“SiiTvig omqAqvSbïv. iv de eupa xptepct o/ ar&Ae%-
; s p i r a l CtdeAÇo) '&ToSvHaK<{vyp%CtM TO. r(Çfj Hÿ-TOi 7BV opdïvov
ov &7nfy aM» /\9iÇ iv wd Sztva.ru 67nixo?&v$youv, ng.Su'af
iv r» avctyçaÇx xaav ovopigtSevreg. e%ctioy dè XSM ùutvç
ereAeiurxoev d nr^pSeupycniç 77J owtuv àdeAtycdv vov Sztva-
tvv. ev nd SuvctTv/.(d dè 7Z*T vrço 'içutxcu, ^tudw dv wAiv
cxpodporàry ovpupopôL AvptnvapSpUj ev nd pigVaçXQia TXÇ
yivAeug tS ndprm/j /H9va%ôç nç /mAItuv Ae^p/jdpoç, vécut
a tsts ayuv rnv xAixàom, Suupigtdiç dè cù^xéctg vgl (&7mvo-
(pçpeujuiiç avxp u7mp%t>v, oit dig ovptQo&tç tS cùm Suvan-
xoS xpouSiiÇy TjAxoïa^ouoyç dç x/*Àç$tg tïïç xAx'o?ag ciunf,
ß eîç 7« s^ctTct airyve^y. tot0 de 0 tj7 Ç&ii djAg&irwrog
y <puA&%' ctttououç d Ttfç cwtxç rroAeug 'ÇfcicnuMoç yàçiç fjyi
Hçy diyynouTO vrçoç cwtov U7nASe7v eimuxn , ßovAspdpog
cwtov Apy>iÇ rdfypivenKolg ivi%Souj, açt pun <po€t)&iïvctj tdV
SztvaiDV. àmAdàv oùv yp%a.To <ék) txç to Qeod JjcoeAxf-
1 yy'tcu, 4 omit/ dixyn<mcQvq3x} lffopunxÀçeç$v to txÇ Çcoxg S^d~
çxptgt Tovrcp êWP^Mseôw/* ixÆivoç dè 7rçoç atJTvv amxfi-
dilyAs'jMV, 70V lüç Çmç cimf fêpvov 7rt7iAt)&oju9fjov vnzîp- 1
Xi,J‘ otpSliZaj y^f dimt) vecui'iu» ecpacnav &façpA&Ç ßctzd-
c^ovTzt y ycpj toçoç aôwv Aey>vTU.' câoi%ov >&f avxyvoedi.
avoi^&azÜv de carruvy etefyo, 071 ecwtvv *(£j 7mvTvtç 614
ßcfnfl^iVTVLÇ TO «ZPgpAê^Él'TDÇ ’é^tOKO/TOü Ted V&,pcd
èxAivcp ev rrl eopr» to 7moa ‘ytyçetf.cptévoiç ' iv vujç ctCnqç
%hçoAffiïç fêuao7ç yçafcptcunv tvpe. vtço de 7mvTav, t(çf.Sd)ç
eAeyty tv ‘Idiov ovopigt evpzy sftdj tôt* 7tuvtuv W iv iicAtvcp
™r WpöT ßa.7tiledévTuv- c% ou <GFÇsdypLarmç doxpaAoïç 'dkï-
çatdiiy /&/ e cwtvv xçtxe/votçix (eitOtnc Tïtç Çeoiiç iv atrovdîi
pceuzppt014 *jfyjecQu/y coçe. iv cwr» r ÿ tf/sjpa cnweCa avTov
TtAexjTïiaztf. /ja’v iyjeîvov de,evivç oA'iyav ii/weoßvyxi vmv-
tu.ç TV14 7075 ßd.7ffi<B\'j’Ktt;> ù)çt pui'dévet cfç aCiuv iv fgtVTri ■
*rjj Çairi '&rvpuïvcq. t f e i (dûtou ovv dAndiç ngàeçwmVyÔTi 0'
'G t&Atyôeiç tS ©sot! oixÀ-niç TO70 ix. fêuoiov ytyçctpt’
ffyjott aUToi4 ibedouTVjOTi yd dvo/^Tzt ctvTwv Trap' eauiw
» 7Ti7mypteva etfév y ajeovtoç Ast-ptnçôyyç. )& d d ç d i outvi d i
'dïivi&Aó^cóv xduun'dyjzw © (M7A.OVTO, Siÿ.yvcSvctfy ou tu
TW?Aa-XAç dfcepxp/yiïpctf ctf ^ ^ c t f dtjvtvntq /JJjçyÇjta oùçç/t-
VIet oityt d i btu'Tv'iCùVy «M a ^yy>çpdanf deetoztc&q. o5*v tu
TDbTvv dyAgv $uxcnf). Apcpteaviov 7S /upvctçy&tou ysu
ysvx^ov yçf.AcSç eÿvaç. outvç en cf Ttd KoojJix.cd U7mp%ùv
%yysm,BctAeßtavoSto dd&ong.n>UyTH ov 'dtvry rx 716Aet
oîjcouvioçyjvycriav ôuytiiçy. •ûtpoç ovdvylav v'p/jjazno, ogiç
cm T y (ovtov xzsvvpyia dtyg.A&'nfcûç 'zs^pcnny.pTépei. cdev ]
3tfJ7IUVTU. ^ cv rid oixep <wid yivô/ufyjci ny.Aciç eyiveooxev.
0/ eh i d ypvaçyeiep A91710V eAddv cwtoç y$i diyyytntvjy
e Aeyav y on cm to7ç fêôvoiç to 7rttTçmov * N ctpdy orpodpcdç
70 duvamtov *($ivtIüu txv ttoAiv eAupujvcnv. cm de vd oixat
TÏtjGr&AejQevTvç BaAi&ewcS 7rztjç Û7iyp%e BouxÔAûÇyVroA-
Ay a^çf.tu et Xj 'î&TntvotpçytJWj y av^oùv. y vixg. dè cmtxç cw-
tHç tS dztvavxoS auy.<pogy.ç 0' toutou oIkoç eAvpfdJjveio,
avive 0 7rctjç expou&x, ^ tuAp^i è^diav d7mve%$y»
<q<Pvvç di âp7iuyt)ç cm n$ 7mç$vtwv , imAiv eiç écwtvv
VTnçpe-^e y tvv ch xmqjiov xCth «zogpV icw70V xAxd'uZwf
VKmixwiv* (cutvu dè iAdévToÇy e<py cwrrSy Atyav’ iyà
» MC fax!** itydut Jf >£ fanitocpynt»f ir'xf iichf^èi, vk 7?#
efJtpZt
ß MC vt<p’)um.
y MC <P‘*nZ, fortè lcgendum.
4 MC K*
» Bditi corrupte, iammpcimc.
f MC Af'i.
i alios quorum nunc minimè recorder. Quibus *
expletis addidic, dicens : Scribe & hune ipfum
qui nos afpicit. Ex qua vifione cercus redditus
prædi£tus Frater, fa«äo mane innotuit Fratribus,
qui &c qui eflenc a in brevi ex cadcm cella mo- *
rituri , quos fe etiam denuntiavit efle fecutu-
rum : cùm die alio pra:di£ti Fratres mori coepc-
runt , atquc Tub eodem ordine fe in morte ie-
cuti funt , quo fuerant in deferiptione nomi-
nati. Ad extremum verb & ipfe obiit, qui eof-
dem Fratres morituros pra:vidit. In ea quoque Scili«
mortalitate quæ ante triennium hanc urbem Js0,
» vchementiffima clade vaftavit, in Portuenfis civitatis
monafterio , Mellitus di&us eft mona-
chus, adhuc in annis juvenilibus conftitutus
fed miræ fimplicitatis atque humilitatis vir : qui
appropinquante vocationis die , eadem clade
percuflus ad extrema deduftus eft. Quod vir
vitæ venerabilis Felixsejufdem civitatis Epifco-
pus audiens , cujus & hæc relatione cognovi,
ad eum accedere ftuduit, & ne mortem timerc
debuiflet, verbis hunc perfuaforiis confortarc
cui etiam adhuc de divina mifericordia longio-
ra vitæ fpatia polliceri ccepit. Sed ad hæc ille
refpondit , curfus fui tempora efle compléta,
" dicens apparuifle fibi juvenem , atque epiftolas'
detuliffe, dicentem : Aperi, & lege. Quibus
apertis , afferuit quia fe &: omnes qui eodem
tempore à prædiâo Epifcopo in Pafchali fefti-
vitate fuerant bapti?:ati, feriptos in eifdem epi-
ftolis litteris aureis inveniflet. Primum quidem,
ut dicebat, fuum nomen reperit, ac inde omnium
illo in tempore baptizatorum. Qua de re
certum tenuit, & fc & illos de hac vita effc
fub celeritate migraturos. Fadumquc eft ut die
eadem ipfe moreretur, atque.poft eum cun&i
illi qui baptizati fuerant, ita fecuti funt, ut
)intra paucos dies nullus eorum in hac vita re-
maneret. De quibus nimirum confiât, qubd eos
prædidus Dei famulus idcirco auro feriptos vi-
derat, quia eorum nomina apud fe fixa, æter-
na claritas habebat. b Sicut itaque hi revelatio- b
nibus potuerunt ventura cognofcere : ita non-
numquam egreffuræ animæ poffunt çtiam my-
fteria cæléftia non per fomnium, fed vigilando
prælibare. Ammonium namque monafterii met
monachum bene nofli, qui dum effet in fecu-
lari habitu conftitutus, Valeriani hujus urbis
advocati naturalem filiam in conjugio fôrtitus
ejus obfequiis fedulè atque inceffanter adhære-
bat, & quæque in ejufdem domo agebantur,
noverat. Qui^ mihi jam in monafterio pofitus
narravit, qubd in ea mortalitate, quæ c patri- c
cii Narfæ temporibus hanc urbem vehementer
afflixit, in domo prædidi Valeriani d puer Ar- j
mentarius fuit præcipuæ fimplicitatis & humi-
litatis. Cùm verb ejufdem advocati domus ca-
dem clade vaftaretur, idem puer pereuffus cft, *
& c ufque ad extremum dedudus. Qui fubito c
fublatus à præfentibus, poftmodum rediit, fibi-
que dominum fuum vocari fecit. Cui ait : Ego
• Omittitur in plur. mff. in brevi.
In vetüftiori Grmct. codicc hîc incipit nova feétio, feu caput
aliud. In altcro Gern«, incipit ad hæc verba, Ammonium namque,£cc.
c Plurim* funt Gregorii ad Narfem epiftolæ. Vcrüm de alio
Narlè intelligenda videntur quz hîc narrat, nempe de illo ftrenuo
duce qui Juftiniani Augufti temporibus Gothos dcbellavit in Italia;
quam tarnen poftea Langobardis accerfixis prodidit. Vide qu« de eo
IcriDfimus in Vita Caffiodori.
• Sic di ft us videtur, quod armenta cuftodirct, Gr*cc B«vwA«r.
• Editi, ufque *4 mortem.
4 1 3 D i a l ö g o r u t f t , L i b e r I V . 4 1 4
cælo fui, ,&C qui de hac domo morituri funt A cMtvdoù&tvdypduiyng\ nveç cm t§ olxotJ (go-mv TtAexnvicmj
agnovi. ïllê , ilic, atque ille morituri funt : tu
verb ne timeas, quia in hoc tempore moriturus
non cs. Ut verb feias quod me in cælo fuifle
verum fatcor, ccce accepi illic Ut linguis omnibus
loquar. Numquid tibi iricognitum fiiit
Græcam me linguam omnino non noife ? & * tarnen
Græcè loquere, ut cognofcas an verum
fit qubd me omnes linguas acccpifle teftificor.
Cui tune Græcè dominus fuus locutus eft, atque
ita ille in eadem lingua refpondit, ut cun-
UtXAcvaiv e yv ia v, d d e iv a , «j 6 dCivoty d d tiv a . ov d è pui
<po€od7ÇtT > V fëjvGo (Stirn eint ^Tro^vxemeig.lva dè 7ikx-
çptpopx&xçyO n aAxdïj Aiyt> cm n d oùçgeved/we yeypvévctfy 1
idbù ’OnTÇ07TJ1V eAstëov, 7va 7tû<ra\g 7% yAdasctfgß t
Axera. cèç 0vv 'Qkiçucmf txv BAAlw'idct yAed^ctv 7mv-
TtAcdç eine eÿvaoxov. vcklw optag Iva yvdg en dAxdv
Ai y a , tx EAAlw'tdi ptgt yAcodlx A&Ayaov, ^ %nxeevoS-
pw ovi. (gurcp dè o xAexog duid EAAlwiçi owotv^ v, r(df
cwtoç cm rx cwrx yAaiosx dmyepidx ctvrrd, coçe Tmnaç v
T014 naçfVTaç %uvf4ff.<juj\. cm dènjd cturrd o'txpù carctàdztoç
to eGrçpAix&tnoç 7m.Tçnuou Napcnj Iw driAxKAupdpog, 7d
£ti qui aderanr, mirarentur. In ea quoque do- mo prxdiftiNarfa; fpatharius Bulgar manebat: ßotiA^ot, oëwç ®öV M qui fcilme ad argrum deduftus , ei Bulganca ß BovX&rn y^csv ZmS. o' A 0 c»
lingua locutus eft; fed ita puer ille in Italia na. <r» iTztÄiet tus & nutntus, in eadeni barbara locutione ref. frn&kwi aid Ä ' A - g ^ n ^ miu) ^ ^ än h ^ ^
pondit ac fi ex eadem Buffet gente generatus. » M ^ re3l)ç. ^ m5 MI H M ^ M
M, irati funt omnes b nq ui audiebant >, attq.u e ex Tag y1Aeoosetg cwtvv AgLAti_ou_v_iK_y a*a' zrep ‘Grçcp,,l w on. e «r««A/,
duarumr -ltmr g* u arum expr enmento nq ua, s cum ..a n- ^ \ ‘z_asÇ,i' J&f A9i7mv >bcilaiç„e'j crttv c’tAi, xodx. cw>t v'v A% e' Uîv. cm db~
tea nef cille nover-a nt', crediderunt de omnibus aili KdeM ya/BMaçwgattlg o« d«a_/v atvg c>u m/ • e. d«y ^^ Trotudiu vx d^t ,
quas probare minimè valebant. Tunc per bi-
duum mors ejus dilata eft, fed die tertio, quo
occulto judicio nefeitur, manus ac brachia la-
certofquc fuos dentibus laniavit, atque ita de
corporc exivit. Quo mortuo omnes illi quos
t*m xuApet t>) xjV7rïx tS ©éocT ßouAx, d oiAp mzp' y*puv
on t eyvcoçai, tu g x&çgiç cwiè 70^5 ß çy^ovag td tv%
dfxJSvaç to7ç ddbSoi éçciyt- nçfq ou Tag ‘ toutou dè 5 a -
vewoÇy 7TUVtiç cM&voi 014 a& eb n v cm To tpcotog toumSN
.*--* -...... mi1. ri ?.. —fl rt'
prædixerat,ex haeprotinus luce fubtraèli funt, r ™V ^ ^ ^ ^ ‘r«'»^3a:
ni uMllufquI e iinn iilllioa dAonmmno cc c„ aAdemm tre.mmpn e^fotantc- dAe, - C B W j M ™ K ^ 01
fun£lu.< eft, qui voce illius denuntiatus non eft.
P e t r . Valdc terribile eft , ut qui tale donum
percipere meruit, tali ctiam poft hoc poena
ple&eretur.
G r e g o r . Quis occulta Dei judicia feiat
*rj? <pa>vx'cAteivcv ptMwudevTeg.
n ETP . Üoëegpv 'dh Gipódpa. , on ç tvioSjvv du- ■
Ç$v dçiudéig Ag-Ceiv, 7victwx xf/cn^ /ueiimna ngcdu7n-
€ax'&x.
rPHTOP . Tig tu iLpvdid tk @«ocf yvu>cmu\ xpi-
Ea quæ in divino examine comprehcndcre non P(&tu ; cMÜva dè m rx de/a x/iorl ytvóp&pu. }^TuA&£épolfumus,
timere magis quàm difcuterc debe- eQai x'puiigpun Jbvà/dfjoi, <po€ydxvctf pyL?A.ov xrfy èi^É7atnus.
ca/ ó<peiA9/j8{j.
C a p u t XXVII. K E $ A A. KH'.
D e morte Theopbanii Comitis.
I T T autem de egredientibus animabus qua:
) multa prjenofcunt, ea qua: ccepimuscxe-
quamur; neque hoe filendum eft, quod de Tlico-
phanio d CcntumcelIenfis urbis Comité in eadem
urbe pofitus multis atteftantibus agnovi.
Fuit namque vir mifericordia: a&ibus deditus,
bonis opcribus intentus, hofpitalitati prxcipué
ftudens. Excrcendis quidem Comitatus curis
occupatus, agebat terrena & temporalia ; fed
ut poft in fine claruit, magis ex debito , quam
ex intcntionc. Nam dum appropinquante mortis,
ejus tempore graviflima aëris tempeftas
obfifteret , ne ad fepcliendum duci potuifTct,
cumque uxor fua cum fletu vehementiffimo in-
quircret, diccns: Quid faciam ? quomodo te ad
fepeliendum ejicio, qua: oftium domus hujus
fg rcdi pr« nimia tempeftate non poffum? tune
illc refpondit: Noli, mulier, fiere : quia mox
ut ego dcfun&us fuero,« cadem hora aëris fc-
) üeei 'TiAÂjTyç Sioipoïvotg KopLH'ng KevTöujw-i
xcMa>y.
T N A o tui o rdf xp%àpjufàu omci7iA yqepoapBpj rékt
_cJ^ep^opSpiuv ^u^av ot» ïïoM« nr^p^tvuoxouoivf oudé
TvoTo oijXTtovy orêf nf&t 0 eu<pâvotç to xowutdç vjdA-
Aedv fSpTV&vuJTuv eyvavy to cm KbvtvupeieéMri rx 7m-
A<1 oixattSng. oùrog y^p 6 avxp ru\g estfy^ecr.v i 'Aexpy-
ouuyg itp&vnçe, >arpß divmvTuv t« £%evodb%*z nt&oei- £
y xd\ 701 vdjç tpçgvnoi rüg àp$Ç d%pAs>updpjog, X5H *-
esr&tTte pâp 7» dbxdiv '6fcvy[u rzpptntajQp., to de «
Trug eAsipiTrçujuSy cm t « TeAdùrn càW, tpcwe&v yi^pvev.
cm ™d TiAxoïaozt] Tvv xygßv to 5avo7oc dundÿ ßa-
pvTUTx aiâbon yiy>vev, âçe pw «A/vacôoÿ (mit» ’Qè nd
XgLtylwai d’reve^ôlwcti cwtov. if de toutou yuvx‘ ptent
xAcwêpyS otpodpOTMTW ntçyg cwtov eAeye’ n rtoixau >
Trug 01 -dw ^<plw JbvxBu ctTZivelyq ; puxTt du*
SdjÇcjLV to dlxov dbvcipSpx cl%‘ ASt7v y dw 7Id7AJw
To déçy ç avetfxAIV. TOT» CM&10Ç 7TÇ0Ç cwdu) Ct7ZV4fn-
S x y A Îy u v pun deAx'oyçy yuvap, xAajetv, dCSteug
xv'ntÿ. èyd TiAd/iyou, d to àé&g djdta. i7mvip^fTU{.
• Ita Icgendum ex rctfione G rare. & ex mff. ubi cxculî habenr,
Umtn Grtci loquar. Provocat hîc puer Dominum fuum ut Græcè
loquatur , paratus ci eadem lingua refpondere, pariculumquc fàftu-
cus infula: fibi linguarum omnium peritiae.
fc Primus Aud.Lyr. & nonuulli, qui aderant.
* Pratel. eadem pefte.
4 Corruptè in Gilot. 8c Vatic, legitur, Centtrelenfis. In omnibus
enff. Anglic. Norm Germ. Compend. See. neenon in Grseca inter-
pretatione habcs Centumcellenfis. Cornes hîcdicitur qui èComitatu,
lèu Aula mittebatur ad przeipuas urbes gubernandas, jufquc populit
dicendum. De diverfis Comitum officiis, Vide Caffiod. lib. 6. V*~
ciar. De Comitibus alibi crit commodior difletendi locus.
? Addidimus ex mff. eadem hera.
a Mf. iW£r.
ß Mfc n/tto-f tvr.
y Mf. rJ ittH.
J Mf. »7» * * f ifodt.
t Mf. ù* ? réparte tfî^v, rtlm V «>Tf,
C Mf. fioi-no xaflepar* -main.
Ç Mf.
« MC *«»f tXapttf,