n y ? S. Gregorii Regiftri Epiftolarum 1196
<;ia fituro eft , folus pergere fine aliquo fratrum'A fufcepi :quia non eft illud opus populare, & rudi*
fuorum prxfumfit. Ex qua cjus aftione cognovi-
mus, quia qui fine tefte ambulat, redè non vivat
; aut quomodo aliis rcgulam tene,at, quam fi-
bimetipfi nefeit tenerc.
Ab hoc igitur recedentcs,'cellerarium quem-
dam nomine Maurum petiverunt, cujus viex arque
induftrix multa teftificancnr : quia St quondam
Abbas Claudius eum quibufdam laudabac.-
Tua itaque Experientia follicitè requirat ; Sc fi
ejus vita ad locum regiminis digna eft, à reveren
bus auditoribus impedimentum magis quàm pro-
vedum générât. Scd die ci ut h commenta Pfal-
morum legi ad vigilias faciat, qux mentes fecula-
riumad bonos mores prxcipuè informant. Ncqne
enim volo dum in hac carne fum, fi qua dixifle
me contigit, ea facilè hominibus innotefei. Nam
quia dilaftiflimx memerix Anatolius Diaconus,
quxrenti ac jubenti Domno Imperatori librum
Regulx paftoralis dédit, ægrè fufeepi ; quem fan-
dilfimus frater Sc coëpifcopus meus Anaftafius
diflîmo fratre St coëpifcopo noftro Mariniano Antiochcnus in Grxcam linguam tranftulir. Et
hune Abbatem ordinari faciat. Si verb eft quod rf*-« •'«■ «»« -nei
omnino obvier, St ex fua congregatione inve-
nire aptum minimè pofiiint, ipfi fibi aliunde eli—
gant, St is quem elegerint, fiat. Hoc autem prxdi-
do fratri St coëpifcopo noftro omnino diccre ftu-
de, ut peculiaritatem à quatuor, aut àquinquemo-
nafterii Monachis, in quibus corrigi hadenus minime
pocuit, ftudiofiftimè compcfcat, St hoc ipfum
monafterium à tali pefte mundare feftinet : quia fi
illicc pecuiiaritas à Monachis habetur, neque Concordia
ncque cari tas in congregatione eadem
ficut mihi feriptum eft, ei valde placuit, fed mihi
valde difplicuit, ut qui meliora habent, in
minimis occupentur.
In parte autem tertia beati Job in eo verfu in
quo feriptum eft : Scio cjuod Redemtormcus vivitî
fufpicor quia prardidus rrater St coëpifcopus meus
Marinianus mendofum codiccm habcat. Nam in
fcrinio noftro idem locus aliter habetur, quàm
hune in aliorum codicibus elle cognovi : atquc
ideo cumdcm locum relcvari feci,ut ficut in ferinio
noftro eft, ira quoque hune & fxpefatus frapoterit
permanere. Quid eft autem habitus Mo- £ tcr meus habcat. Quatuor enim verba finit, qux fi
nachi, nifi defpedus mundi ? Quomodo igitur
mundum defpiciunt, qui in monafterio pofiti au-
mm quxrunt ? Ita igitur tua Experiencia faciat,
ut neque loci ordinatio differatur, neque ad nos
ultcrius hac dc re querela perveniat.
d Prxterea quia idem cariffimus quondam filius
meus Claudius aliqua me loquente de Provcr-
biis, de Canticis canticorum, dc Prophetis, de
libris quoque Regum , St c de Heptateuco au-
dierat, qux ego feripto tradere prx infirmitate
non potui, f ipfe ea f u o fenfu didavit, ne obliidem
loco defuerint,non modicum polfunt ledo-
ri fcrupulnm gcncrare. Hxc omnia fubtiliter Sc
eeleriter exequere. Et fi apud excellentiflimum
Exarchum nihil pores, vel hxc npn videaris ne-
glexiflc qux potes.
De loco autem Albini quid dicam, de quo nobis
apertè contra juftitiam refpondetur ? De quo
tamen debes diftri&iùs cogitare.
rrxterea ante aliquantum temporis Expcricn-
tix tux prxeeperamus, ut apud cminentiffimum
filium noftrum Prxfe&um agerct, quatenus cura
vione dépérirent, ut apto tempore hxc eadem p formarum committi* Augufto vicecomiti debuif-
mihi inferret, Sc emendaciùs di&arcntur. ( Qu* " ...
cùm mihi legiflet, inveni di&orum meorum fen-
fum valde inutilms fuilTç permutatum. ) Unde
nccefle eft ut tua- Experientia omni exeufatione
atque mora ceflante , ad ejus monafterium accéda
t , convenire fratres faciat, St fub omni veri-
tatc quantafeumque dc diverfis Scripturis char-
tulas actulit, ad medium deducant : quas tu fuf*
cipc, St mihi ceierrimè tranftnitte.
Dc tuo autem redicu, quia molcftiam ce vgli-
dam incurrifle cognovimus, Deo propitio, in fub-
fequenri cogitamus.
Illud aueem quod ad me quorumdam relatione
perlatum eft, quia reverendiflimus frater Sc
coëpifcopus meus Marinianus Iegi g commenta
bead Job publice ad vigilias faciat , non gratd
fet, pro eo quod omnino follicitus atque ftre-
nuus vir eft. Et ita hadenus diftulifti, ut nobis
ncc quid egeris indjeares. Et ideo apud eumdem
cminentiffimum filium noftrum vel modo omni
agerc intentione feftina, k ut formx prxdi&o cla-
riflimo viro per omnia commirtantur : quatenus
follicitudine fua aliquatcnus easvaleat reforma-
re. Nam fic defpiciuntur atquc negliguntur forma:
ipfx, ut niu major follicitudo fucric, intra
paucum tempus omnino depereanr. Sicut ergo
nofti, quam ncccffaria caufa fit St generalitati u-
E tilis, fic ftudendum tibi eft, ut prxdido , ficuc
diximus, viro1 pro fua follicitudine modis omnibus
committatur. Datum menfe Januario In-
didionc v.
N o t * ad E p t * t . X X I V .
* Quantum peculiaritatem in Monachis deteftetur, fa:pe indicat Gregorius.
Guffanv. Quoufque in Monachum hoc ncquiflimo vitio laboran-
tem ipfe vir fandiffimus, cum Abbas effet, defeyierit docct Johan-
Diac. lib. 1. c. if.
k Picenum , vulgo la Murcn £ Anton*, Provincia Italia:, ditionis
c Hieronymus Ep. it., ad Euftochium de cuftodia virginitatis, ubi de F
Monacho, quiparcior potius quam avarior, centum folidos qitos Una texen-
<do acquifierat, mortem dereliquit, initum eft, inqair, inter Monachos con-
filium quid fa Bo opus: alii pauperibus dijlribuendos ejfe dieebant : alii
dandos Ecclefi* ; nonnulli parentibus remittendos. Macarius verb, &
pambo , & jfidorus, & ceteri quos Patres vacant, fanSlo in eis loqutn-
te Spiritu, decreverunt infodienilos e[fe cum eodem, dicentes : Pecuni4
tua tecum fit in perditionem. Nee hoc crudeliter quifquam putet fadimifijfe
fit criminis. Idem a Gregorio fa£tum, non diffimili cventu
narrat Johan. Diac. lib. x. c. if. & fcq.
J Hunc locum ex quo con flat S. Gregoriom in bomiliis libros illos
fecros inrerpreratum efle, illuflravimus inprarfationibus feu admonitio-
nibus pra:viis ad commentaries in lib. Regum} in C^ntica cantica-
* Norm. Turon. Reg. Sc alii heplatico, legiturque in vet. excufi*.
* Recent, ipfa ea fuo fenfu & fiylo. Scquimur Reg. Colb. Norm.]
Utrumque Rem. Vatic. Gorb. Coib. See.
> Seu libros Mor^Mn Job Como 1. Gregorian, operum contentos.
h De commentariWn Pfalmos Pccnit. a Greg, elucubratis, ut vulgo.
creditur , hxc minime debent accipi ; edra portca inmut (c molcfte
ferre quod feripta fua, dum ipfe viverct hominibus cflent nota. IndU
cat itaque commentaries aut ab Augullino, aut ab Ambrolio, Scc.
eyulgatos.
* In Turon. Augufio Vicario. In Rem. Augufio huic. In Vatic. D.
Sc E. Augufto viro clariffimo. In Vatic. B. Augufio viftori. Sccuti fu-
inus Corb. omnes Norm. & Anglic.,
k Conccptacula qutbus diftinguitur aquxduftus ; Gall, les baffins,
les refervoirs d’eau , les regards. Canales ltruftilcs, & arcuati apud Vi-
truvium lib. S. c. 7. Grxcis Sidonius Apoll. Hcroino fuo Ep. J.
lib. x. Inter htc & patuit Roma confpeftui, cujifs mihi non fol'utn formas
, veritm etiam naumachias videbar epotaturus 1 rat autem magit*,
tratus qui curam formarum gerebat, di&us Comes formarum, ut le-
gcre eft in notitia Imperii, Sc apud Cafliodorumlib. 7. Variar. $•6-
Guffanv.
1 Excufi, xclufhntibus mfs. per follititttdmtm turn. . . ,
Vtr.
E p i s t o l a XXV.
Ad Romanum defenforem.
Non jungendvs matrimopio extra maßam in qua nati funt
Petri definforis filios.
Gregorius Romano defenfori.
PEtrus, quem Defenforem fecimus, quia de
mafia juris Ecclefix noftrx qux Vitelas dici-
tur, oriundus fit, Expcrientix tux bene eft cogni-
tum. Et ideo quia ita circa eum benigni debe-
mus exiftcrc, uc tamen Ecclefix utilitas non lx-
datur; hac tibi prxeeptione mandamus, uc cum
diftri&c debeas commonere, nea filios fuos quo-
libec ingenio vel cxcufationc foris alicubi in con-
jugio fociare prxfumat, b fed in ea mafia, cui lege
Sc conditionc ligati funt, focientur. In qua re
etiam Sc tuam omnino ncccflc eft Experientiam
cfle follicitam, atquc eos terrere, ut qualibec oc-
cafione dc pofleflione cui oriundo fubje£ti font,
exire non debeant. Nam fi quis eorum exindc,
quod non credimus, exire prxfumferit j certum
ilii fit quia noftcr confenfos numquam illi aderic,
ut foris de mafia in qua nati funt aut habitare aut
debeant fociari, fed Stc fuperferibi terram eorum.
Arque tunc feiatis vos non lcve periculum fufti-
ncrc, fi vobis negligcntibus quifquam ipforum
quidquam de iis qux prohibemus, faccre qualibec
force cencaveric.
Ep i s t o l a XXVI.
Ad Maurentium Magiftrum militum.
Ne dimijjis aliis, Domitii filium retineat.
Gregorius Maurentio Magiftro militum.
PEtiic Domitiiis,vir magnificus, uc veftrx Glo-
rix feribere deberemus , quacenus navigan-
tibus aliis, & filio fuo fimilicer effec licentia na-
vigandi. Et quamvis de Gloria veftra cerci fumus
quia nihil quod indiferetum eft faciat, fed omnia
fapientcr intendac; horcamur tamen ut fi aliire-
laxantur, ille non debeac rctineri, ne forfitan non
ex rationc, a fed fola fratrum inimicitia retineri
videatur. Vos tamen qui prxfentes eftis, xquita-
tis confideratione generalem etiam utilitatem at-
tendentes, melius quid expediat poteftis adver-
tcrc.
Ep i s t o l a XXVII.
Ad Quertinum Exprjefe6tum.
Cur pro Bonito prafettura adminiftrationcm expetente d£t-
re nolit.
Gregorius Querrino Expra^fedo.
“ L Piftolam Glorix veftrx fufeepimus, in qua
X L feripfiftis uc pro gloriofo Bonito filio nof.
A tro agere debeamus : quatenüs ptxfeélurx illi ad-
miniftratio committatur. Equidem nos eumdem
filium noftrum non modb, fed mulri font anni
quod novimus, St idcirco concurrerc illi per omnia
feftinamus, fed non in ilia re dc qua amaritu-
dines poflec St tribulationes b afliimcre. Nam ad- b
miniftratio ipfa uni priori ipfius Sc alteri minori
ipfius oblaca eft, St mifccre fc nullo modo voluc-
runt : feientes omnino grave efle , St prxfertim
hoc tempore, adminiftrationem fufeipere. Si ergo
illis grave fuerit, quanto magis ifti debet cf-
3 & difficile, qui nobis in a£tione eft ? c Additur Grat- 0 Ï 81
quia & inutile Sc valde laboriofum cft,hominem e' 8, lluuilc*
licceratum ratiociniorum caufàs aflumcre, Sc in
eis fe, quod non expeclit, obligarc. Super hxc
autem res ilia nos revocat, quia nullum dc hac
a&ione bene exifle recolimus, nifi Gloriam vef-
tram : dc qua omnipotentem Dominum petimus
ut earn ufque ad fincm continua prote&ionc cuf-
todiac. Et ideo hoc confidcrances, in ejus Ixfione
mifeere nos nolumus. Nam quod modo putatur
certum eft quia poftmodum plenum labo-
ris erit atque difpendii. Si autem fic utilitatibus
fuis xftimat oporccrc, Sc vult agerc ut hxc admi-
niftratio fibi committatur; nos contrarii non fumus,
fed etiam modo futuris tribulationibus ipfius
condolemus : quia quid pafiurus fic, cxemplo
prxeedentium non nefeimus.
E p i s t o l a XXVIII. M .xxxttf
Ad Columbum Epifcopum Numidiæ.
Cocrcendttm Paulimm sintiftitem, qui in cltrum futirn fitvie-.
rat, & facrilega nundinationc facros or dines vende hat.
D Gregorius Col umbo Epifcopo Numidiar.
QUia bene olim nobis eft cognitum Fraterni-
tatem tuam facerdotali gravitate & zelo efle
Ecclefiaftico decoratam : fatis oportcre profpexi-
mus, uc intcreflead cognofcenda ea qux corre-
ptionis indigent, debcat ; ne, fi fucrinc diffimula-
tione poftpofita, licitum efle fibi credat quifquc
quod poteft. Qualiter autem fratrem noftrum Pau-
linum,a Tcgeflis civicatis Epifcopum, clerus fuus, a
vel hi qui in facro funcordinc confticuti, in k per-
hibeanc b corporalitcr excefliflè, audire non in- t*
diges ; quippè quia priufquam hxc ad nos qucrc-
L la pertingerec, tibi jam fadum eft, ficut eis afle-
rentibus didicimus , manifcftum. Et quoniam
Prxpofitis in fubjeftorum pcenam fas efle non de-
bet fxviendi, Vidori fratri Sc coëpifcopo noftro,
c qui primatus inter vos locum tenet, curavimus «
feribendum ; ut unà cum tua Fraternitate vel cum
aliis fratribus Sc coëpifcopis noftris, quos adhi-
berc profpexeritis , inter memoratum fratrem
confacerdotem noftrum & clerum ^'ipfius caufam 4
fubtili debeat inveftigationc cognofcere. Et ideo
Dile&io tua imminear atque follicitudinem gerar,
F ut ea qux ad nos perlata font, inaudita non crann
Hæc babent duo Colbertini, 8c uni
In vulgacis legitur Datum menfe Febr.
c Vatic. led initio Epiflolar.
X X V .
quibns agitor, vati h m fuifla ctadMerlm, 6d aut
Ï S ? » “ ■ *•*« . v * 4 ' cics " " honaffioti! fttvirunV.
tam«» m ™ aiunt. ,n Galliis nullos fuiflc' fervos propriè diftos : memini
■ gere in confuerudme five jure niUnicipali Meldenfi, probate»
>loj. art. 78. legem fcquentem : Homines Conditionis fet-
FvJJunt > nee debent abfqut venia & indulventia Stniorum fuo rum
uxtres ucere items aut alterius quam fint dp in qua fint conditionit.
Tom. I f .
Sc édite
Si quid autem in eontrarium attentaverint, dàmnabttntur multa quant
vulgo dicunt de for de mariage, que. cedet in rem Seniorum quorum
funt feryi. Exemplum tam fîmile quàm lac la£ti eft , nifi .quod lue
mulrâ irrogatur, illic terrore agitur. Guffanv.
\ p c originariis lege Sc conditionc alicui maik ligatis, fuprà Epift,
11. lib. 4. Guffanv. . 0 r f
C Intcn3rc£or> v°l° i^'s imperari augmentumpenfirationis annu*. Eodem
fere fenfu Legift* dicunt fuperindteium. Diiftar creditor, feribit debitor,
terra feribitur, quando tanta njcrcedc conducitur, fuper feribitue
auflo pretio. Guffanv. In Rcmig. & Vi&or. qui foli nobis exhibent
lune Ep. cum Vatic. A. Icgitur, dp fuperferipum terram eorum, Hxc