
ïxxj S. Gregorii Regiftri Epiftolarum 7216
bore c e r r cn o ceflandum eft,atque omni modo ora- A rio competentes | diligenti volumus cura perquitionibus
infiftfcndum j ut fi quid negligcnti« per
fex diesagitur, per diem refurre&ionis Dominica:
prccibus cxpictur.
H«c, Filii cariflimi, certa conftantia Sc reda
pr«diti fide cuftoditc, ftultorum hominum verba
■ defpicitc , Sc omnia qu« ab eis dici cognofcitis,
nolite facile credere: fed in rationis trutina pen-
fate ; ut dum erroris vento forti ftabilitate refifti-
tis , ad folida c«lcftis regni gaudia pervenire va-
d leadsd.
ri atque recolligi, eafque , ut tibi vifum fuerit,
apte difponi. Nihilque quod eidem monaftcrio
competit , à quoquam detincri permittas : fed
omnia in jus cell«,quippe jam tu«,reformare non
negligas, ut cun&is falubri ordinatione difpofi-
tis, qu« Deo placita noftra funt au&oritatc fuf-
fulta, perpetuis maneant inconvulfa temporibus.
Epi stola III.
Ad Adeodatum Monachum.
E p i s t o l a II.
Ad Adeodatum Abbatem.
filius monaftcrio Craterenfe unit.
Gregorius Adeodato Abbati Neapolitano.
QUantum bene difpofit« fratrum congregation!
animus nofter ex interni defiderii in-
a tentione congaudet,a tantum ex deftitutis &: pene
in defolatione pofitis fratribusmonafterii fan-
-tfti Marcellini, ut paftoralis follicitudinis eis ci-
tiüs cura fubveniat, vehementi mccrore concu-
titur. ^
Monachi fiquidem monafterii, quod Crateras
dicitur, Neapolitan« urbi è vicino fundati, por-
reda nos petitione informafle nofeuntur, locum
Ipfum ita pene funditus fervorum Dei obfequiis
deftitutum, ut vix illic remanferint qui ipfius fo-
lummodo valeant efle cuftodes. Ob quam rem
lacrymabiliter fupplicantes a nobis popofcilfe nofeuntur
, ut monaftcrio veftro ipfum unire mo-
nafterium deberemus : quatenus per follicitudi-
nem tuam, Sc deinceps fuccedentibus aliis locus
ipfe au&ore Deo rcgulari valeat ordinatione difponi.
Sed dum huic rei frater Sc coëpifcopus nofter
Bafilius Capuanse Ecclefi« pr«fens fuiffet inventus
, extitit valde contrarius, aflerens locum
h ipfum olim b monafterio alii dicccefis fu« fuiffe
conjundum, Sc idcirco minimè in alterius Ecclefia:
jus debere contradi. Contra quam objc&io-
nem Neapolitan« rurfus clerus Ecclcfi« multo
efle alitcr quam dicebatur oppoficis allegationi-
bus replicabat, quibus diverfa fentientibus ne
conftituere quidquam dubié videremur, deputatis
cognitoribus inftituimus inter eos efle judicium.
Quibus renuntiantibus, manifcfta ratione com-
perimus, fratrem Sc coëpifcopum noftrum Bafi-
lium, nullum in pr«dido Craterenfi monafterio
jus habere. Quo cognito, Monachis pia pofeen-
tibus , neceflarió duximus pr«bere confcnfum.
Pr«fentis itaque pr«cepti noftri audoritate idem
Craterenfe monaftcrium cell« veftr« conftitui-
mus uniendum. Hoc pr«cipuc commonentes, ut
locus ipfe ita cum divino folatio per vos deinceps
debeat ordinari; quatenus dum ab hoftc li-
cucrit, deputati a vobis illic Monachi debcant ju-
giter in Dei laudibus permanerc: perturbatiónis
verb tempore intra urbem, in cellam quippe pro-
priam rcvocari. Res verb omnes eidem monafte-
\ Permit tit donationem ante fufeeptum Monachatum verbo ft-
Ham, feriptis confignari, & firmam haberi.
Gregorius Adeodato fervo Dei.
EFfedum jufta poftulantibus indulgere, Sc vigor
«quitatis & ordo exigit rationis, pr«-
fertim quando petentium voluntatem & pietas
adjuvat, Sc veritas non relinquit. Quia igitur
priufquam in a monafterio fandi Hadriani ubi es *
converfus, intrarcs, rerumque tuarum illic do-
nationem emitteres, Sc domos Sc hortos intra ci-
vitatem, feu terras fationales, vcl vincas in fun-
2 do, ficut nos docuifti, Carfiniano, pariter Sc por-
tiones tuas in fundo Fulloniaco, vcl ex aliquibus
mancipiis tuis quibus a te concefla libertas eft,
verbo largitus es> ipfaque donatio licet poflit ju-
l re fubfifterc, prxeipue in hoc quod ab illis tribui-
tur, qui cum pompis fuis feculum relinquentes,
ad Dei fe eligunt conferre fervitium: quoniam
tamen ne quidfuturum tern pus oblivionis nubilo
huic derogare quidquam valeat largitati, feri-
peur« hoc defideras tradere monumentis; quod
ut queat robuftum exiftere, a nobis tibi pofeis da-
ri licentiam. Idcirco hujus pr«cepti noftri pagi-
na, liberam tibi hoc faciendi concedimus facul-
tatem: quatenus dum omnia a tc fuerint diligen-
ter exprefla , & defignatione tua noverint efle
quod luum eft, quod cundis modo commune eft,
& ipfi fine contentione donata poflideant; & voluntas
tua quid ad quern pertinere voluerit, efle
non poflit ambigua. Quidquid cnim hujufmodi
feriptura intervenientc feccris, firmum ftabile-
que Sc ex rei ipfius veritate, Sc hac noftra audo-
ritate non dubites’: quippe qui non novum ali-
quid facere b quod lege eft vetitum, fed dudum b.
I fadum videris exprimere, Sc falubriter amputan-
di caufa litigii litterarum memori« fervanda de-
ponere.
E p i s t o l a IV. ^
Ad Januarium Caralitanum Epifcopum.
Defideriet jibbatiffit & Joh amis Abbatis contentione;n ;
adhibit is Epifcopis dnobus,finiat.
Gregorius Januario Epifcopo Caralis.
QUando inter religiofas perfonas de terrenis
rebus controverfia nafeitur, ita facerdotali
eft lollicitudine finienda , ut crefcere non poflit
crfix. Alii Irapcratorfs non tam de opéré qaàm de judiciis ftatucrunt •
lie Theodofius, ut in die Dominieo emancipare ne mammittere liceat,
relique, caufe, vel lues quiefeant. Prohibent tamen fpc&acula & volupta-
tes obfèecnas. in Gailiis fexto ftculo plures canoncs ca de rc promulga-
ti lunt, 6c à noftris Regibus in rem judicatam mifll. Indico Aurclian.
III. c. zS.an. J38. refertur in Vernenfi c. 14. an. 7^ . Autifliod. c. 16.
an' $78. Matifcon. II. g. i . an. j.8'5. Narbon. c. 4. an. 58.9. In (èptimo
fccnlo Cabill. c. z8. an. «jo. In capitul. Aquifgran. c. 8r.an. 789. In
Arcüt. VI. c. 16. aa. 8x3. Rcmçnûc. 35. an, 813. Pàrif. yi. c. 1. fusé
an. 819. Guffanv.
■* Ex Colbert in is unus, & Vatic. F. habent, Menfe Septembri Indiiti
vi. In Vatic. A. vero legitur Menfi Februario.
N o t j ad E ? i j t . I I .
* Norman, tantum.........in defolatione pofitis vehementi mccrore conJ
cutitur, ceteris omillis- Lc&ionem hanc prxtulerunt vet. edit. Alia le-
£tio eft Vaticanorum faltem quatuor.
b Recent, monaftcrio alio, qux leitio turn mfs. confenfu ,tum Grami
maticx legibus reprobatur.
cx mora contentio. Defideria fiquidem Abbatif-
a fa, latrix pr«fentium, hue veniens quefta efta fub-
ftantiam parentum fuorum pariter Sc germani fui
fibi rationabilitcr competcntem, à Johanne Ab-
bace indebitè. detincri. Et quia eamdem c^ufam
interveniente petit judicio terminari : Fraternitas
veftra adhibitis fibi .Innoccntio atque Libertino
fratribus Sc coëpifcopis noftris, cum eis negotii
hujus qualitatcm diligenter examiner, Sc pari con-
filio communique tradatu ita fe in definiendo ex
omni latere feftinec exhibere follicitam : quatenus
Sc ipfa omni invidia favoris ac negligenti«
careat, Sc inter illos poft definitionem veftram a-
b liquod non poflit litigium remanare. b Si verb
aliquacx lege vobis ad proferendam fententiam
fueric nata dubictas, fapientem virum, Sc quern
noftis Dei timorem habere pr« oculis, requirite,
ut ab co quid fit legitimum informati ,• nullara
reprehenfionem veftr« definitionis valeat calcu-
c lus fuftinerc. c Menfe Novembri, Indid. vi.
E p i s t o l a V.
Ad Etherium Epifcopum Lugduncnfem.
Qua ratione providendum f i t , cum Epifcopus in infirmita-
tern incidir, & officio fuo fungi non pot eft.
Gregorius Etherio Epifcopo.
QUamvis trifte fit nobis valde quod loqui-
mur, atque 3 fraterna nos compaflione Acre
potiùs urgeat quàm aliquid de auditis definire
permirtat : fufeepti tamen follicitudo regiminis
cor noftrum inftanti puifat aculeo, magna nos Ec-
b clefiis cura profpicere , b Sc antequam earum
poflit utilitas deperire, quod fieri debeat, Deo
audore, difponere. Pervenit igitur ad nos, qui-
bufdam referentibus , quemdam Epifcopum ita
palfionem capitis incurriflè , ut quid mente alie-
nata agere foleat, gemitus Sc fletus audire fit. Ne
ergo languente Paftore grex, quod abfit, infi-
diatoris laniandus dentibus exponatur, vcl Ecclefia:
ipfius militates depereant, cauta nos ne-
cefle eft provifionc tradare. Et ideo quia viventc
Epifcopo quem ab officio fuo neceflicas infirmita-
t tis, non crimen abducit, c alium loco cjus, nifi
é rccufante eo, d nulla finit ratio ordinari : fi in-
A tervalla «gritudinis habere eft folitus , ipfe data
petitione cnon fe ulterius ad hoc minifterium, c
intclledualia nempe officia fubvertente infirmi-
tatc, polfe fatcatur aflurgcrc, Sc alium loco fuo
expetat ordinandum. Quo fado, omnium folem-
niter eledione, alter qui dignus fuerit Epifcopus
confccretur : fic tamen ut quoufquc eumdem E-
pilcopum in hoc feculo vita tcnucrit, f fumtus ci f
debiti de eadem Ecclefia miniftrentur. Enimve-
ro fi nullo tempore ad fan« redit mentis officium,
perfona fidelis ac vit« probabilis eft eligenda,
qu« ad regimen Ecclefi« idonea poflic exiftere,
j, atque de animarum utilitatc cogitare, inquietos
D g fub difeiplin« vinculo rcftringcre, Ecclcfiafti- g
carum rerum curam gerere, Sc maturum atque
efficacem fe in omnibus exhibere. Qui^ etiamfi
Epifcopo, qui nunc «grotat, fuperftes extitcrit,
loco ejus debcat confecrari.
Ordinationes vero Prefbyterorum vel Diaco-
norum, feu alterius ordinis, fi fieri in eadem Ecclefia
caufa popofccritj.Fratcrnirati tu« frnovc- fi
ris refervandum : J quatenus fi tu« eft diceccfeos, i
de ejus qui ad hoc eligitur vita, moribus, adu-
que perquiras. Et fi placucrit, nec eft quod in
C co canonic« diftridionis judicium reprehendat,
ad deftinatum ordincm non aliter nifi te ordinan-
tc perveniat. Ita ergo Fraternitas tua faciat, atque
h«c vigilanti providentia difjjonat, ut nec
Dei Ecclefia negledum ulterius habeat, Sc con-
facerdotes fuos non folum verbo, fed etiam cx-
. emplo locorum venerabilium curam laudabilitcr
habere commoneat.
E p i s t o l a VI. ai
Ad Brunichildem Francorum Reginam.
De privilegiis monafterio & xenodochio concejfts, legatis
tjus auditis, Mtnna Epifcopo abfoluto. De Epifcopo qui
capitis infirmitate laborabat. De digamo non ordinando.
JMißurum fe in Gallias qui Synoao interfit. Privilegia
qua mittit aBis pub lids inferenda.
Gregorius Brunichilda: Regina Francorum.
•TN te r alia bona hoc apud vos pr« ceteris te- a
X net principatum , quod in mediis hujus mun-
di fludibus, qui regentis animos turbulenta fo-
N o tjk ad E p i s t . h i .
a Unum fuic ex (ex monafteriis qux Gregorius adhuc Prxtor urba-
nus, in Sicilia xdificaverac; de quibus confule Annales Bencd. Mabill.
lib. vi. p. 164. Fundi Fulloniaci fit mentio lib. 1. Ep. 9.
b Indicat, ni fallor, Novcllam Juftiniaui j. cujus breve infertum eft
Cod. lib. 1. tit. 1. poft legem 13. Porro in ifta lege 13. fit- mentio dele-
gati fine feripta voluntate derelscci; vique iftius legis, fi Alciato eredi-
mus , quxlibet perfona etiam Deo dedicatahabebat liberam tefta-
menti fadfcioncm , poteratquc bona fua relinquerc cui libebat. Id autem
correxit novella feqnens. Ergo, inquam ego, ineunce (exto (eculo, liberum
crat Monachis teftari, & bona fua cuicumque vcllent legate. Vide
amheuticam Si qua mulicr . cauf. 19. q. 3. relatam. Guffanv.
N otas ad Bp i i t . IV .
• Videtut Abbatiflaadire hereditatero parentum (uorum , fratrifque
eermani. Ita multis in locis. Jure Romano nihil intereft finrne ftcu-
lares, an reguläres, Cod. de Epifcopis & cleric, lege <j6. Deo nobis. §. 1.
Monaftcrium autem adit hereditärem loco filii. Jute Pontificio exci-
piuntur qui profelfi (unt regulam S. Ftancifci, ut videre eft in Clement.
Fxivi,§. citm tnim. tit. de verb, fignif. Jure Gallico nec Monachi,
nec Monachx fucccdunt: haneque conliietudinem fex rationibus ftabi-
Iiunt Jurifconfulti, qnas enumerate longum forer. Guffanv. Hxc pu-
gnant contra Regulam S. Benedidti c. 59. & paftim; cujus confule inter-
pretes & commentatorcs. Vide Concord. Rcgul.pag. 99?.
In judiciis Ecclefiaflicis legum civilium ufuseft. Gulfanv.
• L illis in mfs. id nobis occurtit.
N o t j « ad E p i s t . V.
• Recent. Fraterna nos eompaffio fiere.
> In ufdcm & ne qua earum pojfit utilitas.
‘ Ita quinque Yatic. Norm. oruuc$; Rem, &c. & vet. cxcufioptimo
quidem (enfu , nam nifi recufxnie eo idem eft ac nifi eo epifcopale rau.
nus abdicante. Recentiores editores fic locum hunc mutaverunt alium
loco ejus, rccufante eo , omuino in contrariam fignificationem.
d Ob crimen Epifcopus deponitur invitus: ob infirmitatem non de-
ponitur, nifi ipfe .yelit; Uh. n. Ep. 47.
* Vulgati, non fe ultenus ad hoc minißerissm intelleÜum habere;
nec ad alia officia, fubvertente.
1 Depenfionibus vide Thomaftin. part. 3. 1. z. c. 19. 30. 3t. Iftas
penfiones bis in Conc. Chalced. probatas fiiifle feimus in grätiam Dom-
ni, Bafliani, Stephani : ut tamen tura confeienria exigantur, rnulta
cautionc opus eft, nec confuetudo cxculat. De earum ufu legitimo plix—
ra dicerem , nifi prxoccupaftec auftor diflertationis Gallicx de penfio-
nibus , quam an. 1671. edidic approbatione privilegioque munitam. Vi-
detur certe pag. 158. paulo aufterior adversüs veteranos, quiemeritis
30. 40. jo. annorum ftipendiis miflionem obtinent, recenta penfione in
fubfidium prxfidiumque (encöiitis; cdm tamen pag. 197. non obfeuri
probet in comitiis cleri Galljcani decerni gratiose penfiones in ufum
nonnulloruro; an juftitix , an elecmofynx titulo ? nam de bonis paupe-
fum largitas ifta eft. At a t , quod diaum eft didlum nolo. Nam , ut rc-
fertnon femel S. Auguftinus, plerifque quod volunt fanftum efi,, Pan
t Vatic. K. fub difciplino. vindtäa.
k Tr es Vatic, m>verit refervandum.
* Optiimè in Vatic. F. quatenus ficut tua eft diceceftos
N otai a d E pxs t. VI.
• Hî<: non conveniunt mfs. In Vatic. A. legitur, inter varia qua da.
rttiantur bima, hoc. Brevids in Vatic. B. inter ommia hoc. InVatic.
D. Sc Rem. ;inter cetera hoc. In Vatic. E. & F. ai: Rcmig. inter
qua hoc In Norm, inter reliqua hoc.
HHhh iij