defiarum, quàm etiam ufuale argentum, vcl quid- A Lucii quondam Epifcopi ab a&oribus ejus vi que-
quid aliud eft, idem a brevis à vobis confcriptus , ritur occupatas. Et quia fibi eas petiit, juftitia fa«,
veracitcr rerum fada infpedione,contineat. Nec vente, debere reftitui, propterea Fraternitas tua
quamdam ad hoe moram vel excufationem Fra- cum Dei timoré hæc quac aflerit fubtiliter curct
ternitas rua tentet adducere : fed omni excufatio- addifcere. Et fi ita, qucmadmodum fuprafcripta
ne ceflante,hæc qua: à. nobis injunda func,médis femina ait,efle repererit, quæcumque male abla-
omnibus implere feftina, eumdemque nobis bre- ta funt, faciat fine aliquo damno vel dilationc
vem manu tua fubfcriptum per ante didum Pan- reftitui. Nam valde durum eft res aliénas contra
talconem tranfmitte : quatenus quid de hoc fieri rationem Ecclefiam detinere. Ita ergo querimo.
falubriter debcat, divina polfimus gratia fuffragan- niam præfatæ mulieris falubriter finire feftina, ut
te difponerc. nec nos exinde denuo moleftiam patiamur, nec te
1 : « , ^ T > VT ttt avarum vel defidiofum h x c caulk demonftret. t P I S T O L A XL1L1. _D
Ad Felicem Epifcopum. Epi s tola XLV.
Epifcopum de illato a nepote ftupro arguit: ipfitJHC impon'tt
lat* in re urn Jent entice executioner.n.
Gregorius Felici Epifcopo Sipontino.
EXpedabamus Fraternitatemtuam fua aliquos
ad Deum priedicatione convertere , & male
agentes ad reditudinem revocare. Qua de re ni-
mis contriftamur, quia e diverfo in nepotis tui Fe-
licis pravitate, tua evidenter, qui talem nutrifti,
culpa monftrata eft. Pervenit a itaque ad nos,
quod fupraferiptus Felix Evangeli tui Diaconi fi-
liam, quod nefas eft dici, ftupro deceperit. Quod
fi verum eft, quamvis b gravi eflet de lege poena
pledendus, nos tarnen aliquatenus legis auritiam
mollientes, hujufeemodi difponendo pracipimus:
lit aut quam ftupravit uxorem habeat, aut certe
fi renuendum putaverit, diftridiüs ac corporaliter
caftigatus excommunicatufque, in monafterium,
ubi pcenitentiam peragat, retrudatur : de quo ei
nulla fit egrediendi fine noftra prjeceptione licen-
tia. Ita ergo Fraternitas tua, ut hxc compleantur
ftudeat, quatenus nihil de his aliquo modo pof-
fit omitti. Nam fi quid, quod non credimus, len-
tatum fuerit, & illi grave poftea periculum immi-
nebit, & te non lcvis incipiet culpa refpicere.
E PISTOL A XLIV.
Ad Bonifacium Epifcopum.
Stephanie ry a dtcejforis fiti aEloribus occupatas reflituat.
Gregorius Bonifacio Epifcopo Regitano.
SIcutEcclefia proprias resamittere non debet,
ita earn rapacitatis ardorc invadcre alienas
non oportet. Stephania fiquidem latrix prxfen-
tium, quafdam res fuas temporibus decefloris tui
Ad Andream Epifcopum.
ZJt Sacerdotiim ipfe deponat , fi ptccati cum concubina fit
conjcius , hortatur. Quod mulieremfuflibus cadi jußerit,
à miß arum celebratione per duos menfes abfiinere jubet.
Gregorius Andreæ Epifcopo 4 Tarentino. .
f 1 1 Ribunal judicis æterni fecurus afpiciet, quif p
X quis reatus fui confcius digna eum modö pee- 0
C nitentia placare contendit. Habuifte te fiquidem jjj
concubinam b manifefta veritatc comperimus, i,
dc ƒ qua etiam contraria eft quibufdam nata fuf- c;
picio. Sed quia in rebus ambiguis abfolutum non j
debet effe judicium , hoc tuæ confcientiæ elegi-
mus committendum. Qua de re fi in facro ordine
conftitutus, ejus te permixtione efle recolis ma-
culatum, facerdotii honore depofito ad adminif-
trandum nullo modo præfumas açccdere : feitu-
rus in animæ tuæ periculo te miniftrarc, & Deo
noftro fine dubio te reddere rationem, fi hujus \
fccleris confcius, in eo quo es ordine, celans ve-
pritatem permanere volueris. Unde te iterum ad-
hortamur, ut fi te deceptum antiqui hoftis calli- \
ditate cognofcis , competenti eum , dum licet,
pcenitentia fuperare feftines : ne cum eo particeps,
quod non optamus, in die judicii deputeris. Si ;
verb hujus reatus tibi confcius non es, in eo te
necefife eft quo és ordine permanere.
Præterea quoniam à mulierem de Matriculis
contra ordinem facerdotii c x d i crudeliterc fufti- ' ;
bus deputafti : quam licèt poft o£to menfes exinde
minimè arbitramur fuifTcdefun&ami tarnen quia
ordinis tui habere noluifti refpe&um, proptcrca
£ duobus te menfibus ab adminiftratione mjflarum
ftatuimus abftincre. In quibus ab officio tuo fuf-
penfum, Here te convenit quod fecifti. Nam val»
N o t * ad E p i s t . X L I I .
* Brevis dicitur inrentarium, rorulus, Gall, roolle, nempe chartula
fummarium quarumcumquc rerum contincns. Grxcis ■ m-Riwov , pitra-
cium. Utuntur pa Aim hac notioneS. Hicronym. Ep. 6. ad Florenrium
S. Benedidus c. 31. £ 41. Regulx, Lupus Ferrar. Ep. 80. & alii. Hinc
imbreviare, in breves redigere apud Hincmarum, Hovedenum, & alios.
Guffanv. Vide fupra Ep. 5. Iibri 1. Ceterdm fallitur Guffanv. dum hie
laudat Reg. S. Benedifti caput 41.
N o t * ad Ep i s t . X L I I I .
• Refcrtur extr. At adult, c. x. Vide Cone. Meld. an. 8+y. c. 64. 61.66.
b Quam intelligat pcenam inquiro: an deportationem, aqua: & ignis
inrerdi&ionem, depofitionem, pcenam corporalem > Mortem videtur in-
rclligere. Vide caul. 36. q. x. & in Cod. 1. 9. tit. ix. & 13. & Novell. 14a.
Guffanv. #
N o t * a d E p i s t . X L V .
a Tarentum volgo Taranto, urbsolimSalentinorum, in magna Gracia,
infinu cognomine, hodie Regni Neap. inProvincia Hydruntina ,
ubi valtdum Hilpanorum prarlidium : titulo principatus gaudet; oliro
Epifcopalis, nunc aucem Archiepifcopali fede donata. Guffanv.
h Et ftatim addit : In rebus ambiguis. . . . . hoe tua con frient! a tie-
gimus committendum. Sic utrumque intclligcrcm. Habuerat Andreas ante
ordinationem concubinam, id manifeftum S. Gregorio. Eidem concu-
binæ fuiflê port ordinationem permixtum, quibufdam erat nata fulpicio.
Ejus confcientiam.convenit S. Gregorius. Idpatet ex verbis feqq. Et tt
illius eriminis partieipationem habere : de qua etiam contraria eft quibufdam
nata fufpicio. Guffanv. Fruiha in explicanda S. Gregorii mente la-
boravir GulTanvillatus, edm exEp. fequenti clatè patcat.
c Hie in recentiotibus ed. attexitur, <£» te illius eriminis participa-
£ tionem habere ; quae nullis in mfs. reperimus. Deefle in undccimcodici-
bus mfs. fatetur Guflanv. qui tarnen ea retinenda cenlùit. Certè non
funt in 7. Norman, in 4. Romanis, in Corb. in Rem. in Turon. in An-
deg. &c. Redundare videntur correiloribus Decreti dift. 33. SC priotes
editiones ilia nefciunr.
a Matricula dicebatur canon lèu liber, in quo deferipti erant qui Ec-
clefiæ fumtibus alebarttur. Inde Matricalarii diâi. Erant aotem paupc-
res, orphani, vidux qux Matriculariae appellabantur. Guffanv. Muiie-
rem qua* fuftibus cæfa cft, fuiflê unam è matricula Ecclenx argumento
eft, qodd id faftum cft juflu Epifcopi, ad quem pertinebat cura 8c po-
teftas in matriculis Eccleliae. uiltefirra.
• De Epifcopo pereuflore dift. 4^. laté Elpcnlatus digrelT. in Timoth.
lib. x. c. j. & nos infra Ep. 13. Guffanv.
«
1 De Epifcopo agitur, quem à facris altaribus fufpendit, ac flere jubet;
ut vel ca ratione dominationis in co tumorem comprimât, Ipiri-
tum exftinguat. Itaque per correptionis medicinam ufum intelligo disciplina:
canonicx, nccelfarium licentiæ peccatorum frenandæ ; quam li-
centiam impunitas alerct, nimia remiftio fbverer. Apage aufteritatem
Tcrtulliani, Novati, &c. Inflcdtatur rigor S. Cypriani,& aliorum Pa-
trum, Concilii Eliberit. & aliorum Conciliorum adversds lapfos; ita
tarnen mSacerdotis Heli mollitiem averfemur. Tot dtfpenfitionibus,
totgratiis aut laxatx aut luxatx leges vilelcunt, enervanmr, concidunt.
Qu® veto politia ftarc poteft fine legibus > cui bono leges, quas impunè
tranfgrcdi aur liberum eft,aut palfim venia dignum î Noftros,quæfo,mores
componat leftorcum antiquis moribus, ut vel hinc dilcat quàm fit
neccflaria correptionis medicina, quàm perniciofa facilitas venix. Pru-
dentis cft medici ca adliibere remedia, quibus vulnera fanentur, non
quibus tantummodo teganrur & incruftentur. Antiquitus infrequens erat
relaxationum ufus , fed legum vigebat oblêrvacio : nunc aifluentibus
icniilfionibus inundat peccatum. Guffanv.
N o t * a d E m s t . X L V I .
• In Vatic. D. Colbert. Pratell. ac nonnullis legitur, Galliopolitan».
Eft vero Callipolis vulgô Gallipoli, utbs Calabrix Epifcopalis, lub Ar-
chiepifeopo Hydruntino.
Id eft Aiarticulariam, feu mulierem qux matriculx Ecdefiæ cujus
fumtibus alebatur inferipta erat.
c Sic habenr Turon. S. Gat. Colbert, vêtus, 8c Cotb.
N o t * ad E p i i t . X L V I I .
* De Honorato^ejufque cum Natali Salonitano Epilcopo dilfidiis jam
diiftum Ep. xx. Iibri primi- Eledio ipfius in Salonitanum Epifcopum
irrita.fuit, & à provincialibus Epifcopis Maximai cui Mauricius Auguf-
tus favebat in Salonitanam ledem eft intrufus. Qua de re atque de varia
Honorati fortuna, vide noftros de S. Gregorii vita commentatios
_ lib. x. F <* fiditi, inconfiderati difeordant. Rem. unit at e deftderat a diftordant.
ScquimùrNorm Turon. Andcg. Vatic. &c. Vulgatorum verô ledioni
null us d noftris mfs. favet.
* R eg. ab Anthimo.
N o t * A d E p i s t . X L V I I I f
* Excufi, Epifcopo Numidit, nec vitiosc, licèt Numidte. abfit à mfs«
Norm. Vatic. Corb. denique ab omnibus quos confulerelicuit.
b Sic emendavimus ex quinque mis. Anglic, quibus conlêntiunt Bcc-
cenfis, Michaelinus , & Sagienlîs. Communis tamen mfs. lc£lio cft ;
plus in caritate animos unitas , quam corporalis poteft venerari pnfentia,
Eadem eft editorum, mutato tantum animos, in anmorum.
T t iij