43 S. Greo;orii RegulæPaftoralis 44
vifo impulfu deftraunt , quidquid forfitan diu A fpiritum futm profertftultus , f t plens autem, dijfert
ritas vucu- l^bore provido conftruxerunt. Ipfa namque quæ çy refervat in poßcrum.: conlfruxerunt.qua Impatientia quippe impeln.
mater eft omnium cuftofque virtutum, per impa-
a* tienti.T vicium virtus amittitur caritacis. Scriptum
quippe eft: Caritas pal tens eft. Igitur cum minime
eft paciens, caritas non eft. Per hoc quoque im-
im patientia: vitium ipfa virtutum nutrix do&rina dif-
fipatur. Scriptum namque eft: Dottrina viri per
efervat in poftertim- Iinpacientia quippe impel-
lente agitur uc totus foras fpiritus proferacur -,
quem idcirco perturbatio citiùs ejicit, quia nulla
interiùs difeiplina fapientiæ circumcludit. Sapiens
autem diftert, Sc refervat in pofterum. Læfus enim,
inpræfens le ulcifci non deliderat , quia etiam
tolerans parci optât, fed tarnencjuftè vindicari
patientiam nofeitur. Tanco ergo quifque minus omnia extreme judicio non ignorât.
oftendicur do£lus, quanto minus con vincitur patiens.
Neque enim poteft veraciter bona docendo
impendere , fi vivendo nefeit, æquanimitér aliéna
mala tolerare.
Per hoc queque impatientiæ vitium plerumque
At contra admonendi funt patientes', ne in eo
quod exteriiis portant, interiùs doleant : ne tantfe
virmtis facrificium quod integrum foras immolant,
intus malitiæ perte corrumpant : Sc cùm ab homini-
bus non agnolcitur, fed tarnen fub divina examimentem
arrogantiæ culpa transfigit : quia dum B natione peccatur, tanto decerior culpadolorisfiât.
defpici in mundo hoc quifque non patitur, bona
fi quafibi occulta funt, oftentare conatur , arque
fie per impatientiam ufque ad arrogantiam duci-
tur : dumque ferre defpe&ionem non poteft, de-
tegendo femetipfum in oftentatiorie gloriatur.
Unde feriptum eft : Mclïor eft patte ns arrogante.
Quia videlicet digit patiens quælibet mala per-
peti, quàm per oftentationis vitium bona fua occulta
cognofci. At contra eligit arrogans bona de
fe vel falfa ja&ari, ne mala poftit vel minima per-
peci. Quia igitur cùm patientia relinquitur , etiam
qiianto fibi ante homines virtuels fpecicm vin-
dicat. •
Dicendum iraque eft patientibus, ut ftudeant di-
ligere quos fibi necefte eft tolerare : ne fi patientiam
dileiftio non fequatur, in deteriorem culpam
odii virtus oftenfa vertatur. Unde Paulus cùm di-
ceret : Caritas patiens eft, illico adjunxit : Benigna
eft : videlicet oftendens, quia quos ex patientia tolérât
, amare etiam ex benignitate non ceffat.
Unde idem doctor egregius dun patientiam difei-
pulis fuaderet, dicens : Omnisamaritudo, dr ira,
bona reliqua quee, jam gefta funt, deftruuntur, dr indignatio, dr clamor, dr blafphemia tollatur it
refte ad Ezechielem in altari Dei fieri foffa prx- vobis : quafi cun£bis exterius jam bene compofitis
cipitur , utin ea videlicet fuperpofita holocaufta „ ad interiora convertitur , dum fubjungit: Cum
ferventur. Si enim in altari folia non eilet, omne ^ omni malitia : quia nimirum fruftra indignatio,
quod in eo facrificium reperiret , fup,erveniens
aura difpergeret. Quid veto accipimus altare Dei,
nifi animam jufti, qua: quot bona egerit, tot fuper
fe ante ejus oculos facrificia imponit ? Quid autem
eft alt^ris folia, nifi bonorum patiencia, qua:
dum mentem ad adverfa toleranda humiliat, quafi
qui«
clamor & blafphemia ab exterioribus tolîitur, fi
in interioribus vitiorum mater malitia dominatur :
Sc incaffum foras nequitia ex ramis inciditur, dfi
furredura miiltiplicius incus in radice fervatur.
Unde Sc per femetipfam Veritas dicit : Diligite ini-
micos veftros, benefacite his qui oderuntvos : dr orate
more foveæ hanc in imo pofitam demonltrat >. properfequentibus & calumniantibus vos. Virtus
i^padcndam' F°d*a erg° in altari fiat, ne fuperpofitum facrifi-
diipcrguncur. cium aura difpergat : ideft, ele&orum mens patientiam
cuftodiat ,*ne commota vento impatien-
ib-.itm tiæ, Sc hoc quod bene operata eft amittat. Bene
autem hæc eadem folia unius cubiti elfe monftra-
tur : quia nimirum’fi patientia non defericur , uni-
Galat. 6.'t. tatis menfura fervatur. Unde Sc Paulus ait: Initaque
eft coram hominibus, adverfarios tolerare;
fed virtus coram Deo, diligere: quia hoc folum
Deus facrificium accipit, quod ante ejus oculos in
altari boni operis flamma caritatis incendit, Hinc
eft quod rurfum quibufdam patientibus,nec tamen
diligentibus dici f.Jpuid autem videsfeftucam in oculo
fratris tui, dr trabem in oculo tuo non vides? Perturba-
vicem onera veftra portate , & fee adimplebitis legems) f§ lc quippe impacientix,feftucaeft; malitia verb in
Chrifti. Lex quippe Ghrifti eft caritas unitatis,
quam foli perficiunt, qui nec cùm gravantur ex-
cedunt. Audiant impatientes quod feripnim eft :
prov. is. 32. Mclior eft patiens viro fon i, dr qui dominatur animo
9ïïam ^3“ fuo , expugnatore iirbium. Minor enim eft vidtoria
ïiVifîoria.n urbium , quia extra funt quæ fubiguntur : valde
r autem a majus eft quod per patientiam vincitur ;
quia ipfe à fe animus fuperatur , Sc femetipfum
fibimetipfi fubjicit, quando eum patientia intra fe
b b frenare compellit. Audiant impatientes quod
£uc. si. 19. eleflis fuis Veritas dicit : In patientia veftra pofji-
debitis animas veftras. Sic enim conditi mirabiliter
fumus , ut ratio animam, Sc anima poffideat corpus.
Jus verb animæà corporis polfelfione repellicorde,
trabes in oculo. Ulam namque aura tenta-
tionis agitat, hanc autem confummata nequitia
pene immobiliter portât. Re&è verb illiç fubjun-<
gitur : Hypocrita cjice primum trabem de oculo tuo,
dr tunc vide bis ejicere feftucam dc oculo fratris tui.
Ac fi dicatur menti iniquæ interiùs dolenti , SC
fandtam fe exteriùs per patientiam demonftranti :
Priùs à te molem malitiæ excute, Sc tunc alios de
impatientiæ levitate reprehende : ne dum non
ftudes fimulationem vincere , pejus tibi fit aliéna
prava tolerare.
Evenire etiam plerumque patientibus folet, ut
eo quidem tempore quo vel adverfa patiuntur,
vel contumelias audiunt, nullo dolore pulfentur,
tur , fi non priùs anima à rationepolïidetur; Cufi- £ Sc fie patientiam exhibeant, ut euftodire etiam
to dem igitur condicionis noftra: patientiam Domi
nus elfe monftravit, qui in ipfa nos poflidere nof-
metipfos doeuit. Quanta ergo fit impatiencia: culpa
cognofeimus, per quam Sc, hoc ipfum amit-
timus pollidere quod fu nus. Audiant impatiences
quod per Salomonem rurfum dicitur: Totum
• Duo priores Gern, melius eft. (
^ Laud. Bclv. Carnot, fecundus frenari.
c Primus & tercius Carnot. jiidicari.
cordis innocentiam non omictanr: fed cum poll
paululum hxc ipfa qux pertulerint, admemoriam
revocant, igne fe doloris inflammanc, argumenta
tiltionis inquirunt, Sc manfuetudinem quam tolerances
habuerunt,retra£lantes in malitiam vertunt.
Quibus citius a prxdicante fuccurritur, fi quai fit
Patientes qui'
bus confiliis
muniendi.
Patientes dili-"
gere fludeant
I. Cor. is . 4,
Ephef. 4. Jl(
ft
Ibid.
A
Sola caritas
noftrum facriccpcum
reddit.
Matth. 7. 3e
Luc. 6. MAiiqui
non fta-
tim , fed diu
poft illatas incumbuut.
4 ^ hujus permutationk caiirapandamr.Callidus tarn- A dum eft bcmevq&.ut cumpfoximötumtiäacon*
que advêrfarius bellum concraduos mover, unum
videlicet inflammans ut contumelias prior inferat,
alterum provocans ut contumelias læfus reddat.
Sed plerumque dum hujus jam vi&or eft qui iiv
juriam perfuafus irrogat, ab illo vincitur qui illa-
tam fibi æquanimitér portât. Unius ergo vidor
quern commovendo fubjugavit, tota contra alterum
vimite fe erigit, eumque obfiftentem fortiter
Sc vincentem dolet : quern quia commovere in ipfa
contumeliarum jaculatione non potuit, ab aperto
certamine interim quiefeens, Sc iecreta fuggeftio-
ne cogitationem lacelfens, aptum deceptionis ten>
jpus inquirit. Quia enim publico bello ^ perdidit.
fpiciunt, ad fuum cor redeant s Sc de alienis a£ti-
bus non præfumant j ne bona laudent, Sc agere
tecufent. Graviùs quippe extrema ultione fe-
riendi funt, quibus placuit quod imitari nolue-
runt.
Admonendi funt invidi, ut perpendant quan-
tæ cæcitatis funt, qui alieno provedu deficiunt,
( aliéna exultatione contabefcunt. Quantæ infe-
licitatis funt, qui melioratione proximi detcrio-
res fiunt ; dumque augmenta alienæ profperita-
tis afpiciunt, apud femetipfos anxiè afflidi, cordis
fui pefte morimjtur. Quid iftis infelicius, quos
dum confpe£ta félicitas afneit, poena nequiorcs
ne feriendi.
idW rcendarScuicè infidias eKatdefcîc. Quje’ B reddicj Wiomm vero bona quæ habere non gof-
1 campo
tis naipque tempore ja ni ad viâoris animum redit
&fvel rerum damna, aut injuriarum jacula
ad memoriam reducit, cun&aque quæ fibi illa-
ta funt, vehementer exaggerans , intolerabilia
oftendit : tantoque mentem meerore conturbat,
ut plerumque vir patiens ilia fe æquanimitér to-
leraffe poft vi£loriam captivus erubefeat, feque
non reddidifte contumelias doleat ^ Sc détériora
rependere, fi occafiqpræbeatur, quærat. Quibus
ergo ifti funt firnile\ nifi his qui per fortitudi-
nemin campo vi&ore^funt, fed per negligentiam
poftmodum intraurbis clauftracapiuntur? Quibus
funt fimiles, nifi iis quos irruens gravis languor
funt, fi diligerent, fua facerent. Sic quippe lune
umverfi conliftentesin fide,ficut multa membra
uno in corpore : quæ per officium quidem diver-
fa funt, fed eo quo fibi viciflim congruunt, unum
fiunt. Unde f i t , ut pes per oculum videat, Sc
per pedes oculi gradiantur : ori au dims aurium
ferviat, &: ad ufum fuum auribus oris lingua con-
currat : fuffragetur venter manibus, ventri ope-
rentur nftnus. In ipfa igitur corporis pofitione
accipimus, quod in a&ione fervemus. Nimis ita-
que turpe eft non imitari qüod fumus. Noftra
funt nimirum, quæ etfi imitari non pofliimus,
lunt l im n e s , nm 11* q u u s -a-m----a;mj -u--s-- -i.n aliis 5 Sc amantium fri unt ■q uæjq-ue aman-
> a vita non fubtrahit, fed leniter veniens b reci- C tur in nobis. Hinc ergo penient invidi, caritas
diva febris.occidit ? Admonendi funt igimr par-
^ tientes , ut cor poft vi£toriam muniant, ut ho-
ftem publico bello fuperatum infidiari c moeniis
mentis intendant i ut languorem plus d referpen-
tem Hmeant, rie hoftis callidus eo in deceptio-
ne poftmodum majori exultatione gaudeat, quo
ilia dudum contra fe rigida colla vi&orum cal-
Aliter admonendi
benevoli,
aliter invidi.
Fruftra alio-
rum reftè fa-
fta Iaudat, qui
non imitatur.
C a p u t X.
Jpuomodo admonendi benevoli dr invidi.
Liter admonendi funt benevoli, atque aliter
quantæ virtucis eft, quæ aîieni laboris opera, noftra
fine labore faCit. Dicendum itaque eft invi-
dis, quia dum fe à livore minime cuftodiunt,in
antiquam verfuti hoftis nequitiam demerguntur.
De illo namque feriptum eft : Invidia autem diu-
boli mors intravit in orbem ten arum. Quia enim
ipfe cælum perdidit, condito hoc homini inyi-
a it, Sc damnationem fuam perditus adhuc alios
perdendo cumulavit. Admonendi funt invidi, ut
cognofcant quantis lapfibus fuccrefcentis ruinæ
fubjaceant : quia dum livorem à corde non pro*
jiciunt, ad apertas operum nequitias devolvun-
tur. Nifi enim Cain; invidiflet acceptam fratris
invidi. Admonendi namque funt benevoli, ut ficD hoftiam^ minime pervemlfet ad extiiiguendam
Caritas, alici
laboris opera
Invidia ad gra-
viÆma fcclera
viam parat.
alienis bonis congaudeant, quatenus habere Sc
propria concupifcant. Sic proximorum fafta di-
ligendo laudent, ut ea etiam imitando multipli-
cent, ne fi in hoc præfentis vitæ ftadio ad certa-
men alienum devoti fautores, fed pigri fpefta-
tores afliftant, eo poft certamen fine bravio re-
maneant, quo nunc in certamine non laborant ;
Sc tunc eorum palmas afflifti refpiciant, in quorum
nunc laboribus otiofi perdurant. Valde quippe
peccamus, fi aliéna bene gefta non diligimus.
Sed nil mcrcedis agimus, fi ea quæ diligimus,
inquantum pofliimus non imitamur. Dicendum
itaque eft benevolis , quia fi imitari bona minivitam.
’ Unde feriptum e f t E t refpexit Dominus 1
ad Abel d r ad munera ejus i ad Cain vero d r ad
munera ejus non refpexit. Iratufque eft Cain vehementer,
d r concidit vultus ejus. Livor itaque fa-
crificii, fratricidii feminarium fuit. Nam quern
meliorem fe efife doluit, ne .utcumque effet g am-
putavit. Dicendum eft invidis, quia dum fe ifta ,
intrinfecùs pefte confumunt, etiam quidquid in !
fe aliud boni habere videntur interimunt. Unde
feriptum eft : Vita carnium fanitas cordis, putredo
ofsium invidia. Quid enim per carnes nifi infirma
quædam ac tenera , Sc quid per offa nifi fortia
a&a fignantur ? Et plerumque cbntingit, utquim
è feftinant quæ laudantes approbant, fic eis vir- E ^am c“m Çor^ s innocentia in nonnullisfuis a£htutum
fanftitas ficut ftulcis Ipcftatoribus ludicra- L....... J
rum artium vanitas placet. Illi namque auriga-
rum SC hiftrionum gefta c favoribus efferunt, nec
tamen tales effe defidcrant, quales illos confpi-
ciunt elle quos laudant. Mirantur eos placita egif-
fe , fed tamen devitant fimiliter plaçere. Dicenprimus,
bello non perdidit. Mcliils in ceteris mlT. perdidit-,
iwus fuit, fuccubuit, à piopofito excidit. Eodem fenfu (se-
pe ufurpatur ablblut-è's '.üvear-lbum hoc, ut 1 pr*f. Moral, c- 3. lib. 13.
num. I. necnon przfat. ad lib. 18.
b Longip. rediviva febrk.
* In Gemet. poft corrcöionem , inftdi
* Rotom. Lyr. Sc. très Gemet. répété-.
bus infirmi videantur, quidam verb jam quædam
ante humanos oculos robufta exerceant, fed tamen
er^a aliorum bona intus invidiæ peftilentià
tabefcant. Bene ergo dicitur, Vita carnium fanitas
cordû : quia fi mentis innocentia cuftodicur,
etiam fi qua foris infirma funt quandoque robo-
* Rotom. & Lyr. laudibus.
f ita Tree. Laud. Belvac. tres Carnot. Theod. & duo priores
Gemet. quibus concinunr vet. cd. In Gilot. & rcccntioribus leg. exals
Duo priores Gera, tentavit..In Tree & cctcris , amputavit , quos,
licèt atgrè , Icquimur.