^ S. Gregorii Regulæ Paftoralis jfi
center vivunt ; aliter qui fie fii iniquitate durue- A ra deprecatio blanda componit.^Scriptum quippe
Tunt, ut neqae per flagella corrigantur.
Aliter nimis taciti, aliter mukiloquio vacan-
Aliter pigri, aliter précipites.
Aliter manfueti, aliter iracundi.
Aliter humiles, aliter elati.
Aliter pertinaces, aliter inconftantes.
Aliter gulæ dediti, aliter abftinentes.
- Aliter qui fua mifericorditer tribuunt,aliter qui
aliéna rapere contendunt.
Aliter a qui nec aliéna, rapiunt | nec fua largiun-
tur : aliter qui 8c ea quæ habent tribuunt, &: tamen
aliéna rapere non defiftunt.
Aliter difeordes, aliter pacari. '
Aliter feminantes jurgia, aliter pacifici.
Aliter.qui facræ Legis verba non intelligunt re-
ô è ; aliter qui reétè quidem intelligunt, fed hæc
humiliter non loquuntur.
Aliter qui cùm dignè prædicare valeant, præ
nimia humilitate formidant; aliter quos à prædica-
tione imperfe&io vel ætas prohibet, 8c tamen præ-
cipitatio impellit.
Aliter qui in hoc quod temporaliter appetunt,
profperanair ; aliter qui ea quidem quæ mundi
funt concupifcunt, fed tamen adverfitatis labore
fatigantur.
Aliter conjugiis obligati, aliter à conjugii nexi-
bus liberi.
b Aliter admixtionem carnis experti,aliter ignorantes.
Aliter qui peccata déplorant operum, aliter qui
cogitationum.
Aliter qui commifla plangunt , nec tamen déférant
; aliter qui déférant, nec tamen plangunt.
Aliter qui illicita quæ faciunt, etiam laudantï
aliter qui accufant prava, nec tamen devitant.
Aliter qui repentina concupifcentia fuperantur,
atque aliter qui in culpà ex confilio ligantur.
Aliter qui licèt minima, crebro tamen illicita
Faciunt ; aliter qui fe à parvis cuftodiunf, fed alieft
; Senior cm ne increpaveris, fed obfecra ut patron. x. r'm. s, i.
C A P U T I I .
Jguomodo admonendi fint mopes & divites.
A Liter admonendi funt inopes, atque aliter lo- Admonition
cupletes : illis namque offerre confolationis fola- AHteî in?Pcs,
tium contra tribulationem, iftis verb inferre me- aliter divites. .
turn contra elationem debemus.Inopi quippe aDo-
mino per Prophétam dicitur : Noli timere, quia non ||||||confo"
_ confunder is. Cui non longé poft blandiens, dicit : jrai +
Patipcrcula tempefiatc convulfia. Rurfumque hanc ibid. v. ti.
confolatur,dicens: Elegi te in caminopaupcrtatù.At +*• ‘ °’
B contra Paulus difeipulo de divitibus dicit : Diviti- *. rim.6.17.
bus hujus feculi proecipe non fiuperbe fapere , neque
fperarc in incerto diviti arum Jiiarum. Ubi notan- Dives terren-
dum valde eft, quod humilitatis do&or memoriam dus-
divitum faciens non ait, Roga, fed Pracipe : quia
etfi impendenda eft pietas innrmitati, honor tamen
non debetur elationi. Talibus ergb redum
quod dicitur, tànto rediùs jubetur, quanto 8c in
rebus tranfitoriis altitudine cogitationis intumef-
cunt. De his in Evangelio Dominus dicit : Va vo- Luc. a. 24,
bis divitibus, qui h abêtis confolationcm veftram.
Quia enim quæ Éint æterna gaudia nefciunt, ex
præfentis vitæ abundantia confolantur. OfFerenda
eft ergo eis confofario, quos caminus paupertatis
C excoquit; atque illis inferendus eft timor, quos
confolatio gloriæ temporalis extollit : ut 8c illi dif-
cant, quia divitias quas g non confpiciunt^pofli- g
dent ; 8c ifti cognofcant, quia eas quas confpiciunt
nequaquàm tenere pofFunt.Plerumque tamen per- jj? &u”
fonarum ordinem permutât qualitas morum : ut fit pauper elatus.
dives humilis, fit pauper elatus. Unde moxpræ-
dicantis lingua cum audientis debet vita compo-
ni : ut tanto diftri&iùs h in paupere elationem Fe- h
riat, * quanto earn nèc illata paupertas inclinât : ,
& tantô leniùs humilitatem divitum mulceat,
quanto eos nec abundantia quæ fublevat, exaltât.
quando « in gravioribus' demerguntur. Nonnumquam tamen'etiam fuperbus divès ex- (
Aliter qui bona nec inchoant, aliter qui inchoa-D hortationis blandimento placandus eft : quia 8c j“ves*
1 plerumque dura vulnera per lenia fomenta mollei- homndus.
cunt, & furor infanorum fæpe ad falutem medico
blandiente reducitur : cumque eis in dulcedine
condefcenditur, languor inf^niæ mitigatur. Ne-
que eninî negligenter intuendum eft, quod cùm
Saülem fpiritus adverfus invaderet, apprehensâ u RtS-zS' I0‘
David citharâ, ejus væfaniam fedabat. Quid enim
taminimè confummant.
Aliter qui mala occulté agunt, &: bona publi-
cè ; aliter qui bona quæ faciunt abfcondunt, & tamen
quibufdam faûis publicè mala de fe opinari
permittunt.
d Sed quid utilitatis eft, quod cun&a hæc coller
a numeratione tranfeurrimus, fi non etiam admonitionis
modos per fingula, quanta polFumus per Saülem, nifi elatio potentum j &: quid per Da-
e brevitate, pandamus. c vid innuitur, nifi humilis vita Sanétorum ? Cum
^ f Aliter igitur admonendi funt viri, atque aliter ergo Saül ab immundo fpiritu arripitur , David cav.
feminæ : quia illis graviora, iftis verb injungenda nente, ejus væfania temperatur : quia cum ferifus
‘°.' funt leviora : ut illos magna exerceant, iftas au- potentum per elationem in furorem vertitur, di-
Ü1‘ temlevia demulcendo convertant. E gnum eft ut ad falutem mentis quafi dulcedine
Aliter admonendi funt juvenes, atque aliter fe- citharæ , locutionis noftræ tranquillitate revocenes
: quia illos plerumque feveritas admonitionis
ad profe&um dirigit -, iftos verb ad meliora ope-
* Cor b. qui aliéna appetunt. Vulgati habent appetunt, pro rapiunt.
* Editi, aliter peccatorum carnis confiii, aliter ignari. Quod nullus
ex mff. noftris exhlbct.
« Tree. & Corb. in gravibus.
* Ab his verbis ufque ad hæc, Admonitio i. nihil legitur in Corb.
prxter capitum hujulce partis tertiæ & quartæ aux admonitionibus
fubjungumur, fnmmaria. Mox loquitur: Incipit liber fecund tu. Hoc
in cod: liber Reg. Paft. in duos tantdm libros dividitur. Eadem eft
partitio trium Gemet. & Longip. In Tree, nulla -eft diftinftio vel
Jibrorum vel partium.
« Hîe in vulgatis attexitur, De his igitur omnibus a principale fit-
tnentes exordium, latitts ex ordioe per fingula dijferamus. Affumcncum eft
tur. Aliquando autem cum hujus feculi potentes Etfolerterpro-
arguuntur, priüs per quafdam fimilitudines yelut
in mff. Anglic. & noftris ignotum. Aliunde verè inutile eft poft ifla
verba : Sed quid utilitatis &c. qux in Trccenfi & al. cxccpto Corb.
leguntur. . ,
( In Tree. & al. mff. cap. 1,4. & fie dcinceps, fingulas admoni-
nitioncs pro fingulis capitibus computando.
* Sic legendum ex mff. Tree. Carn. Val-d. Theodoric. Bellor.
Gemet. &c. non, quat non concupifiunt, ut eft in Gilot. & aliis poller.
editis. Paulo poft iidem excufi, omnibus mff. invitis, quas com-
cupifcunt.
h Carn. fecundus, in pauperis elationem ferveat.
1 Laud, quanto eum tumor elationis infeftat, nec illata paupertas in-
37 Tertia Pars. 38
de alieno negotio requirendi funt : Si cùm re&am A difeant tjuomodo ante J occulti arbitri oculos fua ' i
fententiam quafi in alteram protulerint, tunc mo-
dis congraentibus de proprio reatu feriendi funt:
ut mens temporali potentia tumida, contra corri-
pientem nequaquam fe erigat, qua: fuo fibi judi-
cio fuperbije cervicem cal cat; in* nulla fui defenfione
fe exerceat, quam fententia proprii oris
ligat. Hinc eft enim quod Nathan Propheca 'ar-
guere Regem venerat, 8c quafi de caufa pauperis
contra divitem judicium quxrebat ; ut prius
Rex fententiam diceret, 8c reatum fuum poftmo-
dum audiret, quatenus nequaquam juftitiie con-
tradiceret, quam ipfe in fe pioruliflet. Vir itaque
interiora componant, ifti quomodo etiam com*
milfis fibi exempla bene vivendi exterius pra:-
beant.
Scire etenim pra:lati debent, quia fi perverfa
umquam perpctranc, e tot mortibus digni fime,
quot ad fubditos fuos perditionis exempla tranf-
mittunt. Unde neceflfe eft, ut tanto fe cautius a
culpa cuftodiant, quanto per prava qux faciunt,
non foli moriuntur: [ f fed aliorum animarum , 1
quas pravis exemplis deftritxcrunt, rei funt.] Un-> 1
de admonendi funt illi , ne diftriftius puniantur
fi abfoluti reperiri nequiverint fakem de f e : ifti ne
fanétus 8c peccatorem confiderans 8c Regem, mi- defubditorumerratibus judicentur, etiamfi fe jam
v _ j ----^ dc fe fccuros ro ordine audacem reum prius peirn vceonnifuenlfti.oInllci mut tanto circa fe folliciligare
ftuduit, 8c poftmodum per invedionem fe-
care. Celavir paululum a quem quæfivit, fed per-
culllt repentè quem tênuit. Pigriùs enim fortaffe
incideret, fi ab ipfo fermonis exordio apertè cul-
pam ferire voluiffet : fed præmifla fimilitudine,
tiùs vivant, quanto eos aliéna cura non implicat :
ifti verb ut fie aliorum curas expleant, quatenus
8c fuas agere non defiftant, 8c fie in propria fol-
licitudine ferveanc , ut à commifforam euftodia
minimè torpefeant. Illi enim fibimet vacanti dieam
quam occultabat exacuit increpationem. Ad citur : Fade ad foirmicam, 0 piger, & confiderav,
ægrum medicus venerat, fecandum vulnus vide- ejus, & difçc fapientiam. îfte autem terribiliter
b a t ,fed de patientia ægri dubitabat. Abfcondit admonetur, cùm dicitur: Fili mi, fifpoponderis
igitur ferrum médicinale fub vefte, quod eduftum pro amico tuo, defixifii apud extrancum manum tuam,
fubitbfixit in vulnere, utfecantem gladiumfen- & iliaque at tu es verbis orù tui, & captus propriû
tiret æger antequam cernerec , ne fi ante cerne- fermonïbm. Spondere namque pro amico, eft alie-
rec fentire reeufaret. nam animam in periculo fuæ converfationis accipere.
Unde 8c apud extraneum manus defigk
C a p u T I I I . ^ tur, quia apud curam follicitudinis quæ ante de-
Pro fubditi;
fpopoadcrur
A
Ppuomodo admonendi Uti & trifies.
Liter admonendi funt læti, atque aliter triftes.
Lætis videlicet inferenda funt triftia quæ fe-
quuntur ex fupplicioj triftibus verb inferenda funt
erat, mens ligatur. Verbis verb oris fui illaquea-
tus eft, ac propriis fermonibus captus: quia dum
commiflis fibi cogitur bona dicere, ipfum prius
neceffe eft qua: dixerit, cpftodire. Illaqueatur igitur
verbis oris fui, dum ratione exigentc conftrinicr
triftes. læta quæ promiccuntur ex regno. Difeant læti cx gitur, ne ejus vita ad aliud quam admonet relaminarum
afperitate quod timeant ; au diant triftes xetur. Unde apud diftriétum judicem cogitur tanpræmiorum
gaudia de quibus præfumant. Illis ta in opere cxfolvere, quanta eum confiât aliis
Luc. 6.2t, quippe dicitur : Va vobis qui ridetünunc, quoniam voce præcepiffe. Ubi Sc bene mox exhortatio fubfiebitù
: ifti verb eodemmagiftro docente audiunt; ditur , ut dicatur ; Fac ergo quod dicoyjüi m i, &
Jehan, 16.22. Jtcrum videbo vos, & gaudebit cor vefirum, & gau- tcmetipfum libera ; quia incidtfii in manm proximi
dium vefirum nemo toilet a vobis. Nonnulli autem tui : difeurre ,fefiina, fiufcita amicum tuum> ne de-
b læti vel triftes non rebus hunt, fed b confperfio- deris fomnum oculis tuis , nec dormitent palpcbroe
nibus exiftunc. Quibus profe&o intimandum eft^ tuæ. Quifquis enim ad vivendum aliis in exem-
quod quædam vicia quibufdam confperfionibus plo præponitur , non folùm ut ipfe v ig i l e t fed
* juxta funti Habent enim læti ex propinquo lu- etiam ut amicum fufeitet admonetur. Ei nam-
xuriam , triftes iram. Unde neceife eft ut non que vigilare bene vivendonon fufficit, fi non 8c
folùm quifque confideret quod ex coniperfione ilium cuipræeft,à peccati torpore disjungic. Be-
fuftinet, fed etiam quod ex vicino deteriùs per- ne autem dicitur : Ne dederis fomnum oculis tuis,
urget : ne dum nequaquam pugnat contra hoc nec dormitentpalpebra tua. Somnum quippe ocu-
quod tolérât, ei quoque à quo fe liberum æfti- lis dare, eftintentione cefîante, fubditorum cu-
mat, vitio fuccumbat. ram omnino negligere. Palpebræ verb dormitant,
cùm cogicationes noftræ ea quæ in fubditis ar-
C a p u t I V . _ guenda cognofcunt, pigredine deprimentè diffi-
■ Shtomodo admonendi WJ Ê È & 1p rnlati. acla nec frPelieren,è n éenc icmo r■riger eS. NBon autem dormi- A Liter admonendi funt fubditi, atque aliter _ re , fed dormitare eft, quæ quidem reprehenden-
prælati. Illos ne fubje&io conterat, iftos ne locus ■ da funt cognofcere, fed tamen propter mentis
fuperior extollat. Illi ne minùs quæ jubenturim- tædium dignis ea üicrepationibus non emendare.
pleant, ifti ne plus jufto jubeantc quæ complean- Dormitando verb oculus ad pleniflimum, fom-
tur. Illi ut humiliter fubjaceant, ifti ut tempe- num ducitur, quia dum plerumque qui præeft,
ranter præfint. Nam quod intelligi 8c figuraliter malum quod cognofeit , non refecat , ad hoc
poteft, illis dicitur: F ilii, obedite parentibus ve- quandoque negligentiæ fuæ merito pervenit, ut
firis in Domino : iftis verb præcipitur : Et patres, quod à fubjeftis delinqùitur, nec agnofeat.
nolite ad iracundiam provocare filios vefiros. Illi Admonendi funt itaque qui præfunt, ut pet
Quæ doce
cxcquimur
Aliter fubditi
aliter prælati.
ÏUiUÉ humili-
tet fubjaccant,
'fti ut rempc-
CS* fi!' '
In exeufis, quod qutfivit. Omncs mff noflri quem , optimo
fenfu. I I
b per confperfionem Greg, intelligit hie & alibi in<
ram , corporis & animat temperationem & habitum, u
JVide infra cap. 38. juxta recent, edit. 3. & dr. in mff
Laud. & Corb. quam compleantur.
Laud. & Tree, occulti arbitris.
Gemet. ac plur. tot tormentis.
Garent hac parenthefi Tree. Corb. Laud. Eft in Gcmeticcnfibw
: in p > Aud.