19 S. Gregorii Regulæ Paftoralis 20
j\pfum, ne temet vos fatmns. Ecce jam cælefti- A Quorum quidem nos apertaopera cermmus, fed
bus fecrecis inferieur, & tarnen per condefcen- ' 1 11
fionis vifcera carnalium cubile pcrfcrutatur : 3c
quem fublcvatus ad invifibilia erigit, hune a mi-
feratus ad fecreta infirmantium ocuhini cordis fle-
Lim contemplatione tranfeendit, nec taapud
diftridum judicem quæ illps pofteriùs ma-
néant in occulta rctributione nefcinuis.Qiû tamen
cùm condefeenfionis fuæ patientiam dïluendis
proximorum confeflionibus præparant, velut ante
fores templi luterem portant : ut quifquis intrare
æternitatis januam nititur, tcntationcs fuas menti
Paftoris indicet, 3c quafi in boum lutere cogita-
men 15 ftratum carnalium follicitudine deferit :
quia compage caritatis fummis fimul, &: infimis
jundus, 3c m femetipfo virtute fpiritus ad alta tionis vel operis manus lavet. Et fit plerumque,
valcnter rapitur, 3c picrate in aliis æquanimiter utdumRedorisanimusalienatcntamentacondel-
infirmatur. Hinc etenim dicit j guis infirmatur, cendendo cognofcit, auditis tentationibus etiam Auditis ctfi
dr cro non infirmor ? qui s fcandaliz.atur, & ego ipfe pulfetur : quia 3c hæc eadem per quam po-
nonuror? Hincrurfus ait: Fatfus fum fud.eis tarn- puli multitudo diluitur, aqua proculdubio lute- fut*vmituVfcd
quam fudaus. Quod videlicet exhibebat non amit- ris inquinatur. Nam dum lordes diluentium fuf- .i propriis Po-
tendo fidem, «hed extendendo pietatem : ut in B cipit, quafi fuæ munditiæ ferenitatem perdit. Sed K S ® ,
hæc nequaquam Paftori timenda funt, quia Deo
fubtiliter cunda penfante, tanto faciliùs a fua eri-
pitur, quanto mifericordiùs ex aliéna tentatione
ratigatur.
C a p u t V I .
Ut fit ReFior bene agentibus fer humilitatem foetus,
contra dclinqnentium vitia fe r T^clum jufiitia
ereffus.
S It Redor bene agentibus per humilitatem fo- A i
cius, contra delinquentium vitia per zelum juftU-
tiæ eredus j ut 3c bonis in nullo fe præferat, 3c
& ad infirmos
defeendat per
compalfionem.
fe perfonam infidelium transfigurans, ex femetipfo
difeeret qualiter aliis mifereri debuiftet : qua-
tenus hoc illis impenderet, quod fibi ipfe, fi ita
effet, impendi redè voluiffet. Hinc iterum dicit
: Sive mente exccdimus, Deo : five fobrii fumus,
vobis : quia 3c femetipfum noverat contemplan-
do tranlcendere, 3c eumdem fe auditoribus con-
defeendendo temperare. Hinc Jacob Domino de-
fuper innitente, ôc undo deorfum lapide, afeen-
dentes ac defeendentes Angelos vidit : quia fcili-
ect prædicatores redi non folùm furfum fandum
Caput Eccleliæ, videlicet Dominum contemplan-
do appetunt, fed deorfum quoque ad membra
illius miferando defeendunt. Hinc Moyfes cre- Ccùm pravorum culpa exigit, poteftatem protinus
bro tabernaculum intrat 3c exit : 3c qui mtus m
contemplationem rapitur , foris infirmantium
negotiis urgetur. Intus Dei arcana confiderat,
foris onera carnalium portât. Qiû de rebus quoque
dubiis femper ad tabernaculum recurrit, coram
teftamenti Area Dominum confulit : exem-
plum proculdubio Redoribus præbens, ut cùm foris
ambigunt quid difponant, ad mentem femper
quafi ad tabernaculum redeant : 3C velut coram
teftamenti Area Dominum confulant, fi de his in
quibus dubitant, apud femetipfos intus facri elo-
quii paginas requirant. Hinc ipla Veritas per fuffui
c prioratus agnofçat : quatenus 3c honore fup- c
preffo æqualein fe fubditis bene viventibus députer
, &: erga perverfos jura reditudinis exerce-
re non formidet. Nam licut in libris Moralibus L'tb.ai.Moral,
dixiffe me memini, liquet quöd omnes homines nune ■
natura æquales genuit, led variante meritorum or-
dine alios aliis culpa poftponit. Ipfa autem diver-
fitas quæ acceflit ex vido, divino judicio difpen-
fatur : ut quia omnis homo æquè ftaff non valet,
alter regatur ab altero. Unde cundi qurpræfunt, 9^jalii*
non in fe poteftatem debent ordinis, fed æquali- ^ S u cm
j| | | _____r ____ tatem penlare conditionis : nec f præeffefeho- conüdetcnt,fed
ceptionem noftræ humanitatis nobis oftenfa, in minibus gaudeant, fed prodefle. Antiqui etenim
monte orationi inhærct, miracula in urbibus exer- D patres noftri non reges hominum, lcd paftores pe- f
r™ • imitationis videlicet viam bonis Redoribus cçrum fuiffe memorantur. Et cum Noë Dominus
filiifque ejus diceret : Crefcitc & multifile a- ^
mini, & reflété ten am ; protinus adjunxit : Etter- ’ VêX‘
ror vefier ac tremor fit fu f er cuntta animalia terra.
Quorum videlicet terror ac tremor, quia elfe fu-
per~"animalia terræ præcipitur, profedo elle fuper
homines prohibetur. Homo quippe brutis anima-
libus, non autem hominibus ceteris naturâ præla-
tus eft : 3C idcirco ei dicitur, ut ab animalibus 3c
non ab hominibus timeatur : quia contra naturam
fupcrbireeft, ab æquali velle timeri. Et tamen Quandofubdi*
neceffe eft, ut Redores à fubditis timeantur,quan-
do ab eis Deum minime timeri deprehendunt : bcanc.
fternens ; ut etfi jam fumma contemplando appetunt
, neceflitatibus tamen infirmantium compa-
tiondo mifeeantur : quia tune ad alta caritas mi-
rabiliter furgit, cùm ad ima proximorum fe mi-
fericorditer attrahit : 3c quo benignè defeendit ad
infima, valenter recurrit ad fumma. T aies autem
A fefe qui præfunt exhibeant, quibus fubjedi d occulta
quoque fua prodere non erubefeant : ut cùm
Paftori occulta tentationum fludus parvuli tolerant, ad Paftoris
nonef\cTe- raentem quafi ad matris finum recurrant : 3c hoc
riamur. quod fe inquinari pulfantis culpæ fordibus præ-
vident,exhortationisejusfolatio,aclacrymisora-
?.Reg 7. v.2j. tionis lavent. Unde 3c ante fores templi ad abluen- E ut humana faltem formidine peccare metuant,
^ • das ingredientium manus mare æneum, id eft lu- qui divina judicia non formidant. Ncquaquam
terem, duodecim boves portant : qui quidem facie
exteriùs eminent, fed ex pofterioribus latent.
Quid namque duodecim bobus, nifi univerfus Pa-
/. cor. 9.9. ftorumordo defignatur? De quibus Paulo difte-
ExDeuteron. rencc Lex dicit : Non obturabis os bovi trituranti.
namque præpofiti ex hoc quælito timoré fuper-
biiint, in quo non fuam gloriam, fed fubditorum
juftitiamquærunt. In eo enim quod metum fibi
à perverse viventibus exigunt, quafi non hominibus,
fed animalibus dominantur : quia videlicet
• Longip. ac plurimi, mfiricordittr.
b Trccenfis, Corb. Norm. Belv. Laud. &c. fie legendum fuadent j
a quibus longé abeuntes edi tores omnes pofucrunt,_/Litww earn. Supra
tabes, carnalium cubile perfi. .
< Sequimur hîc Tree. Laud. Gcmcticenfcs, duos Carnot.Prior Carn.
cum primo Aud. habet, fed appettndo. Nçuçris confentiunt vulgati, in
guibH* leg. fed ojiendendo.
a Laud. occultd quttejuc fua.
e Ita Tree. & ;plcriquc. In Camot. primo tamen & in Aud. primo
tabes,,//« prima!ui. '
i Hkc ex S. P. Bencdiai Reguk c. «f4. depromta videntur, ubi ex-
tas -.fikum (Abbas) fili epM'r' pnjtffcmagis ï» "> Ntc
mirum cilm Regulte hujus obfervacioni auuerftaus qflet Grcgorius-
■ ■ 1
2i Secnnda Pars. 22
ex qua parte fieftiales font fubditi, ex ea debent A phirar culpamd repcrit, mox quanta potentiâ fuper
ceteros excreviflet, etiam a formidini jacere fubftrati. oftendit. Verbo namque
s Sed plerumque Rc£lor co ipfo quo ceteris pta>
: eminet, clatione cogitationis intumefeit, 3c dum
ad ufum cunfta fubjaccnt, dum ad votum velo-
citer juffa complentur, dum omnes fubditi, fi qua
bene gefta funt, laudibus efferunt, male geftis
autem nulla au&oritate contradicunt, dum plerumque
laudant etiam quod reprobai'e debue-
rant, fcdiuftus ab his qua: infra fuppetunt, fuper fe
animus extollitur; 3c dum foris immenfo ravore
circumdatur, intus veritate vacuatur, atque obli-
tus fui in voces fc Ipargit alienas, talemque fe
credit, qualem fe foris audit-, non qualem intus
sorum vitam pcrculit, quam fpiritu perferutanre
deprehendit ; dc fummum fc intra Ecclefiam contra
peccata rccoluit, quod honore fibi vehementer
impenfo coram bene agentibus fratribus non
agnovit. Illic communioncm æqualitatis meruit
fanditas adionis, hie zclus ultionis jus aperuit po-
teftatis. Paulus bene agentibus fratribus præla- 3
turn fe efie nefeiebat, cùm diceret : Non quia do- {
minamur fidei veftrs , fed adjutores fumus gaudii ;
vefiri. Atque illico adjunxit : Eide cnimfiatis. Ac
fi id quod protulerat aperiret, dicens : Idco non
dominamùr fidei veftræ, quia fide ftatis ; æquales
difeernere debuit. Subjedos^ defpicit j eofque B enim vobis fumus in quo vos ftare cögnöfeimus,
Jot+r. ii.
arquales fibi b nature ordine non agnofeit: 3c quos
forte poteftatis exceilerit, tranfeendifle fe etiam
vita: meritis credit. Cundis fe a:ftimat amplius fa-
pere, quibus fc videt amplius pofle. In quodam
quippe fe conftituit ailminc apud femetipfum, 3c
qui arqua ceteris natura: conditionc conftringitur,
ex a:quo refpicere ceteros dedignatur : ficque uf-
que ad ejus fimilitudincm- ducitur, dc quo feri-
ptum eft : Omne fublime\ videt, dr iffe efi rex fu-
fer univerfos Jilios fuferbia. Qui fingulare culmen
appetens , 3c focialem Angelorüm vitam defpi-
ciens, a it: Ponam Jedem meam ad Aquilonem, dr
ero Jimilis Altißimo. Miro ergo judicio intus fo-
Quafi prælatum fe fratribus eff'e nefeiebat, cùm
diceret : Faffi fumus c farvuli in medio vefirum. 1
Et rurfum : Nos autem Jervos vefiros fe r Chrifinm.
Sed cùm culpam quæ corrigi debuiffet invenit, *
illico magiftrum fe eff'e recoluit, dicens : g u id >
vultis f In virga vvniam ad vos.
Summus itaque locus bene regitur, cùm is qui 1
præeft, vitiis potiùs, quàm fratribus dominatur. j
Sed cùm delinquentes fubditos præpofiti corri-
gunt, reftat neceffe eft, utfollicicè attendant,
quatenus per difeiplinæ f debitum culpas quidem i
jure poteftatis feriant, fed per humilitatis eufto-
diam æquales fe ipfis fratribus qui corriguntur,
vcam dejedionis invenit, dum foris fe in culmine C agnofeant : quamvis plerumque etiam dignum eft,
Qni fibi mini-
Deum magnus
Sciât fiiper cul-
FisPaîfor'UI111
poteftatis extollit. Apoftatæ quippe Angelo fimi-
lis efficitur, dum homo hominibus efle lunilis dedignatur.
Sic Saiil poft humilitatis meritum in tu-
morem fuperbiæ culmine poteftatis excrevit : per
humilitatem quippe prælatus eft, per fuperbiam
reprobatus, Domino atteftantc, qui ait : Nonne
cum ejfes farvulus in oculis tuis, caput te confiitui
in tribubus ijraèl? Parvulum fe in luis priùs oculis
viderat, fed fiiltus temporali potentiâ, jam fe parvulum
non vide bat. Ceterorum namque compa-
rationi fe præferens, quia plus cun&is poterat,
magnum fc præ omnibus æftimabat. Miro autem
modo cùm apud fe parvulus,apud Deum magnus;
ut eofdem quos corrigimus , tacita nobis cogita-
tione prjeferamus. Ulorum namque per nos vitia
difciplina: vigore feriuntur, in his verb qua: ipfi
committimus, ne verbi quidem ab aliquo inve-
£tione laceramur. Tanto ergo apud Dominum
obligations fumus, quanto apud homines inulte
peccamus. Difciplina autem noftra fubditos divino
judicio tanto liberiores reddit, quanto hie
eorum culpas fine vindi£ta non deferit. Servanda
itaque eft 3c in corde humiütas, 3c in operc difciplina.
Atque inter ha:c folerter intuendum eft,
ne dum immoderatiüs cuftoditur virtus humilitatis,
folvantur jura regiminis ; 3c dumpra:latus
Servanda in
corde humili
tas,& in opc;
difciplina.
cùm verb apud fe magnus apparuit, apud DcumD quifque plus fe quàm decet dejicit, fubditorum
parvulus fiiit. Plerumquc ergo dum ex fubjefto-
rum affluentia animus inflatur, c in fluxum fiiper-
bia: ipfo potentia: faftigio lenocinante corrumpi-
tur. Quam videlicet potentiam bene regit, qui'
3c teuere illam noverit 3c impugnare. Bene hanc
regit, qui feit per illam fuper culpas erigi, 3c feit
cum ilia ceteris a:qualitatc componi. Humana
etenim mens plerumque extollitur, etiam cum
nulla poteftate fulcitur; quanto magis in altum fe
crigit, cum fe ei etiam poteftas adjungit ? Quam
tamen poteftatem reftè dilpenfat qui follicitè'no-
verit 3c fumerc ex ilia quod adjuvat, 3c expugna-
re quod tentat, 3c äqualem fe cum ilia ceteris
vitam ftringere fub difeiplinæ vinculo non poffit.
Teneant ergo Restores exteriùs quod pro aliorum
utilitate fufeipiunt : fervent interiùs quod de fua
a:ftimatione pertimefeunt. Sed tamcn quibufd?m
fignis decenter erumpentibus, eos apud fe efle
humiles etiam fubjedi deprehendant : quatenus
3c in au&oritate eorum quod formident videant,
3c de humilitate quod imitentur agnofeant. Stu-
deant igitur fine intermiffione qui præfunt, ut eorum
potentia quanto magna exteriùs cernitur,
tanto apud eos interiùs deprimatur : g ne cogira-
tionem vincat,' ne in deledationem fui animum
rapiat, ne jam fub fç mens earn rçgere non poffit,
Petrus Ecclcfiæ
principatum
folos malos
ereflus eft.
■dff. to. 26;
mere, tamen fe peccantibus• zelo ultionis E fe libidine dominandifupponit. Nc efiimpræ-
r^fortv* fidentis animus ad elationem poteftatis ftræ deledatione
rapiamr, rede per quemdam fapientem
dicitur : Buccm te conjtitucrum , noli extollit fed 1
ejlo in illis quafi unus ex illis. Hinc etiam Petrus
ait: Non dominantes in clero, fed forma faffii | gre- *•
gis. Hinc per femetipfam Veritas ad altiora nos
virtutum mérita provocans, dicit : Scitis qniafrin- /
cifes gentium dominantur eorum, dr qui majores 2
anteferre.
Sed hanc diferetionem ploniùs agnofeimus, fi
Paftoris primi exempla cernamus. Petrus namque
audore Deo fandæ Ecclefiæ principatum tenens,
à bene agente Gornelio, 3c fefe ei humiliter pro-
ftemente, immoderatiùs venerari reeufavit, feque
illi fimilem recognovit, dicens : Surge, ne feccris,
& ego iffe homo fum. Sed cùm Ananiæ 3c Sap-
* Tres Gcmcr. fortitudini.
4 Editorcs maluerunt, nature, origine, invitis omnibus mff.
« Ira Tree. Carnot. Gemct. Laud, yal-çl. See. Se vet. edit. In Giloc.
& recent, legitur, »» luxum.
I Aud. primus, reprehendit.
* Tres Gemct. ficut par
1 Duo priores Gemct. t
cogitationt turntant. Aud, primus , r
u
111
^ Trc? Gcmet gregi,