
priùs tignorum pondus accipiunt, nifi novitatis A rat rationc fubfifterc, nifi hujufmodi magnus cam
lux humorc ficcentur j ne fi ante pondéra quàm differentia: ordo fervarct. Quia verb creatura in
folidantur accipiant, cundlam fimul fabricam ad k, una cademque xqualitate gubernari vel vive-
terram deponant. Et cùm ad xdificium arbufta re non poteft, cadeftium railitiarum exemplar nos
fuccidimus, ut priùs viriditatis humor exficcari inftruit : quiadum funt Angeli, & funt Archan-
debcat, expc&amus : ne fi eis adhuc rccentibus gcli; liquet qubd non funt arqualcs, fed in pofabric
« pondus imponitur, ex ipfa novitatc cur-
ventur, & confra&a citius corruant, qua: immature
in altum levata videbantur. Cur ergo hoc
non fubtiliter in hominibus cuftoditur, quod in
teftate &c ordine, ficutnoftis, diffère altcr ab al-
tero. Si ergo interhos qui fine pcccato fiint, ifta
confiât cfTc diftindtio : quis hominum abnuat huic
fe libenter difpofitioni fubmittere,cui novit ctiam
lignis quoque ac lapidibus tanta confiderationc Angelos obedire ? Hinc etenim pax & caritas mu-
perpenditur ? , tua fe vice compledluntur, & manet firma con-
Qua de re necefTe efl, ut veftra Fraternitas præ- B cordiæ in alterna, & Deo placita dile&ione fin-
cellcntiffimum filium noflrum Childebertum re- ceritas.
gem admonere fludeat, ut hujus peccati macu-
lam à regno fuo funditus repellat : quatenus om-
nipotens Deus tanto illi apud fe majora rétribuât,
quanto eum confpicit & amare quod ipfc diligit,
& vitare quod odit.
Iraque Fraternitati veftra: vices noflras in Ec-
clefiis, qua: fub regno funt præcellentiffimi filii
noflri Childeberti,, juxta antiquum morem Deo
audtore committimus î fingulis fiquidem Mctro-
Quia igitur unumquodquc tunc falubritet
completur officium , cum fuerit unus ad quem
poffic rccurri prxpofitus: idcirco opportunum effc
perfpeximus in Ecclefiis, qua: fub regno prxcel-
lcntiffimi filii noftri Childeberti Regis funt, fc-
cundum antiquam confuetudinem, fratri noftro
Virgilio Arelatcnfis civitatis Epifcopo vices nof-
tras tribuere t quatenus & Catholicx fidci inte-
gritas, id ell fandtarum quatuor Synodorum, Deo
politis fecundùm prifeam confuetudinem proprio - protegente, follicita devotione fervetur : & fiin-
honore fervato. Pallium quoque tranfmifimus, C ter fratres confacerdotefquc noflros aliqua eve-
quo Fraternitas tua intra Ecclefiam ad fbla Miffa- nerit forte contentio, audloritatis fux vigore, vi-*
rum folcmnia utatur. Sicubi autem longiùs Epif-
coporum quifquam pergerc fortè voluerit, fine
tuæ Sandlitatis au&oritate ei ad loca alia tranfire
non liceat.1 Si qua vero inquifitio de fide, vel for-
tafle aliarum rerum inter Epifcopos caufa emerfe-
rit, qux difeerni difficiliùs poffit, colledlis duode-
cim Epifcopis ventiletur atque decidatur. Si autem
decidi nequiverit, difeuffa veritate ad nofi
trum judicium referatur. Omnipotens autem
Deus fua vos protedlione cuflodiar, honoremque
perceptum vos in moribus fervâre concédât. ®
Datum die xn. Augufti Indid. xm.
E p i s t o l a LIV.
Ad univerfos Regni Childeberti Epifcopos.
V^irgilie Prélat en fi, cui vices fûts commifit, obediant ; ab
cibus nempe Sedis apoflolicx fundlus, difereta
moderatione compefcat. Cui etiam injunximus,
ut fi quarumdam caufarum tale fuerit jpertamen
e^cortum in quo aliorum prxfentia opus fit,c con- c
gregatis fibi in numero competenti fxatribusi&
coepifcopis noflris, falubriter hoc fervata xqui-
tate difeutiat, & canonica integricate definiat. Si
quam verb contentioncm, quod longc faciat di-
vina potentia , de fidei caufa evenire contigerit,
aut negotium emerferit cujus vehemens fit for-
u taffe dubietas , & pro fui magnitudine judicio
Sedis apoflolic« indigeat: examinata .diligcntiüs
veritate > relatione fua ad noflram fludeat per-
ducere notionem : quatenus a nobis valcat con-
grua fine dubio fententia terminari. Et quoniam ncceffe cfl ut ad eum d cui noflras i
. vices indulfimus, quoties oporterc perfpexerit,
vocati vemant ad Sjnodum : nec ad longinqua loca pro facienda collationeaptis debeant Epifcopi tem-
fine 1 ms au erstatt pergant. poribus convenire : hortamur ut nullus mandatis
Gregorius a Univerfis Epifcopis Galliarum cjus inobediens efle prxfumat, nec communi con-
qui fub reono Childeberti funt. „ grc?ationi intcrcffc poftponat, nifi 0 aut corporis in- ^ nrmitas quempiara fortafle vetuerit, aut cujulA
dam cum caufa: jufla excufatio minime venire per- D hoc difpenfatiqpis divinæprovifiogradus
diverfos & ordines conflituit efTc diflin&os,
ut dum reverentiam minores potioribus exhibèrent
, & potiorcs minoribus dileélionem impen-
derent, una concordia: fieret ex diverfitate con-
textio, & re&è officiorum gereretur adminiftra-
tio fingulorum.Neque cnim univerfitas alia potemiferit.
Hi tarnen qui prohibente aliqua neceffi-
tate ncqueunt in Synodum convenire, loco fuo
Prefbyterum aut Diaconum dirigant : quatenus
qua: à noflro Vicario, Deo auxiliante, fuerint définira,
ad eum qui abfens cfl, per ipfum quem
mifcric, fida relatione perveniant ; c ut inçonvulfa :
1 Caulk fid« majorcs appellant, caique furamo Pontifici refervan-
das contendunt nonnulli. Non ita cenfuic fanftns Gregorius, nifi forte
in partibus decidi nequiverint prat nimia difiicultate. Certe non nifi
piius inquificione fafta, & in partibus veutilata difeuflaque veritate, ad F
Sedem apoflolicam referuntur. Vide Epift. tv. infra: Cujut vehement
fortafe fit dubietas..............examinata diligentib veritate , &c. Vide
Cyptianum Epiftola Hilarum Papam Epiftola 8. Quid infimilica-
fu fieret apud Judatos j vide Jofephum antiquitat. Judaic, lib. 4. cap. 8.
cujus tefiimonium reralimus Epift. 4. India. 10. ubi de iilHem caufis
majoribus. Gujfanv.
m Ita Vaticani codices, confentiente Colle&ione Pauli. At in duobus
Teller. & in excufis feripta legitur Epiftola Die g. mentis Junii In-
die1. x tiz.
N o t m a d E p h t . L IV .
* Epifcopi fub regno Childeberti erant omnes fere Gallicani Antifti-
tcs. Nam regnum Auftrafiorum ac regnum Burgundiz, quod morte ac
teftamento Guntchramni patrui quzfierat, Childebertus obtinebat. CMo-
tharius, frater ejus patruelis, paucas in Neuftria ad Ligerim, Sequa-
nam. & Ifaram fluVios, atque ad Oceanum civitates poftidebat : qui*
bus exceptis, cum Gothia quz Gothorum erat, reliqua omnis Gallia
parebat tum Childeberto. Dc finibus regni Auftriz & regni Burgundiz
Hadrianum Valefium confule in lib.^.dc 9. rerum ftaucicamm.GnJfanv.
In Reg. & in duobus Vatic. B. & C. fic legitur hujus Epiftolz titulus :
'Univerfis Epifcopis Galliarum qui fub rerno filii noftri Exeellentijfimi
Childeberti funt.
fc Excufi, auibus pauci favent mfs. una eademque qualitate. Noftram
lciflioncm exhibent omnes Anglic. Norm. Corb. duo Vatic. Verarn efli
probant quz fequumur : quod non fint tquales.
c Nc folus definiat, nifi in leviortbus, etfi Romani Pontificis gererec
d Excufi, injunximus.
* lidem, ineoncujfa ; à quibus non recedcrcmus, nifi communis mis.
confcnfus nos abripercr.
firmitate ferventiir, t tc nullius ca audeat occafio- A aut rcenum veflrnm
„n.i5e eexxccuuffaattiioo vviioollaarree.. . um ^ravetliE.3 aut^anima
Hoc eciam vos pariter prxvidimus admonen-
dos, ut nullus vcflrûm ad longinquiora loca fine
prxfati fratris & coëpifcopi noflri Virgilji audo-
ritate tcntct^aliquo modo proficifci : feientes, quia
r. ~ , --- *0 auw am u id i
ervemt autem ad nos ; obeuntibus Epifcopis,
quofdam ex laicts tonfurati, atque ad Epifcopi
urn prase,pm faltu confeendere Et qui difeipu-
lus non fuit ( inconfidetata ambitione magifter
effienur.^ Et quomam » quod polfit doccrc not!
& prasdcceflbtum noftrotüm, qui v,c J'fu al Ij'us d,dicit s facerdotium tantummodo • I
fic proculdubio I H B l g »
Kottamut ptasterea 1 ut de officio fuo fit quifque
veftrum foil,c,tus , ut qu, ptomiffam cupit lis enim Paftot non munit gregem f e d T r‘
mercedem paftioms accipere, commiflum fibi gre- quia dam conttadicenre I j 1 “ dcc,Plc :
gem follicitudine Sc oraefone enftodiat, ne non P ? '«
in retributione poena pro munere. Optamus igi- Innnn rermnwr Sr ;_i.. r.___• ‘ * .
tur, Fratres Cariffimi,& totis omnipotentem Dominum
precibus exoramus, ut Diledionem vef-
tram in amoris fui conflantia faciat magis magif-
que fervefccrc, atque in pace Ecclcfiæ, & in una
vos concédât magnoperc rctincri concordia.
Nuntiatum verb nobis cfl quod per fimoniacam
hxrefim, ad facros quidam ordines adducantur,
& hoc fupraferipto fratri & coëpifcopo noflro
Virgilio per omnia prohibendum mandavimus;
nnnrl lit* v p ft fn I * ____ /— . n i • %
landa remaneat, & inde fumac interitum, unde
r u n™ 2 Proccdionis magnum debuit habere
lubjidium ? Quod quam pravum fit, quamveper-
verfum, ex fua quoque ordinationc Excellenti«
vcflrx celfitudo perpendat. Ccrtum namque efl,
non vos ante exercitui dueem prarponete, nifi vo-
bis labor ejus d fidefque confliterir, nifi eum an- d
tcaax vita: virtus & follicitudo aptum efTe mon-
ltraverit. Si vero non aliis, nifi hujufinodi viris
j— t'i'-'ifiucuuuin manaavimus; _c omm_ittitur gubernandus cxercitus, qualis dux
quod ut veftta Fraternitas copofcat & ftudiosè Ç i ï 'n m p Z
cuftodiat, & ipfa coram vobfs eft Epiftola rele-
5 genda. 6 Data die xn. menfis Augufti India, xm.
. . — j — iv r c u u iu a -
rationc colligitur. Sed verecundum nobis efl &
dicere pudet, quia ducarum fibi Sacerdotes arri-
piunt, qui exordium religiofie WmxiÊ non vide-
runt.
Simul autem 6c illud valde execrandum nobis
eft nuntiatum, quod facri ordines per fimonia^
cam h arrefim, id cfl accepto præmio confcruntur.
Et quia pefliferum nimis cfl, & fanftx Ecclefi«
E p i s t o l a LV.
Ad Childebertum Regem.
fe vices fine, & pallium R,,is petit a ceneeUe •
uortatur vicijjim ut illi fuveat in prohibe«du f i „ 0„iu
& ne ex latcis repente fiant Epifcopi. '
rrftrnrinc a r h lU .k _ n v. umverfall contrarium, in facrum quempiam ordi-
Vjregorius Childeberto Regi Francorum. nem nonmericis, fed pretio collocari : hortamur
T Ætos nos Excellent,* veftra, vehementer fe D I f , H H H fac,nus dc «g™ fuo Excellen-
re & reverentia facerJotali ceflatur effe follicitos.
Hinc ctenim cunftis oftenditis fideles Dei vos ef-
fe cultores, dum Sacerdotes ipfius grata ac debi-
ta venerationediligitis, & Chriftiana devotione
quidquid ad corum augmentum pertinet aeere
: ^ “ S;„Uode & gfa.a” tCr Ca ‘l11* fcripfiflis
_ . . r & u u i r u u i
u e i pecuma mercan non metuit, & commodis
prxfiumit appcterc quod habere per gratiam non
meretur. H«cigitur,PrxcellentiffimcFili, idcirco
admoneo, quia animam veflram falvari defi-
dcro. Qua: ctiam dudumc feriberem, fi volunta- e
ten?.^eam innumeraJ occupationcs minime prx- a « « » ™
latenfis civitads É oiL oo v f « f o i g ' tCmPus ,nge® , q «^ facets me opottuit j non
tiquum morem & Exccllcntiæ v e f t r a * omi^' ^a^ut.ant.cs haque Excellentiam veflram ,
Deo fa vente commifimus ■ mi rri m Ur ” 1,™ F P‘UclI(l*c.can!:a:^ affccll, petimus, ut cunäa qua:
ufum ficut prifea habuit confuerud* ^’a(T-U Euprafcripto fratri Sc coëpifcopo noftro fieri ferva-
mus. P “ COn‘UCtudo > conceffi- «que mandavimus, favoris veftti praifidio com- .
Sed quia alinua ttA n n , . . . i . . r . pleantur,necujuiquam ca aliquo modoelationc
omnipowntem D e u m nimi fu" ’ <,u* & aut fuPerbia convelli permjttads.fSed ficut à pr*- f
Z o r e t ' f t " ' ’ & qUam- 5eCeffore fub Slorio“ patris veftti regno fetvata
b confundunt quæfumus ut nnerftar^^n-^1? ^ 6 jUOt I-lta <luo^ue auxilio veftro follicita & modo
nitente cenfùrl modis om n iZ dcvotl° nc ferventur. Oportet ergo ut hoc nobis
dum'laudandx devotioni veftr* res r-f." fe .l " e vlcanc tependatur , & ficut nos veftram impie-'
perverf* repugnant aliorum A , crar,z ac re non diliulimus voluntatem, ita Sc vos propter
epugnant, ahorum, quod abfit, culpa Deum , & beatum Petrum Apoftolorum Pnnci-
- lta Co*bsrt. vet. &p7 u*f cô îltÆ ^ îrd o o b ù f™ ,' VS" C' F ^ rit- legendus Johann. Gerfon fermone lalito m Concil. Hem. con-
J - - a : > ° “ “ ” ; ' ” _d_“7 “ TeUet.eonvemimt r lideiat. a. ubipo» multa , a . adiaaceem ftcioat. , iaqtm,
facrarum turn ceteris omnibus qua ad mores fpe-
Paftor conficratur, interrogate , Scis utrumnwnfis
& Indi&io ; fed pro die« • affignatur n. Augufti.
Noia, Epiit l v .
& A '* “ 1*“ '™ * “ • s*giberti Regia
- annumte einfura.
a«e7d ? i r~ T “m MMm ß? eI P Ü »à ranqui
e e p C r ? 4 ’ “ ebra9” itetatione fitmetnt, ne
kutorü DeJ Ma™," i “ i8“1*“ - “ m 5"itas . repelenltatumcitcnmS“
” P“ 11"™“ P0011“ ProP '" inSnitatesdiffi-
ai. qqu«a fe nnoonn ierafôo lvet iftcgi'juè ql!« , t0MmP S™cr0i"p,"nt“a mn eûccetffaitmai pncoend iimcabni--
cognitio Scripturat
Sant. Inde eft ilia. . I ............ ....... ..........
qu. t.pummtuu!Quorum Jtqui qua unfiimtia pifoudtüT, tàu . . .
viderint. HzciIIe. Gujfanv. a
a Vnigati, Rdifqut trohata. Et infta, .xifiius w „nfidtrumx. ƒ.»
eomparatione ben* colltgttur.
e Ita Vatic. Norm. Corb. &c. pro, fcripfijfem. In editis feriber* volui.
1 Excufi, fed ficut per pndeceffores ejus fingulos, fubglor............it
‘ ■ fiMtita omnino devotione fervata : quz nullis in mis. legi
D D d iij