S. Gregorii Reg:
E p i s t o l a VIII.
Ad Januarium. Epifeopum.
Stephani defunttï voluut at cm de Monafterio confiruendo cu-
ret adimpleri.
Gregorius Januario Epifcopo Caralitano.
N Os quidemarbitramur, quod adimminen-
tiam cxplctionis. piarum rerum, ipfe te cuus
lacis ordo compellat. Sed ne zelum tuura cujufli-
bet intervenais remiflïonis emolliat, de his priam
te fpecialitcr judiçavimus exhortandum. Pervc-
nit fi quidem ad nos Stephanum veftrurn de hae
3 luce migrantem,3 fupremæ voluntatis elogio mo-
b naftcrium prxcepiffe fundari. Cujus b defiderium,
Thcodofix hpneftx feminx heredis cjus fer-
tur quod hactenus dilatione protrahitur. Qiiam-
obrem hortamur Fraternitatem tuam , ut maximum
de prxdi£ta caufa ftudium géras, atque an-
c te nominatam fejninam c commoneas, quatenus
intra annale fpatium, monafterium, ut juflum eft,
debeat ordinare , & cun£ta fecundùm defunfti
voluntatem fine altcrcatione conftruerc. Quod
fi intra prædi&i temporis metam aliqua perficerc
negligentia vel calliditate diftulerit, ut five in loco
Co quo confti.tutum fuerat, feu certè ibi non
poterie & alibi placet ordinari,& dilatione intcr-
veniente negligitur : tune volumus ut Fraternira-
tis tux ædificetur ftudio, ordinatifque omnibus,
res atque reditus qui reli&i funt, per te loco ipfi
venerabili, fine imminutione aliqua focientur. Sic
enim & ante tremendum judicem tuum fenten-
tiam remiffionis eftugies , & fecundùm piiffimas
leges, dilatas defunftorum pias voluntates Epif-
copali fupplcbis ftudio.
E p i s t o l a IX.
Ad Januarium Epifcopum.
Singulis ancillarum Dei Monafteriis probatus vir dc put audits
, a quo fic procurentur negotia, ut Monialibus evinde
vagari non lieeat. Illarum lapfibus decemttntur poena.
Concilia bis in anno celtbrentur. Judaorum fervi ad Ec-
clefiam fidti caufa fugientes in libertatem vindicentur.
N e in baptiz.atorum frontibus iteretur ebrifmatio, fo-
lum peElus un gant Pr. jbyteri, deinde Epifcopi front ent.
Monafterium juxta Petri defumli voluntatem-conftrua-
Pur, f i congrua adfit redituum quantitas.
Gregorius Januario Epifcopo Caralitano.
SAtis quidem te ipfe paftoralis zelus inftigare
debuerat, ut gregem, quem fufeeperas, etiam
fine noftro folatio, falubritcr ac provide tuereris,
& à callidis inimicorum furreptionibus eum dili-
„ genti circumfpcâione fervares. Sed quia Carita-
tem tuam pro fux firmitatis augmento, noftro
quoque pagina au&oritatis indigerc comperimus-
necefiarium nobis fuit titubantes animos tuos ad
rcligiofi vigoris ftudium, fraternæ .dilcâionis ex-
hortatione firmare.
Pervenit fiquidem ad nos minus te monafteriis
ancillarum Dei in Sardinia fitis tuitionis impen-
dere : & cùm difpofitum à tuis prudenter fuilfec
decefforibus, ut quidam de clero probati viri eu-
ram gerentes, earum fe neceflitatibus adhiberent -.
nunc ita funditus elfe negle&um, ut per public^
perfônas -pro tributis aliifque muniis ipfx per fe
principalitcr Deo dicatæ feminx compellantur ire
necelïicatemquc habeant pro fupplendis f fifcali- ,
bus, per villas prxdiaque difeurrere, atque virili-
bus incompetenter fe mifeere negotiis.Quod malum
Fraternitas tua facili corre&ione removeat,
ut unum probatum vita moribufque , cujus xta$
atque locus nihil de fe pravæ fufpicionis objiciat,
follicicc deputet, qui fic monafteriis ipfîs cum Dei
timoré poffit afliftere , quatenus ulteriùs eis pro
quibuflibet caijfïs privatis, vel publicis b extra vc- ,
nerabilia loca contra regulam vagari non liceat;
fed quidquid pro his agendum eft, per cum quem
deputaveris, rationabiliter peragatur, Ipfx verb
referentes Deo laudes, atque coërcentes femeti-
pfas, in monafteriis fuis nullam occafionem ulteriùs
fidelium mentibus prava: fulpicionis injiciant.
Si qua autem earum vel per anteriorem licentiam, q,a
vel per impunitatis pravam confuetudinem c ad m
lapfus adulterini deduda eft, aut in futurum fue-c
rit perdu£ta voraginem : hanc poft competentis ft.
veritatem vindi&x, in aliud diftri&ius virginum
monafterium in pcenitentiam volumus redigi, ut
illic orationibus atqup jejuniis vacct, &: fibi pce-
Dnitendo proficiat, & metuendum ceteris arâioris
diftiplina: præftct exemplum. Is autem qui cum
hujufmodi feminis in aliqua fuerit iniquitate re-
pertus, communione privetur, fi laïeus eft : fi verp
Clericus jfuerit,à fuo quoque remotus officio, pro
fuis continuo lugendis exccflibus in monafterium
detrudatur.
Epifcoporum etiam concilia , ficut tarn tux
mos dicitur fuifle provinciar, quàm facrorum ca-
norpm auûoritate præcipitur, d bis in anno cele,. j
brarc te volumus ; ut & fi quis inter eos à fui forma
propofiti adionis atque morum qualitate dif-
E cordât, fociali poflit fratrum increpatione redar-
gui : & pro fecuritatc commilfi gregis , anima-
’rumque ftatu, paterna valcat circumfpedione
tra&ari.
Pervenit etiam ad nos, c ftrvos ancillafque Ju-
darorum , fidci caufa ad Ecclcfiam refugientes, M
N o t j a d E p i j t . V I I I .
a In edit. vet. Sc Vatic, fuprems, voluntatis eloquio.
fc Sic Ifgit.ur in mfs. Norm. Reg. Vatic. See. In editis reto turns dtfs-
derium a Theodofsa. . . .ferturquU dilatione protrahitur. Impeduior fané
videmr periodus ; fed non minus ftylum fapit Gregorii.
c Al. commoveas, ut legitur in Vatic. C.
N o t .* a d Ep i s t . IX .
a Fifcalia funt tributa. Id apparet ez leg. 3. dc Epifc. & Cleric, tit. 3.
. lib. 1. Codicis : De his Cleritis qui pndia poffident Jublimis auforitas
tua non fol'Um tos aliéna jug4 nequaquam Jlatutt excufare ,fed etiam pro
htsprtduf qu, abipfss poffidentur, tofdem ad penf.tanda fifeahaperurge-
re. Vniverjos namque elericos, See. * Subire per publicas perfonas, in-
terpretarer, fubinde ire per doipos publicarum perfonarum, illis fefub-
mittere, prendre, apud illos fua procurare negotia. Publicas autem per-
Ibnas dicimus MagiAratus. Officiales, Tabellarios , forte etiam Publi-
canos, quandoquidem de fifcalibus agitur. Guffanv.
De fanftimoaialibus vagis Ilidorus Pcluf. hb. {. Ep. 367.
c Ita Icgcndum ex Vatic. A. ex Norm, omnibus, & ex Corb. Inter fe
tarnen mfs. non confcntiunt; nam in Remenfi legitur : ad lapfus adulterii
deducla eft, aut in furti. Turon. aut in furtum. Reg. lap fa in fua dt-
ducla eft. Remenfi fuffragatur unus è Vatic. In nullis autem veteribus
exemplaribus occurrit excufbtum leftio, aut in ftupri. Adultcrium appellat
fanftimonialis lapfum nofter Gregorius, quia ut docet S. Aug. iu
p Pf. 83. fanatmonialis fs nupferit, Chriftt adultéra reputabitur.
Ita Nicznumc. 5. Primum ante quadragefimam : fecundum circa
tempus autumni. De provinciali fynodo res efh Idem in Antioch, can.
10. Sc in Chalcedon, can. 19■ Sacrum Trid. Cone. fcfT. 14. dc reformat-
c. z. ea flatuit renovanda quolibet faltem triennio. Guffanv.
e De illis fupra. Caufa fidci, vi conftitutionùm Impcrialium, aflcre-
bantur in libertatem invitis dominis nullo dato pretio. Id fieri potuifTe
Hcilelius fupra citatus Ep. 39.1. z. Indift. 11. nunc 40.1.3. docet. Hanc
tarnen facultatem non ubique viguifTe cerium eft tam ex multis Epifta-
lis S. Gregorii, quàm ex noftris Conciliis Gallicanis, ut ex Aurel. HI-
c. 13. Nec enim videntur mancipiis five vernis five emtiçiis caruiflê, nifi
aut eos à fide ad errorem fuum vellcnt trafiere, aut aliquid eis imponc-
rent quod religio Chriftiana verat, aut in odium fidci eos tormentis afauc
infideUbus reftitui dommis, aut eorum, ne A tus intuitum, non quid Deo, fed quid Vóbis plareftituantur
, pretium dari. Hortamur igitur ut
nullatenus tam pravam confuetudinem manere
permittas: fed quilibcc fervus Judacorum ad vene-
rabilia loca confugerit caufa fidci, nullatenus eum
patiamini prasjudicium fuftinerc. Sed five olim
Chriftianus, five nunc fuerit baptizatUs, fine ullo
pauperum damno, religiofo Ecclefiafticx pietatis
patrocinio, in libertatem modis omnibus defendant.
E ■ I • H H j ■ I I I
f Epifcopi baptizatos infantes fignare bis in
frontibus chrifmate non prxfumant : fed Prcfbyceat
ftudeatis cxplere, necelfe habuimus hæc ad
Vos diftri&iora fpccialitet feripta tranfmittere b
quibus ex beati Pétri Prinçipis Apoftolorum au-
ftoritate prxcipimus, ut nulli penitus extra con-
fenfum permiflionemque noftraih-, quantum ad
Epifcopatus ordinationem pertinet, in Salonita-
na civitatc manus præfumatis imponere nec
quemquam in civitatc ipfa aliter quàm diximus
ordinare.
Quod fi contra ha:c quippiam vel fponte vel*
tra, vel à quolibet coa&i præfumferitis vel tenteri
baptizandos ungant in pe&ore, ut Epifcopi B taveritis agere , dccernemus vos Dominici cor
poftmodum ungerc debeant in fronte.
Pro fundandis etiam monafteriis, qua: a diver-
fis julfa funt conftrui, fi injufta perfpicis g ha:c
aliquos quibus indi&a funt, excufatione differre,
folcrter fecundum quod Leges pra:cipiunt immi-
nere te volumus; ne piae defun&orum voluntates,
tua, quod abfit, remiflionc caflcntur. De monaf
terio autem quod in domo fua conftruendum
quondam Petrus alferitur prxeepifle, prxvidimus
ut Fraternitas tua fubtilitcr requirat reiidtorum illic
redituum quantitatem. j? Et fi quidem modus
habet fubftantix, recolleftis omnibus qux de re- C
bus ipfis imminuta , vel dicuntur effe difperfa
cum omni ftudio hoc & fine aliqua dilatione fun-
detur. Sin autem vel minus idonea vel damnofa
facultaseft j omnibus, ut edftlum eft, fubtiliter
inquifitis, nobis rcnuntiarc te volumus, ut feia-
mus quid deliberare juvante Domino de ejiis con»
ftruftione poflimus. Fraternitas igitur tua ita in
cun&is prasdi£tis capitulis fe folcrter impendat,
ut nec noftra: admonitionis feriem inveniatur
fuiffe tranfgrefla, nec divini rea judicii, de mi-
nori zelo paftoralis exiftat officii.
E p i s t o l a X.
Ad univerfos EpiKopos Dalmatia.
poris & fanguinis participatione privatos j b quatenus
ex eadem ipfa attredatione veftra, vel vo-
luntatc tranfgrcdicnda: prxeeptionis noftra:,a ca:-
lcftibus myfteriis alieni fitis} nec is quem ordina-
veritis, haoeatur Epifcopus. Nos namque nullum
cujus vita reprehendi poteft, ordinari temere volumus.
Quodfi Honoratus Diaconus indignus oft
tenditur, dc vita moribufque cjus qui cledus fue-
ric, nobis renimtiari volumus; ut quidquid in hac
re agendum eft , cum confenfu noftro falubriter
permittamus impleri.
Confidimus enim in omnipotentem Dominum;
quia quantum ad intentionem noftram pertinet ,
numquam quod noftram gravare poffit animam,
numquam finimus fieri quod veftram gravare pot
fit Ecclefiam. Sin vero in q^alibet perfona ita vo-
luntarius omnium confenfus accefferit, ut audo*
re Deo digna fit, & non fit qui ab ejus ordinal
1 tionc diffentiat, hanc a vobis in cadem Salonita-
na Ecclefia ex prxfentis Epiftolx noftrx concef-
fa licentia volumus confecrari: excepta dumtaxafi
perfona Maximi, de qua ad nos multa mala perla-
ta funt; qua: fi ab appetitu majoris ordinis non
ceffat, reftat, ut arbitror, quatenus fubtiliter dif.
cuffa, ipfo quoque, in quo eft, officio careatc.
Epi stola XI.
Ne abfque confenfu & permiftu fuo ullum Salome Epifco-
pttm ordinent. Si tarnen in aliquem alium a Maximo cor.-
fentiant omnes, confecrctur.
Gregorius univerfis Epifc. per Dalmatiam.
OPorcuerat quidem Fraternitatem veftram divini
refpcdu judicii claufis carnalibusxicu-
lis, nihil quod ad Deum pertinet p & redam mentis
intentionem,omittcre, nec cujuflibet hominis
facicm reditudini juftitia: prxponerc. Sed poft-
quam mores veftri ita funt fecularibus tradudi
negotiis, ut oblivifeentes omneni facerdotalis in
vobis honoris tramitem, cundumquc fupqrni me-
Ad Maximianum Epifcopum.
Etiam novorum redituum quanta partes juxta cartonicam
diftributionem difpenfanda. Prefbyter atiufue Clericut
Abbas non fiat, nifi relifta Ecclefia cut minifirabat cut
ra. Defunflo Epifcopo, Ecclefia res diligenter, at gratis
, deferibenda. V"ifttatoribus & eorum CUriels tribute
dum fiipendium. Virgo nondum fexagenaria non fiat A b -
batiffa.
Gregorius Maximiano Epifcopo Syracufano,
OLim.quidem Fraternitati tux noftra fucrat
audoritate commiflum, ut fi qua in Sict
liaea excederentur Ecclefia ceterifque venerabiftigerent.
In his & fimitibus cafibus fuorum mancipiorum amiftionc Ju-
dxi multabantur , aut certe mancipia taxato pretio redimebantur, duo-
decim nempe folidis, ut habet Matifc. I. c. 16. Guffanvil.
1 Ita una voce m(s- omnes Norm. Vatic. Anglic. Turon. Corb. Reg.
Tell. Ciftercienf. Vind. &c. Sc quidem opcimo Iciilu. Scilicet cum Sardi
Prelbyteri, ex Grxcorum fbrti commercio, frontem chrifmarent; ejut
dem lnfula; Epifcopi, fuo jure antiqua Patrum traditione firmato, etiam
ipfi in Confirmatione baptizatorum fignabant frontes.Frontalis cbtifma-
tfonis itetationem hanc Gregorius ’ improbat. Ut ver6 Epifcopis pro.
prium frontes fignandi jus fervet, ab ilia confignatione longius arcec
Preibyteros j quibus nempe ne ipfam quidem verticis, ut in Romana Ecclefia,
fed folam permittit peftoris uriflionem. In mfs. quibufdam, de-
irufta vocula bis, corrupto fenfu legitur: Epifcopi baptizatos infantes fi-
gnare in frontibus thrifmate noH prtfumant. Hujus, ni fallimur, leiiio-
nis abfurditate mori editoresomnes, & ante illos nonnullilibrarii, illi
voci Epifcopi, hanc fubflituerc prtjbyteri, quam vix in uno aut altero
i»r. icpttia,.
8 Ezcufi, hoe aliqua ab Us. . . . differri..........admontre te volumus,
»1 piivivorum & defunHorum voluntatis. In noftra lc&ionc conveniunt
omnes Yatic. Turon. Norm. Corb. See.
h Siclrgimus in omnibus Norm. Cotb. Reg. In Vatic. C. Sc D. ($•
modum habet JUbftantio. In excufis, modus habetur fubftantii; ad qua;
verba Augetius: Voccs, inquit, Jurifeonfultis folemnes; id eft certa qua-
dam bonorum quantitas ad Monafterii ufus fufficiens. Modus etiam fub-
ftantit opponitur facultati damnofa, quam adsre compellitur nemo. Cod«
lib. 16. tit. de Jure über.
N o t * a d Ep i s t . X.
* Hie in diverfa abeunt mfs. codd. Vatic. 8. habet, ereHa mentis in-
tj tentione. Corb. cum Vatic. A. 8c C. reHa mentis intentione, omifTo a. Va-
L tic, D. & reäam mentis intentionem, confenticntibus Turon. Rem.,
Nanu, quibus adhxrcndum putamus. Excufi a reäa mentis intenb
Ita quatuor Vatic. Sc Rem. In Norm. Sc Corb. legitor, quatenus
Vobis__ a caleftibus myfteriis alienis, nec quem Sec,
c In Vatic. przmittitur huic Ep. Menfc Novembri, Jndiff. xrr. ln
Tuton. S. Gac. ad calcem legitur: Menft Septembri Indill, xtj,
N o t * ad Ep i s t . X I,
* Intet Codices five mfs. fire excufos hoc loco diffidentes, pnetulimus
quinque Norm. Rem. Cotb. Vatic. B. & D. & Tuton. In duobus tarnen
ultimis legitur excideretur pro excederetur, errore calami. Ih Vatic. A*
Sc C. habetur, exdderunt. Confcntit Michael. In Reg. excidtut. In
X x iij