m m Ê B Em
S. Gréfforii Reçulæ Paftoralis 24
fuut > poteflatm exercent in cos. Non ita erit inter A diftridionis, fit & manna dulcedinis. Hinc David
.aSÊSSSr- fubdicS domivos,
Jed quicumque voluerit inter vos major fieri, Jit
vcfter minifier : dr qui voluerit inter vos primus ejfe,
tritt vefier Jervus : ficut filius hominis non venit mi-
nifirari, fed minifirare. Hinc eft quod fervum ex
fufeepto regimine elatum, quæ poft liipplicia ma-
neant, indicat, dicens : Jffiod Jidixerit malus iUe
f er vus, in corde fuo : Mor am facit Dominus meus venire
, dr coeperit per cut ere confervos fiuos, manducet
autem dr bib at cum ebriiss veniet dominus Jervi il-
lius, in die qua non Jpcrat, dr hora qua ignorât, dr
dividet eum, partemque ejus pon et cum hypocritis.
Inter hypocritas enim jure deputatur, qui ex fih
mulatione difeiplinæ minifterium regiminis verrit
ait: Virga tua dr baculus urns, ipfd me confolata fiunt.
Virga enim percutimur, baculo fuftentamur. Si
ergo eft diftridio virga: qua: feriat, fit & confola-
tio baculi qua: fuftentet. Sit itaque amor, fed non
emolliens : e fit vigor, fed non exafperans : fit ze-
lus, fed non immoderate fxviens: fit pietas, fed
non plus quam expediat, parcens : ut dum fe f in
arce regiminis juftitia clementiaque permifeet, is
qui preeft, corda fubditorum 8c terrendo demul-
ceat, 8c tarnen ad terroris reverentiam demul-
cendo conftringat.
C a p u t VI I . '
in ufum dominationis : 8c tarnen nonnumquam B Éf*Ut J it RWeÈcÊtoérJ iéndtdeÈrnÊoÊr um cur am t• n ext„c ri1orum occttpaa
graviüs delinquitur fi inter perverfos plus icqual
, tas, quam difeiplina cuftoditur. Quia enim falfa
pietate fuperatus ferire Heli delinquentes filios
noluit, apud diftridum judicem femetipfum cum
filiis crudeli damnatione percuilit. Hinc namque
divina ei voce dicitur : Honorafti filios tuos magis
quam me. Hinc Paftores increpat per Prophetam,
dicens : Jguod fraffum efi non alligafiis, dr quod
abjeffum efi non reduxifiise Abjedus enim redu-
citur cum quifque in culpa lapfus, ad ftatum ju-
ftitia: ex paftoralis follicitudinis vigore revocatur.
Fraduram verb ligamen aftringit, cum culpam
difeiplina deprimit: ne plaga ufque ad interitum
1_ tione non minuens, enteriorum providentiam in
internorum follicitudine non relinquens.
S It Redor internorum curani in exteriorum oc-
cupatione non minuens, exteriorum providentiam
in internorum follicitudine non relinquens : ne
g aut exterioribus deditus ab intimis corruat, aut
folis interioribus occupatus, qua: foris debet pro-
ximis non impendat. Siepe namque nonnulli ve-
lut obliti quod fratribus animarum causa prelati
funt, toto cordis adnifu fecularibus curis infer-
viunt : has, cum adfunt, fe agere exultant 5 ad
has etiam. eum defunt, diebus ac nodibus cogido,
Paftori
quàm noxia»
Lib. 20. Moral.
»■ /+• c. 8. é' '
ep’ft. 2f. lib. I.
Excmplum Sa-
Luc. 10.34.
de flu at, fi hanc diftridionis feveritas non coar-C tationis turbidæ æftibus anhelant. Cumque ab
ftat. his, ceflante forfitan 1» opportunitate, quieti funt,
ipfa deteriùs fua quiete fatigantur. Voluptatem
namque cenfent fi adionibus deprimuntur, labo-
rem députant fi in terrenis negotiis non laborant.
Sicque fit, ut dumi fe urgeri mundanis tumulti-
bus gaudent, internaquæ alios docere debuerant
ignorent. Unde fubjedorum quoque proculdu-
bio 1 vita torpefeit : quia cum proficere fpiritali-
ter appétit, in exemplo ejus qui fibi prælatus eft,
quali in obftaculo itineris offendit. Languente
enim capite membra incaflfum vigent, 8c in ex-
ploratione hoftium fruftra exercitus velociter fe-
quitur, fi ab ipfo duce itineris erratur. Nulla fub*
Sed fæpe deteriùs frangitur, cùm fradura in-
cautè colligatur, ita ut graviùs feifluram fentiat, fi
hanc immoderatiùs ligamenta conftringant. Unde
necefle eft, ut cùm peccati vulnus in fubditis cor-
rigendo reftringitur,magna fe follicitudinea etiam
diftridio ipfa moderetur : quatenus fie jura difeiplina:
contra delinquentes exerceat, ut pietatis
vifeera non amittat. Curandum quippe eft , ut
Redorem fubditis &: matrem pietas,iV patrem ex-
hibeat difeiplina. Arque inter hæc follicita cir-
cumfpedione providendum, ne aut diftridio rigi—
da, aut pietas fit remifla. Nam ficut in libris Mo-
Languente ca-
pite, fruftra
geuu
ralibus Jam diximus, difeiplina vel mifericordiaD ditorum mentes exhortatio fublevat, eorumque
multùm deflituitur, fi una fine altera teneatur. culpas increpatio nulla caftigat: quia dum per ani-
Sed erga fubditos fuos inefle Re£toribus debet &c marum præfulem terreni exercetur oflicium judi-
juftè b confulens mifericordia, Ôc piè fæviens dif- cis, à gregis euftodia vacat cura Paftoris ; &: fub-
ciplina. Hinc namque eft, quod doeente Veri- je£ti veritatis lumen apprehendere nequeunt, quia
tare, per Samaritani ftudium femivivus in ftabu- dum Paftoris fenfus terrena ftudia occupant, ven-
lumducitur, &:vinum atque oleum-vulneribus to tentationis impulfus Ecclefiæ oculos pulvis cæ-
ejus adhibetur : ut per vinum fcilicet mordeantur cat. Quo contra redè humani generis Redemtor,
vulnera., per oleum foveantur. Necefle quippe cùm nos à ventris voracitate compefceret, dicens:
eft, ut quifquis fanandis vulneribus præeft, in vi- Attendue autem vobis, ut non graventur corda ve-
no morfum doloris adhibeat, in oleo mollitiem Jhra in crapula dr ebrietate ; illico adjunxit : Aut in
pietatis:quatenus per vinum c mundentur putrida, curis hujus vita. U bi pavorem quoque protinus
per oleum foveantur fananda. Mifcenda ergo eft intente adjiciens : Ne forte, inquit, fuperveniat in
Ienitas cum feyeritate ; faciendum quôddam ex vos repentina dies ilia. Cujus adventus etiam qua-
utroque temperamentum : ut neque A multa afpe- E litatem denuntiat, dicens : Tamquam laqueus eni\
ritate exulcerentur fubditi, neque nimia benigni-
tate folvantut. Quod juxta Pauli vocem bene ilia
• tabernaculi Area lignificat, in qua cum tabulis
virga fimul & manna eft : quia cum Scripture fa-
cre feientia in boni Re£loris pedore, fi eft virga
veniet fuper omnes qui fedent fupcrfaciem omnis terra.
Hinc iterum dicit : Nemo poteft duobtis demi- .
nis fervire. Hinc Paulus religioforum mentes à
mundi confortio conteftando, ac potiùs conve-
niendo fufpendit, dicens : Nemo militant Deo im- ■
• In editis t diftrillior, aut diftriHor ipfo. Quibus mff. omnes
reluôantur.
b In plur. edit, tam Moral, quàm Paftoral. eonfolans. Apud Gra-
r. Tree. Val-clar.
... mff. habes, confulens.
* Tres Gemet. Lyr. & Aud. lecundus , mordea
§c alii, mundentur.
d Corb. nimia. Trecenfem & alios plur. fcquimur.
>! Edit, fit rigor, Reluftantur mff. omnes..
* Carnot, primus, in arte.
* Corb. & Gemet. tertius, ne aut felis exterioribus.
h Hie diftentiunt mff. Ex Anglican, alii babent importunitate, alii
inopportunitate; quod habetur in Corb. Belv. & fecundo Carnot. Sc«
quimur Trecenfem cum quo Norm, conveniunt, & omnes vulgati,
* Corb. urgere fe. In Treeenf, dum fe urgueri.
* Corb. tdta turpefeit.
H Secunda Pars. 26
plicat fe negotiis fecuiaribus , ut ei plateat cut f e A cUiavii lapides in Ornamente Ponti/rcis non funt.
^>TOMW.Hinc Ecclefiæ Reftoribus & vacandi ftu- Qui nimirum fanaiurii lapides difperfi per plateas 0 ^
dia p txdpit, & » eonfulendi remedia oftendit, di- jacent, cùm perfonæ faerdrum ordinum voluptaturn
fuarum “ iatimdini deditæ, terrenis negotiis r?1"-
inherent. Et notandum, quod non hos difper-
fos in plateis, fed in capite platearum dicit a quia
& cum terrena agunt, lumnii vidcri appetunt j uc
& lata itinera teneant c ex voluptate dele&atio- 0
nis, 8c tafnen in platearum fint capite ex honore
fan&itatis.
cens : .Secularia igitur b judicia f i habueritis, contefn-
“ tibiles quiJiim in Ecclcfia, illos confiituite adjudi-
candum : ut ipfi videlicet difpenfationibus terrenis
inferviant, quos dona fpiritalia non exornant. Ac
fi apertiùs dicat : Quia penetrare intima nequeunt,
7. faltem necelfaria foris operentur. Hinc Moyfes^
qui cum Deo loquitur, Jethro alienigenæ reprehenfione
judicatur., quod terrenis populorum ne- Nil quoque obftat C fanauarii lapides eofdem
gotiis ftulco labore deferviat : cui tc ’eOnfilmm ipfos quibus conflruâüm faoâuaritun exiftebat
mox præbetur.ut pro fe alips ad jurgia dirimenda accipirdus : qui difperfi iivplatearum capite jacent|
conftituar, & ipfe Ijfeeriùs ad etudiendos populos quando facrorum ordinum viri terrenis aftibus ex s - j ..
fpiritaliua arcana eognofeat.. ; _ B defiderio inferviunt, ex quorum priùsofficio fanftitatis
gloria flare videbatur. Secularia itaque Stcll]
negotia aliquando ex compaflione toleranda flint gonacicom-
numquam vero ex amore requirenda : ne curt P’®““ p*-'
mentem diligentis aggravant , hanc fuo vidam
pondéré ad ima de cæleftibustnergant. At contra,
- - . .. nbimulfi gtegis quidem cufdiïi fiifcipiunt, fed fic
alto providere , ne à Jttoveâas fui itinere jpedes fibimet vacare ad fpiritalia appetunt, ut rebus ex-
rorpeant, cùm carvata teaitudine corporis-eiipuc rerioribas nullatenns bccupentur. fhii cùm cura-
fefe ad terrain déclinât. Qua autem mente .gui- re corporalia funditus negligunt, fubditorum ne-
marum præful honore paftorali inter ceteros ûti* oefEtatibusmmimè 'feoncui-runt. Quorum nimi- t
a i r , fi in terrenis negotiis quæ reprehendOre in mm prædicario plerumque defpiciturT quia dum véum «cerf
aliis debuit, & i-pfe verfatut ? Quod videlicet éx delinquentium fafta corripiunt, fed tamen eis ne- far*
ira juftæ retributionis per Prophetam Dominus ceflaria prefentis vitæ non tribuunt, nequaquanl ten
minatur, dicens : Et erit ficut populus, Jic facerdos. G libenter audiuntur. Egentis etenim mentem do- turs
Sacerdos quippe eft ut populus ,<juand0^ea-agit is £trinæ fermo non pénétrât, fi hunc apud ejus animum
manus mifericordiæ non commehdat. Tunc
autem verbi femen facile germinat, quando hoc
in audientis pe£lore pietas predicantis rigat. Unde
Redorem necefleeft,ut interiora poflit infiirtdere,
cogitatione innoxia erfam exteriora providers. Sic
itaque Paftores erga interiora ftudia fubditorurh
fuorum ferveant, quatenus in eis extCrioris quoque
vire providentiam non relinquant. Nàm qùafî
paftoris ocuios ^ fubditis ergo inferiora gerenda funt,a Redo-
mundanus ribus fumma cogitanda : ut fcilicet oculum, qui
gjivK non ob- prarvidendis greflibus preeminet, cura pul veris
non obfeuret. Caput namque fubjedorum'funt
cundi qui prefunt; & ut reda pedes valeant itinera
carpere, hare proculdubio caput debet ex
0/«* 4- 9- audiuxvj
qui fpiritali officio fiingimr, quæ illi nimirum
faciunt qui adhuc de ftudiis carnalibus judicantur.
Quod cum magno fcilicet dolore caritatis Jere^
mias Propheta confpiciens, quafi fub deftrudionè
Threa. 4. i, tcmpli déplorât, dicens : Jfhtomodo obficuratum efi
Aurum, mmatus efi color optimus, difperfi funt lapides
fanftuarii in capite omnium platearum ? Quid
namque auro, quod metallis ceteris preeminet
nifi excellentia fanditatis /> Quid colore optimo,
nifi cundis amabilis reverentia religionis exprimi-
SaceMotesfimt tur ? Quid fanduarii lapidibus, nifi facrorum or-
K i i . ^ inurP Perfonæ fignantur ? Qmd platearum nojure,
ut diximus, a percipienda predicatione gregis
animus frangitur, fi cura exteriöfis fiibfidii \
Paftore negligatur. Unde & primus Paftor follici-
te admonet, dicens : Seniores qui in vobis font,
mine, nifi prefentis vitæ latitude figuratur ? QuiaD obfecro confenior dr teftis chrifi paffionum,
7thdv>c Iatitudo dicitur, pro- ejus qua in futur0 revelanda eft, gloria communi-
fedo a latitudine plateæ funt vocatæ. Perfemet- catur, paficite qui in vobis efigregem Dei. Qui hoc
lpfam vero Veritas dicit : Lata dr fpatiofaviaeft in loco paftionem cordis an corporis fuaeteret,
qua ducit adperditionem. Aurum igitur obfcuratùr, aperuit cùm protinus adjunxit : Providentes g non
cum terrenis adibus fanditatis vita polluitur. coaCie, fed fpontanee Jecundum Deum, neque turpis
Color optimus cornmutatur , cum quorumdam lucri grätia, Jed voluntarïe. Quibus profedb ver-
qui degere religiose credebantur, æftimatio ante- bis Paftoribus piè præcavetur, ne dumfubjedo-
ada minuitur. Nam cùm quilibet poll fanditatis rum b inopiam fatiant, fe mucrone ambitionis oc-
habitum terrenis fe adibus inferit, quafi colore cidant : ne cùm per eps cârnis fubfidiis reficiuntur
permutato ante humanos ocuios ejus reverentia proximi, ipfi remaneant à juftitiæ pane jejuni,
defpeda pallefcit. Sanduarii quoque lapides in ' Hanc Paftorum follicitudinem Paulus excitât ,
plateas difperguntur, cum caufarum fecularium dicens : ^ui fuorum, dr maxime domefticorum cu-
foras lata itinera expetunt h i, qui ad ornamen- ram non nabet, fidem negavit, dr eft infideli dete- *
turn Ecclefiæ intérnis myfteriis quafi c in fecretis E rior. Inter hæc itaque metuendutn femper eft, 8c
tabernaculi vacare debuerunt. Ad hoc quippe vigilanter intuendum, ne dum cura ab eis exte-.
fanduatii lapides fiebant;, ut intra Sanda fando-
rum in veftimento fummi facerdotis apparerent.
Cùm vero miniftri religionis à fubditis honorem
Redemtoris fui ex merito vitæ non exigunt, fan-
* Carnot, primus, confolattdl.
* Camotenlcs, negotia.
* Exculî, in fecretis fanftuarii. Cocgit nos mff multitudd & præ-*
ftantia poncrc, tabernaculi. Nunc quidem in Trecenfi legitur, fxnclua-
rii ; at à fccunda manu feriptum.
d Recentiores exeufi libidini, relufhntibus omnibus mff Cetcnlm
per perfenas facrorum ordinum, hîc & paulo fupcriùs intelligit Grcgi
ƒ ottûimùin Epifçopo? f Preffyteris Çfiincn & Diacouis noa exduûs..
rior agitur, ab interna intentione mergantur. Ple-
rümqtie enim , ut prædiximus, corda Redôrum,
dum tempôràli foilicitudini incautè deferviunt
ab intimo amore ftigefeunt : & foras fiifa oblivifci
Vide ififta, viri fac. ord.
• Très Gemet. Lyr. fècundus Aud. Longip. ex voluntate. Sequimuf.
TrccenÇ Corb. & alios quos editores omnes exprefferunt.
f Primus Aud. exquifitiori fènfu, occurrunt.
* Corb. Belv. & fecundus Carnot, non codffos. Prior Carnot. noA
CoacH, fed Jpontanei.
h Idem Carnot, « primus Aud. mopiam fentiant.
f Secundus Çatnot. ffinc pafiormPt
B iij
1