to. De his autem fubtilms audaciufque loqui de- A crucem, clavem eciam pro benedi&ionc ä fan-
bueram: fed dum me Sc curarum tunuiltus pre- diffimo corpore Petri Apoftolorum Principis, * ut
munc, Sc harum portitor ut laxari debuiffet im- per ipfum a maligno defcnfus permaneas, cujus
portunus exticit, unde mulca debui, pauca locu- figno te efle municum credis, a. Sc ex co te pro-
tusfum. tegat, qui juvenilia Temper fuggerit recordarij
Rogo autem omnipotentem Deum, ut fua te ut in bonis tuis a&ibus perfeveres, ut in cjus a-
gratia protest, Sc beati Pctri Apoftolorum Prin- more ufquc ad finem permaneas, pro cujus amocipis
intcrceflione à malis omnibus illæfum ler-
vet : quatenus fervor cæleftis defiderii in tua mente
quotidic ardentiùs cxcrefcat, ut femper no-
vus, Sc femper fcipfb robuftior, ad cælcftia præ-
mia multipliciiis percipienda pertingat. Tranfre
folitarius defideras habitare ; ut alios in ejus
amore acccndas, propter quem te fecifti habc-
ri; ut vita: hujus mala quæque inimiçus fuggerit
retro ada mentis proventibus quafi facibus inar-
defcas, pro cujus amore vitam etiam velis finirc :
mifi autem duos homiliarum codices, quas dixi B ipfe quoque te protegat ufque in finem, qui cundum
mundum dignatus eft redimere Jefus Chri-
in Ecclcfia, dum adhuc loqui prævalerem î ut
quia ipfc te videre, tibique ledule colloqui non
ftus Dominus nofter, quivivit Sc regnat in fecu-
pofliim, Caritati tuæ vel per ea quæ feribere valui,
la feculorum, Amen.
ab fens non firn. Exiguum quoque veftimentum
tranfmittere ftudui, per quod tua Caritas quia
auftrali in animo calore ardet, foris à corpore
Arduri frigus repellat. Peto autem ut pro me o-
rare enixiùs debeas, ut tuæ intcrccflionis ope Sc
z malis præfentibus eripi, Sc æternis merear gau-
diis præfentari. .
c Imagines x quas tibi dirigendas per Dulcidum
Diaconum rogafti , mifimus. Unde valdc nobis C
tua poftulatio placuit : quia ilium toto corde, to-
ta intentione quæris, cujus imaginem præ oculis
habere defideras, ut te vifio corporalis quotidia- I ^ Diacono, qui Fraternitatis veftræ nobis feri-
na reddat exercitatum : ut dum piduram illius vi- pta detulit, referente, cognovimus Clericos Ec-
des, ad ilium animo inardefeas, cujus imaginem clefiæ a Comcnfis, qiios facerdotali ftudio rever-
EPISTOLA LUI. '
Ad Conftantium Mediolanenf. Epifcopum.
Clericis Cornants, f i ad E c c lc fia unit a tun redtant , f t con-
' tro ve r Jam poffejfionem conctderc paratum.
Gregorius Conftantio Epifcopo Mediolanenfi.
LAtore præfcntium communi filio Eventio
I ' ■ W Ê Ê
vidcre defideras. Ab re non facimus , fi per vifi-
bilia invifibilia demonftramus. Sic homo qui a-
lium ardenter videre defiderat, aut fponfam a-
mans videre conatur, fi contigerit earn ad balneum
, aut ad Ecclefiam ire, ftatim per viaiti in-
cedenti fe prseparat, ut de vifione cjus hilaris reti
ad unitatem Ecclefiæ monuiftis, refpondiffc
non fibi talemb à nobis affedum impendi, utad '3
hoc redire caritate fuadente prævaleant : afferentes
res diverfas fuas injuftè ab aliis, inter quos SC
à noftra Ecclefia poffellionem qua: vil,la Mauria*
na dicitur, detineri. Nos quidem Sanditatis vefcedat.
Scio quidem quod imaginem SalvatorisD træ follicitudinem omnino laudavimus : quia
noftri non ideo petis, ut quafi Deum colas , fed quod vos oportuit facere , minime neglexiftis.
ob rccordationem filii Dei in ejus amore recalef- Sed nec nos prardidam poffcftionem , fi eis jure
cas, cujus te imaginem videre defideras. Et nos competit, etiamfi ad communionem fortè rever-
quidem non quafi ante divinitatem ante illam ti diftulerint , contra rationis ordinem patimur
profternimur, fed ilium adoramus quern per ima- detineri ; fed earn cognita volumus veritate ref-
ginem aut natum, aut pafliim, fed Sc in throno titui. Si vero ad unitatem Ecclefiæ, quod opta-
fedentem recordamur. Et dum nobis ipfa pidura mus, Deo fc infpirante converterint, c etiamfi c
quafi feriptura ad memoriam Filium Dei redu- nihil illis competat, earn illis parati fumus con-
cit, animum noftrum aut de refurredione lætifi- cedere. Nam nulla occafione d excufari volumus i
cat, aut de paflione demulcet. Ideoque direxi- quos ad matris Ecclefiæ finum redire defiderabi-
mus tibi Y furtarias duasimaginem Dei Salva- liter expedamus. De hortis verb quos in capitu-
toris,.& fanda: Dei genitricis Mariæ, beatorum- ^ lari tranfmiffo,c ex fubftantia Italiæ Ecclefiæ vef-e
que Apoftolorum Petri Sc Pauli continentes, per træ competere fignaftis, vel prædidus nobis por-
fupradidum filium noftrum Diaconum, Sc unam titor indicavit, in fubfequenti illuc perfonam
1 Hîc nos adhuc déférant mfs. pene omnes. Laudatur tamen locus
ille de iraaginibus tum à Gregorio 11. in Concilio Romano Tomo 6.
Concil. pag. 1461. tum ab Hadriano 1. in Ep- ad Carolum Magnum
pro Nicacna Synodo Tom. 7. Concil. p. 961. Rcpcritur in Collcft.
Pauli & in iifdem Vaticanis codd. qui fragmentum exhibent de reftitu-
tione lapforum Clcticorum. Haberi in mfs. Ci fier, monet Guffanvil-
læus, & Thomas Jamezius in uno ex Anglic. ubi in fine Epiftolarum
legitur : Séntentia B. Gregorii Papa, de imagnibus excerpt* de decretis
y Rcgino anno7J3. babet Sttrcariis. In Ep. Stephani Papælll. ad
Hilduinum Abbatem legitur Surtariis. Cenlet Altefcrra fuifle veftis «
genus in qua depiftæ erant imagines. Baron, ad an. 754. 4. ccnfct F t<
Surtariam idem eflè quod feutum, ubi funt piâæ imagines ; in quam
ieutentiain propendet Cangiusaitquc legendum feutarias pro furta-
2 Mfs. Tell. & Vall. ira legunt : Ve per eum fis ab kofte maligno
defenfus, per cujus fancltitn lignum te effe munitum credis. Guflanv.
* Quidam mfs. fie : Vt ex eo te protegat, qui juvéniles affettiones tibi
fuggerit. Recordare ut in bonis tuis aflibus perfeverans ali os in ejrnr '
malt lia ( fortè ni a la ) qui tibi in corde fuggerit, rctroacta aliis menti-
bus quafi facibus inardefeas. GulFanv.
N o t j a d Ep i s t . L U I .
* Comum , vulgo Como, urbs antiqua olim Infubriz ad lacum Larium,
vulgo La go di Como, a Mediolano in Boream. HodieinDu-
catu Mediolanenfi fob ditione Regis Catholici. Suffragatur Archiepif-
copo Aquileienfi Utini refidenti. Gujfanvil. In plerilque mfs. legicur
Comenfis pro Conomenfis.
b Gorrupte in editis & nonnullis mfs. a vobis. Qiierebantur Clcrict
illi de Ecclelia Romana, non de Mediolanenfi.
c Quanto ftudio procurare debeamus unitatem , docet hie locus:
docuerant raro cxemplo Patrcs Africani, qui Donatiftis Epifcopis ut ad
Ecclefiae Catholicse finum redirent,fuas Sedcs, fuas Cathedrasoffercbant.
I Ram caritatis induftriam zelus amarus nec audit, nec intelligit, nec aa-
hibet. Legatur in hanc rem S.Auguft. lib. de geftis cum Emenfo, ubi hif-
' innofo fene refert baud illepidam. Sic exarftrant omnes,
inquit, ut parati effent Epifcopatum pro Chr f i unitate deponere, & non
perdere, fe i Veo tutiits commendare. Duo ibi vix invent! funt f<!bl,s
dijpliceret: ( Concilium erat pene 300. Epifcoporum ) units annofus
ftnex , qui hoc etiam dicere liberiits aufus eft , alter voluntattm fuam
taciio vultu fignificavit; fed poftquam fenem ilium liberties hoc dicta-
tern 0bruit omnium Fraterna correptio, &c. Gufianv.
J Idcft, nullam occafionem dare excufandi, nullam umbram objice-
re, qua in fchifmatc retineri poflpnt.
« Recent, ex fubftantia tali Ecclefin. Rcluftantur mfs. Vatic. Norm‘
Rem. See. -Infra cxcufi habent , vobis portitor indicavit. Legendum
yerd nobis, 8c mfs. probant, & foadet ratio.
tranfmittemus, cui inter alia curabimus eviden- Aperienti* tua: pracipimus . ut quia quod femd
ter inmngere ut ventatem congraa indagaoione cbnfecratum eft, ]uda:is ultra non valet reftitui,
cognofeat, Sc quidquid juftum fuent , faciar. quantum 5 filiis gloriofo Venantio Patricio &
Nam nos qui alios contnftari contra ajquitatem Urbico Abbate, Synagoga: i c u m his hofm
non patimur, mulco magis vos quos valde diii- tiis qua: fub ipfis funt f vel carum parietibus co :
gimus, tnftcs relinquete non valemus. De aliis hauent, acque hortis ibi coniunffis rfimatzfue
autem caufis quale noftrum ad fmgula fit ref- tint, ftudii tui fit ut prafaius ftater £ coeoif
ponfum , iupradicti communis filu relatione co- copus nofter dare pretium debeac; quatenus hor
gnofeens. Script» veto ad dilcaiffimunr filium quod occupari fecit, in jus Ecclefia: ipfius va
noftrum Anatolium Diaconum pro commcnda- leat provenire, & illi opprimi aut aliquam n i r !
none hommum veftrorum , ficut voluiftis, feci- injuftiriam nullo m'odo videantur. Codices verb
mus' - vel ornamenra pariter ablata quxrantur. Qua: fi
B uianifefte b tulca func, Sc ipla fine ambiguitatc fc
aliqua volumus -reftitui : quia ficuc illis quid-
E p i s t o l a LIV .
Ad Anatolium Diaconum Conftaidj|iop.
Conftantii Epificopi homines commend at.
Gregorius Anatolio Diacono Conftantino-
policano.
REverendifliraus frater Sc coëpifcopus nofter
Conftancius fuos homines illuc pro Ecclefia:
fua: ucilicatibus feftinans tranfmictcre , cua: eos
Dile&ioni voluit commcndari. Proindein quan-
a turn , a Deo jubente , potueris ,-eis lalva ra- p
tione, ubi neceffe fuerit concurras, atque fola- ^
b tium feras : quatenus b dum tua fuerint, ficut
dignum eft, opitulatione fuffulti, Sc ipfi illic minus
valeant laborare, Sc pra:di£lus frater nofter
Ecclefia: fua: melius militates adjutas, te fuffra-
gante, cognofeat.
E p i s t o l a LV.
Ad Fantinum defenforem Panormitanum.
Fro Judaorttm Synagogis irrationahiliter cccupatis 0 “ con-
fitcratis , pretium fiolvat Vittor Epifcopus,
* . _ ----------- • “ vui- -»»Aio vquiuquam
in fynagogis fuis facere, ut Sc ipfi prïüs fcri-
pfimus, ultra quam lege decretumeft, non debet
effe Iicentia ; ita eis contra juftitiam Sc xquita-
nec Prxjudicium, nec aliquod debet inferri
dilpendium.
E p i s t o l a LVI.
Ad Fantinum.
Candidum deftnforem , Jat.
biti foluti chirograp,
ni Judas ex navis pretio de*
urn \eflituere compellat.
Gregorius Fantino defenfori.
INdicavic nobis Jamnus Judams pnefentium
portitor, navem fuam atque res fuas Çandi-
dum defenforem noftrum cum aliis credicoribus
occupaflè atque eas pro crédita » quam dede’- ^
rant pecunia venumdediflê, & cunflis debitis
cautionibus reftitutis,foIùm apud fe prafatum de-
fenlbrem obiigationis chirographum tenuilfe, Sc
fiepius lè fiipplicantem ideo reddere eoncemfiftc
quia , ut ait, fors eft debiti fatisfafta. Expcrien-
\ na: ergo tu i praecipimus , ut cum oroni fubtili-
Gregorius Fantino defenfori Panormitano. ^ratc curet^^addifcere : & fi ita repererif', difttifta compulfionc perurge ; quatenus omni mora poft-
A Nte ali quantum tempusViaori fratri Sc coë-
pifcopo noftro fcripfimus, uc quoniam quidam
Judatorum, data nobis petitione, quefti fue-
runt Synagogas in civitate Panormitana poliras
cum hofpitiis fuis fuiflè ab eo irrationabilicer
b caucioncm pr^didi portitoris reftituat.
Ita ergo follicimdo tua ftudeac, ut denuo ad nos
hac de caufa querela non redeat.
E p i s t o l a LVII.
Ad Prxjediam illuftrem.
occuparas , quoufque caufa utrùm juftè faëhim
efiet, potuifler agnofei, ab corum fufpenderct
fe congregatione : ne forcé in eorum fola volun-
G 'ju inter iffrm & Fnmimm deftnfirim npfnbnt.
3 rare verfari » praqudicium vidcretur. Ec quidem
nos pra:di£kiin fratrem noftrum incongrue ali-
quid egifle, facerdotii ejus refpeflrus facile crede-
re non permifir. Scd quia Salerio notario noftro,
qui illic pra:fens poftea inventus eft, renuntiah- niant h quæ geruntur, c ratio ea pro fecuritate
. te, comperimus nullam exticiffe caufam pro qua partium debet habita folidare. ïröinde cognofpotuiffent
Gregorius > Prxjcds illuftri.
aUoties in conventionibus quibufdam nofter
expeftatur aflenfus , ne in dubium ve-
ratidnabilfter occupari, atque eas efle centes quid inter Dilcâionem mam & Fantinum
inconfultè ac temerè confectatas : idcirco Ex- defenforem noftrum ac redorem patrimonii parpofita,
* Remig. Deo juv,
b Idem codex dum
licet Confiantius.
t ä ad E p i s t . LIVta
fuerit, ficut dignus eft.........fuffultus , fei-
N ot LV.
* Hie & infra fob finem Epifiolae prtjudicium idem eft ac detri-
tnentum, damnum, incommodum.
‘ Sic-lcgcadnm, non Mila, n: in pofaioribos editionibus Tula
m m , stem sic—
Mliumcap. alias l6, ,,bi I-gitur i Sed 4. tirra fuilatm .ft. Hac
etiam voce ufus eft Zacharias Papa Epift. iy. ad Epifoopos Franco-
lum, ub, de s. Benedifto i Ifpm ad flmm tmmi MmiUm ,x ...
«4»» tultus eft. Rcperio & apud Anaftafium in Adriano bis abftultas
civitates, Guffanr. Vide lib. 3. Moral, n. xx. notam f.
* Vatic. A. quam debuerat. Ibid, infra, & cunSis debitis &c. pro
a cunclis debitis ; quod prills legebarur. H/c fbius codex e Vaticanis
p earn continet Epiftolam, qua; etiam in San-Vnftorino babetur, fed vix in
aliquo alio.
b Hrc & fopra intelligit cautionem obligatoriam. Eodcm fenfo
Gregor. Turon. lib. 9. hift. c. 18. Et datis fidejufforibus, atque fub-
fenptis cautionibus promiferuntje fingula millia filidorum . . . in com-
pofitionem daturos.Jts eadem pene figmficatione ufurpatur a Cicerone
prodomofoa, & a Seneca lib. 3. de heneficiisc. 7.
N otai ad E p i s t . L V I I .
* In duobus Teller, vel Pnelebh. Vatic. A. Pnfefit.
b Vatic. D. & E. Reg. & Colb. qua qufruntur.
* Sic in omnibus fete excmplaribus mfs. atque editis. Aliter extr. de
F&is lib. 1. tit. 3y. c. a. Ratihabitio ea debet pro fecuritate patfum f*.
Q J L a ij