S. Gregorii Regiftri Epiftolaram . 5*36
te vilia cibariaftihil aliud volumus à coIonisEc- A du£tor.aliquid colono flio injuftè abftulerit, hoe
clefijc cxigi,
Prxccrca cognovimus, quöd prima illatio1 bur-
dationis rufticos noftros vchcmcncer anguftat, ita
ut priufquam laborcs fuos venundare valcanc ,
tompcllantur tributa perfolverc : qui dum de fuo
unde dare debeanr, non habent, m ab au&iona-
liis publicis mutuö accipiunt, &gravia commo-
da pro eodem bencficio perfolvunt: ex qua re fit
ut difpendiis gravibus coanguftcntur. Undc pra:-
fenti admouicione pra:cipimus,ut omne quod mutuum
pro eadem caufa ab extraneis accipere po
quidem a eondu&orc exigitur, fedei non reddi-
tur a quo ablatum eft: de qua re prxcipimus, ut
quidquid violenter cuilibet ex familia ablatum
fuerit, ipfi reftituatur cui ablatum eft, 8c utili-
tati noftra: non proficiat, ne nos ipfi au&orcs vio-
lcntia: efle videamur. Przterea volumus ut , fi
quando cos qui in obfequio funt experientia:
tux, in aliquibus caufis qua: fiunt extra patrimonium
tranfmittas, parva quidem commoda ex cis
accipiant, fed tarnen ita ut in corum utilitatem
proficiant: quia nos q facculum Ecclefia: ex lucris ,
terant, à tua experientia n publico detur, 8c à ruk ® turpibus nolumus inquinari. Jubemus etiam ut
tiçis Ecclefia: paulatim ut habucrint accipiatur
ne dum in tempore coanguftantur, quod.cis poft-
modum uifficerc in inferendum poterat, priùs
compulfi, viliùs vendant, 8c hoc eis minimè fuf-
ficiat.
Pcrvenit ctiam ad nos, quod de nuptiis ruftico-
rum immoderata commoda percipiantür : de quibus
præcipimus, ut 0 omnia commoda nuptiarum
unius folidi fummam nullatenus excedant. Si qui
fiint\paupcres,etiam minùs dare debent : fi qui au-
tem divites, præfati folidi fummam nullatenus _
tranfgrediantur : quod nuptiale commodum nul-
latenus volumus in noftram rationcm redigi, fed
utilitati condu&orum proficcre.
Cognovimus etiam quod nonnullis condu&o-
ribus morientibus parentes fui non permittuntur
fuccedere , fed res eorum ad ufus Ecclefia: per-
trahuntur : de qua re diffinimus, ut parentes mo-
rientium, qui in pofleflionc Ecclefiæ degunt, he-
redes eis fuccedere debcant, nec aliquid eis de
fubftantia morientium fubtrahatur. Si vero filios
parvulos aliquis reliquerit, quoufque ad ætatem
talem perveniant, ut fubftanciam fuam regere vahoc
experientia tua fummoperc euftodiat, ut per
commodum condu£tores in maflis Ecclefia: num-
quam fiant ; ne dum commodum quæritur, con-
duâores frequenter mutentur : ex qua mutationc
quid aliud agitur , nifi ut Ecclefiaftica prædiv
numquam colantur ? Sed 8c ipfa etiam r libella- r
tica, prout fumma penfionis fuerit, moderentur.
Per f ccllas 8c cellaria non plus de maflis Eccle- f
fiæ te accipere volumus , nifi quantum confuetu-
do eft : tua autem quæ comparari jufiimus, ab
extraneis comparentur.
Pervcnit autem ad nos, très libras auri Petro
condu&ori de Subpatriana injuftè ablatas : de qua
caufa Fantinum defenforcm fubtiliter require : 8c
fi manifeftè, in|Éftè , 8c incompetcnter ablata:
funt, fine aliqua tarditate reftituc. Cognovimus
etiam rufticos, burdationem quam jam ab eis ex-
aftam Theodofius minime perfolverat , iterum
dedifle, ita ut in duplo cxa&ifint. Quod idco factum
eft : quia ejjus fubftantia ad debitum Ecclefiæ
non fufficiebat. Sed quoniam per filium nostrum
fervum D e i, Diaconum , cdo&i fumus,
quod ex rebus fubftantiæ ejus poflit hoc ipfum
leant, perfonæ eligantur cautæ , quibus paren- ^ damnum fufficienter rcfarçiri, volumus quingen-
Grat. 16. q. 6.
gnovimus.
turn eorum res tradi debeant ad effftodiendum
Cognovimus etiam , quod fi quis ex familia
culpam feccrit, non in ipfo, fed in ejus fubftan-
ria vindicatur : de qua re præcipimus, ut quifquis
culpam fecerit , in ipfo quidem ut dignum eft
vindicetur. P A commodo autem ejus omnino ab-
ftincatur ; nifi fortè parum aliquid quod in ufum
executoris , qui ad eum tranfmiflus fuerit, profi-
cerc poflit. Cognovimus etiam, quia quotics con-
I Burdatio, inquit Alteferra in hune locum , efl penfio qui à ru fi ici s
bnfiatur pndii nomine, quod Burdam vocant, noftri Borde. Infia : cor- p
novimus etiam rufiieos burdationem...... iterum dedijfe. Guffanvillæus verô
vult burdationem efle onus , tributum, penfionem, ita dittam à burdis
aut burdonibus, feu mulis , qui ferendis hujufmodi oneribus infervie-
bant.
m In Vatic. A. & C. & in duobus aliis legitur aSionariis [ ut etiam
inTuron. S. Gat. Corb; Norm. & in nonnullis codd. Johan. Dia
Yaticano D. tamen & in duobus Teller, babes, auBionariis vel autio-
natiis. Auttionarii fortafle intelliguntur , qui auttionantur, hoc eft
publicè fub hafta vendunt.*
n Excufi, ex publico : fequimuranfs. confenfum.
0 Munus quod co.loni aliquatçnus fervi dominis folvebant ut lice-
cet nubere.
P Malè, a communione , 8c contra ferietn contextus, etfi reperia-
tur in Froben. ed. 8c apud Gratianum Caufâ 16. qiizlUone c. can.Cog-
ISacçus vox ed omnium linguarum. Hincfacculus, faccellus, fàcella-
xius, faccellarius, faccularius, lacco, (âccarius apud Jurifconfultos pa/Iîm F
ufucpatur pro loculis, atrario, thefauro, repofitorio nummorum. Græcis
grztX'tTiii, tncKiXicv, aut owx*c»ü, rmxxiXXtoi. Malè itaque Binius ad Epiû.
34. lib. 4. facellariutn à faccellario fignificatu diftinguit. Promifcuc
enim pro eodem ufurpari facculum & ucellum, facellarium & faced-
larium iegimus. Nifi fortè quando (àcellum â facto deducitur : ut apud
Aug. lib 6. de civit. Dei cap. 3. ex Varrone verbo Capelle. : quarum
alia: cum redlo,-alias apud paganos fine tedlo. Porro (àcculorum alii pro
euftodia 8c carccre, ut apud Balfiimonem de cbartophylace 8c protec-
dico, i itbt ifÿtHobpptç (pvA*T\ovan, : alii eleemofynarum
vel Ecclefiæ , vel Imperatoris, vel Monachorum. Saccllarii alii
majores, alii minores. Lege Balfamoacm, Codinum,& Johanncm Epif-
çopum Citri in relponfi Gujfanv.
tos feptem folidos eifdem rufticis fiifb aliqua im-
minutione reftitui, ne in duplo videantur exa&i.
Si autem fupra damnum rufticorum etiam quadra-
ginta folidi de rebus Thcodofii remanent, quos
& apud tc diceris habere, volumus ut filije ejus
reddantur , ut res fuas, quas in pignore dederat,
recipere debeat. Cui ctiam 1 batiolam patris fui c
reftitui volumus.
Campanianus gloriofiis magifter militum duo-
1 Libcllatica a libellis quibus agrorum locationes feribebantur fiedi-
fla, propriè fignificant locationes iplas, Gallicè lts baux a ferme. Vide
lib. i. Ep. 1. Apud Cafiiodorum lib. 5. Var. Ep. 7. tua fuggeßione
cornperimus.........patrimonii noflri prtdia in Apulia..........Thomari libellario
titulo cemmifijfe. Hoc eft contra&u vel libello, un bail. Ali—
quando in fraudeip fiebant hujufinodi locationes 8c fiib fpccic libellarii
feu emphyteutici juris, Ecclefiz fuis bonis fpoliabantur. Hinc in ca pitul.
Caroli Calvi tit. 47. cap. 10. ut res Eccleßaßice. tarn mobiles quam
f r immobiles nemo invadere........ pnfumat, fr qua. a ReHoribus Ecclefts,
baclenus ob timorem vel favorem , alicui libellario vel emphyteuti-
cario jure, dolose fr cum damni detrimente Eccleßs,, amijfs. videntur,
ad prißinum jus revertantur.
f Aliquando pro manfionibus, hic pro reconditorio, : huio
praseft Cellarius. Ccllaria autem ea funt qua: in reconditoriis reponuntur.
Sic Severus Sutpicius de Concilio Ariminenfi loquens : Qujbus ( Epif-
copis ) annonas fr cellaria dari Imperator prtcepit. Aliquando tamen
cellaria pro cellü. Nota apud Tertullianum lib. de refurr. carnis cellas
promas pro fepulcris. Et apud monachos pro manfione monachi. C
Privilegium, de verborum fignif. in fexto. Gregorius Turon. lib. 9.
hiftorix cap. 6. camcram luam vel cubiculum vocat cellular». Cap. 1;.
meminit cellule, Athaloci Epifcopi, id eft cubiculi. Vide infra lib. 4.
Ep. 4. Gujfanv. Utrum hxc explicatio ad rem pertineat, judicet prudens
lettor. Interim aliam fubjiciemus. Tullius att. v. in Verrem, frumenti
meminit ultra decimam ab aratoribus Siculis prxtori ejufve miniftris
gratis in cellam dati, pour la dépenfe de la maifon. Magißratibus, in-
quit, tantumdem detur in cellam, quantum femper datum eft. Cavct S.
Gregorius ne patrimonii Siculi Reöores in ccllas & cellaria, tum fua ,
tum defenforum atque attorum Ecclefix, plus de maftis accipiant, nifi
quantum confiietudo eft.
* Vafculum a batus vel bata. Gloflx veteres Batiola, mneatr.Plautus in
Colacc; Batiolam auream oelo pondo habebat.Nonvxs Marcellus, qui 8c ct-
53*7 . - Libef Ï. Indiäiöno IX. 3-38
decim folidos innuos Johanni nocario fuo -reli- A vivere feiünt, & in eifdem mbhaàeriïs àd poeni.
querac ex maifa Varroniana : quos dare te annis tenciam lapfos crade i & res iapforum in eodem
fingulis fine aliqua dubitatione præcipimus nepti loco proficianr, in quo agere poenitentiam tra*
Eijpli conduftoris , quamvis omne mobile ejuf- duntur : quatenus ipfi ex rebus iliorum fubfidium
dem Eupli percepcric, çxceptis dumtaxac folidis : habeant, qui de correprione corum follicitudU
darectiam de folidis illius te volumus folidos vi- nem gerünt. Si vero parentes habent • res eorum
gintiquinque. " Suppoftorium aliquod argenreum, legitimis parentibus dentür -, ita tamen ut eorüm
pro uno fobdo dicitur efle appoiitum; SC calïx pro llipendiUm, qüi in poenitentiam dati fuerint fuf-
fex folidis dicitur efle appofitus. Interrogato Do- ficientcr debèat procurari. Si qui verb ex familia
minico fecretario, vel alirs qui fcïre pollunc, de- Ecclefiaftica Sacerdotes,vel Lcvitæ,vel Monachi
bitum redpe, & Vafcula præfata reftituc. ^ vel Clcrici, vel quilibet alii lapfi fuerint i dari eos
Agimus autem gracias follicitudini ruæ, quia de in poenitentiam volumus, fed res eorum Ecclcfiaf-
caufa fratris mei præcepi tibi ut argentum illius jj tico juri non fubtrabi. Ad ufum tamen fuum ac-
retranfmittere debuifles, 8c fie oblivioni mandaf- cipiant, unde ad poenitendum fubfiftant : ne fi
ti ac fi tibi aliquid ab extremo mancipio tuodi- nudentur, loeis, in quibus dati fuerint, ônetofi
ccrerur : quod jam vel modo non experientia, fed fine. Si qui parentes in pofleflione habent , ipfis
negligentia tua ftudeat implere , vel quidquid res eorum tradendæ funt, ut in ipfis juri Ecclefiæ
ejus apud Anconinum fuifle cognovcris, fub om- conferventur.
ni velocitate retranfmittc. _ Ante ttiennium ë Subdiaconi omnium Eccle-
Dc caufa SaJpingi Judæî, Epiftola aliqua eft fiarum SEciliæ prohîbiti fLictant, y ut more Ro-
inventa qüam tibi fecimus tranlmitti, ut eam manæ Ecclefiæ nullatenus fuis uxoribus mifee- 1
telegens, 8c fubtiliter caufam ejus, vel viduæ eu- rentur. Quod mihi.J’ durum atque incompetens
jufdam quæ in eodem negotio dicitur implicaca, videtur; ut qui ufum ejufdem continemiæ non
cognofcens, de quinquaginta uno folidis qui invenit, neque caftitatem ante promifit, corn*
reddi1 debete nofeuncur, ficut juftum tibi fuerit c pellatur à fua uxote feparari : atque per hoc
vifum.refponfum fadas:itaut res alienæ injuftè quod abfit, dece'riùs cadac. Unde videtur roihi ’ <
nullo modo à r crediroriis defraudentut. ut à præfenti die Epifcopis omnibus dicatur, ut ‘
Antomno medietas legati fui data eft, medie- nullum Subdiacohum facere præfumant, nifi qui
tas redimetur : quam medietatem ex commun! le viclurum cafté promilcrit: quatenus 8C s præ— 1
fubftantia ei volumus adimpleri, Sc nonfolùmei, tetita quæ pet propofitum mentis appetita non
fed etiam defenfotibus 8c peregrinis ; quibus le- funt , violenter non exigalitur, 8c fiitüra cautè
gati citulo aliquid dereliquit ; 8c familiæ legatum cavcantur. Qui vcrhpoft camdem prohibitionein
perfolvi volumus , quod tamen ad nos pertineR quæ ante triennium fafta eft , qontinenter cutn
Colieda ergo ranone pro nofira parce, id eft pro fuis uxoribus vixerunt, laudandi atque remuneperfotve.
| randi funt :8c ut in bôno fuo permaneant.exhor.
Delolidis Ecclefiæ Canufinæ volumus, ut ali- tandi. Eos autem qui poll prohibicionem faàatA
quid Clencis ejufdem Ecclefiæ largiaris : quate-^ fe à fuis uxoribus concinere noluerint, nolumus
nus. 8c n qui nunc inopiam patiuncur, fuftenta- pervenire ad facrum ordinem : quia nullus debec
tionem abquam habeant ; 8c fi illic Deus volue- ad minifterium altaris accedere, nifi cujüs cafti-
nt ordinari Epifcopum, habeat unde fubfiftat. tas ante fufeeptum minifterium fuerit approbata.
De a. lupus Sacerdotibus vel quolibet ex cleto, Libcrato negotiator! qui fe Ecclefiæ commet
oblervate te volumus ut in rebus eorum nulla davit, qui habitat inmaifa Cinciana, Ç annuam '
contaminatione mifeeatis : fed pauperrima regu- continentiam à tc volumus fieri. Cujus continen-
latia monaftena require, quæ fecundùm Deum tiæ fummam ipfe æftima, qualis elfe debcat, ut
tatVarroncm de re ruftica lib. i. Reperitur apudGrxcos fiavaM &
fiattasuor, poculi genus. Gujfanv. In Turon. S. Gar. habcs baciola. Sed
in tribus Colb. %. Teller. Norm. & pl. legitur baciolam. Varié autem
feribitur, baciola, batiola, batiolica. Vide Spelman. GlolTar.arch. p.
77. Apud Plautum inStich. ver£ 4. ,
Quibus divitie, domi funt feathio fr Cantharù
Batiolis bibunt.
Arnobius lib. z. adv. Genres, polubrum, filiquaftrum.........batioU feoft,,
feypbus, 8cc.
“ Gloilæ Græco-Latin* restéespy, y fuppofitorium. Item alibi •ùsjztsI-
icabellum, fubfcllium , fubpolîtorium. Videtur effe quod vulgo
Latims dicitur repofïtorium ; cujus erant duo genera : alia ampliora,
quæ menfis fubjicicbântur , Cicero lib. 7. Ep. famil!
iduod ltbi deftinaveras trapexophorum, fi defideras, habebis. Alia minora
luftinendis orbibus 8c difeis, quæ Galli appcllaut chapelets colliers
, porte-affiettes. Athcnæus lib. 4. elGLv , in qua fcilicet laux’cum
opfoftio reponitur. Vide Lazarum Bayfium de vafeulis. Guffanv. In
omnibus mis. Vatic. Anglic. Teller. Colb. 8cc. legitur fuppoftorium,
non ut editt habent, fuppofitorium ; licet cadem fit utriufque vocis fi-
gnincatio. Hic accipi pore« pro vafc.GalI ici fin ,.« ,,; ijqoe fuadera
vi emt meatio « en appofiti ( lie enim habent mis. codices ) hoc eft
oppignetati. Confnle Cangianum Gloflàrinm.
ƒ In Vatic. A.St D. qui ndii c . «tinduobns aliis, qui
redhwert nojcunlur. De hoc verbo, quo læpe utuntur Apollinaris Sidon.
inazimc lib. Bp n. Sc 14. ncc non Ennodius lib. 3. Ep. 10. obfetvat
S'tmondus, far p W ,« , ejji r.ihïb.r. , ,M „ . quid J.t.u,.
f.Ita in duobus Vatic, in omnibus Norm. Corb. &c. pro creditoribus,
In Vatic. A & B. legitur : ita ut res aliénas injufti nulli criterutrotn
ritpeiflunm effe ac rnbdititium : ’ ciitn ttttiitfone Et idem fetè
lcnfus ,• verbis paulifper immutatis. Studiofus expeudatac judicer» Fa-
teor tamen pofle aliquàm diftinttionem interponi inter eos Clcricos qui
fctvi fuerant Ecclefiæ antequam promoverentur , & inoenüos qui res
habebant proprias. Iliorum bona ad Eccléfiam videntur'omnino^pcrti-
’ nuiffe : horum respropriis cedebant parentibus, decerptisprids neccf-
fariis ad Iapforum vittum veftitumque fubfidiis. De Monacbis autem ,
dim nihil habere poflînt proprium, cadem lex quæ de fervis obfcrva-
batur Confide Canoniftas in can. De lapfis. cauf. 16. quæft. 6. 8c quod
infra fubdit bac in Ep. S. Gregorius de ancilla Dei lapfa. Jam de lapfis
multa diximusad Epift. 18. Gujfanv. Prids legébatur, de lapfis Sacerd.
vel levitis : quæ ultima re/eeimus, quippc quæ in nullis mis. melioris
notæ reperiantur.
S Sic (ènfim Subdiaconis lex fuit impofita coelibatûs : quo fattum eft
ut ad factos ordines propius accederent, ita ut illis tandem lieuerit iii
‘facrarium ingtedi , & facra vafa contingere, refixis Canonibus ami-
'quioribus Cone. Laodic. cap. n. Agath. can. 66. Guffanv. Varias de
Subdiaconorum ccelibatu conftitutiones vide apud Thomaff. part. r.
lib. z. cap. 6i. 6i. g}. Muita de bocargumenro diiiimus in vita S. G’reg.
s fumn
it miquam.
riffim
Pontificis ftatutum dico effedu-
, & no vis Canoniftarum placitis contrariam. Vide can. tn media.
19. de jugo vix ferendo, ferendo tamen, & pia devotione
s pro Prælatis, & ad ver-
Simusp.
z Gallis pour les
. Sic infra, beres in fex uncias, pour la
moitié. Guftanv.
« Hoc decrctum referunt Gratianus & Ivo , referunt & lèqi
qui vero ex familia Ecclefiaftica , &c. Canoniftæ fudant ut ui
*eguimum elle S. Gregorii feetum de fendant : ego veto crcdetem al-
tolerando : & cauf. 1. quæft. 3. muli
fus impotentes Prælatos. Gujfanv.
t In exeufis, preterita mala;qux
8c aliis mfs. ubi folùm Iegimus pr.
rejecimus.
C Hoc eft annuam penfionem in vitæ fubfidium. Vide fupra Ep. 18.
nota ÿ- tc hom. zo. in Evang. col. ijzr. Ep. 45. fequenti legitur tontine
», eodem fènfu.
:cm mala fuperadditam