I M
<£**?. $ £ & ! ^ j i& £ $ & £ ^ ^ p s ^ s * s r a »
S A N C T I
REGORII P A P Æ
R E G I S T R I E P I S T O L A R U M
L I B E R » T E R T I U S .
Menfe Septembri Indiétione xi.
E f i s i o n I. c
Ad Petrum Subdiaconum.
Epiphanium Subdiaconum mitti t , qui de feditiene in Paulum
Epifcopum commota inquirat. Ut ilium in reos agen-
ttm adjuvet | abfque ulla dilatione aut perfonarutn acceptions
, pracipit in ft antius. A d civitatis Ecclefias rt-
vocanda mancipia.
Gregorius Petro Subdiacono Campaniæ.
QUale a in caftello Lucullano fit fcelus in Paulum
fratrem &c coëpifcopum noftrum com-D
mifl'um > dire&a nobis fecit relatio manifeftum.
Et quia his diebus Scholafticus vir magnificus,
Campaniæ judex, hîc præfens inventus eft, fpe-
cialitcr ei injunximus ut tanta: perverfitatis infa-
niam diftri&a debuiflet emendationc corrigcre.
Scd quia nunc predi&a: relationis portitor b nos
ut perfonam dirigeremus, admonuit : ideo Epiphanium
Subdiaconum illuc direximus, qui unà
cum cpra:fato judice,à quibus excitata fit vel com-
mifla fcditio, inveftigare ac cognofcere poflit, &:
digna ultione vindicate. Experientia ergo tua ita £
tota virtute in hac caufa folatiari feftinet, quate-
nus & cognofci veritas, & in dclinqucntes va-
lcat vindi&a procedere. Quoniam igitur mancipia
gloriofæ Clementina: in codem fcelere inter-
fuiflc, & voces, qua: feditionem commoverent, ja-
ditafle dicuntur : fi ita eft, diftri&è d ea immi-
nenti ultioni fubfterne, nec pro perfona illius fit
veftra feveritas remiflior : quia tanto ampliùs fe-
rienda funt, quanto, utpote nobilis femina: pue-
r i, ex fola fuperbia deliquerunt. Sed & illud fub-
tili vos oportet indagatione perquirere, utrumne -,
prædida femina in tanta habucrit fccleris imma- **
nitate confilium, aut fi cum ejus eft fcientia per-
petratum: ut quam fit periculofum non folutn
manibus, fed etiam in Sacerdotem verbis exccde-
re, ex noftra cun&i poflint defenfione Cognofce-
re. Si quid enim in hac caula lentatum fuerit
vcl omiflum , ad tuarft culpam ac tuum potiüs
cognofcas pertinere pcriculum; nec aliquem apud
nos excufationis locum invenics. Nam quanto
tc apud nos res ifta, fi diftri&iflime fuerit perfcru-
tata & emendata,commendat: tantoc fi levigata e
fuerit, noftram contra te fcito indignationcm exa-
cui.
Mancipia autem fi qua de cetero in Monaftc-
rium f fan&i Severini, vel in alia Ecclefia cjufdem f
caftclli de civitate rcfngerint: mox ut ad notitiam
tüam pervenerit, nullo modo illic ea immorari
permittas, fed intra civitatem in Ecclefiam revo-
centur : & fi g juftam contra Dominos fuos quc- g
relam habucrint, cum congrua ordinatione de
Ecclefiis exire necefle eft. Si verb vcnialem culpam
commiferint, Dominis fuis accepto de venia
facramcnto, fine mora reddantur.
E pi stola IL
Ad Paulum Epifcopum.
Ilium de accepta injuria confolatur.
Gregorius a Paulo Epifcopo. *
Licet non mediocriter nos Contriftaverit co- J»
gnita, quam e.s perpeflus, injuria; habemus
aliquam tarnen confolationis materiam, quod lau-
dem tuam hule rei inefle cognovimus: ob id quod
pro a:quitatis rc&itudinc hoc , quantum direda
* De Caftro Lucullano jam diäum ad Ep. 24. lib. 1.
b Norm, nobis...........imminuit. Corb. mbit. . . . innuit.
S Non eft reccncioris inftituci judices Ecclefiafticos & lai'cos de eo-
dem fimul negorio cognofccre, & ultione digna vindicare. Vide Cone.
Aurel. IV. tempore Vigilii an. *45. c. 20. Matifcon. I. c. 7. & Grego-
rium Turon. Epifcopum in iibri f . hift. cap. {. & 48. Guffanv.
J Corruptc in cd. Guflauv. earn imminent/, See. quad Clementina vin-
didlce ac pcenx fubjicienda eilet, non cjus mancipia. Scrupulum omnem
tollunt qua: fequuntur verba; tanto amphits ferienda funt, Icilicet mancipia.
e Sic legere , non ft lent at a , .uc habent editi, cogit mis. Vatic.
Norm. Cprb. &c, confenfus.
f Noricorum Apoftoli cujus corpus in Caftrum Lucullanum tran-
flatum eft, ubi in ejus honorem celebre xdificatum eft monafterium. Confule
Bollandum ad diem 8. Januarii.
t Poflunt itaque fervi juftè adverfùs dominos fuos conqueri, Sc ea
de caufa ad Ecclefiam confugerc. Vide Aurelian. I. c. 3. Epaon. c.34.
& 39. Aurel. IV. c. 14. In cod. ^cfudiciis lege Servus, Sc leg. Cum debitor!.
Multis autem de caufis fervi ad libertatem proclamabant iavitis do-
minis, ut tradunt Jureconfulti ; yel certè ut aliis venderentur, excufla
durions domini poteftate. Vide textum in Cod. luculentum : unde pu-
defiant Chriftiaqi, qui famulos xgrotantes domo pellunr, nec de necef-
lariisprovident, quafi ad cos nihil pertinuerint. Habetur lib. 7. tit. C-
lege unica, $. Sed feimus. Iftiufmodi fervi dcrelifti libertategaudebant
invitis dominis. Auvet.
* Hie erat Epifcopus Nepefinus, cui vacant is Ecclefia: Neapolitans:
vifitationis curam commiferat Gregorius. Vide qux de eo diâa funt
Ep. 9. Indiift. 10. Guffanv.
bis patefeeic relafio, pertulifti. Ut ergo-ad ma-A ter foras egrèdiaris. In daufis lftis proeüratörem
m Fraterniratis tuas gloriam applicctur, hire inftituc, 8c tu ad lectionem arque orationem va-
* __knom ,ner. frnnarre. her à. via d e - C3.»
Dé hofpitalitate efto ibllicitus j quantum po-;
conftantiam tuam nec frangere, nec ä via de-
bet veritatis avertere. Nam major in Sacerdori-
bus merces eft, in veritatis tramite etiam poft inr
jurias permanerc. Ac ne tantx impictatis infania
inulta remancat, & in pejus indifciplina|io per-
b niciofa prorumpat, Scholaftico b viro magnifico
Campani« judici, quia hie prafens inventus eft,
ut 1ix c digna coërcidone vindicare debuiflet, injunximus.
Sed quia homines tui a nobis , ut per-
c‘ lonam cdirigere debuiflTemus,petiverunt: propter-
ea Epiphanium Subdiaconum illuc nos tranfmi- °
fifle cognofce, qui una cum fupraferipto judice
inveftigare valeat, ac cognofcere veritatem: qua-
tenus in eos a quibus tantum facinus immiflum
conftitcrit, vel perpetratum, fua inftantia dignam
faciat cxcrceri vindiftam.
Epi stola III.
Ad Johannem Abbatem.
Eomfacii in Prapofitum ordinationem probat. S. Johannis
tunicam petit. In caufa cum Floriano vult aliquid cedi,
ut ad compofitionem perducatur. Abbatem arguit quod C
turn ipfe, turnfratres facram leElionem & orationem negli-
gant. Ilium hortatur ad follicitiorem de fratrum animabus,
de hofpitibus, ac de pauperibus curam.
Gregorius1 Johanni Abbati.
PEtiit Dileéio tua ut frater Bonifacius in mo-
nafterio ruo a te débeatordinarib Praspofitusi
quod ego valde iniratus fum, quare ante fadum
non eft. Nam ex quo ilium tibi dati feci, jam.eum
ordinäre debuifti.
E)c c tunica vero fandi Johannis omnino gratè
tes pauperibus largirc ; itâ tarnen ut ferves, quod
Floriano reftitui debear*
In ipfis autem fratribus monafterii ttii quos video,
non invenio eos ad ledioncm vacare. Unde
confiderarc liceefle eft quantum pcccatum eftut
ex aliéna oblationc Deus vobis alimoniam tranf-
miferit, & vos mandata Dei difeere negliga-
tis.
De fex verb unciis domus , fi authenticam
chartulanj non videmus aut cxcmplaria, nil pof-
fumus facere. Sed Florentinq f Dei famulo pnçce-
ptum tranfinifi, ut fi ei veritas conftitcrit, cafdem
fex uncias vobis reftituat. Quibus teftitutis, reli-
quas fex^incias aut in emphyteofim dàmüs, g aüt
reditus commutamus.
E p i s t o l a IV*
Ad Bonifacium Epifcopum.
P’itandum in operibus bonis humana laudis defidtrium.
Gregorius Bonifacio Epifcopo a Regienfc
QUibufdam venientibus agnovi Fraternitatem
tuam mifericordiæ operibus vehementer in-
liltere} atque omnipotenti Deo gratias retuli, quia
juxra egregii prædicatoris vocem^ nunc vivimus,
fi vos ftatis in Domino. Sed illud, fateor * non le-
vitér mentem meam momordit, quod eadem o-
pera multis vofipfi nuntiatis : ex qua re collegi,
quod mens veftra non ftudeat Dei oculis, fed hu-
mano judicio placerc. Unde necefle eft, Frater
fufcepi,quia follicitus fuifti mihi indicare.Sedftu- D carj{£mCj uc c{im bonaexteriùs agis, ha:c intedeat
Dile&io tua mihi ipfam tunicam, aut quod
melius eft, eumdem Epifcopum, qui earn habet,
cuiii Clericis fuis,& cum ipiaad me tranfinittere:
quatenus &: benedi&ione tunica perfruamur, &:
d de codem Epifcopo vel Clericis a mercedem habere
valeamus. Caufam verb, qua: cum Floriano
vertitur, incidere volui, & jam ei vel o&oginta
folidos mutuos dedi. Quos ille, credo, difponit
fibi pro monafterii debito rccompenfari , & omnino
volo eamdem caufam decidi: quia Stepha-
e nusc chartularius dicitur imminere, ut earn pra:-
diftus Florianus in publicum transferat, & grave £
nobis eft cum publico litigare. Unde necefle eft
nobis aliquid cedere,ut pofllmus eamdem caufam
ad compofitionem perducere. Quod dum fattum
fuerit, Dile&ioni tu x , Deo auxiliante, nuntia-
bimus.
Dc fratrum verb animabus omnino efto follicitus.
Sufficiat jam quod opinio monafterii per
veftram negligentiaminquinata eft. Non frequenb
In edit is, viro memorabili.
€ Id vulgacis, dirigeremus. Sequimur Unanirtiem mfs. confenfum.
N o t x ad E p i s t . I l l i p
* Scilicet S. Lucia: Syracuf. Vide Ep. 39. lib. 7.
b Ex Regulx S. Bencdifti c. 6 5. do Prof opto monafterii, melius ad-
difees quo munere fungeretur, quam cx iiota Guflanv. qui afiecit ejus
ofHcium fuifle fervar* pecuniam, ^ negotia procurare.
c Earn fuifle S. Johannis Evangcliftse, Sc pofitam Rom® in bafilica
Conftantimana, Sc pluribus cotufeafle miraculis, narrac in vita S. Gre-
gorii Johannes Diaconus lib. 3. c. 59. Guffanv.
d Merces quandoque opponitur dam no. Ciceio ad Lentulum lib. 1.
Ep. 9. Non ita magna mercede, quam ego maximo dolore. Infra Ep. 31.
merces ponitur pro beneficio. Gall, un bon office. Gulfanv.
• De illo vide Ep. 18. lib. z. & 41. libri f.
r Vatic. B. Florentinedefenfori. Vatic. A. Sc C. Florentine fimpliciter.
N o ÎV.
t.Theff.
riùs cum magna cautela cuftodias : ne appetitus
placendi hominibus fubrepat, & omnis labor bo*
ni operis incaflum fiat. Nos enim qui fumus, quibus
placeri ab hominibus quxritur i Qmd nam-
que aliud quam pulvis &: cinis fumus ? Sed illi tua
Fr^jcernitas placere defideret,qui & non longe eft,
ut appareat ; & omne quod rétribuent, finem nuh
lo modo habebit. b Menfe Oftobri, Indidionc
undccima.
E p i s t o l a V.
Ad Petrum Subdiaconum.
Ut viduam in omnibus caufis ab iniquoruitt violentia
tueatur.
Gregorius Petro Subdiacono Campania:.
SIcut in judiciis laïcorum »privilégia turbare noh
cupimus, ita eis præjudicantibus, moderata te
x Ita quatuor Vatican! Norm. Andeg. Editi vero, aut in reditus com-
• Norm. Corb. Sc Vatic. D. JRegitano. Vatic. B. & Colb. Regk
vel Rhegio. Vatic. A. Rhegino :B. Preftytero. Rhegio Rhegium urbs
olim Brutiorum, nunc Calabrix ultcrioris caput, titulo gaudens Archie-
pilcopali, feder in ora freti Siculi ex adverlo Meflanx. Nominis etymon
'y-
affert Cafiiod. Variar. lib. iz. Ep. 14. Rhegienfes cives ultimi Bru-
tiorttm, quos a Sicilië corpore violent! quondam marts impetus fegregavit,
unde civitas eorum nomen accepit. Vivifio enim, pfaor Grata lingua vets
ita in Colb. Sc in Turon. S. Car.
N o t j a d Ep i s t . V.
a Refertur exttt d'e privilegiis c. 2. addito nobis poft prtjudieantibus.