
ëo7 S. Gregor« Regiftri Epiftolarum 608
gantur. d Frarernitas ergo tua%tanto in adhorta- A fiderat, ut nobifeum aliquid loqui de pace di-
tione 3 lucrandifquc animabùs follicitiori cura gnetur*
fèmper invigilet, quanto fe unitarum Ecclcfia-»
rum gubernationis onera fufeepifle cognofcit.
E PI STOLA XLVI.
Ad Johannem Epifcoputm
Quod ejus Epiftolis non rtfpondcrlt 3 m$rbu7n*gdufatut.
Hör tut nr ut Romani animum ad pactm cum Wtriulpho
ineundam inclinet. D e fch'ifmaticis Hißrict Ep ßopis ad
umtattm comp eil endis , f e ad Impp. feripturum djferit.
Ordinatum nen-effe herum ordinandum. Montndum de
De caufa verö S Epifcoporum Hiftrix , om.
nia qux mihi veftra fraternitas feripfit, ita efle
jam ante deprehendi in iis juflionibus, qux ad me
a piiflimis Principibus venerunt: quatenus me interim
ab corum compulfione fufpenderem. Ego
quidem pro iis qua: feripfiftis, zelo atque ardori
veftro valde congaudeo , debitoremque me vo-
bis multiplicitcr fa&um profiteor. Scitote tarnen,
quia de eadem re fereniifimis dominis cum fum-
mo zelo Sc libertate referibere non ceflabo. Movere
autem vos non debet prxfati excellcntifli-
Neapolitana urbis■ periculo Exarchum. Mifericordiam B mi viri Romani Patricii animofitas : quia nos
B É r ijÉ H "a | j * quanto cum loco Sc or dine præimus, tanto fi qua
funt ejus levia, tolcrare maturè Sc graviter de-
bemus.
Si quando tarnen eft aliquis cum eo locus obti-
nendi, agat apud eum fraternitas veftra, ut pacem
cum Ariulpho,fi ad aliquid parum poflumus,facia-
mus: quia miles de Romana urbe b tultus eft, ficut
ipfe novit.1 Theodofiaci verb,qui hîc remanferunt,
k rogam non accipientes, vix ad murorum quidem
cuftodiam fe accommodant : Sc deftituta ab omnibus
civitas, ft pacem non habet, quomodo fubfiftet?
Prxterea de puella de qua feripfiftis nobis, qua:
priusfidelibus, quam Ecclcfia hoftibus faciendum. Se de
Natalis Epifcopi sorrcflionc confolatum. A Malcho E -
pifeopo duaum patrimonii restore rationcs depofeit.
Gregorius Johanni Epifcopo Ravenna:.
QUod multis feriptis veftra: beatitudinis mi-
nime relpondi, non hoc torpori meo , fed
languori depurate : quia peccatis meis facienti-
a bus, eo tempore quo a Ariulphus ad Romanam
urbem veniens alios occidit, alios detruncavit,
11 tanta mceftitia affe&us fum,b ut in cholicam mo*
leftiam cadercm. Valde autem mirabar quid effet
, quod ilia mihi notiflima follicitudo veftræ ç de captivitate redemtaeft, ut requiri ’qualiter orfan&
itatis huic urbi meifque neccflitatibus minime
prodeflet : fed feriptis veftris difeurrentibus,
c agnovi vos quidem « follicitè agere, fed tarnen
apud quern agere poflitis non habere. Peccatis
ergo hoc meis deputo : quia iftc, qui nunc intcr-
d eft, Sc d pugnare contra inimicos noftros diffi-
mulat, Sc nos facere pacem vetat, quamvis jam
modo, etiamfi velit facere, omnino non poftu-
e mus : quia Ariulphus exercitum c Authari Sc
f Nordulphi habens, eorumfibi dari f precaria deb
Recent, ed.Iic mutarunc : Eccleftam, cui corporator prtfins non es.
Sequimur unanimem mfs. confenftm.
c In Vatic: A. Norm. & nonnullis, minifteria.
d Intcreft plerumque Ecçlefiâfticx politix.ut pàroeeix nova ordinatione
aut amplientur, aut circumcidantur, aut in plures dividantur, aut plures
in unam coalefcant., Hanc difpenfationem nbi primùm furniere fynodi,
dchiric fummi Pontifices, tum finguli Epifcopi in fua quifque dicecefi.
Quarum mutationum caulàm unam dico, felurem populi. Simile quid-
piam contingit in Epifcopis, qui priori fede dcrelidte ad aliam con-
volant: de quibus videat leftor Sardicenfis Cone. can. 1. z. Antioch, c. 3.
zi. Chalcedon. c. y. & multos canones relatos 7. q. 1. Gujftnv. Ceterdm
Eccleliarum Mifcnatis & Cumanx unionemhaud diu durafle obfervat
non femel Ughellus in Italia Sacra. De uaionc bencficiorum fupra lib.i.
Ep. 8.
N o t * a d E p is t . X L V I .
* Dux Beneventanus port Faroaldum. Videndus Paulus Diaconus E
Liftorix Longobardorum lib. 4. cap. 17. Male in plurimis exemplaribus
legitur Amulphus. Guflanv. In Norm. Arinulfus.ln Vatic. A.Arilulfus.
b Tres Vatic, in coli moleftiam.
c Hie diferepant mfs. fed tamen . . . . non habere, abeft a Norm. In
•Vatic, legitur apud quern ageretis. v el, apud quern ageret, aut ageres.
In Vatic. D. habes follicite agere , culpamque non habere. Peccatis ergo
Sec. Confentiunt Norm.
d In vulgaris, repugnare, invitis mfs. Vatic. &c.
• Ita m(s. Atcditi, Autharis. Non Flavii Autharis Regis, qui anno
prxtcrito e vivis exccflerat, ex Ep. 17. Iit^i. hie fit mentio : fed alicu-
jus fortaflc ducis Langobardorum cognominis: auamquam dici quoque
po/fit, mortuo rege , ej'us exercitum auce Ariulpho fibl debita precaria,
feu pecunix collarionem petiifle.
pud Latin
1 Hxc vox varie ab auftoribus ufurpatur: fecuuddm etymon rem fi-
gnificat, qux petenti utenda conceditur quamdiu is qui concelfit pati-
rur. Sicdicitur imperium precarium, precaria anima, auxilium preca- pi» rau m
, jds precarium, quxftus precarius, &c. Videat leftor in digef- r fecraverat
{is lib. 43. tit. z6. nbi multa de precario fiatuuntu
co cenfetur effe contra&us precarix, quando pro re donata Ecclefix red-
ditur ab cadem Ecclcfia donatori duplum vel triplum in ufufruftum, &
habetur cauf. 10. quxfi. z. cap. 4. ex Concil. Meldenfi anno 845. can.
zz. Quaproptcr non revocatur pro arbitrio concedentis, fed accipientis
morte finitur:nifi forte precaria fuerit irrationabiliter fafta. Videctiam
Extra, lib. 3. tit. 14. ubi de precariis de quinquennio in quinquennium
-rnovandis. In Agathenfi & Epaon. prop«- -----
ta fir , debuiflemus : feiat Sanditas veftra quia
ignota perfona non facile inveftigari poteft. IU
lud autem quod dicitis, ut is qui ordinatus eft,
iterum ordinetur, valde 1 ridiculum eft, & ab ingenii
veftri confideratione extraneum : nifi forte
quod cxemplum ad medium deducitur, de quo
Sc illc judicandus eft, qui tale aliquid fecifle pej£
hibetur. Abfit autem à fratcrnitatc veftra fic fa-
pere. Sicut enim baptizatus femel iterum bapti-
zari non debet : ita qui confecratus.eft femel, in
rrsroga, de qua mox, necnon lib. y. Ep. 30. lib. 9. Ep. 114. lib. rz. Ep. y.
nifi pecuniam intclligas cxcrcitibusillis ab Ariulpho promillkm. D I Scbifinatiçorum propter tria capitula : qua dc re fatis diflum eft in
vitaS. Greg.
k In Aud. 8c nonnullis aliis mfs. ablatus eft, quos fequuntured. Mis.
Vatic, adhxtemus : de hac aUtem voce jam diflum lib. 3. Moral, num.
zz. Vide quoque lib. zy. num. 3.
1 Sic legi^^on omnibus pene mfs. at in vulg. Theodofiani. Milites
crant legiona f e ux nomen à ThcodofioMauricii Auguftifilio acceperat.
k r«V ddnlfivum , honorarium, ftipendium. p * y * ftipendia-
rii, jtyilur, ftipendia facere. Hinc erogare, erogatores, erogatorii.
JeyuMu, dies, in quibus rogx dabantur. Sic in Landulpho fagaci de Tiberio
II. Duxit Anaftafiam uxorem...............ér jaHavit rogam mulj
| | a id eft, multam pecuniam fparfit. Hxc vox frequenter legitur a-
s & Grxcos medix xtatis feriptores. Xylauder in notis ?ad
interpretatur ftipendia militum,vel Imperatorum dona
Kalendis Januarii, & natalibus Principum & urbium regiarum exhibita.
Gujftnv. Roga apud Scriptores facros lumitur quoque pro dona-
tiyo, his qui in Ecclcfia militante, rogato. Anaft. Biblioth. in Agatbone :
hie divifit omni clero rogam , ér *d luminaria, &c. In Gloflar. Ifidori
à Johan. Georgio Grxvio recognito, roga eft eleemofyna. .&&>,
1 Ridiculum fane, eo dumtaxat aliquem iteratô ordinandii|JHfe-
re, quod cum levi culpa venerit ad Sacerdotium, ut infra Ic g iW A t
neque Gregorii Magni xtate , neque fexcentis poft îpfumannis, ridi-
ciilumerat dcordinationibusillisdubitarequxab hxreticis& fchifmati-
cis, aut ab ipfis Catholicis, fed contra canones datx vel fufeeptx fuiflent.
InConcilio GP. I. c. 4. Maxirni in Gonftantinopolitanum Epifcopum
ordinatio declaratur nulla, & ordinationes ab illo » f ix cenfentur irritx ;
quod Epifcopos ad feipfum ordinandum pecunia pertraxiflèt. Non aliud
in Conftantini Papx orefinatione vitium fuit, nifi quod ex la'icis elefius,,
canonica Ordinum interftitia non fcrvalTet : ecce tamen in Romano Con*-
cilio, cui felefli xn. è Gallia Epifcopi aderant, deponitur. De Epifco-
atque Prelbvteris & diaconibus, quos ipfc Conftantini
it , ita in eodem Concilio promulgatum eft, ut 1
t Epifcopi illi, ft
Is fui gra
So dec
benediSio)
Leptmenle Concilium
Cuftanv. Dofte quidem, fed hîc precariui
ne, fed r
n vidctQr efle a
a obfeura
militi
Pr,fvt„au, V u ,im , fu.nl, inpriflinu,
, 4 y! pU M a fu t fm W W «MM, /«., J j K
Uo eleStonts, more folito cum clero & plebe, ad Apoftolicam ad-
federn, ér ab eodem SS. Stephano Papa ( Conftantini fucceffort}
•sfufeiperent confecrationem. Lucius III. Schifmaticos iicrata
ordinationercccpit. Sérié aediu agitatx fiierunr célébrés controverfix de
iis ordinaudis qui ab Ebbone Rcmeufi Antiftite, & à Formolb Papafue-
rant ordinati. Pidt Morin: de facris ordinat. parte 3. exerdtat. s. Petrum
Damiani opufcul. f.integro, quod infcripßt Gratilfimus. Petrum Lombard.
difl. as. Gratianum 1. q- ®
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ i
go9 Liber 1 1. lndi£tione X’. 610
eodem it«mm ötdiile noil Valet confecrari. Sed A num, vél Agilegium ttotariüm veftr* fraternitas
fi quis forfitan cum levi culpa ad facerdotium ve-
nit, pro culpa posnitentia indici debet, Sc tarnen
ordo fervari.
De Neapolitana v erdürbe, excellentiflimo
Exarcho inftanter immiwhte, vobis indicamus:
q u iaA r ig is , ut cognovimus, cum Ariulpho fe
fecit, Sc Reipublica: contra fidem venit i SC valde
jnfidiatur eidem civitati, in quam fi celeriter dux
non mittatur, omnino jam inter perditas habc-
mr.D
e hoc verö quod dicitis incenfie civitati Setis
Epiftolas, fummacum gratulatione fufeépimusi.
In quarum etfi nos fuftinuifte difpendium tardita-*-
te putavimus: tamen dc uberiori reperimus cans
tate compendium, ut hac dilatione temporis non
interrupta videatur, fed nutrita dilc£tio : quam
miferante Domino , eontcmplationc faccrdotii^
Jeftionis ufu, jetatifque in vobis cognofeimus jam
maturitate fundatam; Non enim tam large de te
flueret, fi in tuis plurimas atque uberrimas venas
mentibus non haberet. Hanc ergo matrem cufto-
________ ^__ _________ ... demque virtutumj fanótilfime frater j inconcufla
veri fchifmatici eleemofynam efte mittendam, B ftabilitate teneamus. Nulla: in nobis cam fubdoidcirco
veftra fraternitas fentit, quia quæ contra
nos præmia in palatium mittat, ignorât. Quæ etfi
non tranfmitteret, nobis confiderandum fuit
quia mifericordia priùs fidelibus, ac poftea Ecclefix
holjibüs eft facienda. Juxta quippe eft ci-
c vitas 1 Phanum, in qua multi eaptivati funt, ad
quam ego jam tranfa&o anno tranfmittere volui,
fed inter hoftes medios non prxfumfi. Vidctur
ergo mihi, ut Claudium Abbatem cum aliquan-
ta pecunia illuc tranfmittere debeatis : ut liberos
Iorum lingux imminuant, nullx antiquihoftis im
fidix corrumpant. Hxc namque divifa jungitj Sc
conjuntfta cuftodit. Hxc humilia fine tumôre fu-
brigit. Hxc ere&a fine dejeélione fubmittit. Per
hanc univerfalis Ecclefix uniras j qux eft tompa-
go corporis Chrifti, exxquatione mentis gaudet
in fingulis, cùm fit ei difparilitas in diverfitate
membrorum, Per hanc eadem membra Sc alieno
gaudio in fuis afHifta exiliunt, Sc alienis moeros
ribus etiam in fuis lxta contabefcunt. Tefte enim
quos illic pro pretio in fervitio teneri invenerit, magiftro gentium, dum fi quid patitur unum mem-
vel fi qui adhuc fimt captivi, redimat. De fum- G brum, compatiuntur cetera membra: Sc fi gloria-
ma verb ejufdem pecunix tranfmittenda , vobis tur unum mdmbrum, congaudent omnia memcertum
fit quia quidquid vos dccemitis , mihi bra : vos non ambigo dc noftra b perturbatione
placet. Sin autem cum excellentiflimo viro Ro- ingemifeere, cum nos omnino certum fit de veftra
mano Patricio agitis ut pacem facere cum Ariul- pace gaudere.
pho debeamus : ego ad vos perfonam aliam tranf-
0 mittere paratus fum, cum qua 0 mercedis caufx
meliùs fiant. De fratre autem Sc ebepifeopo nof-
trb Natali valde contriftabar, quod de illo qux-
dam fuperba cognoveram : fed quia mores fuos
- ipfe correxit, meam triftitiam fimul meipfum vin-
Quod verb ordinationi noftrx fraternitas veA
tra congaudet, afFedum mihi integerrimx caris
tatis exhiber. Sed ex confideratione hujus ordU
nis mcritem meam, fateor, tranfverberat vis dolo-*-
ris. Grave namque eft pondus facerdotii : priùs
quippe eft Sacerdoti neceftc, ut ceteris ad exem*
cendo confolatus eft. Pro qua re fratrem Sc coe- pplum vivat, ac deinde fervandum 5 ut mentem
pifeopum noftrum Malchum admone, ut priuf-
p quam ad nos veniat, p rationes fuas ponat, Sc
tunc demum alibi, fi nccefle eft , proficifcatur.
Et fi ejus adus bonos cognofeimus, ei fortaflê ne-
cefle eft, ut hoc ipfum patrimonium quod tenuit,
reftituamus.
E p i s t o l a XLVII.
Ad Dominicum Epifcopum.
per oftenfa exempla non elevet.' De prxdicatio-*
nis femper minifterio cogitet i intentiflimo timo-*-
re Confiderans, quod receftiirus ad percipiendum
regnum Dominus, Sc talenta fervis tribuens,dicat:
Negotiamini dum rvenio. Quod profedo negotium
tunc verc nos agimus, fi vivendo, Sc loquendo pro-
ximorum animas lucramur, fi infirmos quofque
cxlcftis regni gaudia prxdicando, in fuperno amo-
re roboramus, fi protervos ac tumidos* gehennx
fupplicia terribiliter infonando fledimus, fi nul-
li contra veritatem parcimus, fi fupernis amici-
Gratulatonadc ordinatione fua Eptftola dllationem, txiThia £ tiis dediti , humanas inimicitias non timemus.
c , n „ u conpcufari. virtuum W mutrm ^ukm m Quod nimifum exhibens, quafi quoddam fc M M K i g M a B wjm ca»
Ecclefiis fua jura fervat. aicebat: Nonne qui oderant te , Deus, oderam il- .
los}& fuper inimicos tuos tabefiebarn ? Perfeffo odio
1 Gregorius Dominico Epifcopo a Carthagi- oderam illos, dr inimici fiffi funt mihi. Sed ad hoc
ego pondus mex infirmitatis cxpavcfco, Sc quod
accepto regno, paterfamilias redeat rationem no- .
P Erlatas ad nos ferius per Donatum atque bifeum pofiturus , afpicio. Sed qua eum mente
Quodvultdeum reverendiflimos fratres Sc fuftinco, cui de fufeepto negotio animarum Jucocpilcopos
noftros, nccnon Sc Viftorem Diaco- crum aut nullum, aut penc nullum reporto ? Tua
m Arigis dicitur Paulo Diacono. In chronico Ducum Bcnevcnti &
Principum Sakrn^Anhis. In chronico Monachi anonymi,Arichis. Fuit E
hie fccnndus Dux Beneventanus, fucceflor Zotonis per annos yo. Por-
to fe fecit, id eft ivit, abivit. FacioSc facefto idem : nincfaceflc, hinc
abi. Donatus in Phormione ad illud, hint hte facejfat, pro hinefe fa-
ciat, id eft abcat; ut hinc fc faciat, hue accedat, hxc hinc faceflat,
procedat, alias faciat. Apulciuslib. y. Milefiarum : lnvitata Pfyche ta-
lium locorum obleSatione, profits accejftt, paul'o fidentior intra li-
men fife facit. Hxc ex Salmauo in Tcrtulliani pallium cap. 3. ad ilium
locum , Qsut ad ilium ex Lybia Ammon facit, ovium dives: quern locum
lie cmendavit Rigaltius: llua ad Nilum ex Lybia Ammon pafeit e-
vium dives, Quam conjedluram demonftrabit in nova quam prope
diem molitur Tcrtulliani editione. Gujftnv.
* Tot funt in Italia urbes hujus nominis. uc difficile fit ftatuere, de
qua hîc agatur. Prxcipua eft Panum fortune, Fanum {implicites di£la
in Umbria, Epifcopalis.
0 Tutiùs& utiliùs tranligaturde pretio dando, de pecunix quantitate
his aut illis conditionibus lolvcnda. Gujftnv.
P Gallicc qu’tl rendo fis comptés. Hacétiam voce utitur Epift. zz. In-
ii£t. xi. Gujftnv.
N o t * ad E p i s t . X L V I I .
* Carthago urbs Africx quondam dariffima : pri maria fuit provineix
proconfularis , ejufque Epifcopi totius Africx primates ezticere,
nulli alteri urbi primatus aliarum provinciarum annexas eifec, fed fc-
niori feu antiquiori Epifcopo prorincix conccflus.
k Vatic. C. ptrfwttione,
dm
i f
0 ^9 «)
ÖTOBbFW- Vi