•jny S. Gregorii Regiftri Epiftolarum 716
L confcffione aqua regenerationis abluerat, re- A temeritate depellercnc, 6c multos infupcr quibus
foapcizare non metuant. Valdeque miramur, fi
tarnen ita eft , ut vobis illic pofitis, hujufeemodi
ïiceat hominibus pravis cxcedere. Primùm liquidem
quale de vobis judicium hominibus relin-
quatis , attendite : fi hi qui aliorum temporibus
jufta rationc comprclïi Tunt, vobis adminiftranti-*
bus viam fui cxccffus inventant. Deinde perdi-
torum animas Deum noftrum de manu veftra fei-
tote requirere,fi tantum nefas, in quantum poffalutem
regenerationis aqua præbucrat, rebapti-
zantes , pravitatc nefandiflima necavifle. Qua:
res animos noftros valdc mceftificat, quöd vobis
illic pofitis damnata: præfumtioni tantum fcclus
perpetrare licuerit.
Qua de rc Fraternitatem veftram feriptis de-
currentibus adhortamur, ut habito traftatu, uni-
toque Concilio, ita c nafeenti huic adhuc morbo e
inhianter ac tota virtutc «debeatis obfiftere, dumfibilitas
exigit, emendate negligitis. Hæc enim modo ncc vires ex ncglcftu percipiat , nec in
Excellentia veftra non amarè fufeipiat. Nam quia commiflo vobis grege peftilcntiæ damna concu-
vos ut filios proprios diligimus, propterca hæc B tiat. Nam fi quolibet modo, quod non crcdimus,
i- . 1 ' «- ? s-us incipienti negligitis iniquitati refiftere, plurimos
erroris fui gladio vulnerabunt.Et eft profe&ö gra-
viflimum , laqueo diabolic« fraudis irretiri per-
mittere, quos priùs poflumus, nc alligentur, eri-
pere. Melius eft autem ne quifquam vulneretur
obfiftere, quàm vulneratus qualiter fanari poflit
exquirere. Hoc itaque confiderantes, facrilegam
pravitatem fedula orationc ac virtute qua valetis,
obruerc feftinatc ; ut &: fubfequens nuntius, Chri-
fti gratia fuftragante, de eorum nos ultione læci-
ficet magis, quam de exceflii contriftet.
Paulum præterea fratrem 6c coepifcopum noftrum
ad nos, quo poteftis ftudio, omni fub fef-
tinatione dirigite;quatenus abeo caufas fubiiliùs
tanti facinoris agnofeentes, huic nefandiflima:
pravitati cum Creatoris noftri folatio medicinam
digna: poffirmis correptionis imponerc.
E p i s t o l a XXXVI.
Ad Leonem Epifcopum.
quæ vobis prodefle non ambigimus, indicamus.
Paulum verö fratrem, 6c coepifcopum noftrum
ad nos> fub omni feftinatione dirigitc, ne cuiquam
impediendi eum c aliqua excufatione detur occafio
; ut veritatem pleniüs agnofeentes, qualiter
tanti facinoris ultio debeat provenire, Deo adjuvante,
rationabili poflimus tra&atu difponcre.
E p i s t o l a XXXV.
Ad Vi&orem & Columbum Epifcopos.
CoàSio Concilia , Donutißis promte ac fortittr ob f i fiant.
Mitt ant ad fe Paulum Epifcopum, quo tdoctntc , Do~
natiflarum facinoribus planius cognitis 3 dt Ulis punien-
dis ac comprimendis tutius decernat.
Gregorius Vi&ori & Columbo Epifcopis
Africæ.
Ualiter negle&us inter initia morbus vires
accipiac ■ , a ex noftris neceflitatibus , qui- cumquc in hac fumus vita conftituci probavimus,
Huic. igitur nafeenti, fi do&orum obftet provifio
medicorum, feimus quidem quia ante ceflaret,
quàm tardé procuratus plurimùm noceret. Hujus
ergo confiderationis ratio vehementer nos débet
impellere,.ut animarum morbis initiantibus, tota
feftinemus poflibilitate refiftere ; ne dum falubria
adhibere médicamenta negligimus , multorum
nobis vitam , quos Deo noftro contcndimus lu-
crari, fubripiant. Unde nos oportet ita caulas o-
vium, quibus nos cuftodes videmur efle prxpo-
fiti, vigilanti follicitudinc prxmunire, quatenus
lupus infidians undique paftores fibi répugnantes
inveniat, 6c viam ingrediendi in cas non ha-
beat,
Comperimus fiquidem Donatiftarum ftimulos
lie in illis partibus gregem turbafle Dominicum,
ac fi nullius paftoris moderamine regeretur. Nun-
tiatumque nobis eft, quod dicerc fine gravi do-
lore non poflumus, quoniam plurimi eorum ve-
b nenatis jam fint dentibus laniati. b Dcnique ut
Sacerdotes Catholicos praviflima de fuis Ecclcfiis
1 fuis uxoribus mifeeantur. Speciofi Sub-
i Monafierium ob ficundas nuptias detru-
Ne Subdiaconi c
p. diaconi uxor,
f a , dimittatur.
Gregorius Leoni Epifcopo Catanenfi.
MUltorum relatione comperimus a hanc a- £
pudvos olim confuetudinem cenuifle, but
Subdiaconi fuis licite mifeerentur conjugibus.2
Quod ne denuo quifquam prxfumeret, à fervo baj
Dei Scdis noftræ Diacono, ex auftoritate noftri ^
dccefloris, eft ifto modo prohibitum : ut eodem
tempore h i, qui jam uxoribus fiierant copulati,
unum ex duobus cligerenc ; id eft, aut à fuis uxo-
£ ribus abftinerent, aut certè nulla ratione minif-
trare præfumercnt. Et quantum dicitur, Specio*
fus tune Subdiaconus pro hac re ab àdminiftratio-
nis fc fufpendit officio, 6c ufque in obitus fui tem-
pus notarii quidem geflit ofncium, 6c à minifte-
rio , quod Subdiaconum oportuerat exhibere,
ceflavit. Poft cujus obitum, quiac relidla ejus d Ho- «
norata marito eft fociata, à tua eam Fratcrnitatc
c Ita legitur paffim in mß. præfcrtim in Norm/1 & Vatic
aliqua oecafio vel exeufatio detur.
N o XXXV.
is ad ufque fan&i Gregorii xtatem.
XXXVI .
* Recentiores exeufi , ex nofiris neceffltxti&us quas patimur in hac ci- *
vitate conflituti probavimus. Certè relu&antibus omnibus mfs. Vatic.
Çprb. Anglic, Turon. Scc.
b In .vulgatis : Denique Sacerdotes canonicos........ depellere; & multos
.. . . . necajje dicuntur. Quam leôionem non mutaffemuj , ni fi ad
id coegiflèt communis confcnfus mfs, Anglic, Vatic. Norm. Corb. Tu-
ron. Rcgl’VaIcat ergo nota quam attexuijt Guflànv. de Sacerdotibus eu-
nonicis. Aliam ejufdem auflqris amputate coafli fumus ad hæc verba :
tx necejfitatibus quas patimur in hac dvitaie : qux nuelligenJa dicit de
Italiæ dadibus. At, in hac civitate, corrupta eft ledio, ut jam monui-
* Piulâ poft fanftum Cyprianum Donatiftarum faltio in fchifma cru-
perac, fed alternautibus vicibusuunc conquicfccre videbatur, mox rccrudefcere
per 300.8c ampltds;
Cujfanvil.
NO T * AD
* In Norm, hocapudvos.
h De SubdiaconOrum continentia vide fupra Ep. 5. & lib r? Ep. 44-
* Viduas Clericorum non permillas iterum nubere, docent pluresca-
"noncs, quorum aliqui referuntur diftinöionc 18. c. 10. ii. iz. exfanfto
Gregorio lib. it. Epiftola 6z. nunc lib. 13. Ep. fi- ex Aurelian. Concil.
can. 13. ex colledtione Martini Bracarenfis c. 19. Addefis Autiffiodorenfe
Concil. canone i i . Non licet reliiii Prejbyteri, nee reliiit Diaconi, nec
Subdiaconi poß ejus mortem maritum aceipere. In decretis Gregorii II.
c. 1. & i . idem prohibetur. In Cphciiio Romano I. fub codcm anno
Chrifti 7x1. in Toletano I. eadem reperio verba can. 18. qux in can. 19.
colle&ionis Martini Bracarenfis. Caufam iftius prohibirionis repeto a
confcnfu five voto earum mulierum; ndccnim mariti promovebanrur ad
fuperiores ordincs, nifi aut converfionem voviflent ipfic, autcerti fe
717 Liber TV . Indi&ione XII.
in monafterio cognovimiis efle deputatam. Ideo- A
que fi, ut fertur, ejus fe maritus ab adminiftratio-
nc fufpendit,ante di&a: mulieri non debec office-
re, quod ad fecundam conjugii copulatidnem mi-
gravit : prailcrtim fi non tali mente Subdiacono
junda eft^ ut a carnis voluptatibus abftineret.
Si ergo ita fe veritatem quemadmodum edotfti
fumus,habere cognbfeis: pr«di£lam te mulierem
718
Ë p i s t o l à x x x v i i r .
Ad Theodelindam Reginam.
J h impcritiifeduftam dota. SmUdnn Symdmm
mtximt Chtlcidcmnfis,fidm m Romma Ecdtlia ini emm
firvari profiutur. HortMur m txtr. 'Ccx/Idmii Epif-
copi communionem man eat.
de monafterio per omnia convenir rclaxarc, uc ad Gregorius Theodelindx * Resnnx Lanfro ,
fuum maritum line ahqua poflit formidine rc- bardorum & o
De cetera verà Fratcrnitas tua fit omtiino fol- /^V Uorumdam ad nos relatione pervenit ab i
licita, ut quos ad hoc jam officium contigent pro- B V^aliquibus Epifcopis Gloriam veftram ufquc
mown, hoe quammaximé diligenter infpiciat : ad hoc fcandalum contra fanaam Ecclefiam fuif.
ne fi uxorcs habent, mifcendi fe cum els Iicentîâ fe perdudam, ut fefe à Catholic* .imnim.V,,-;.
potiantutifed adfimilitudinemSedis apoftolic* communione fufpenderet; Quod quantum voS
eos cuncta obfervare, fua nihilominus diftridio- purè diligimus, tanto de vobiTFortius dolemus :
quia Vos imperitis ftultiique hominibus creditis,
qui non folùm éa quæ loqiuintur nefeiunt, fed
vix ea quæ audierunt, percipere pofliint. Qui
dum ncque legunt, neque legentibus credunt, in
' ipfo errote manentj quem fibi ipfi de nobis finxe-
r.unt. Nos enim vëncramür fandas quatuor Syno-
ne confticuat.
E p i s T o t A XXXVIL
Ad Maximianum Epifcopum.
Euplo patris & matris bona reddi jubet.
Gregorius Maximiano Epifcopo Syracufano.
1 Uplus præfentium portitor Eufanium Agrilibet
______ ___ __________ , d°s'i Nicænam, ,in qua Arius j,Conftantinopoli- E . r , ■ . . C ranam, in qua Macedonius: Ephefinam ptimam,
Uplus præfentium portitor Eufanium Agn- in b qua Neftorius : Chalcedonenfem, in qua Eul t
genunæ cmtatis Epifcopum, fuum fuifle me- tyches atque Diofcouus damnatus eft • ptofiten-
morat genitorem, matnfque fuæ res apud eum tes quia- quifquis aliter fapit quàm hæ quatuor Sy-
plunmas mdicat manfiffe. Quem quoniam mte- . nodi; à fide veritatis alienus eft. Damnamusau-
ftatum affent efle defundum : ideo & res mater- tem quofeumque damnant, Sc quofcumq’ue ab
nas fibi petit debere reftitui, St ante difti Epifco- folvunt abfolvimus : fub anarh^n.H, interpofi-
pi patris fill fe permitn fubftantiam adipifet. Qua tione ferientes eum, qui earumdem quatuor Sy-
de re Fratermtati tuæ hujus præcepti ferie depu- nodorum, maximé autem Chalcedonenfis de qua
tarnus, quatenus diligenter curet addifeere ; Sc fi quibufdam imperitis hominibus ‘ nata eft dubie-
qmd apud prædidam Ecclefiam dc rebus matris tas Si fuperftitionis occafio, fidei addere vel adi- *
ipfius inveniri potuerit -, fi quidem nihil eft quod mete phefumit;
ante dido Euplo rationabiliter poflit obfiftere, ei D Cùm itaque integritatem noftram ex apetta
iecundum fuam facial portioncm reftitui. » Pro- mea <1 traditione feu profeflione cognofcitis di- t
inde & de rebus paterms quas ante Epifcopatum gnum eft ut de Ecclefia bead Petti Apoftolorum
dignofcitur habuifle, fi eas in jus Ecciefiæ fuæ quo- Principis nullum ulteriùs fcrupulum dubietatis
llbet modo non tranftullt tranftulit, PI ei mianrnm quantum portion!nnrrinnï
L U . L . ___c rn- -
ejus legaliter feit competere, ut fatisfieri poflit,
immineat. Nam omnino 6c contra rationem 6c
contra noftrum probatur efle propofitum, fi cui ea,
qua: jufte competunt, reftitui ac fatisfieri dene-
gemus. Ita ergo ha:c Fraternitas tua implere fe-
ftinet, ut fupraferipto portitori ad nos denuo ex
hac re nulla remeandi neccflitas imponatur. Nam
quod beata: recordationis deceflor nofter pra:ce-
ptum direxerat, ut lapfo eo omnes res ejus Ecclefia:
remanerent, hoc ideo cum credimus pr«-
cepifle, ne per eas adhuc ampliüs deperiret: nunc
verb a:quum efle penfamus, ut filium patris culpa
non ingravet; fed Fratcrnitatis tua: difpenfatio-
nc, quidquid ei legaliter poteft competere, con-
fcquatur.
habeatis : fed in vera fide perfiftitc, 6c vitam veftram
in petra Ecclefia:, hoc eft in confeflionc
beati Petri Apoftolorum Principis folidate: ne tot
yeftr« lacryma: tantaque bona opera pereant,c fi ,
ä fide vera inveniantur aliena. Sicut enim rami
fine virtute radieis arefiunt; ita opera quantumlU
bet bonavidcantur, nulla funt , fi a foliditate fidei
disjunguntur. Decet ergo Gloriam veftram
£ ad reverendiffimum fratrem 6c coepifcopum noftrum
Conftantium, cujus 6c fides & vica olim mihi
bene eft approbata, fub omni eeleritate tranf-
mittcre, eique direftis Epiftolis indicare ordina-
tionem ejus quam benigne fufeipitis: 6c quia ab
ejus Ecclefia: communione in nullo feparamini
ut verc, ficut de bona ac fideli filia , communi
exultatione gratulemur. In hoc autem vos ac veclviffmt^
GuJfan^ 'Dnu^>as cotum mortem perraanfuras data fide
I P i W m & W È mntavim us r
«ogente unanimi mfs. Vatic. Norm. Corb. Turon.' &c? confcnfu. F
N o t ^ ad E p i s t . X X X V I I .
W Ê Ê m K M I ie bonis heteditariis, quxGtis anreEpif-
W , vLcl P°ft Hptfcopatum. De bonis rerö quxfitis poft Epifcopatum
de rebus Ecclefix, nihil alienari poteft teftamento vei inter vivos
Gregonus lib. xir. Ep. 38. null, dubium eft, quia fuut Sacerdotibus res
tn Epsfiopatu acquifitas nulla eftalienandi lieentia, ita de his quas an-
j u die are voluerint, non vetantur. Scd fiEpifco-
pu 1 ros habucrit, de rebus ante Epifcopatum quzbtis non poteft
Lac^piftola 0Mni ^cc^c^ * ' n^* kgitima liberorum portione, ex
Tom . I I .
N o ï-jh AD Ep i J t. X X X V I I I .
■ Hæc Epiftola fetè convenir cum Epift. 4. quam non fuifle datam
apparet cx Epiftola 37. nunc 39. Guffanv.
b In quatuor Vatic. Norm. Corb. Reg; legitur, in qua Neftorius &
Viofcorus, Chalcedonenfem in qua Eutyehes damnatus eft ; quod contra
Conciliorutn hiftoriam pugnat.
c In Norm. & Corb. optimo fcnfu, nata eft fufpieiohis occafio , addere,
&c. In Vatic. A. & B. nata eft dubietat, fidei ad. la C. & D.
nata eft fuperftitionis occafio fidei addere. In Reg. dcfidcratnr, fuperftitio-.
* Abeft traditione à Vâtic. C. à Notm. Reg. & Corb.
• Non quod de fide jurgarentur, fed quia pertinacia in fchifaiate af-
finis eft hatred, vixque eft ut earn non involvat, ciltn ab Ecciefiæ, qux
eft columna & fitmamentum veritatis, abducat.
Z z ij