Ad Dominicum Epifcopum.
(Sratulatur quod paftorali zelo Donatiftas coèrcere fiudue*
rit : feveriorem tarnen | in Epifcopos id négligentes , ui-
fricani Concilii fententiam non probat.
• Gregorius Dominico Epifc. * Carthaginenfi.
V Eniens ad nos Profper , præfcntium lator,
Refponfalis vefter, poft alios veftræ Carica-
b tis * affe&us , b fecundas nobis vcftras Epiftolas
cum allegatione c principalium juflionum apud
vos habita: fynodi chartulam porrexic. Quibus
rcle&is, 8c de veftro gratulati fumus, quem paf-
toraliter.geritis, zelo : 8c piiflimos Dominos oe-
cafione religionis illatas venalinm perfonarum re-
mo ville calumnias. Maxime autem quia ita ftu-
duit Fraternitas veftra Africanam fervare provin-
ciam ,'ut nullatenus dévias hæreticorum fe&as
cum fervore faccrdotali coërccre negligeret. De
quibus etiam omnibus fopiendis, & antequam
Caritatis veftræ confuleremur apicibus, in tantum
nos fubtiliùs definiftfe meminimus, ut nihil
rurfus de his vobis refpondcri neceflarium creda-
mus. Quamquam ergo hæc le ita habeant, 8c
defideremus omnes hæreticos à catholicis Sacer-
dotibus vigore Temper rationeque compefci : tarnen
fubtiliter intuentes omnino nos tetigit,ne
per ca quæ apud vosgefta funt, d aliorumCon-
ciliorum primatibus, quod avertat Dominus, gc-
neretur icandalum. Sententia namque à vobis
prolata eft in cpnclufione geftorum. In qua dum
pro inveftigandis illis hæreticis admofietis, fubin-
• Sic legeadum ex mfs. Reg. Norm. Vatic, ubi exeufi, auxilio mu-
1 In Vatic. Menfe Duemlri Jndicl. xm . Præferendos putavimus ,
Colbert. 8c Turon. S. Gat.
N ot æ ad E p X s T. V.
* Abeft, Carthaginenfi, à Vatic. Norm. Corb. &c.
b Ita Corb. Rem. Norm'. Vatic. D. 8c plerique. In Regiis legitur,
fee un dam..........veftra Epiftoli......... chartulam porrexerunt. In Va- <
tic. A. fecundum nobis veftra Ep. ut in Reg. Sed legendum puto, fe- ■
cundam. In vulgatis, feeundo nobis veftras Epiftolas apud vos habita Synod's
chartulam porrexerunt. Deed aliquid in omnibus illis leétionibus.
In noflra fupplcndum videtur & , ante, apud eos hab.
c Litterarum Imperatoris facrarum, facrorum apicum, divinarum
juifionum. Vide lib. i. Ep. 47. nuns 49, Guffanv.
* Urgebant dudum Epifcopos ad curam de hxreticis habendam cano-
nes Afrïcani, fed levioribus poenis. Cone. Milcvit. II. 14. zj.
* Scnfum «prédit S. Pauli ad Philip, z. v. z. & 3. Eamdem caritatem
habentes, unanimes, idipfum fapientes, nihil per contentionem neque ter
inanem gloriam , fed in humilitate fuperiores fibi invicem arbitrantes.
Quem textum cxplicat fuomorc S. Aug. lib. 83. quart, q. 71. quem locum
lcflpr confulat, eique adjungat alterum ejufdem Aug. locum Ep.
S9- ad Paulinûm in folutione quæfiionis 7. ubi de Thclo humili. S. Gregorius
idipfum fufîùs perfequitur hornil. 10. in Ezechielem poft ms-
Gregorius Vidori Epifcopoa Panormitano.»
LAtorem pnefentium Gregorium,Abbatem at-
que Presbyterum monafterii fan£ti Theodo-
J ri, nulla quidem ratio permittebat ut poft lapfura
b cella: iplius pene generalem, ultra ei prseefic j
debuiflet. Qui enim tot difeipulos per fuam ne-
gligentiamaoinfcrnum duxit, reliquis umquam
prxponi non debuit. Sed quia longa hie eft apud
nos peenitentia affii&us, Fraternitatem tuanv ne-
ceffe eft cum in monafterium prxdi£tum recipe-
r e , locoquc fuo conftitucre, ita tarnen, ut Urbi-
cus monafterii mei pnepofitus dare aliquem de
fervis Dci debeat, qui e ic praipofitus fiat; ut quod t
iftius incuria negligitur, illius folHcitudine fer-
■ yvetur.
Prxterea ex monafterio ancillarum Dci, quod
eft d fan&i Martini, Martiam fan&imonialem 1
feminam in monafterium aliud c injuftc audio t
fuiflfe migratam; & Vitftoria, qua: locum illius
fcquebatur, ficut audio, res monafterii difperfic,
ut ad Prioratus locum pertingcre, & ipfa poft
Abbatiflam interim inveniri debuilfet. Quam u
rem Fratcrniras tua fub omni ftudeat celeritate &
corrigere : f cujus enim jam culpa: fis, intelligis, ut f
ego tarn longe pofitus, qua: in civitatc tua agun- 1
tur agnofeam j & tot curis occupatus, qua: fieri
, debeant, difponam. Pra:di£lam itaque Martiam
• in monafterium fuum & locum fuum volumus re-
vocari. Viftoriam verb Fantino defenfori noftro
tradi, quatenus ipfe eam difeutiens, cui quid de
rebus monafterii dedit, inveniat. Quam difeufdium
: neenon homil. 7. in Evang. Superiores invicem in via Dei tos
maximi, qui vobis commijfi non funt, proximos veftros attentitle ; quia
tir quos agere prava aliqua confpicitis, qua in eis lateant bona nefeitis,
&c. Gujfanv.
N o t m ad B p i s t . V I .
* Abeft Panorm. a Norm. & plurimis mfs.
h Hoc loco Gufianv. obfervat cella vocem defiderari in Lyrcnfi,
Pratellenfi & Teller. Ccrti quod ad Lyrenlem 8c Pratell. attinec, con-
veniunt cum Audoeno aliifque Norman, ubi legitur cella , imö in 6.
Angl. & in plerifque habetur. Abeft tarnen ä Vatic. D. Cellam autem
blc pro monafterio ufurpari manifeftum eft. Ita quoque palfim fumitur
in Dialogis, maiimc libris primo 8c (ecundo.
c Hoc nomine vocabatur olim apud Monachos, qui ab Abbate lecun-
dus erät. Confulc Reg. S- Bened. maxime cap.*6J. & lib. 1. dial. c. z.
d Tempore fan&i Gregdrii plura fuerunt in Sicilia Sanftimonialium
monaftcria: ex quibus unum illud erat quod ü D. Gregorio conditum
fuiffc vetus traditio eft: 8c poftea Monachis Caflinenlibus efle datum.
Vocatur hodie S. Martini de Scalis. Guflanv.
e Id eft, tranflatam : migrare enim aliquando pro transferrc ufurpant.
Sic Gell. lib. z. c. 19. Cajfita nidum migravit. GulTanv.
* Itarcftituimusex Corb. Norm. & plerifque ac potioribus. Vulga-
t i, habent j cujus culpa ßt.
733 Liber V. Indi£tione X 111. 734
fam in monaftcrium aliud dari volumus , nobif- A nui, ut cos perfequi * fummopere debeat, atquc
que per Fantinum defenforem fubcilicer renun- ad fidem Cathoiicam revocare. Quod fi tempus
tiari,ut feiamus quid dc ea debcat fententia cer- exigit, per re ; fi autem pro caufis aliis non licet
tiori conftitui. Multa autem mala in eodemmo- per alios folertcr inquire. Pervenit verb ad me
nafterio per Anaftafium medicum audio contigifi eftc Hebra:os in pofl'effionibus noftris , qui con-
fe. & Qu[fi quando in monaftcrium virginum feu verti ad Dcum nullatenus volunt. Sed videtur mi-
ipfum feu aliud merit ingrefliis, Fraternitatem hi ut per omnes poflefliones, in quibus ipfi Hc-
1oban.DU
tuam culpa rcfpiciat, qua: gregem commiftum tenet,
&c cuftodire diflimulat.
E p i s t o l a VII.
Ad Venantium Epifcopum.
Saturninum Exprejbyterum, fi pofi lapfitm minifir/tverit,
communione privet ufijue ad diem obitus.
Gregorius Vcnantio Epifcopo Lunenfi.
ACcedcns ad Gorgonam infulam Fratcrnitas
veftra difeutiat id quod ad nos de Saturnino
Exprcfbytero eft pcrlatum. Pervenit namque ad
1 nos, quia poftquam a pro crimine lapfus fui, a fa-
> cerdotii ordine eft dejeftus, ad explendum b mi-
niftcrium Presbyterii prefumfit accedere., &: ombrjei
eftc nofeuntur , Epiftolas tranfmitterc de-
bcas; eis ex me fpccialiter promittens quod qui-
cumque ad verum Dominum Dcum noftrum Je-
fiim Chriftum ex eis converfus fucric, d onus pofi-
^ leflionis cjus ex aliqua parte imminuctur. Quod
ita quoque fieri volo, ut fi quis ex eis converfus
fuerit, e fi folidi penfionem habec, tremiflis ci
relaxari debeat: fi tres vcl quatuor, unus folidus
rclaxetur. Si quid amplius, jam juxta eumdem mo.
dum debet relaxatio fieri, vel ccrce juxta quod
Dile&io tua provider: ut 8c ci qui convertitur o-
nus relevctur, 8c Ecelcfiaftica utilitas non gravi
difpendio prematur. Nec hoc inutiliter facimus,
fi pro lcvandis penfionum oncribus, eos ad Chrif-
ti gratiam perducamus : quia f etfi ipfi minus fi- 1
nipotenti Deo hoftias immolate. Quod fi ita fa- C dclitcr veniunt, h i tamen qui der e is nat'i fuerint,
a£tiumm FFrraatteerrnniictaass vveeffttrraa rreeppeerreerriitt,. eitumm fGäccrrii ccoorr
■ “ clT ergo, auc eo;
poris 8c fanguinis Dominici participatione privatum
, in peenitentiam redigat : itaut ufquc ad
: diem obicus fui c in eadem cxcommunicationc
permaneat, & d viaticum tantummodo c cxitus
iui tempore pcrcipiat. Sin autem eum Fraternitas
tua talcm peenitentiam agcrc cognoverit, ut
• ci juftc f ad recipiendam inter la'icos communio-
nem 8c ante exitum debeat mifereri, hoc in tua:
; Fraternitatis ponimus poteftatc. g Mcnfc O&obri,
Indiftione xlii.
E p i s t o l a VIII.
Ad Cyprianum Diaconum.
Perfequatur Afanichaos. Judttis verb, qui ad Chrifium
fuerint converfi, minuenda penfionum oner a. Afutuos dee
rufiicis folidos.
Gregorius Cypriano Diacono, a & Re£fcori
patrimonii Sicilia.
DE b Manichafis qui in poflcflionibus noftris
funt, frequenter Diledionem tuam admorumfilios
lucramur. Et ideo non eft grave, quid-
quid'dc penfionc pro Chrifto dimittimus. Pr*ete-
rea ante hoc tempus Johanne Diacono veniente,
mihi tua Dilc&io aliqua feripfit, qux omnia hont
eadem relegens, multos dies, interpofui, 8c poft
multorum aierum moram, tamquam in memoria
retinens qua: legeram , ad fingula refpondi. Sed
nunc, ut arbitror, unum mihi capitulum excidit:
8c de eo me fufpicor nihil refpondiffe. Scripfcras
enim, utmutui folidi rufticis permanus quorum-
dam g debiti condudorum darentur; nc tollcntes
Dab aliis, aut in angariis, aut rerum pretiis grava-
rentur. Quod capitulum mihi gratiflimum fuit.
Et liquidem jam feripfi, ea ferva qux feripta fiint.
Si autem ex co, ut fufpicor, minime aliquid rc-
feripfi b commonitione vccrca, ad dandos folidos
pro militate rufticorum non debes immorari :
quando 8c res Ecclefiaftica non perit, & ex ca
utilitas rufticorum levatur. Sed 8c alia fi qua funt,
qua: utilia elfe confideras, omni ambiguitatc poft-
pofira debes exhibere.
* Corruptè ac barbare in excufis, qui ft quando in monafterium virginum
five ipfe five alius fuerit ingreffus. Le&ionem hanc reprobant
noltramcjiie confirmant lex Anglic, fepcem Norm. Vaticani, Corb. &c.
N o tæ ad E p i s t . VIT.
* Lapfum non redire umquam ad honorem, centies di&um. Guffanv.
Rcflituimus Prejbyterii cx mfs. Vatic. Norm. &c. pro facerdotii
quod prids ledum in editis.
c Scilicet in privatione participationis facri corporis & fanguinis Domini
: nec enim communioncm in civilibus, immo ncc in facris prcci-
bus ademtam crediderim. Guffanv.
* Hie Euchariftieam Communioncm fignificat. Dudum obtinuit ufus
ut viatici nomine fola Eucliariftia jamiam morituris miniftrata intcl-
ligatur : fecus apud vetcres, qui viaticum id omne dicebant quod ad
ccurumex ac vitadifeeflum proderat. Igitur pro-pccnitcntibus abfo-
iut.0, Baptifmus pro carechumenis, viaticum erat neceflarium , quo
«corpore rccedentes defraudari vetat « antiqua legis régula Nica:-
nus can. iz. Sic Commumo etfi jam pro fola ferè Euchariftiæ perce- t?
p lone umatur , etiam dicebatur olim concefla peenitentibus abfolu-
— flEa B a co™n™niCa,io, apua Cyprianum Epîlt. ,a.
Cnncl, Atciar. I. tan. uk, Inuoc. 1. Epin. 3. ad Enpcriw, Toïofanum
Epalcopum cap.a.cuju! (InuoceDtii) fouemiam nccum Guflinvillio
aouiis neri Novatianam putes, qui communioncm denegatam, non
f c .i?Cro v'at‘co fed de reconciliationc pcenitentium interpretantur
latiflimum obferva diferimen. Is erat Novatianorum error > Qubd
t . «. Indc lapiîs I ctiapj plena poenitentia funflii, rcconctliationcm
negabanr. Aide alias taniilm Eauperio icfpondct Innoccntius, qui poft
aptuimtm omm tempore incontinentia: Sc yoluptatibus dediti, in cx,
tremo vit* fuæ poeniti
pofeebant. De his, ir
poenitentia, fed comm
Vita ’ • ciliat
nfimul & réconciliâtit
, confuetudo prior tenu
me feet tlapfu.
* In rccent. cd. legitur, in die exitus fui mfs. quibus c
fentit Gratianus.
‘ Albafpinaro , Ghriftiano Lupo, aliifve eruditis , commünio la'ica
ad quam tarn fiepe Glerici, proprer pcccata fua , in antiqua Ecclefix
difciplina reduci vel leguntur vcl jubentur, nihil aliud fuir quam
Clericum jam non haberi nili ut lai'cum, cumque ad lai’corum gra-
dum, (beietatem, juraque rcvolvi: cx quofiebat ut caitüflericoneCom-
, munio quidem la'r'ca relinqueretnr, is non modo ab officio depofitus
haberet ur, (cd 8c cxcommunicacus: cui verö Commünio fairem la'r'ca re-
'linquerctur, is Ibliim ab officio depofitus cenicrerur. Hie verä atquc
Ep. olin
de ipfa Eucogir
chariftiæ perceptione inrelliger
dem omnino puniendis Clerici
Ep. olim 17. nunc 4. ubi de iif-
Gregorius : Eapfos, inquit, a fuofem-
tos officio, quibus nihil aliud quam interla'icos
facra eft prabenda communio. Scilicet illis vetitum facris fun-
giTninifterii?, non vetitum corpori Sc fanguini Domini communie
Ita Turon. S. Gat. Colbert, vet. 8c Vatic, aliis mfs. (alteai'plerif-
que lilentibus.
N o V I I I .
• In plur. mfs. defideratur,^« Reclori,8cc.
k De infanis iftis, lege S. Auguftinum in lib. de hxrefibus bxrefi.
4^- ubi dc quinque dementis , fumo, tenebris", igne , aqua , vento, •
dc duabus nayibus foie Sc luna, in quibus funt fandx Virtutcsquæ fe