8 i î S. Grefforii Reçiftn Epiftoiamm 8u
<Ji£Va finit, fidem ex hoc magis accommodas -, 8c A
vcl fi qua alia decffe videbantur, qua: gravent aut
noceant, id agis ut fola dilatio faciac 8C accufet
te elfe culpabilcm. Humiliarc tandem , 8c obe*
dientiæ te fubmittc, atque ad nos fine excufationc
aliqua venire feftina ; ut requifita 8c cognita veri-
tate, fecundùm Dei timorem, quidquid æquum
canonicumque fuerit, dccernatur. Certils cnim
efto, quia juftitiam tibi, 8c canonum ftatuta fer-
vabimus, atque caufæ tuæ, révélante Domino ve-
ritatis audore, amicum juftitiæ finem impone-
. mus. Nam quod poftulas, ut illuc perfonam diri-
gere debeamus, qua præfentc de his qua: dicun- g
tur, poffit elfe probatio, effet utcumque excufa-
bile, fi umquam ratio ci qui accufatur, ncccffita-
tem probationis imponeret. At poftquam non tibi
, fed accufatoribus hoc onus incumbit, ad nos,
ficut præfati fumus, dilatione ceffantc,venire non
definas : 8c aut fine mora aderit accufator, qui ca
qua: de fimoniaca hærefi vcl aliis dida funt, con-
• gruenti probatione fuffulciat : aut ccrtè in his
quæ ad faiubritatem negotii ipfius pertinent, in-
terveniente beato Petro Apoftolorum Principe,
difpenfatio jufta proveniat ; quatenus nulla nos ante
Deumdiflimulatione, proeo quod hæcad no- q
ftram confcientiam pervenêre, reatus culpa pof-
fit confundere. Quod verb indicas fereniffimos
c Dominos, c ut illic debeat effe cognitio, præce-
piffe : nos quidem nullas eorum alias de hac rc ,
nifi ut ad nos venire debeas, juffiones accepimus.
Sed 8c fi forfitan pro Reipublicæ fuz utilitate, qua:
divina fibi largitate conceffa eft, multa cogitan-
tibus, 8c in diverfis follicitudinibus occupatis fug-
geftum, 8c corum eft juffio per obreptionem elici-
ta, poftquam 8c nobis 8c omnibus notum eft piiffi-
d. mos Dominos d difeiplinam diligere, brdines fer-
vare, canones vencrari, 8c fe in caufis facerdota-^
libus non mifeere : inftanter exequimur quod 8c
illorum juvat animam atque Rcmpublicam, 8c ad
quod nos terribilis tremendique judicis refpedus
impellit.
Quiefcccrgo à cundis exenfationibus, 8c hue
adeffe non différas, ut veritatis indagatione robo-
rati, caufæ tuæ tandem terminum imponamus.
Quod autem valdc te pertimefccre ac omnino tre-
pidare cognovimus, ne hoc fortaffe in te ulcifca- '
mur, quod fine noftro confenfu adfaccrdotalem
ordinem cognofceris inordinate prorupiffe : into-
lcrabilis quidem culpa eft; fed hanc fecundùm E
juofliones fereniflimi domni I'mperatoris, fi nequa-
quam ampliùs in contumaciæ tua: errore perftire-
ris, laxamus : atque de hac re contra te minime
movemur. Sed alia qua: nobis dida funt, irrequi-
fita præterire non patimur.
Quia vero dudurn feripta tibi tranfmifimus, ut
quoadufquc voluntatem ejufdcm fereniflimi Domini
cognofccremus, Miffarum folemnia nullo
e Juxta canones Epift. praecedentc citatos. Et yero tandem fah&us
Gregorius hanc viam inire coaftus eft, ut ex fequentibus patebit lib. 7.
Epiu. $0. 81. 8a. nunc lib. 9. E‘p. 79. 80. 81. Guffanv. p
J Ita cum mfs. Norm. Anglic. Vatic. &c. yeicrcs editi, à quibus diffidences
recent, exeufi habent dirigere.
c .Contumaciam (ufficere ut quis çommunionc privetur, fànxerunt
Africam in Carthag..lII. can. 7. refertur cauf. 4. quxft. j. ubi obfèr-
vabis diverfos communicationis modes, nec in propria Ecclefia, ncc in
Parcecia. Guffanv. ■- : ' ' . . • f :
f Hinc liquet Honoratum ordini fuo reftitutum, unde eum deturba-
verar Natalis, ilium fubdôJè ad prelbyteratum promovendo. Vide Ep.
19. lib. i. &c. Gujfanv.
. N o r a ad E p i s t . X X V I .
* ?ta iulcribitm Epiftola hæc in quinque Anglic, omuibus Norm.
modo cclcbrare auderes : fed tu data mente cgif.
ti callidè ne eadem feripta fufcipercs, quæ tarnen
eorum effet fententia, quoquo modo cognovifti
fed fervare noluifti; ideoque ea quæ tibi priùs feripta
tranfmifimus confirmamus, ut Miffariim folemnia
celebrare non audeas , donee omnia, quæ
contra te dida funt, fubtiliter inquifita fuerint ac
difeuffa. Quod fi perverfo forfitan aufu celebrare
præfiimfêris, ab interdidæ pridem communionis
interminatione liberum te non effe cognofeas.
Nam eciamfi alii exceffus defint,c pro hac folum-
modo culpa fuperbiæ, Dominici te corporis ac
fanguinis communionc privamus. Pro qua re obe-
dientiam quam decet exhibens, ad nos fummo-
pere, ficut diximus, venire feftina, itaut triginta
dierum fpatium habeas, quatenus iter tuum præ-
parcs, 8c omni exeufatione poftpofita, hue adeffe
non différas.
Si qua autem à jtidicibus , vel manu militari '■
vel à populo ad contradicendum itineri tuo oc^
cafio fuerit exorta, qüa calliditate agatur, agnof
cimns. Ipfe ergo jam videas,quam vel hîc ho-
minibus, vcl in futuro judicio omnipotenti Dco
de tua reddas obligatione rationem, qui diftri-
dam in te ex tuo contemtu provocafti fententiam.
Præterca pervenit ad me, quia Paulinus frater
8c coëpifcopus meus, 8cf Honoratus Ecclcfiæ Sa-
lonitanæ Archidiaconus, pro eo quod præfumtio-
ni tuæ nolucrunt præbere confenfum, graves à te
moleftias patiantur; icaut datis fidejufforibus fint
conftridi, quatenus eis civitatem, vel domos fuas
egredi omnino non liceat. Quod fi ita eft, vel fè-
ro jam ad fenfus falutis rediens, feriptis præfen-
tibus acceptis, ab utrorumque ce fufpende molef-
tia ; ut cis libera fit licentia vel ad me veniendi
fi voluerint, vel quomodolibet alibi pro fuis uti-
litatibus proficifci.
E p i s t o l a XXVI.
Ad Salonitanos.
S t non privato odie contra Maximum movtri : mirari
autem f i quod ex illis vix panel d Afaximi communionc
abfiinucrint.
Gregorius * dile&iffimis filas, clero,&no-
bilibus Salonæ confiftentibus.
PErvenit ad me quod quidam perverfæ mentis
homines, ut Dile&ionis veftræ animos vul-
nerarent, vobis infinuarc conati funt, quia ego
contra Maximum quodam odio movear, 8c non
magis quæ canonica, fed ea quæ furorfs funt, exe-
qui concupifcam. Sed b abfit hoc,abfit à facerdo-
tali animo, ut in qualibec caufa privato zelo mo-
vcatur.Ego autem 8c veftræ Dileâiioni providens,
8c meæ animæ omnipotentis Dei judicium perti-
mefeens , ejufdem Maximi caufas fubtiliter cx-
Corb.Rem. &in Vatic. D. Greg. Prtfbyteris, Diaconibus, clero, no-
bilibus, populo faderu conßftennbm. In Reg. Icgitur, Prejbjteris, Dite,
ér don • nobiltbus ac populo confiflenti & militibus Aliorum tarnen edi-
torum leftioni ftandum pntavimus, tum quôd in tribus Vatic, habea-
tur, cum quod alia fit Epiftola ad Jadertinos feripta & eoc|gm fèrè ar-
gumento. Quis autem fibi petfuadcat duplicem ad clerum 8c populum
Jadertæ lêu Jadcrx mi flam eodem ferè lènfu Epiftolam ; & ad Salonitanos
quorum Ecclefiam invalèrat Maximus, nullam ? Prxterca in Epif-
tolz contextu Icgitur : mirât us autem valde [um , quia in tanto Solo-
nitano Ecclefia clero & populo &c. Ergo (cribit ad Salonitanos. Quid
quod ftatim meminir Honorati Salonitanx Ecclcfiæ Archidiaconi ?
b De ira Sacerdotis Hindus Chryfoftomus lib. 6. de facetdocio : lnß*r
fumi interiora omnia a f i occupât a involvit. Guflànv.
Liber Vî. Indidione XIV. 814
quiri defidëro, fi nullis Criminibus preffus, quæ A pendiffe : Sc quantum de conftantibus gaudeo,
facro ordini contradicunt * fi non per fimoniacam
Jiærcfim, id eft præmia quibufdam fe eligentibus
præbendo, ad facerdotale pertingerc officium co-
natur. Tune liber pro vobis apud Dominum in-
terccffor crit, fi non obligatus de fuis ad locum
intcrceffionis venerit.
Cujus tarnen jam culpa fuperbiæ in aperto mon-
ftratur, quod evocatus ut ad nos venire debeat,
diverfis cxcufationibus renititur, refugit, metuit.
IJnde ergo trépidât, fi eum de his quibus incla-
macuseft, confcientia non accufat î Ecce jam diu
Dilc^lio veftra fine Paftore eft, 8c ficut vobis om- ^
nipotens Deus innotefcat, vehementer deftitutio- g
ni veftræ 8c mcdullitus ex toto corde compa-
tior. Audio enim quæ in gregc Domini dilania-
tiones fiunt. Sed cùm paftor deeft, quis contra
Iupos invigilet ? Ideoque prædi&um Maxiihum,
. ut hue ad nos veniat, c urgete ; quatenus fi hunc
innocentem invenirc poffimus, confirmemus. Sin
vero ea quæ de eo di£t& fiiht, Vera patucrint, non
jam tamdiu Dilcftio veftra per interpofidoncm
perfonæ ejus deftituta fit.
De me cnim certum tencte, quia ncc odio, nec
privati ftudii zelo contra eum movear : fed quidt
an cum de deviantibus ingemifeo j quoniam facræ
communionis myfteria,quæad abfolutionemno*
bis divina pietate conceffa funt, in detrimentum
magis fuæ animæ percepcrunt. Et quia j ficut Vo-»
bis omnipotens Deus innotefcat, vehcmcncer Ca-
ritati veftræ 8c medullitus ex toto corde compa-
tior, paterno affe&u obteftor atque fuadco ut ab
illicita communionc fe quifque fufpendat, & quos
apoftolica Sedes in communionis fuæ confortium
non recipit, omnino réfugiât ; nc inde reus ante
confpedum æterni judicis unde poterat falvari
confiftat.
Comperi autem quod quidam perverfæ mentis
homines illic infinuarc conati funt, quia ego com-
tra Maximum quodam odio movear, 8c non ea
quæ canonica, fedea potiùs quæ ftiroris funt, exè-
qui concupifcam. Sed abfit hoc, abfit à facerdo-
tali animo, ut in qualibet caufa privato zelo mo*
veatur. Ego verb populo in illis parcibus confiff
tenti, ac meæ animæ providens 8c omnipotentis
Dei judicium.percimcfccns, caufas ejufdem Maximi
exquiri volo, 8c cum omni finceritate révélante
Domino quod eft canonicum definire. Cui quo.
niam frequenter feripfimus ut non priùs facra
quid canonicum juftumque fuerit, au&ore Deo ^ Miffarum folemnia celebrarct, quàm caiifamcjus
A.*-»**. • pocuiffemus agnofeere, alioquin effet communione
privatus; 8c ex hoc jam fuperbiæ ipfius culpa
in aperto monftratur, quod fæpiùs, ficut dixi, ad-
monitus ut ad nos veniret, diverfis cxcufationibus
renititur, refugit, metuit. Unde ergo trépidât, fi
eum de his quæ diifta funt, confcientia non accu-
fat ? Hæc ergo cognofcentes, poftquam vobis nullam
dc ignorantia excufationem affumere potef-
tis : rogo, hortor, 8c moneo , ut à prohibicæ vos
communionis confortio per omnia fufpendatis, ncc
cuiquam Sacerdoti fupraferipto Maximo commu-
nicanti, concra animam fuam quifquam veftrum
dccerno.
Miracus autem valde film, quia in tanto Salo-
nitan» Ecclefia: clerb vel populo vix duo ex fa-
crisordinibus inventi funt, frater fcilicet 8ccoe-
pifeopus nofter Paulinus , 8c- dile&iffimus filius
meus Honoratus Archidiaconus ejufdem Ecclc-
üx , qui communicare Maximo^ facerdotium ra-
pienti minime confentirent, 8c fc Chriftianos effe
cognofeerent. Debuiftis enim, Filii Cariffimi, pen-
fare ordines veftros, 8c quem Sedes apoftolica re-
pcllebat, repulfum cognofcere; ut priüs, fi poffet,
ab illatis criminibus mundaretur: 8c tunc ei veftra
Dile&io communicaret, ne particeps obliga- D communicare præfumat.
tionis ejus exilieret. Nos tarnen erga Caritatem
veftram vifccribus pietatis adftringimur ; 8c quia
quofdam veftrum violenter preffos ad confentien-
dum ei, 8c ad coffimunicandum cognovimus, omnipotentem
Dominum deprêcamur, ut vos ab omni
reatu peccatorum veftrorum, atque ab omnibus
vinculis alienæ obligationis abfolvat, vobif-
que 8c in præfenti vita fuæ protebtionis gratiam
tribuat, 8c nos de vobis in æterna patria gauderc
I concédât. d Menfe Martio, Indidione xiv.
E p i s t o l a XXVII.
Ad Clerum & populum Jadcræ.
St contra Maximum folo juftitia zelo moveri aßtrit. Hor-
tatur ut a Maximi communione f i fufptndant ; atque ab
illis facram communionem percipiant 8 quos Maximo non
communicare novtrint.
Gregorius * Prefbyteris, Diaconibus & Clero,
nobilibus, ac populo b Jaderæ confiE
tenti bus, & qui Maximo prævaricatori
communicaverant.
Quia tarnen audio j ficüt præfatus fum, quofdam
vcftrûm ignorantia lapfos, quofdam etiam ad
communicandum violenter effe oppreffos, omnipotentem
Dominum deprecor, ut 8c eos qui huiq
pravitati minime confenferunt,pcrpccua gratiæ fuæ
protedione cuftodiat, 8c optata eis largitatc ref.
pondcat. Et illos quos aut ftudium, aut ignorantia,
aut alia quælibct caufa traxit in culpam, ab omni
ream peccatorum, atque ab omnibus vinculis a-
lienæ obligationis abfolvat, omnibufque in^æfen-
ti vita protedionis fuæ gratiam tribuat, 8c nos de
£ vobis in æterna patria gauderc concédât. Ut igi-
tur hæc vobis intcrceffio apud Deum Salvatorem
noftrum proficiat, adhortationibus noftris pro animæ
veftræ fàlutc obedientiam exhibetc, 8c ab illis
facram communionem percipite, quos fc ab ante
didi Maximi communione abftinuiffc vel abftine-
re cognofeitis.
E p i s t o l a XXVIII.
Ad Candidum Epifcopum,
u4ptos ad prefiyterale oßeium Mondchos, cum confenfu
Abb at is ajfumat, & Prefiyteros ordinet.
PErvenit ad me quofdam veftrum ignorantia F Gregorius vel neceffitatc deceptos, his qui ab apofto- Candido * Ep-ifcopo de urbe vc-
lica Sede, culpa, ficut noftis, exigente, communione
privati funt, communicàffe : quofdam vero
fc falubri diferetione, protegente Domino , fuf
* la recent, urgeo ; fed non ita mfs.
Tom. I I .
ten majore.
INdicavit nobis Fraternitas tua fe non habere
Prefbyteros, 8c ex hac caufa neceffitatem non
E F f ij