î>r;ç(crtim
mifcricordi
paupcxcs.
&*ek. 7. «
ferunt, cùm ea quæ fibi de alimentis ftibtrahunt, A tur, conftitutos fe. effe confiderant, nequaquam Eos
<x • j :__ Ç n lm p r mmnnp in(]ipn. m mpnffts rnmnr fnhlpvpt .fed indi^entibus ïargiuntur. Solerter nämque audien- rinior nremar.,fubl
dumeft, quöd per Prophetam Dominus redar-
CTuic , dicens : Cum jejunarctis dr plangcretü in
quinto & in fieptimo menfie per hos feptuaginta an-
a nos, numquid jejunium jejunaftü mihi ? Et cum a co-
mediftis eft bibiftü , numqutd non vobifmetipfis
comediftü , & vobifmetipfis bibifiis ? Non enim
Deo , fed fibi quifque jejunac > fi ea qua: ventri
ad tempus fubtrahit, non egenis tribuit, fed ventri
poftmodum ofFerenda cuftodit.
Itaque ne aut ilios appedtus gula: a mentis fta-
iita gulit tu dejiciat, aut iftos afflida caro exelationefup-
:is-.& ,?u"‘plantet, audiant illi ex ore Veritatis : Attendite ntibuslub- r •' ; . ’ _____; / _ gggffii
iftuanda.
eorum mentes tumor fublevet, fed timor premat. ■ fubieve
Unde 8c neeefte eftut follicitè perpendant, d ne P^cmat
commilTa indigne diftribuant ; ne quædam quibus c
nulla , ne nulla quibus quædam ; nc multa quibus cîcèmo
pauca, ne pauca præbeant quibus impendere mul- adtlibc
ta debuerunt ; ne præcipitatione hoc quod tri-
buunt inutiliter fpargant ; ne tarditate petentes
noxiè crucient ; ne recipiendæ hîc gratiæ intentio
fubrepat ; ne dationis lumen laudis tranfitoriæ ap-
pedtio extinguat ; ne oblatum munus conjunda
triftitia obfideat j ne in bene oblato munere animus
plus quam decet hilarefcat,ne fibi quidquain,
P___ ^ cùm totum redè impleverint, tribuant y8c fimul
autem vobis, ne forte graventur corda veftra m era- g omnia poftquam peregerint perdant. Ne enim fibi Q^0modo adpula
{ft ebrietate, & cur is hujus mundi. Ubi utilis
quoque pavor adjungitur: Et fuperveniat in vos
repentina dies ilia. Tctmquam laqueus enim fuperve-
nietin omnes, qui fedetit fuper faciem omnis terra.
• Audiant ifti: Non quod intrat in os, coinquinat hominem
y fed quod procedit ex ore, coinquinat homi
nem. Audiant illi : Efca ventri, dr venter efeis
Heus autem & hunc b dr has defiruet. Et rurfum
Non in comejfationibus dr ebrietatibus. Et rurfum
Efca nos non commendat Deo. Audiant ifti, quia
omnia munda mundis : coinquinatis autem & infi-
1. delibus nihil eft mundum. Audiant illi ; Quorum
deus venter efty & gloria in confuftone ipforum. Au-
. diant ifti: Difcedent quidam a fide. Et paulo poft : ^
virtutem fuæ liberalitatis députent, audiant quod
feriptum eft : Si quis adminiftrat, tamquam ex vir- (
tute quam adminiftrat Deus . Ne in benefa&is im- ;
moderatius gaudeant, audiant quod feriptum eft :
Cum feceritis omnia qua pracepta funt vobis, dicite : .
Servi inutiles fumus, quod debuimus facere, e fe -
cimus. Ne largitatem triftitia corrumpat, audiant
quod feriptum eft : Hilarem enim datorem diligit
Dcus. Ne ex impenfo munere tranfitpriam lau-
dem quærant, audiant quod feriptum eft : Nef-
ciat finiftra tua quid faciat dexter a tua >• I deft, piæ
difpenfationi nequaquam fe gloria vitæ præfentis
admifeeat, fed opus re&itudinis f appetido igno-
ret favoris. Ne impenfæ gratiæ viciflitudinem redusoppofita
Trohibentium mbere, abpnere à. cibis, quos Deus quirant , audiant quod fcripuim eft : Cum facis lue. ,4.,
avit ad percipiendum cum gratiarum aliione f i de
libus (jr his qui cognoverunt veritatem. Audiant
Rom. 14. z i. ilH : Sonum eft non manducare carncm, neque bi-
bere vinum : neque in quo frater tuus fcandaliz,atur.
t. Tim. 5.23. Audiant ifti.: Modico vino uterepropterftomachum &
frequentes tuas infirmitates. Quatenus &: illi dif-
c cant cibos carnis ,c inordinate non appetere, & ifti
creaturam Dei quam non appetunt, non audeant
condemnare.
C a p ut XX.
JPuomodo admonendi qui fua diftribuunt, dr qui
rapiunt aliéna.
Aâm. zi. Liter admonendi funt, qui jam fua mifericoroîiid
' dbeidi diter tribuunt : atque aliter qui adhuc-&: aliéna
fine qui jam rapere contendunt. Admonendi namque funt qui
fUuamlar'iun- jam ^ua mifericorditer tribuunt, ne cogitatione
wr. °1 S tumida fuper eos fe quibus terrena largiuntur,
extollant ; ne idcirco fe meliores æftiment, quia
contineri per fe ceteros vident. Nam terrenæ do-
mus dominus famulorum or dines minified aque
difperdens , hos ut regant, ilios verb ftatuit ut
ab aliis regantur. Iftos jubet ut neceffaria ceteris
præbeant : illos ùt accepta ab aliis fumant. Et
tamen plerumque ofïendunt qui regunt, in paprandium
aut coenam, noli vocare amicos ttios, ne-
que fratres tuos , neque cognatos, neque vicinos di-
vites} ne forte & ipft te reinvitent, & fiat t 'tbi re-
tributio :fed citrn facis convivium, voca pauper es,
debiles y claudos, cacos > dr beatus eris, quia non ha-
bent g undc rétribuer e tibi. Ne quæ præbenda funt g
citiùs, fero præbeantur, audiant quod feriptum
eft:iV> dicas amico tuo: Vade dr revertere}dr eras dabo prov.,
tibi y cùmftatim pofsis dare. Ne fub obtentu Mar- t
gitatis ea quæ pofîident, inutiliter fpargant, audiant
quod feriptum eft : Sudet eleemofyna in manu
tua. Ne cùm multa neceffe fint, pauca largian-
_ tur, audiant quod feriptum eft: fihftt parce femi- 2.cor.
^ nat y parce & metet. Ne cùm pauca oportet, plu-
rima præbeant & ipft poftmodum minimè inopiam
tolerantes ad impatientiam erumpant, audiant
quod feriptum eft : Non ut aliis fit rcmifiio, vobis ttu. s
autem tribulatio , fed ex aqualitate, veftra abundan- ^ l*
tia illorum inopiam fupplcat y & ut illorum abundan-
tia veftra inopia fit fupplementum. Cùm enim dan-
tis mens ferre inopiam nefeit, fi multa fibi fubtrahit,
occafionem contra fe impatientiæ exquirit,
Priùs namque præparandus eft patientiæ animus y
&: tune aut multa liint aut cunfta largienda : ne-
dum minùs æquanimiter inopia irruens fertur, 8c
præmiffæ largitatis mer ces pereat, & adhuc mentrisfamüias
gratia permanenfqui reguntur. Iram p tem deteriùs murmuratio fubfequensperdat. Ne
merentur qui difpenfatores funt, fine oftenfionc. omnino nihil eis præbeant,quibus conrerre aliquid
perdurant qui ex aliéna difpenfatione fubfiftunr.
Admonendi funt igitur qui jam quæ pofîident,..
mifericorditer tribuunt, ut à cælefti Domino difpenfatores
fe pofitos fubfidiorum temporalium a-
gnofeant ; & tanto humiliter præbeant, quanto
8c aliéna cfte intclligunt quæ difpenfant. Cum-
que in illorum minifterio quibus accepta largiun-
* Laud. Val-cl. Corb. Gcmet. co'meditis & bibitis. Tree, cum cerne*
4itis, citm bib 'ifts
* Laud. Tree. & duo priores Gcmet. & htc.
* Gemct. & Laud, immodéré.
" Çoib.hîc & deîncegs louga ferie-habet nee, pro ne
parvum debent, audiant quod feriptum eft : Omni Lue. <r.
petenti te tribue. Ne faltem aliquid præbeaqt, quibus
omnino conferre nil debent, audiant quod
feriptum d\:Da bonoydr non receperis pcccatorcm: be- Eccli. i
nefac humili, dr non dederis impio. Et rurfum : Pan em rob. 4.
tuum dr vinum fuper Jepulturam jufti conftitue, dr
noli ex eo manducare dr bibere cum peccatoribus.
• Aud. primus,
f In edit, appel.
■ e. Laud. Corb. duorum prioru
:. Laud. Getnet. Coufcntit vct.
tnt. h Laud. &nc>nnulli, pie
am, & ejuidem
• 1518. Aliæ ha-
Pancm
utrum pauperi Panem enim fuum & vinum peccatoribus præ- A Cùm quælibet præfentis mundi lucra deftderant,
pcccatori pr*- be t, qui iniquis fubfidia pro eo quod iniqui funt 8c ea quæ de futuro d damna patientur, ignorant, d
bendaccemo- jj^pendit. Unde 8c nonnulli hujus mundi divites, audiant quod feriptum eft : h créditas ad quam fe- prov 20 *s>
yn ' ‘ cùm fame crucientur Chrifti pauperes, eftufis lar-, fiinatur in principio, in novifsimo beneftittione care- 2°* *'
gitatibus nutriunt hiftriones. Qui véro indigenti bit. Ex hac quippe vita initium ducimus ut ad
ctiam peccatori panem fuum, non quia peccator y benedi&ionis fortem in noviflimo veniaipus : qui
fed quia homo eft, tribuit ; nimirum non peccato- itaque in principio hereditari feftinant fortem fi-
rem, fed juftum paupprem nutrit : quia in illo non bi in noviflimo ^ benediélionis amputant : quia
culpam , fed naturam diligit. dum per avaritiæ nequitiam hîc multiplicari api- 6
Peccata dec- Admonendi funt etiam qui jam fua mifericor- petunt , illic ab æterno patrimonio exheredes
Smtanoahc ^‘cer largiuntur , ut follicitè euftodire ftudeant, fiunt.Cùm vel plurima ambiunt,vel obeinere cun-
teneur. °a C" ne c“m commifla peccata eleemof ynis redimunt, dira quæ ambierint poftiint, audiant quod feriptum
adhuc redimendacommittant : ne venalem Dei eft: gfiidprodcfl homini fitotutn mundum lucretur, Matth.is. 2*.
juftitiam æftiment,fi cùm curant pro peccatis num- anima vero fua detrimentum faciat?Ac fi apercé Ve-
mos tribuere, arbitrentur fe pofïe inulcè peccare. B riras dicat:Quid prodefl homini fi totum quod ex-
Plus efi namque anima quam èfca , dr corpus quam
Lue. 12. 23. vefiimentum. Qui ergo efeam aut veftimentum
Qufnamfua- P^uperibus largitur, led tamen animæ vel corpo-
denr Dcd, & ris iniquitate polluitur, quod minus eft juftitiæ obre
diabolo. culit, 8c quod majus eft, culpæ : fua enim Deo
dédit, 8c fe diabolo.
Qui aHenîs in- At contra admonendi funt qui adhuc 8c aliéna
Liant quomo- rapere contendunt, ut follicitè audiant quid ve~
do a monen 1. njeri$ jn ju(hcium Dominus dicat. Ait namque :
Matth. 2 s. Efurivty eft non dedifiis mihi manducare s f t iv i , dr
V. 31-&SS. non declißis miJ}i bibere s hofpes er am, (ft non college
fits me i nu dus, (ft non operuifiis me yirfirmus dr
in car cere , dr non vifitafiis me. Quibus etiam præ-
tra fe eft congregat, fi hoc ipfum folum quod ipfe Ex quibus t-
eft, damnat? Plerumque autem citiùs raptorum'xcmPlis-
avaritia corrigitur, fi in verbis admonentis quàm
fiigitiva fit præfens vita, monftrecur : fi corum ad
medium memoria deducatur, qui 8c ditari in hoc
mundo diu conati funt, 8c tamen in adeptis divi-
tiis diu manere nequiverunt : quibus feftina mors
repentè 8c fimul abftulic, quidquid eorum nequi-
tia nec fimul nec repentè congregavit : qui non
folàm hîc'rapta reliquerunc, fed fecum ad judi-.
cium caufas rapinæ detulerunt. Horum itaque e-
xempla audiant, quos in verbis fuis proculdu-
bio 8c ipfi condemnant : ut cùm poft verba ad cor
Mstth.ts.+i. rnittit, dicens : Dijcedtte a me malediéli in ignem Credeunt, imitarifaltem quos.judicant, erubefeanr.
aternunty qui paratus efi diabolo dr Angelis ejus. Ec-
a ce nequaquam audiunt, 8 quia rapinas vel quælibet
alia'violenta commiferunc, & tamen æternis
Ætemâ pcenâ gehennæ ignibus mancipantur. Hinc ergo colli-
dignî funt ^ui gendum eft quanta damnatione ple&endi funt
giuiHurlqu^- rapiunt aliéna, fi tanta animadverfione feto
magis qui riuntur qui fua indiferetè tenuerunt. Perpen-
xapiunt aliéna. (jant .qU0 eos obligee reatu res rapta, fi tali fubji-
cic poenæ non traaita. Perpendant quid mereatur
injuftitia illata , fi tanta pereuflione digna eft pie-
tas non impenfa.
ffim Cùm aliéna rapere intendunt, audiant quod
feriptum eft : Va ci qui multiplicat non fua : ufi-
C a p u t X X I .
Jpuomodo admonendi qui aliéna non appetunt, fed
fua retinent i & qui fua-tribuentes, aliéna tamen
rapiunt.
A .L ite r admonendi funt, qui nec aliéna appe- Adm. 22.
tunt, nec fua largiuntur : arque aliter qui 8c ea A l: c |ï*\
quæ hibent tribuunt, 8C tamen aliéna rapere non ^ tum ^ n c c
defiftünt. Admonendi funt qui nec aliéna appe- fua iargiumur:
tunt, nec fua largiuntur, ut feiant follicitè quod ^ ^ ^ 0 a‘l"
ea de qua fumei funt, cundis'hominibus terra JU°nCn £
» cl_o_m m__u_n_is_ _ef•t_ _8 c. idcirco alimenta qùoque omni- r . . T r r 1 a ^ .
Hi, quibus fa- quequo aggravât contra fiè denfum lutum ? Av.aroD bus commu nicer profère. In.cafliim ergo fe inno-
ftimoSîÇiiïî ^ ’PP6 contra fs denfum lutum aggravare,eft ter- centes putant, qui commune Dei munus fibi pri-
■ - rena lucra cum pondéré peccati cumulare. Cùm yatum vindicanc : qui cùin accepta non tribuunt
mulrfplicare large habitationis fpatia cupiunt, au- in proximörum nece graflancur : quia toc pene In r •
diant quod feriptum eft: Va qui conjungitis domum quotidie perimunt, quot morientium pauperum rut/neoegraf.
ad domum y & agrum agro copulatis-y ufque ad termi- apud fe fubfidia abfcondunt. Nam cùm quælibet ûn'ur*
num loci. Numquidhabitabïtis foli vos in medio ter-, neceffaria indigentibus miniftramus, fua illis red- piTSæeft’
ra r Ac fi apertè diceret :■ Quoufque vos extendi- dimus, non noftra la'rgimür ; juftitiæ debitum po- mifericorb
tis \ b habere in communi mundo confortes tiùsfolvimus,quàmmifericordiæ operaimplemus. d,x‘
minimè poceftis ? Conjunftos quidem premftis, fed Unde 8c ipfa Veritas cùm de mifericordia cautè
contra quos valeatis y os extendere, femper in- exhibenda loqueretur , ait : Attendite ne juftitiam Matth, s. t,
venicis. Cum augendis pecuniis inhiant, audiant vefiram faciatis coram hominibus. Cüi quoque fen-
quod feriptum eft : Avarus non impleiur pecunia i tentiæ etiam Pfalmifta concinens diciv.Difperfit de- pßi. IU.9,
(ft qui amat divitias y non capietfruélus ex eis. Fru- dit.pauperibus, juftïtia ejus manct in. at er num. Cùm
dus quippe ex illis caperet, fi eas bene fpargereE enim largitatem impenfam pauperibus præmifif-
non amando voluiflet. Qm verb eas diligendo re- fe t, non hanc vocare mifericordiam, fed juftitiam
gendi.
Jfa
tinet, hîc u tique fine frudu derelinquet. Cùm re-
pleri tandis fimul c opibus inardefeunt, audiant
quod feriptum eft : Jpuifeftinat ditari y non eritin-
nocens : profedo enim qui augere opes ambit, vi-
tare peccatum negligir : 8c more avium captus ,
cùm efeam terrenarum return avidus confpicit,
quo ftranguletut peccati laqueo non agnofeit.
■ Corb. Belv. & duo priores Carnot, qui rapmtu.
k Tree, très Getnet. Rotom. Audoen. Lyr. qui non h alert in eom-
muni mundo minim} poiejlis. Fortaflc hîc minime, non habet vim ne-
gandi, fed (îgnificat .- ne minimum quidem mundi portionem aliis habi- Torn. II.
maluit: quia quod a communi Domino tribuitur,
juftumprofedo eft, utquiaimque accipiunt,eo
communiter utantur. Hinc etiam Salomon ait:
J>ui jufius eft, tribuet (ft non ceffabit. Admonendi Pr9V% £l xS
funt quoque ut follicite attendant quod ficulnea ’ * %
qua: frudum non habuit, contra hanc diftridus
agricola queritur , quod etiam terram occupavit,
t dam conceditis. Vide fiipj 3. not a 1
c In vet. edit. t^i8. & G
a Vitiosè in cxcufis,dcfuturo damn,.
* Guflanv. non minor! errorc, benediciione.
vperibtu ; craflo .errore.
E