
66$ S. Gregorii Regiftri Epiftolarutn 664
fto eft ? Qu« enim poteft elfe paftoris excufatio, A quia h per elationem nil quxro, fi ille juvenculus
fi lupus oves comedit, Sc paftor nefcic ? Si autem
fcivit San&itas veftra, Sc de qua caüfa fcripferim,
Sc quid vel contra Johanncm Prelbyterum, vel
contra Athanafilfm Ifautix Monachum atque
Prelbyterum geftum fit,b Sc mihi fcripfit: nefcio;
contra hoc ego quid rèfpondeam , quando per
de quo prælocutus fium, apud Fraternicatem tuam
culmen pravx aótionis minimè tencret, ipfaetiam
qua: mihi de canonibus fnppetunt, interim tacc-
re potuilfem, Sc ab ipfo initio venientes ad me
perfonas ad earn fiducialiter retranfmififlem ,
fciens quöd cas San&itas tua cum caritate fufei-
Scripturam fuam Veritas dicit : Os quod mentitur, peret. Sed etiam nunc dico, aut eafdèm perfonas
occidit an imam. Requiro, frater fan&iffimc : ilia in fuis ordinibus fufeipe, cifque quictem prxbe :
f tanta c à'bftinçntia ad hoc pervenit,ut fratrifuo aut fi hoc fortafle nolueris , omni mihi alterca-
ea quæ novit gefta, negando velit abfeondere? tione poftpofita, de eorum caufaftatuta majorum
Numquid non melius fuerat in illud os carnes ad Sc canonum terminos cuftodi. Si vero jieutrum
vefeendum ingredi, quàm de eo falfum fermo- B feccris, nos quidem rixam inferre nolumus , fed
nem ad illudendum proximum exire ? præcipuc tamcn venientem à vobis non devitamus. Quid
xi. aim Veritas dicat : Non quod intratin os coinqui- autem * de Epifcopis qui verberibus timeri vonathominem
; fed qua exeunt de corde, ilia funt qua lunt, canones dicant, bene veftra Fratcrnitas no-
d coinauinanthominem. Sed d abfit hoe, ne ego de vit. Paftores ctenim fa&ifumus, k non perfecu-
fan&iffimo corde veftro tale aliquid credam. Ill« tores. Et egregius Prxdicator dicit : Argue, obfe-
Epiftolx veftro nomine pr«notatæ funt, fed vef- era , increpa, in omni patientia & dottrina. Nova
tras eas fuifle non arbitror. Ego beatiftimo viro
Domno Johanni feripferam : fed credo quod mihi
familiaris vefter ille juvenculus referipfit qui
adhuc de Deo nihil didicit, qui vifeera caritatis
nefeit, quic in fcelcftis rebus ab omnibus accufavero
atque inaudita eft ifta pr«dicatio, qu« verberibus
exigit fidem. Sed de his multa in Epifto-
lis loqui non debeo , quia dilc&iffimum filium
meum Sabinianum Diaconum pro refponfis Ec-
clefiafticis facicndis ad Dominorum veftigia tranf
tur,qui infidiari quotidie diverforum mortibus per £mifi, qui vobifeum ainäa fubtiliùs loquetur. Si
occulta teftamenta, nec Dominum metuit, nec
homines crubcfcit. Mihi crede, frater fan&iffime,
f f fi zclum veritatis pcrfe&è habes , ipfum priùs
corrige,ut ex his qui vobis vicini funt, etiam ii qui
vicini non funt, exemplo meliùs emendentur.il-
lius linguam noli recipere : ille ad confilium vef-
trx Sanftitatis debet dirigi, non autem San&itas
veftra ad verba illius infleéH. Si enim ilium audir,
fcio quia pacem cum fuis fratribus habere non po»
terit. Ego enim atteftante mihi confcicntia fa-
tcor, quia cum nullo homine habere feandalum
volo, Sc quanta valeo virtute declino. Et quam- .
vis cum omnibus hominibus pacem habere fum-
mopere cupiam, vobifeum prxcipuè, quos vehementer
amo, fi tarnen ipfi quos novi, vos eftis.
g Nam g fi canones non euftoditis, Sc majorum vul-
tis ftatuta convellere, non cognofco qui eftis. Age
ergo, frater fan&iffime atque cariflimc, ut nos in-
vicem recognofcamus, ne fi antiquus hoftis duos
per feandalum moverit, per nequiffimam vifto-
riam multos necet. Ego enim ut apertè indieem,
nobifeum litigate non vultis,paratum eum ad omnia
qu« jufta funt, invenietis. Qucm veftr« Bca-
titudini commendo, ut faltem ipfc domnum ilium
Johanncm inveniat, quern ego inurbe Regia fcivi.
Epi stolà LIV.
Ad Theotimum Mcdicum.
Pofi amicijfimam falutationem, commendat Sabinianum.
Gregorius Theotimo Medico.
FUerunt quidam-veteres Philofophorum , qui
in duobus corporibus unam cfte animam di-
cerént, 3 non afteéhi jungentes duos, fed unam
in duos anim« fubftantiam partientes. At contra
nos elle in multis unam animam dicimus, non
dividendo fubftantiam, fed corda jungendo. Nam
de illis primis fidelibus feriptum eft : Eratin eis ■
cor unum, & anima una. Quod *ego fie in Adtibus
Apoftolorum lego, ut in m e, Sc domno Theo-
timo recognofcam : quia fie unanimis mecum eft,
Guffanvil. Vide apud Caffiod. lib. zr. Var. cap. 2.0.11. zz. 14.'
8 Sive a paribus. Vide qua: dc liae voce diximus ad Ep. z f . lib. 1.
h Non recipicnda vulgatorum ledtio, loci fervatore pntore , loci prae-
toris fervator crat cjus Vicarius. Vide fupra lib. 1. Ep. xxxii.
N o t j ad Exist . _ L I .
» In Vatic. A. & B. veftra veritatis.
b Is Monafterii in monte Soraftc pofici fuit Prscpofitus, fub Patte af-
perrimo, inquit Greg, dialog, lib. 1. c. 7. Poftea vero Abbas cjufdcm forte
Monafterii. Domnum ilium appellat S. Greg. & quidem ex Regula;
S. Benedidti dccreto cap. Äj. Abbas autem, quia vices Chrifii agere ere-
dttur, Domnas & Abbas voeetur.
N o t * ad Epxst. L I I .
* Nempe dux Orientalis exercitus, in locum Philippici ab Imperatoxe
Maupcio fuffedtus : vir flrenuus , & qui egregia in bello Pcrfico fa- p
cinora getfir. Vide Simocattam. Errant qui eum Phocar tyranni gene- *■
rum fuifle autumant, ut Nicephorus & alii, nominis-fimilitudine dece-
pti. Litem dirimunc Cedrenus & Michael Glycas, qui Crifpum Phoea*
generum nuncupant: fed & Paulus Oiaconus, qui in lib. 4. hilt. c. 17.
ait Phocam fuifle Stratorem Prifci Patricii. Gujfanv. b Vulgati, mu labil it at is ovdo confundit. Quam ledtioncm mutarc co-
git mis. Vatican. Norm. Turon. Corb. &c. confcnfus.
c Abefl flere, a plerilque mis. fine fenfus jadtura.
N o t * ad E p i s t . L I I I .
* De Johanne CP. lege qua: diximus äd Ep. 4. lib. 1. De caufa vero
Johan. Prclbyteri & monachorum Ilauriat plura in Vita S. Greg, didtu-
ti fiimus libro i.
b Corruptum hunc locum fanavimus , juvantibus pratlertim mfs.
^ Norm. In vulgatis non una eft ledlio. In cd. Rom. lego : ó* nihil fcr't-
pfit contra hoc, ego nefcio, quid rcfpondcam. In Guflanr. & mihi feri-
pßt, contra hoc ego nefcio quid re/pondeam, quando per ferip.
* Ob quam Jejunator cognominatus eft.
* Excufi , abfit hoc, ut ego. Sequimur mfs. Vatic. Norm. Corb. in-
vicem confentientes.
* Edit. ante Guflanv. in fceleflibus rebus. Reludlantur mfs.
( Ed. recentiores, fi zelum caritatis, contradiccntibus mfs.
s De Canonum obfervationc ubique follicitus eft S. Greg, infra : ftah
Recentioribus magis placuit: per elationis tumorem, quod ex codi-
cibus uoftris faltem antiquis nullus habet.
‘ Intelligitur in eamdem fententiam c. 18. Apoll, in Gra:co 16. de Cie*
ried pcrcuflbrc. Supra Ep. 45. Efpenfams fuit indicatus. Vide Gregorii
Turon. Epilcöpi libri hift. 8. cap. 39. dc Baudcgifilö Cenomaaorum E-
pifcopo. Hlcnotare libet pcrculfionem caufa corredlionisolim licuiflè ,
faltem pro gravioribus & mortalibbs culpis, ex Bracar. lIl^c. S. A-
gath. c. 41. Non debet tarnen Epilcqpus luis manibus verberare, neque
per laïcum , fed per Clericum. Extra, de fent. exeomm. c. 'Vniverfitatis.
Gujfanv. Publicx virgarum pcrcuffioni addidlum ab Epifcopo Clericum
canonicum leculo u . refert audlor vitte S. Thomx Cantuar.
k Ita Norm. Corb. Vatic. B. C. D. Reg. &c. In cxcufis, non percufi
fires.
N o t * ad E p i s t . L IV .
* Ita quatuor Vatic. Norm. 8cc. ubi editi: non affeSlus. Conlule Aug.
üb. 4. Coufefll ubi Hane veterum philofophorum fententiam fuliori ftilo
cxplicar. , .
ut mihi Sc pr«ïcns corpore, numquam defuerit ; A ratur, quod à nobis abfit, etiam injüfta cörW£tioi
Sc abfens corpore , femper per fpiritum pr«fens Mora autem nimis eft veftra Fraternitas, $tquö
b fiar. Ago autem omnipotent! Deo gratias, b qui cüm tumore cordis quafi fatisfaciens s fcripfic nocaricatis
fu« gratia, mentis veftr« vifeera infun- bis pallio te non nifi poft dimiffos dc a fecretario a
. dit > Sc deprecor ut magis magifque in vobis do- filios Ecclefi«, & bMÜTarum tempore,atque in H- b
na fua augeat, Sc hîc bona nobis præfentia, Sc in taniis uti folemnibus : verbis aliquid tc ufürpalfe
futuro fcculo gaudia «terna concédât. Filium contra generalis Ecclefi« confuetudinem apertifi
meum Sabinianum Diaconum venientem catita- fima veritatc profelfus. Quomödo enim fieri poti
veftr« commendo, petens ut co amorc quo me teft, ut illud cineris atque cilicii tempore per plac
diligitis, etiam noftros ametis ct teas inter populorum ftrepitus agas licite, quod te
agerec in conventu pauperumj nobilium, Sc in fe- c
r> cretario Ecclefi« velut illicitum Ep i s tol a LV. cxcufafti ? Illud Grat, ibiis
Ad Maximianum Epifcopum.
A gat bonis Epifcopi in qutm diflrifte fuit vmdicatum,
fufientationi providet.
Gregorius Maximiano Epifcopo Syracufano.
;; -r } Oftquam in a Agathonem quondam Epifco-
pum, juxta qualitatem exccfluum diftri£tio-
neeftcanonica vindicatum,nece(Te eft humanita-
tis inthitu, quemadmodum fuftentari polfic, dif-
ponere. ProptercaFraternitas tua ad Liparicanam
tamen,, Frater cariflime, tibi non putamus igno^ '
turn, quod pene de nullo Metropolita in qu.ibulii*
ber mundi parcibus fit auditum , extra MilTarum
tempus ufiim fibi pallii vendicaffc. Ec quod bene
hanc confuetudinem generalis Ecclefi« noveritis*
veftris nobis manifeftiffime fignificaftis Epiftolis,
quibus pr«ccptum beat« memori« deceflbris nof-
tri Johannis Pap« nobis in fubditis tranfmififtis
annexum, continens omnes confuetudines ex pri-
vilegio pr«decefl’orum noftrorum conceifas vobis,
Ecclcfi«que veftr«, debere fervari. Confitemini
Ecclcfiam,in qua fupradidus Agatho Sacerdotis ^ igicur aliam effc generalis Ecclefi« confuecudi^
ur.
geflit officium, feftinet dirigere, eique ad pr«fens
exinde quinquaginta folidos , qui in ejus poflint
proficere vi£tum, tranfmittat. Nam nimis eft im-
pium, fi alimoniorum necelfitati poft vindidam
fubjacear.
Epi stola LVI.
Ad Johannem Epifcopum.
Ne in plateis pallium ulttrïus ferat, nifi d Romanis Ponti-
fi ci b us id fibi concejfum ofienderit. Ne in fecretario ipfo.
nem, poftquam ea qu« vos geritis, vobis ex prU
vilegio vcndicatis. d Nulla ergo nobis in hac re , i
ur arbitramur , poterit remanere dubictas. Aut
enim mos omnium Metropolitarum etiam a tua eft:
Fraternitate fervandus, aut fi tu« Ecclefi« aliquid
fpecialiter dicis cfle concefTum , c prxceptum a |
prior ibus Roman« urbis Pontificibus, quo h«c Ra-
vennati Ecclefi« funt concefia , ä vobis oportet
oftendi. Quod fi hoc non oftenditur, reftat poftquam
talia agere neque confuetudlne generali,
pallio deinceps fedeat. In quofdam c Clericis fuis in- neque privilegio vendicas, uc ufurpalfe te com
J H H B e 11-"* "" ^*-j- - probes quod fecifti. Ec quid di&uri fumus futuro
judici, Frater dile&iflime, fi illud grave jugum at*
que vinculum cervicis noftræ, non dico pro Ec-
clefiaftica, fed pro quadam feculari nobis digni-
tace defendimus ; gravari nos judicantes, fi canto
pondéré vel parvi temporis fpatio careamus ? De-
corari pallio volumus, forfan moribus indecori,
dum nihil in Epifcopali cervice iplendidius ful-
ger quàm humilitas.
Oportct igitur Fraternitatcm tuam fi honores
fuos fibi quibuflibet argumentis ftabili propofuic
ejuirat: contumacibus interdicat facro minifterio. Primis
dumtaxat Ravennans Ecclefia Diaconibus mappularum
ttfum concedit.
Gregorius Johanni Epifcopo Ravennati.
Jpf. ioe. TV T On multum temporis intervallum eft quod
|No| mui- qu«dam nobis de tua Fraternitate fuerant
nuntiata, de quibus vobis, veniente illuc Caftorio
notario fan£V«, cui Deo audtore pr«fidcmus, Ecclefi
«, fubtilitcr nosindicaflememinimus. Pcrve-
nerat namque ad nos quxdam in Ecclefia veftra
contra confuetudines arque humilitatis tramitem mente defendere, f aut gcneralitatis ufum ex non f
gcri, qu« fola, ut bene noftis,eft officii facerdota- ^ feripto fequi, g aut ex feripto privilegiis fe tueri. „
lis ere£tio.Qu«fi Sapientia veftra manfuete, vel Vel fi poftremo nihil horumeft , aliis Metropo-i
cum Epifcopali fufeepiftet ftudio, non de illis ac* licis hujufinodi te pr«bere nolumus pr«fumtionis
ccndi debuerat, fed oportuerat te h«c eadem cum exemplum. Sed nc forte putes* nos h«c vobis feri-*
. gratiarum adionc corrigere. Contra morem quip- bentes, qu« pro fraterna funt caritate neglexifle,
pe Ecclefiafticum eft, fi non patientiffime tole- b fGitote in noftro ferinio dc privilegio Ecclefi« /,
b Excufi, qui caritatis fua gratiam
fundit.
c In vulgat is additur, Data Indict. *
Diacont tradit, qui illud dextra complicatu t ipfi Pontifici ad flans
LV.
* Agatho vel Agathus Liparenfis Bpifcopus ob crimina depofitus eft
ex hac Ep. Ex Epiftola autem j6. & zo. Ind. 10. Paulinus Taurianen-
fis Ecclefia: Epifcopus ci fuffcftus eft. Novi Antiftitis Lipatitani mcmi-
nit S. Gregorius Ep. zz. lib. 7. Cypriano Diacono. Gujfanv.
facra dona trice dens. Guffinv.
c Qui lint illi pauperes ndbilcs quxro. Gujfanv. Con/edluram nof-
tramaccipe. Poft Epifcopum conftabat Ecclefia Clericis & laicis. Cle-
ricos dicit Ecclefia; milites lib. 3. Ep. 3. atque alibipaffim. Laicos hie
t- vocac Ecclefia: filios, e quibus honoratiores appellare fblet, ordincm:
** cetcros, plebem ; lib. x. Ep. Co. lib.z. Ep. 8. lib.- hujus Ep. 14. De Epifi*
copo eligendo inferibir, Clero, Qrdini & Plebi; quos paffim Ordinis,
1 *itulo: quos veroplebis, pauperum forfan n''”"’" - ---
N o t * ad E p i s t . LVI .
* Lege Ep. 19. lib. r.
b Pallium non töto tempore Miffie Epifcopos gefta lie, fed tan turn uf-
que ad iccitationcm Evarigelii, patec ex Ifidoro Pelufiota lib. 1. Ep. i$6.
Tunc enim afTurgcre folebant, & deponere pallium, quafi adventente
vero PaftotcChrifto. Vide Synodum VIII. contra Photium adl. 10. can.
l 7; Gra.'cis 14. Ita etiam refert Symeon. Theflalonic. lib.de templo &
Mifla : Dum Evangelium legitur, Pontifex pallium deponit, fervitutem
«c JUbjettionem fuam erga Dominum demonftrans. 5luoniam enim ille
per Evangelium loqui ngnofeitur , & tamquam pnfens eft, ipfe tune
fymbolum imarnationis ejus geftare non audit, fed ab humeris fublatum
<1 Excufi, fi 1 cipias , nulla ergo vobis ; contradiccntibus
. ' Sic legitur in Vatic. Norm. &e. unde emendanda vulgata ledlio :
Aut f i . . . . concejfum prtceptumve aprioribus Romani urbis Pontifici*
bus, quod &c. ex quibus fenfus alius elficitur.
f Adderem confuetudinem (pecialem iftius loci, licet non feriptam,
fed teftibus probandam. Id enim videtur fufficcrc. Gujfanv.
■ «•Ita vet! ed. confenrientibus mfs. In Norm, tamen & in duobus Vatic.;
in Remenfi , 8c Turon. pro fe tueri, legitur feuti.
- h Ad hunc locum fie Àlteferra : PriviUgtum eft fufpeclum , fi non
inveniatur in camera beati Petri, id eft in Arehivo Sedis apoftolici, cap,
Ad atsdientiam, extra, de prifer. Guflanv. -
i l l