amorc. Ante enim femetipfam in lacrymis af- A Prxcerea triginta auri libras dilèdus filjus
Eric •• quia dum malorum fuorum Tccolic , pro meus Sabinianus Diaconus ab Excellentia veftra
his perpeti fupplicia xterna pertimefeic. At verb tranfmiflas in redemtionem captivorum dandas
cùm longamoerorisanxiètate fueric formido con- atquc pauperibus erogandas detulit, dc quibus
i fumta, quxdam jam de prxfumtionc venix f fc- gaudeo, fedmihi pcrtimefco : quia apudtremen-
curitas nafeitur, Sc in amorc cxlcftium gaudio- aum judieem non folùm de fandi Petri Apofto-
rum animus inflammatur. Et qui priùs flebat ne lorum Principis fubftantia , fed etiam de veftris
ducerctur ad fupplicium, poftmodum Acre ama- rebus racionem rcddicurus vado. Vobis autem
riflimè incipit, quia differtur à regno, Contcm- omnipotens Dcus proterrenis cxleftia, pro tern-
platur ctenim mens, qui fint illi Angelorum cho- poralibus xterna reftituat. Indico verb quia ex
ri, qua: ipfa focietas beatorum fpirituum, qux vi- Crotoncnfi civitatc, qux fuper Adriaticum mare
fio internx claritatis Dei;& ampliùs plangit, quia g in terra Italix pofita, tranfado anno à Langobar-
à bonis perennibus deeft, quam flebat priùs cùm 0 dis capra eft, mulci viri ac multx muliercs nobi-
mala xterna mecuebat : ficquc fit ut perfeda les in prxdam dudx funt, Sc filii à parentibus, pa-
compundio formidinis, trahat animum ad com- rentes àfiliis, Sc conjuges à çonjugibus divifi ex
pundionem diledionis. Quod bene in lacra vc-
racique hiftoria figurata narratione deferibitur,
Jof.rs.v.is.if. qux ait : Axa filia Caleph fedens fuper afnam J ù f
piravit. Cut dixit pater fuus : Jühtid hohes ? At tlla
quibus aliqui jam redemti funt. Sed 1 quia gra- j
via pretia cis dicunt , multi apud nefandiflimos
Langobardos hadenus remanferunt. Mox autem
medietatem pecunix quam tranfinififtis, in eorefpondit
: Da mihi benediftionem. Terram Auflra- rum redemtionem tranfmifi. Dc medietate verb H
lem & arentem dedifti mihi, junge dr irriguam. Et ancillis Dei, quas vps Grxea lingua k monaftrias W.;
g dédit ei pater fuus g irriguum fuperius, & irrigntm diciçis, ledifternia emere difpofui, quia in ledis "A
inferius. Axa quippe quidem fuper afinam feder, fuis gravi nuditatc 1 in hujus hyemis vehementilfi, 1
cùm irrationabilibus carnis fux motibus anima ~ mo frigore laborant : qux in hac urbe multx funt.
prxfidet. Qux fufpirans à pâtre terram irriguam Nam juxta notitiam qua difpenfantur, tria millia
petit : quia^i Creatore noftro cum magno défi- reperiuntur. Et quidem de fandi Petri Apoftolo-
derio quxrenda eft lacrymarum gratia.Sunt nam- rum Principis rebus odoginta annuas libras acci-
que nonnulli qui jam in dono pcrccperunt li- piunt. Sed ad tantam multitudinem ifta quid
berè pro juftitia eloqui, opprelTos tucri, indigen- funt, maxime in hac urbe, ubi omnia gravi pre-
tibus propria tribuere, ardorem fidci habere, fed tio emuntur ? Harum verb talis vita eft, atque in
adhuc gratiam lacrymarum non habent. Hi ni- tantum lacrymis Sc abftinentia diftrida, ut crc-
mirum terram Auftralem Sc arentem habent, damus quia fi ipfx non efTcnt, nullus noftrum
fed adhuc irrigua indigent : quia in bonis operi- jam per tot annos in loco hoc fubfiftcro inter
bus pofiti, in quibus magni atque ferventes funr, Langobardorum gladios potuifier.
h fr oportet valde ut aut timoré iupplicii, aut amo- Prxterea benedidioncm fandi Petri Apoftoli
re regni cxleftis‘pcccata,fine quibus vivere non _ clavem à (acratiffimo ejus corpore trànfmifi, de
poflunt, quotidic plorent. Sed quia, ut dixi, duo u qua videlicet clavi hoc eft gcftiim quod narro
funt compundionis genera, dédit ci pater fuus ir- miraculum. Dum cam quidam Langobardus ciriguum
fuperius, Sc irriguum inferius. Irriguum vitatem ingrclfus in Tranfpadanis partibus inve-
quippe fuperius accipit anima, cùm ie in lacrymis niflet, quia fandi Petri clavis cflTct defpiciens:
regni cxleftis defidetio affligit : irriguum verb in- .fed pro eo quod earn auream vidit, faccre fibi ex
ferius accipit, cùm inferni fupplicia flendo per- ilia aliquid aliud volens, eduxit cultcllum ut earn
timefeit. Et quidem priùs inferius, Sc poft irri- incideret. Qui mox cultellum cum quo earn per
guum fuperius datur. Sed quia compundio amo- partes mittere voluit, arreptus per .fpiritum, fibi
ris magna dignitatc prxeminet , necclfe fuit ut in gutture defixit, eademque hora extindus eeci-
priùs irriguum fuperius, Sc poft irriguum inferius dit. Et dum illic Rex Langobardorum Autharith
dicerctur. Vos ergo, qux opérante omnipotente atque alii multi ejus homines adeflent, Sc is qui fc
Domino utraque compundionis genera experi- percuflcrat, feorfurn mortuus, clavis verb hxc if-
mento noftis, quantùm per verba fereniflimx Do- ^ orfum jaceret in terra , fadus eft omnibus vehc-
minx veftrx p.rodcftis, quotidie follicitc perferu- mentiifimus timor, ut camdem clavem de terra lc-
tari debetis. vare nullus prxfumeret. Tunc quidam Langobar-
Pcto autem ut parvulos Dominos quos nutritis, dus catholicus,qui feiebatur orationi Sc elecmofy-
prxeipue moribus inftruere curetis , Sc gloriofos nis deditus, Minulfus nomine, vocatus eft, atque
cunuchos qui eis deputati funt,admonerc, ut ea ipfe hanc levavit de terra. Autharith verb pro
illis loqui debeant, qux eorum mentes in carita-
eodem miraculo aliam clavem auream fecit, atque
te circa fe invicem, Sc erga fubjedos in manfue-
cum ea paritcr ad fandx memorix deceflb-
tudine compungant; ne fi quidodii modo inter
rem meum tranfmifit, indicans quale per earn miraculum
feconceperint, in aperto poftea erumpat. Verba
contigiflet. Ipfam ergo veftrx Excellen-
liquidem nutrientium aut lac erunt, fi bona funt,
tix tranfinittcrc ftudui , per quam omnipotens
aut venenum, fi mala. Talia ergo nunc cis fugge- p Deus fuperbientem Sc perfidum hominem pere-
rant,qux poftmodum oftendant quam bona fuc- mit;ut per earn vos qui eum timetis Sc diligitis,3c
rint, qux a nutritorum fuorum ore fuxerunt, prxfentcm falutcm Sc xternam habere valcacis.
f Ne quis cavilletur in verbis, haneque Epiftolam przeedenti fufpi-
setur contrariant: ut prxfumtioncm certitudini opponit Gregorius.ita fe-
curitatem quamdam integrx fccuritati ac intrepidx, quam priore Epif—
tola damnaverât.
_8 Inédit, irriguum inferius, & irriguumfuperius^Leûionemnoftram
enc optitnam, Gregoriumquc fie legiflè hune Jofue teztum, probant fè-
qiientia verba : f,d e,uia compunüio amoris magna d i la t e promet,
mcejftfuit ut f nus irriguum fuferius, & fpft irriguum inftrius dietrttur.
h Ercufi, optant valde. Multa alia emendavimus hac in Bpifiola,
ducibusmfs. Anglic. Norm. Vatic. Corb. &c. de quibus corredlionibus
non prxmonuimus, quia levioris funt momenri.
* Norm. Corb. Reg. Turon. & tres Vatic, gravibus tos pretiis dik
Vox Grxea omnibus nota , idem quod Latind Saoflimoniali*.
Dicuntur & Afcetrix. Gujfanv.
1 la tribus Vatic. Norm. Corb. in hujus urbis vehement Jfi*'0-
E p j s t .
È P I S T Ö L A XXVIi.
Ad Anaftafium Epifcopum.
Vniverfalis vocabulum a Conftantinoptlitano Epifcopo ufttr-
pari, nen magni intcreffe Jtntitbat cum Imptratore A -
Ttaflafius. Gregorius hocce vocabulo nnivtrfam Ecclefttt
fidern ctrrumpi contendit.
Gregorius Anaftafio Epifcopo Andochcno.
D Efideratam fuavillimx veftrx Sanétitatis E-
piftolam communi filio Sabiniano Diacono
deferente fufeepi, in qua non lingux, fed animx
A bus meis. In omnipotente autem Domino confi-
do, quia quod promifit, citius implecurus e(t:Om-
nis (]tii f e ex alt at, humiliabitur.
Hxc occupatus in multis ad Epiftolarum vef.
trarum di£ta in brevitate refpondi : nam qux modo
loqui per feripta non debeo, inanimo figna-
tà manent. Peto ur me Beatitudo veftra in fui»
fan&is orationibus lemper ad memoriam reducat
quatenus à malis me cemporalibus Sc xternis veftrx
intercefliones eripiant. Pro lereniflimo autem
Domino Imperatore ftudiosc Sc ferventer o-
rate, quia valde eft ejus vita mundo ncceflaria.
Ceflo autem ampliùs dicere , quia Sc vos non
verba profluebant. Et non mirum fi bene loqui- B dubito feire.
tut qui perfedè vivit. Quia enim per magiftrum
, fpiritum in fchola cordisa prxeepta vitx didicif-
tis, terrena cun£ta dcfpiccre, ad cxlcftcm patriam
feftinare : quantum vos in bono profeeiftis, tantum
bona etiam de aliis fentitis. Dum verb in Aiifai
feriptis veftrx Bcatitudinis multa de me dici lau-
dabilia audirem, intellcxi ftudium, quia commc-
morare voluiftis non quid fum, fed quid effe debeam.
Illud verb quod me dicitis morum mco-
rum debere reminifei, Sc maligno fpiritui qux-
renti animas cribrare pro nulla caufii locum dare :
E p 1ST O L A XXVIÎL
Ad Thcodorum Medicum.
In oaptivos & pauperts eleemofynas laiu
vtm a corpore S. Petri viciffim mittit.
Gregorius Theodoro Medico Conftantino-
politano.
T” ^ Ile£Hffimus filius meus Sabinianus Diaconus
ad me reverfus , nulla mihi glorix vefego
quidem me femper malis moribus fuilfe re- C trx feripea detulit: fed ea qux tranfmiffafunr,cacolo,
atque eofdem in me mores fi pófTum vince-
re ac dclere fummopcrc feftino. Si tarnen, ut vos
crcditis, aliquid boni habui, in omnipotentis Dei
adjutorio confido, quia oblitus non (urn. Sed San-
ctitas veftra, ut video, in prxmiflis verbis dulce-
dinis, Sc fubfequenti hoe verbo Epiftolam fuam
api efle fimilem voluit, qux mei fimul Sc aculeum
portât, ut fae Sc mcllc fadaret, Sc aculeo punge-
ret. Sed intcr hxc ego ad meditandam Salomo-
nis vocem redeo, JOhfia meliora funt vulnera dili-
gentis, quam inimici bimdicntis ofcula.
ptivis Sc pauperibus deportavit, unde Sc intel-
lexi caufam. Idco enim homini loqui per Epifto-
las noluiftis, quia omnipotenti Deo verbum in
bona operatione feceratis. Habet enim hxc ea-
dem veftra operatic vocem propriam , qux a ad
aures Dei fecretas clamac , ficut fcriptum eft :
Ab fonde ele'emofynam in finu pauper is , dr hac'0 pro
te cxorabitftx quidem mihi, fateor, trifte eft aliéna
expcndere,& ïuper eas quas de fubftantia Eccle-
fiaftica habco., adfiuc etiam de rebus fuaviflimi
filii mei domni Theodori rationes ponerc. Vef-
Qubd verb dicitis pro nulla caufa dare nos lo- j)trx tanien benignitati congaudeo , quia (bllicitc
1 cum fcandalo debere, hxc mihi Sc piiflimus Do-
1 minus filius vefter, pro cujus vita inceffanter o-
randum eft, jam fxpius feripfit; &: quod ille ex
poteftate, fcio quia hoc vos ex amorc dicitis. Nee
miratus fum vos in veftris Epiftolis imperialia verba
pofuilfc: quia habent inter fe maximam cogna-
I h tionem amor Sc poteftas. Nam utraque b princi-
palitcr prxfumunt, utraque per audoritatem femper
loquuntur.
Et quidem in fiifcipicnda fratris Sc confacerattenditis,
atque cuftoditis hoc quod Veritas di-
cic : Date eleemofynam , dr ecce omnia munda funt
vobis.. Et hoc quod fcriptum eft : Shut aqua ex-
tinguit ignem , f c eleemojyna extinguit peccatum.
Paulus quoque Apoftolus air : Veflra abundantta
illorum inepiam fuppleat, ut dr illorum abundantia.
vefro f it mo p it flpplementum. Tobias filium ad-
monct, dicens: Si multum tibi fuerit, abundanter
tribue > f autem par um, etiam de exiguo libenter
impertire. Vos itaque hxc omnia prxeepta ferva-
Tob. 4. Fa
dotis noftri Cyriaci Synodica Epiftola dignum p tisj fed pro nobis ut oretis petimus, ne laborum
non fuit ut pro caufa profani vocabuli moras fa- ^ veftrorum frudus indifcretc Sc non ficut neceflc
ccrcm , ne unitatem fandx Ecclefix perturba- eft, difpenfemus : ne unde vos peccata minuitis,
rem : fed ramen dc eodem fuperftitiofo Sc fuper- nos inde cumulcmus. Omnipotens autem Deus
bo vocabulo eum admonére ftudui, diccns, quia fua vos protedione cuftodiat, ficque vobis in tcr-
paccm nobifeum habere non poflTet, nifi elatio- reno palatio humanam gratiam tribuat, ut poft
nem prxdidi verbi corrigercr, quam primus apo- longa vos tempora ad cxleftis palatii gaudia xter-.
ftata invenit. Vos tarnen camdem caufam nullam na perducat.
efle dicere non debetis : quia fi hanc xquanimi- Bencdidionem verb fandi Petri Apoftolorum
terportamus, univerfx Ecclefix fidem ebrrumpi- Principis, quem multùm diligicis, clavem à fa-
mus. Scicis enim quanti non folùm hxretici, fed cratiflimo ejus corpore vobis cranfmifimus, ip qua
etiam hxrefiarchx de Conftantinopolitana Eccle- ferrum de catenis ejus claufum eft : ur quod il-
fia funt egreffi. Et ut de honoris veftri injuria ta- F lius collum ligavic ad martyrium , veftrum ab
ceam, fi unus Epifcopus vocatur univerfalis, uni- omnibus peceatis folvat.
verfa Ecclefia corruit : fi unus univerfus cadic.
Sed abfit hxc ftultitia, abfit hxc levitas ab auri-
N o t j i ad Ep i s t . xxvrr.
* Excufi, per pneepta.
Türon. Norm. Corb. Vatic. &c. ita habent, confcntiuntcjuc
w. Atin ree-nt. lceitur, principaltter prenant.
Tom. I I .
* Editi, ad aures Des Çecreta.
b Excufi, orabit, quod mimis eft quart), 1
K K k