
fcio, Sc priufquam Epiftöla tua hoe teftimonium A viciflim nobis per omnia prxfentes furnus, dum
perhiberee, manifeftè cognovi. Prxmiflb ieaque nos unita per amorem mente confpicimus. Saludebica
ex caritate falutationis alloquio adhortor,
ut eorum qua: beato Petro Apoftolorum Principi
promififti, memor elfe nondefinas.
Itaque erga Primatem fynodi tua: efto follici-
tus, ut c pueri ad facros ordines nullatenus ad-
mittantur ; ne tanto periculofius cadant, quanto
c citiùs confcendere ad altiora feftinant. Nulla fit
in ordinationc venâlitas ; potentia vel fupplicatio
perfonarum nihil adverfus hxc qux prohibemus,
obtineat» Nam proculdubio d Deus offenditur,
4 fi ad facros;, ordines quifquam non ex merito
tantes prxterea Fraternitatem veftram, congruo
caritatis affe&u hortamur, ut officium primatus.,
quod Deo habetis au&orc, tota intentione fie ftu-
deatis fagacicer exhibere : quatenus ad hune vos
ordinem pervenifle Sc anima: veftrx profiefat, Sc
aliis in futuro cxemplum bonx imitationis exif-
tat. Eftote ergo præcipuè in ordinationc folliciti :
Sc ad facros ordines afpirare, nifi prove&iorcs
xcate, &: rnundos opere, nullatenus admittatis 5 ne
forte fempe'r elle definant, quod immature efle
feftinanti Eorum enim qui' in facro funt ordinc
fed ex favore, quod abfit, aut ex venalitate pro- B collocandi, priùs vitam morefquc difeutite : Sc
vehitur. Hxc autem fi fieri cognofcis, non ta-
ceas; fed inftanter obfifte : quoniam fi hxc .aut
inveftigarc fortafle neglexeris, aut intcllcfta ce-
laveris, non folum illos qui hxc agunt, pcccati
vinculum illigabit5 fed Sc te hujus rei non lcvis
ante Deum culpa refpiciet. Oportet ergo cano-
nica ultionc fi quid tale committitur, coerceri:
c ne tantum facinusc cum aliorum pcccato vires
ex diflimulatione pcrcipiat.
Prxfentium igitur portitorem Vi&orinum Fra-
ternitatis tux Diaconum , quern tuum reor imi-
tatorem exiftere, Sc cum caritate fufeepi, & ad
ut dignos huic officio adhibere poffitis, non vobis
potentia , aut fupplicatio quarumlibet furripiat
perfonarum. Ante omnia autem cautos vos efle
oporter, ut nulla proveniat in ordinationc vena-
litas : ne, quod abfit, Sc ordinatis & ordinanti-
bus pcriculum majus immineat. Siquando igitur
de his tra&ari necefle eft, graves cxpertofque vi-
ros b confiliis veftris adhibete participes, Sc cum
eis communi de hoc delibcratione penfate. Prx
omnibus autem Columbum fratrem Sc cocpifco-
pum noftrum in cun&is adhibere vos convenir.
Credimus enim quia fi ilia qux agenda funt, cum
remeandum citius relaxavi: per quern ctiam cla- C CJUS confilio fcceritis, nullus in vobis quod qui-
ves beati Petri, in quibus de catenis ipfius inclu- k"*'*"* — —■- — ^ -i««-*!— • «-k.t
fum eft, tibimet pro benedi&ione tranfmifi.
Prxterea de unitate ac pace Concilii, quod
Deo auftore congregarc difponitis, Caritas tua a-
nimos noftros fubtiliter omnia indicando lxtificet.
E p iSTOLA X L IX .
Ad Adeodatum Epifcopum.
Ipfum laudat quod Sacerdotnm vitam follicite ptrfcrutetur
ac rtnuntiet. Paulum Epifcopum in Monafterio ad pcc-
nit enttarn ptrmantrt pracipit. Hujus deferibtndas res
bufque modis redarguere poflit, inveniet : nobif-
que ita gratum efle tamquam fi cum noftro con-
filio agantur, cognofcitc ; quoniam vita morefque
illius ita nobis funt in omnibus approbati, ut cun-
&is liquidö conftet quia quod cum ejus confenfu
agitur, nullius culpx macula fufeatur. Prxfentium
vero lator Vi&orinus, fupraferipti coëpifcopi no-
ftri Diaconus, veftrorum prxco ita extitit merito-
rum, c ut animos noftros de veftra vehementer
a&ione reficerct. Et oramus omnipotentem Dominum,
ut bona qux de vobis rctulit, placita fibi
plcniùs faciat operationc clarefccrc. Concilium
fervatidas. De Bonifacio gravittr accufato inquirendum. £) jtaqUC quod congregare difponitis, dum Deo fuc-
, Gregorius Adeodato Epifcopoa Primati Provincial
Numidi«e.
QUalitfcr erga nos Fraternitatem veftram caritas
dile&ionis adftrinxcrit, feriptorum veftrorum
rit folatiantc peranum, de ejus nos unitate atque
concordia lxtificate, ac reddite per omnia ccr-
tiorcs.
feries evid'entcr innotuit: magnumque fo-
E p i s t o l a L.
Ad Theodorum Epifcopum.
mitem nobis contulere lxtitix, quod ca Sc beni-
gna pietate compofita, Sc Deo placita dile&ione
Pofi amicam falutationem, eum bortatur ad explendum officium
fcrvcrc didicimus. Ut igitur brevitcr diximus, ita
mentem veftram Epiftola, quam direxiftis, expo- E
fuit, ut au&or ejus abefle minime crcderetur. Nec
enim abfentes judicandi funt, quorum animus ab
alterutra caritate non diferepat. Quamvis autem Gregorius Theodoro Epifcopoa Lilibfctano.
nec virtus, nec xtas vos , ficut feribitis, ad nos
venire permittat,ut de Fratcrnitatis vcftrx cor-
porali poflimus gratulari prxfcntia: tamen, quia
animus nofter vobis, vefterque nobis unitus eft,
: imprimis ne ullos nifi provtttiores at ate, & mundos
opere ordinet; nefist in ordinationc venalitas. Maximiani
Epifcopi utatur confilio. Tandem perafta fynodo , f t de
ejus concordat certiorem faciat. .
FRaternitatis tux grata nobis omnino follicitu-
do eft : quia ca qux de Sacerdotum vita co-
gnofeit, & perferutari curat , Sc inveftigata re-
.« Non hîc de titulis Epilcopatuum & Abbatiarum loquitur, quos pue-
ris quinquennibus conceflos olim luxic Ecclefia : de ordinibus ipfis agit
nulli confcrcndis, cujus non firætas légitima. Difputant in Scholis Theo-
lo g i, an pucri ante rationis ufum portint validé in Diaconos, Prefbyte-
ros, Epilcopos confecrari. Canoniftoe dirt. 77. & 78. cuique ordini de-
fignant cerium annorum numerum quo recipiatur, ccrta intervalla quibus
adminirtretur , certam in quoque gradu moram, ne fit adlcenfus
pratceps & in lapfiim nimia feftinatione pronus. Patres faniliflimi nco-
pbytos excludebant muleis de caufis j infeitiam, imperitiam, fiiperbiam,
favorem, venalitatem , qua; ut-plurimum in corum promotionibus oc-
currunt, averfantes. Ad idem facit Epirtola fequens, relata cauf. 1. q. 1.
quam fiepe in feminariis legi, & per fingulos canones explicari foret utile
: caufam toram dico & Epirtolam. Gujfanv.
d Attendant facerdotiorum Collatores & Patroni. Solam fpeftent Dei
gloriam, Ecdcfix xdificationem, animarum falutcm ; fileant favor, potentia,
fupplicatio, venalitas.
• Sic legitur in tribus Vatic. Corb. Aud. See. In excufis autem : ne
tantum facinus, cum aliorum pcccato parcitur, vires ex diffimulatiorte {tf-
cipiat.
N o t a ad E p i s t . X L IX .
• Quales eflent in Africana Ecclefia Primates, jam docuimus ; 6c ube-
riiis in commentariis de S- Gregorii vita ortenditur.
b Ita legit hunc locum Gratianus ,& retulit loco indicato. Sic ctiam
legitur in mfs. Norm, in Vatic. C. Sec. necnon in vet. excufis. Duo Va-
ticani non diverlo fenfu habent, confilii vefiri adhibete participes. Rer
centiores vero vulgati, comilii veftri.
« Vatic. B. ut amicos noftros;
N o t x ad E p i s t . L.
• Diverfimodô feribitur. In Normannis, Vaticanis tribus confênb
nuntiat.b Ut ergo in hac follicitudine quam in te
laudamus, poflis fine diminutione perfiftere, ftu-
diofus efto ac vigilans : Sc fi quos illic à quibufli-
bet, quod abfit, cxceflus perpetrari cognoveris,
liquidem talcs funt qui emendari ibidem poflint,
rationabiliter emendentur; alioquin fratri noftro
Maximiano Epifcopo feriptis renuntiare feftina,
ut quid fiendum fit à vobis informatus agnofeat.
,Nulla igitur res ab inveftigatione pravorum a-
tftuum, vcl infinuationc te rcvocet. Nam quanto
vigilantiam tuam modo laudamus, tanto culpa-
bilior invenieris, fi hujufmodi adus qualibet difli-
mulationc cclaveris.
Paulum prxterea quondam Epifcopum, in mo-
nafterio in quo eft , in pcenitentia volumus per-
mancre. Res autem qux apud cum inventx funt,
c inc cimiliarchio Ecclefix tux fervare modis om-
d nibus ftudebis. De quibus ctiam fècundûm d re-
c rum inventarum paginam c defufeeptum te face-
f re volumus, Sc in t ferinium Ecclefix tux tranfmit-
tere. Sed Sc Clericis ejus, fi tamen illic aliqui prx-
o fentes fint, g à pari aliud facerc defufeeptum te
convenir, in quo tua Fraternitas fatcatur,quia defufeeptum
de eifdem rebus in ferinio noftro emi-
fcric : quatenus dum necefle fuerit, competenti <
perfonx res omnes poflint fine decrimento reftitui.
De Bonifacio verb quxdam gravis ad nos ac-
cufatio pervenir,cujus fcelera volumus utrmn ve-
ra finc,ut Fraternitas tua cum b loci fervatore Prx-
toris examiner.
Epi stola LI.
Ad Maximianum Epifcopum.
i quemadmodum viator modo per plana, modb
per afpera graditur ; fie nobis utique in hac vita
manentibus nunc profperitas, nunc occurrit ad-
verfitas : denique alternis fibi fucccdunt tempo-
ribus, Sc mutua fe vice confufidunt. Dum igitur
omnia in hoc mundo b mutabilitatis ordo
corrumpat, nec elevari profperis, nec frangi de-
bemus adverfis. Tota ergo mente ad ilium nos
convenir anhelare, ubi quidquid eft, firmum per-
manet, ubi non mutatur adverficate profperitas.
In hac ergo vita miro Dei omnipotentis modéra-
mine idcirco agitur, ut vel profperitatem adver-
fitas, vel advcrficatem profperitas fubfequatur :
quatenus Sc humiliati difeamus quidquid deliqui-
mus c Here, Sc iterum exaltati adverfitatis memo-
riam quafi humilitatis anchoram in mente tenca-
mus. Non hoc ergo Crcatoris noftri ira eft depu-
tanda, fed gratia ; per quam difeimus, ut ejus dona
tanto feryemus verius, quanto humilius tene-
mus.
Quia igitur perfe&am vos Dominorum gratiam
au&ore omnipotente Deo reparafle cognovimus,
magna pro vobis exultatione gaudemus, optantes
ut vitam veftram rerum omnium gubernator Sc
bonis femper prxfentibus fulciat, Sc ad gaudia
perpétua extendat. Hxc vobis ideo loquor, quia
multùm vos diligo, atque me à vobis diligi fcio.
Sed hoc quod me diligitis, in latorem prxfentium
Sabinianum Diaconum demonftrate, ut ubi
ufus exegerit, veftra patrocinia confequatur. Vir
autem gloriofus Caftus prxco laudum veftrarum,
in Romanis partibus exiftit, quern veftrx Excel-
lentix paterna dile&ionc commendo.
De miraculis Patrum in Italia fa Elis feribere cogit ans,
Maximianum rogat ut ea quorum mtminit, indicet.
Gregorius Maximiano Epifcopo Syracufano.
F Ratres mei, qui mecum familiaritcr vivunt,
omni modo me compellunt aliqua de miraculis
Patrum, qux in Italia fa&a audivimus , fub
a brevitate feribere. Ad quam rem folatio a veftrx
caritatis vehementer indigeo , ut ea qux vobis
in memoriam redcunt, quxque eognovifle vos
b contigit, mihi brevicer indicetis. b De domno c-
nim Nonnofö Abbate, qui juxta domnum Ana-
ftafium de Pentomis fuit, aliqua retulifle te me-
mini, qux oblivioni mandavi. Ethoc igitur Sc £
fi qua funt alia, tuis peto Epiftolis imprimi, Sc
mihi fub celeritate tranfmitti, fi tamen ad me ip-
fc non properas.
Epi stola LIL
Ad Prifcum Patricium.
E x profptritatis & adverfitatis viciffitudine humilitatem
fuadet. Gratulatur de recuperata Impp. gratia. Sabinianum
& Faufium commendat.
1 Gregorius " Prifco Patricio Orientis.
F
SI vitx iftius curfum vcraciter attendamus,nihil
in eo firmum, nihil invenimus ftabile: fed
Epi stola LIII.
Ad Johannem Epifcopum.
Refponfionem de caufa Johannis & Athariafii Prejbyterorum
fimulatam, ineptam, ac Johannis Epifcopi fanElitati nullatenus
congruentem , fctleflo juveni tribuit, ad cujus
confilia nimium ille infieElebatur. Ut diEIa caufa juxta
canones finiatur, inflat acerrime. Sabinianum apocrifia-
rium fuum commendat.
Gregorius“ Johanni Epifcopo Conftantinop,
a Uamvis caufx confiderario me movet, ad
feribendum tamen Sc caritas impcllit : quia
Sc fiemel Sc bis fancliffimo fratri meo domno Jo-
hanni feripfi, fed non ejus Epiftolas recepi. Alter
enim mihi fccularis quidam fub ejus nomine lo-
quebatur ; qux fi Epiftolx ejus fuerunt, ego vigilans
non fui, qui longe de eo aliter credidi, quàm
inveni. De caufa enim reverendiflimi viri Johannis
Prefbytcri feripferam , atque de quxftionibus
Monachörum Ifaurix, quorum unus& in'facer-
dotio pofitus, in Ecclefia veftra fuftibus exfus eft :
Sc refcripfit mihi,ficutex nomine Epiftolx agno-
feo, fan£tiffima Fraternitas tua, quia nefeierit de
qua caufa feriberem. Ad quod referiptum vehementer
obftupui, mecum tacicus volvens, fi verum
dicit,quid elle deterius poteft, quàm ut agantur
talia contra fervos Dei,& ipfe nefeiat qui prxtientibus,
Zillibitano , vcl Lilibitano. In Vatic. B. Libuitant. In Colb.
Liuvitano. In Andcg. Tillibitano. Lilibxum urbs erat Sicilia; olim cele-
berrima , cui fncceflic qux vulgo nunc Marfalla dicitur, in valle Maza-
rx, vulgo Val di Alazara. Lilibxum in Gonciliis maxime nocum ex Pa-
fchafino hujus urbis Epifcopo, qui in Concilio Chalccd. S. Leonis Papas
legatus fuit.
6 Vatic. C .ut ergo hue fillicitudo . . . . pofßt fine diminutione fubf.
* cimiliarchio jam diftum ad Ep. 10. lib. 1. Honorm».
* Norm, rerum inventarii paginam.
e'Hoc eft, deferiptum, exemplum, apographum.
{ Scrinia funt capfe, loculi, armaria, in quibus a£ta aflervantur: Gal
lis le thfefor. Hinc feriniarius, chartophylax, aut, ut melius Su das
chartularius. Legitur etiam Grxce e*pn 1«» Sc . Vide in Cod
lib. iz. tit/19. Varia erant Icrinia, Iibellorum, mcrriorix, difporttiönum
Epiftolarum: item läcrarum largitionum,tabulariorum, numerariorum
Sec. Apud Budxum feriniorum alia erant ftataria, alia viatoria, &c