nocario fibi violentiam irrogari. Cujus rei cognj- A Monachus rcmancret, c Johannes, quem rnemo-
tionem in frarris & coëpifcopi noftri Vkaliani.no- ratüs Epiphanius in monafterio , quod, ficut di-
■ tiriam prasvidimus * perferendam. Cujus caufa: me- £tum eft , in domo fua fïendüm dccrevcrat, Ab-
ricum fe examinaffe profeflus eft. Scd quia ad pro- barem eile cónftituit: fi ramen nihil eft quod eum
ferendum judicium ie afturgere nullatenus'dicits , impediac , Abbas debeat ordinari. Aujue reli-
hortamur Magnitudinem veftram, ut pro caufa quia: qua: in domo antedifti Epiphanii condenda:
mercedis xterna:, cum prxdi&o refideatis Epif- fuerant, ibi recondantur, Sc ei modis omnibus
copo , & rei meritum evidentiüs perfcrutantes, applicetur quidquid idem Epiphanius in monaf-
quidquid.vöbis fuadentc juftitia vifum fuerit, fcri- terio , quod deputavetat , acdificari contulerat:
pto decernite: & fi de ejus vobis certius libertate quatenus & fi de loco propter fupraicriptam cau-
conftiterit, nullis deiheeps quorumliber ifiquie- „ telam voluntas ejus non difponitur, merces nihi-
tudinibus ad rei decifae meritum provoceturs fed ö lominus illibata fervetur.. Et hxc quidem omnia
in ca qua vobis vifum fuerit libertate'declaratus, Fraternitas veftra una cum Vitali defenfore diffecure
permaneat.
E p i s t o l a XXV.
Ad Januarium Caralitanum Epifcopum.
Laudat quod virorum Monafterium in domo ancillarum
D e i monaflerio coherente confirm noluerit. Monachos
' tamen aut in ipfo Monialium difeedentinm loco, ant in
deftituto q ’iodam monafierio conftitni jubet : ipftimque £-»
Januario commendat.
Gregorius Januario Epifcopo Caralitano.
GRatam nobis •Fraternitacis veftra: follicitu-
dincm fuifle cognofcice, quod paftorali fe
vigilantia protutaminc animarum, uc oportebat
• exhibuic. Nuntiatum fiquidem nobis eft quod in
domo quondam Epiphanii, Le&oris Ecclefia: veftra:,
ideifeo fecundum voluntatem ipfius monaftcponat,
Sc ita ca utilicer ftudeat ordinäre, uc ficut
de laudabili prohibicione, ica quoque de bona habere
poflit conftru&ione mercedem. Ipfum verb
monafterium licet Fratcrnitaci veftra: fic fuper-
vacuum commcndari ; hortamur tamen ex abun-
danti, uc id falva juftitia, ficut vos decet, habea-
tis commcndatum.
E P I S T O L A XXVI.
Ad Johannem Subdiaconum.
A p u d PrafeElum agat pro Johanne argentario.
Gregorius Johanni Subdiacono Ravennæ.
QUaliter Johannes argentarius indigentibus
fidejuflione fuit farpe remedium, Expcrien-
tia cua bene novit. Unde contigic ut nunc lmpor-
tuno quondam palatino a fidejuffor accédens, ne- »
a rium conftrui vetuiftis, ne pro eo quod adomus ccfficatcm non modicam patiatur, adeoutin Ec-
ipfa ancillarum Dei monafterio cohxrcbat, de- elefiadiu jam refidens vehementius affligatur. Sed
ceptio cxindc contingeret animarum. Et valde quia quibufdam erat fufpicio qupd prjedi&o Im-
laudàvimus, quia antiqiii hoftis infidias provifio- portuno non fimplicitcr, led compendii caufa fide-
necohgrua, uc decuit,pra:caviftis. Sed quia per- juflor acceflerit, ad facratilfimum corpus bcati Pe-
latum ad nos eft Pompcianam religiofam femi- tri Apoftolorum Principis diftri&a omnino facra-
nam velle dc codem monafterio ancillas Dei toi- menta, quantùm nobis renuntiatum eft , pnebuit,
b 1ère, &: per fua b unde tulta: fuerantmonafteria nonfolùmnullum fe ab eo commodum ex toto rc-
revocare, atquc il lie congregationem conftituere cepiffe, verumetiam nec aliquid promiflumhabuifi
Monachorum : necclfe eft,ut fi impletum hoc fuc- f c , fed ei ut ceteris fimpliciter acceflifte. Et quia
rit, defundi difpofitio modis omnibus confervc- tarn longo tempore innocentis hominis fimplici-r
2. tur. Si vero fadum hoc non fuerit, ne teftatoris ^ tas non debet aflligi, apud cminentiflimum Filium
voluntas in totum videatur efle fruftrata , volu- noftrum Præfedum modis quibus valucris age,
mus ut quia monafterium Urbani quondam Ab- ut una ipfa b ftatio, qua: in Romana civitate re- t
batis pofitum foris extra civitatcm Caralitanam, manfit, cjus temporibus claudi non debeat : fed
ica dicitur defticutum , ut nc unus quidem illic ci pro mercede fua in hac afflidione fubveniat,
h Eft mafia feu prxdium Icclefix. In dote Oratorii feu Ecclefix mo-
nafterii ponitur conduma fup. lib. 10. Ep. 18. infr. 1. n . Ep. « . Con-
dumam Etclefix Rcmenfis, cui nomen crac Tudiniacus, memorat Hinc-
marus in vita B. Remigii.
c Aurea Cliqua, pars erat 14. folidi. Solidus, ut ad Epift. 33. lib. 3.
advertimus, fexta pars uneix. G rani igicur 4. babebat Cliqua, &o£to
aflibus', juxta monetx noffrx xftimationem , xquivalebat. De libellis
jam di£lum in nota r. ad Ep. 44. libri primi.
d In RemenC & in Vatic. D. & occafione Blandini quondam Epif-, 1
topi. Infra non legiiur de proprio, in laudatis mfs.
• Prxdia Cc difla i caCs feu tuguriis qux inxdiCcata erant. Anafta-
fius in Adeodato : Mult a nova adificia augmentavit, fed & cafalia
\ conquifivit. Idem in Adriano : & alios plures fundos feu ta/Jes & maf-
fas. In Pafchali : cum fundis & cafalibus atque maffis. Cafalc, juxta
Gufianvillxum Conftabat ex pluribus caCs, Gall; un hameau, un village.
Guillelmus Tyrius lib- 2.1. de bello fâcro c. 10. plurima loea
fuburbana , quo, vulgo cafalia dicunt, fuppofitis ignibus & aliis quibus
tic. A. legituc Protochii, pro parorhit; quam vocem hie habet Viftor.
infra auterh habet in miniflerio ptochii; nec facile eft veram lc£iionem
certo ftatuere, propter mfs. codicum penuriam. In (bio quippe Vatic. A.
in Viftorino & in Remig. Epiftolam liane reperimus.
b De Barbaricinis jam ad Ep. 13. lib. 4. Illos a Wandalis è Numidia
Africx Provincia pullos narrat Procopius de bello Wandal, lib. a. rVan-
dali, inquit, in hos jamdudum barbaros iram exercentes, eos non ad-
‘■ ndi art,bus dejec
AD Ep i s t . X X I I .
Spes in Domino. In Vatic. D. legitur Grt-
• In Colbert, vc
gor. Spot in Domi,
** In editis deGderatur, quam
mfs. Vatic, quinque Colbert. &c.
N ot JK ad E
particulam adjecimus ; fuadentibus
XXIII.
modum T.nultos cun
"tem ) fu ,
» uxor,bus i
Jt dominâti
in Sardir.
: procédé’nie'autem”, emp
hie ('circa Afpavere
q,ri prope Cttralim funt ac pri.mo quidem claniculum latrocinia
in victnoi1 exercenic.1 > poftea vt tria milita crevere,
ex m.inifcfto excurfiones fa ■ averunt, ac ompeUati"
fu;
oram de{copula,i fur.it. Quan.1 obrem Barbari,cini a vicinis ap-
■ N o T X AD E p i s t . X X IV .
* In Vatje. A. perducendam., Nullus alius è noftris codd. hanc Epif-
N b Ep is t . X X V .
* Id jam fupra nistatu m eft 1lib. 4. Ep. 4i. per canont'.s interdi&Uni.
h ’Hoc eft, ablat, legitur ir1 Norm, noftra autem letftioeft
Vaticanorum quintjuc, Colbe:rc. & pluir. editor. /
« In r<
hil eft qu
■.am. },h.1mem . . . . . Abbauim effe confiituais ; f i tamen niod
eum itnpediat ut Abbas de.beat ordinari.
* Corrupte in quibufdam mfs. cod. & antiquis editis prothochii, pro
ftochodoehii, reftnls in aliis manuferiptis, ptochii. Nempe 7cla^Ut domus
alendis pauperibiis deftinata, alias vdai^hpfîot. Gujfanv. In Va-
N o r x ad E p i s t . X X V I .
* Quinullo lucri intuitu Gdejubct, eft Gmplicircr CdejufTor ; qui I«-
caufa, C ve compendii,, eft CdejufTor fecunddm quid, cum fuis vc-
commodis ftudeic, atque adeo rem agat fu'am : vocant vulgo cet"
m. GufTanv.
1109 Liber XI. Indi£tione IV.
atque cum dirc£ta juflïonc dignetur abfolvere, Sc
ampliüs illum in hac effe ncccflitatc minimè patiatur
: quia quemadmodum fimplex benignufque
fit, vel diverfis fuerit fepe in tribulatione remedium
, nec ipfi habetur incognitum: Et idco ita,
ficut diximus, cum omni dulcedine apud eum ftu-
de agere, ut in hujus abfolutione multis poftit
ferre confultum, Sc ha:c via remedii, ficut diximus,
ejus temporibus non claüdatur. <= Data men-
fe Novembri, Indid. iv.
E p i s t o l a XXVII.
Ad Johannem Religiofum.
Johannem mtnfis pauperum & exhibendet Diaconia prapo-
fitum rationibus homini reddendis immunem declarat:
fed rationem Deo poftturum hortatur, nt opus fitum im-
pleat folertius.
a Gregorius a Johanni Rdigiofo.
Licet eos qui pia intentione follicitudinis cu-
ram debilibus ac egenis impendunt, fua a-
pud omnes valeat tueri devotio: melius tamen eft
fi pro quiete fua de his muniti fuerinc qua: gefle-
rinc, ne inde eis inquietudinis occafio, unde ma-
gislaudandi fimt, oriatur. Quia igitur tc Johannem
Religiofum, intentionis tua: ftudio provoca-
b ti, menfis pauperum Sc b exhibendx Diaconia:
eligimus pra:ponendum; ne qua tibi ex hac ad-
c miniftrationc nafeatur dubictas, hac te c munitio-
ne profpeximus fulciendum; conftituentes ut de
hoc quod ad menfas,pauperum vel Diaconia: ex-
hibitionem percepifti, five fubindc perccperis e-
rogandum, nulli umquam hominum quolibet mo-
do feu ingenio cogaris ponerc rationem, vel ali-
quam debeas moleftiam fuftinerc. Scd quia ita
d .ab humanis te omnibus volumus rationibus * ab-
folvi, ut Deo noftro de his qu* tibi commifimus,
rationem tc noveris pofiturum : hortamur ut fidci
finceritas in te vigeat; fit mens in rebus intenfior,
cura propenfior, voluntas pronior , ftudium vi-
gilantius , devotio clarior, exhibitio efficacior:
e quatenus dum divino e jutus auxilio hoc opus fo-
lcrter implcveris, Sc illi pro quibus follicitudinem
geris, ftudii tui folatio utiliter confolentur, &tu
mercedis tua: bonum in a:terna vita Rcdemtoris
f noftri gratia compenfante recipias. f Datum men-
fc Decembri, Indidlione iv.
E p i s t o l a XXVIII.
Ad Auguftinum Anglorum Epifcopum.
D e Anglis converts latari Romanos omnes. Latandum &
Auguflino de done D e i ; fe d cavendam ex operatione vir-
tntum , cordis elationem. Miracula, turn d Adoyfe non-
dum culpa feint 0, turn d re pro bis ipfis edit a. In his non
fuam t fed D e i gloriam quarat & animarum falutem.
D e uno in nobis Jigno gaudendum, feilicet dileUione.
Gregorius Auguftino Epilcopo Anglorum.
fLoria in exceljis Deo, & in terra, fax homini-
bus bona voluntatis: quia granum frumenti
..k Tahernam intelligo. SicUlpianus in digeftis lib. 47. tit. de iuja-
rns, lege ij. §. 7. Proinde fi quis ad domum Mam veneris, See. J„m
f i ad fiationem vel tabemam ventum fit. Dicuntur eriam tabellionum
ftattoncs j uno verbo vox hxc per materiam fubjeftam explicandaeft,
tarn multiplicis eft Cgnificatus. Htcdc argentario fermo eft, quern alio
nomine nummularium aut menfarium dicimus, five rei nummarix ne-
gotiatorem , Gall, un banquier, qui xs circumforancum locat. Profta-,
bant aurenj in foro eorum tabernx, ubi argentaiiam exerccbaat, fitas <
A b mortuum eft cadens in terrain, ne folum régna- ^
ret in c zlo , cujus morte vivimus, cujus infirmi-
tate roboramur, cujus paffionc à paftione eripi*
mur, cujus amore c in Britannia fratres quxrimus c
quos ignorabamus, cujus munerc quos nefeientes
quærebamus, invenimus. Quis autem narrarc fuf-
ficiat quanta hie Ixtitia in omnium corde fide-
lium fuerit exorta, quod gens Anglorum, opérante
omnipotentis Dei gratia, Sc tua Fraternitatc
laborantc, expulfis errorum tenebris, fanttæ fi-
dei luce perfufa eft ; d quod mente integerrima i
jam calcat idola, quibus priùs vefano timorc fub-
B jacebat -, quod omnipotenti Deo puro corde fub-
fternitur ; quôd à pravi operis lapfibus famftx præ-
dicationis regulis ligaturj quod pra:ccptis divinis
- animo fubjacet, Sc intclle<ftu fublevatur ; quod
ufque ad rerram fc in orationc humiliât, ne mente
jaceat in terra. Cujus hoc opus eft, nifi ejus
qui ait : Pater meus ufque modo oferatur , & ego q0han. s> s7>
operor ? Qui ut mundum oftenderct non fàpicntia
nominum, fed fua fe virtute converccre, prardi-
catorcs fuos quos in mundum mifit, fine litceris
elegit ; hoc ctiam modo faciens, quia in Anglo-
rum gente fortia dignatus.cft per infirmos opera-
C ri. Sed eft in ifto dono ca:lefti, Frater cariffime,
quod cum magno gaudio vehementiffimè debeat
formidari. Scio cnim quod omnipotens Deus per DiaCi
Diledionem tuam in genre quamcligi voluit, ma- M- z't. *o.‘
gna miracula oftendir. Unde necefte eft ut de f e*aliLl'h
codem dono ca:lefti Sc timendo gaudeas, Sc gau- ÆÏI *
dendo pcrtimefcas. Gaudeas videlicet, quia Anglorum
anima: per exteriora miracula ad interio-
rem gratiam pertrahuntur : pertimefcas verb ne
inter figna qua: fiunt, infirmus animus in fui præ-
fumtioncm fe elevet, & unde foris in honore at-
tollitur, inde per inanem gloriam intus cadat.
D Meminilfe etenim debemus quod difeipuli cum
gaudio à prxdicationc redeuntes, dum cælefti
magiftro dicerent : Domine, in nomine tuo ctiam luc. to. 17.
damonia nobis JttbjeÏÏa Junt» protinus audierunt :
Nolite gaudere fuper hoc, fed potius gaudete quia ibid. v. 20.
nomina veftra feripta funtin calo. Inprivata cnim
Ss temporali la:titia mentem pofuerant, qui de
miraculis gaudebanr. Sed dc privata ad com-
munem , dc temporali ad a:ternam lætitiam re-
vocantur, quibus dicitur : In hoc gaudete quia
nomina veftra feripta Junt in calo. Non cnim om-
nes clc&i miracula faciunt ; fed tamen eorum
^ omnium nomina in ca:k> tenentur adferipta. Ve-
ritatis cnim difeipulis efle gaudium non debet ,
nifi dc eo bono quod commune cum omnibus ha-
bent, Sc in quo finem Iartitia: non habenr.
Rcftat itaque, Frater cariffime, ut inter ea qua:
opérante Deo exterius facis , femper te intends
fubciliter judices ; ac fubtilitcr intclligas Sc te-
metipfum qui fis, Sc quanta fit in eadem geutc
gratia, pro cujus convcrfione etiam faciendorum
fignorum dona percepifti, Etfiquando te Gtca-
tori noftro feu per linguam, five per opera remi-
p nifeeris deliquilfe, femper hæc ad memoriam rc-
r voces, ut furgentem cordis gloriam memoria rea-
tus premat. Et quidquid de faciendis fignis acccaut
ctiain aliorum pecunias collocaturi. Vide Alciatum lib. 4. difpon-
IHoaum cap. z i. Argcptariorum vel menfariorum tabernas honeftiore
nomine dicebantur ftationes, ut fuptà apud Gregorium. Gujfanv.
• ita legitur in tribus Vatic. In Colbert, vet. Mtnft Decembri.
N o t j* ad E p is t . X X V I I .
• In Anglic. Norm. & Corb. Johanni Subdiacono Ravtnna. Legitur
Seligiofo in Vatic, duobus Teller. Colbert. Rem. &c. Coufirmart pq,