c næ Ecclefix, oblitos timorem futuri judicii,c mi- A
niftefia antefatx Ecclefix Hebræo cuidam, quod
did nefas eft, vendidifle : id eft, in argento cali-
‘ ccs duos, d coronas cum delphinis duas, Sc de a-
f liis coronis c lilios,f pallia majora fex, 8c minora
feptem. Et ideo mox ut præfcntem juffionem ex-
perientia tua fufceperit, memoratos Ecclefiafti-
cos ad fe faciat indifferenter occurrcrc ; 8c requi-
fita veritate , fi ira, ut fuggeftum eft, conftiterit
memoratum Hebræum, qui oblitus vigorem le-
g gum ^ præfumfit g facra cimelia comparare, per
judicem provinciæ faciat coriveniri, 8c fine ali-
E f i s t o l a * LXX.
Ad univcrfos Epifcopos per Siciliam.
A fi ft or urn defenfirum angariis quomodo fibi caveant.
Gregorius XJniverfis Epifcopis per Siciliam.
F Raternitatis vcftræ diu jam probata dcvotio
ttanto nos compellit pro vobis cautè provide-
re, quanto vos adftruit audito noftræ Ecclefiæ
damno, ftudiosè concurrere. Cognovimus quofqua
mora antefata minifteria reddere compella- B dam in Sicilia infula fimulantes fe Sedis Apoftotur
; ut ex cis fæpe fatæ Ecclefiæ nihil polfit im-
minui. Suprafcriptos autem Diaconum vel Cle-
ricos, qui tantum nefas commiferunt, in poeni-
h tentia 11 religare non différas , ut raie tantumque
deliftum fuis lacrymis poffint diluere.
E p i s t o l a * LXIX.
Ad Petrum Subdiaconum Sicilia:.
licæ defenfores , a de frumento vos in angariis,
aliifque rebus affligere : neceflarioque duximus
eorum fallaciæ fcriptis præfentibus obviare.Ideo-
que fraternitatem vcftram caritate débita falu-
tantes, magnopere commonemus, ut nullo modo
talibus deinceps apud vos locus furripiendi re-
maneat : fed quifquis ille eft, fi révéra fedis noftræ
fucrit notarius vel defenfor, nifi noftra ad
vos fpccialiter, vel re&oris noftri patrimonii fcri-
pta dctulcrit, nullis per nomen Ecclefiæ noftræ
a .. . _ potiatur angariis : nec aliqua vobis ab eo grava-
M w flcm hm ac mgma pm» » U,m mr. cm- C ^ina imponi permùtacis, fed fuis utilicatibus iter
mittenda.
Gregorius Petro Subdiacono Sicilia:.
SIcut ftudii noftri elle condecet,a à litigiis fo-
ralibus Monachos fubmovere, ut divinis mi-
nifteriis piè ac folerter invigilent : ita neceffe eft
n'oftram provifionem,quemadmodüm negotia eorum
difponi debeant ordinäre, ne diftenta mens
per varias caufarum curas defluat, 8c ad celc-
brandum opus confuetum enervata torpefcat.
Præfentium itaque lator Abbas Johannes plurima E)
fe b monafterii fui afTerit habere negotia. Pro qua
re experientiam tuam per præfèntis fcripti pagi-
. nam admonemus, quatenus cum Faulto, c qui Romani
viri magnifici ex prætore d cancellarius fuc-
rat, loqui debeat. Cujus fi pronam ad hanc rem
compereris voluntatem, ei monafterii ipfius generaliter
debeas conftituto falario commendare
negotia. Expedit enim parvo incommodo à ftre-
pitu caufarum fervos Dei quietos exiftere j ut 8c
utilitatcs cellæ per negligentiam non pereant, 8c
fervorum Dei mentes ad opus Dominicum libe-
riores exiftant.
fuum propriis, ut novit, difponat expcnfis. Ncc
quemquam ab eo in locis iftis patiaminimoleftari.
Hare etenim qua; noftris apicibus pro yeftra vef.
trorumque quiete inhibuiffe cognofcimur, lie
conftantiüs confervate, ut hoc exuti gravamine,
divinis obfequiis devoti ac paratiores inveniri
valeatis.
E p i s t o l a 1 LXXI.
Ad Petrum Subdiaconum.
V t Cyriacum & Jobannam conjugem ejus ex Judaa Chrifi-
tianam tucatur.
Gregorius Petro Subdiacono.
EGentibus noftra: commendationis auxilio,
oportet nos, in quantum ratio patitur| beni-
gna mentc prxbere fubfidium. Proinde experien-
tix tux Cyriacum 8c Johannam conjugem ejus,
prxfentium portitores noftra prxeeptione duximus
commendandos, quatenus a nullo eos contra
juftitiam opprimi vel gravari permittas. Sed
£ ubi neccffe fucrit, tuis, annuente juftitia, folatiis
perfruantur : ut falva xquitate , noftram fibi in
« Hîc vafà, ornamenta, fupellex facra : Gujfanv. Contra Clerico-
rum illdnunfcelus placer hare verba Optati intorquere : Hoc tamen immune
factms a vobis geminatum eft, dum frtgiftis calices Chrifti fan-
gssinis portâmes. . . . . avari dum vendais, facrilegi dum inconfiderati
Vendidiftis........Emerur.t for fit an in ufus fiits for did a. mulieres; emetunt
pagdm,fa£iuri vafa inquibus incenderent idolis fuis. Optât, lib. 6.
dcSchif. Donat, cap. i. Vide etiam cap. 5.
. a Corona eft candelabrum in modum corona: ac circuli variis lucer-
nis inftruftum. Delphini funt ejufmodi candelabrorum non ornamenta
modo, fed & fulcra. Anaftaf. in Silveftro : Coronas quatuor dédit Confia
minus cum Delphinis viginti ex auro puriffimo; & infra : Coronam
au ream ante corpus B. Petri cum Delphinis quinque. Idem in Sergio :
Cantharos & coronas, que antefacrum altare, & confefponem B. Petri
Apoftoli, ex antique pmdehant, deponi fecit.
* Anaftafius in Leone 3. Hie facer Antifies fuper ipfas columnas lilios
font fecit. In Vatic. C. legitur lilia.
‘ Hîc variant codices, etiam Vaticani : A. habet, pallium majus «-
num, minora fex: B. pallia majora & minora feptem :C .pallia maj.
& minora fex: D. pallia majora minora fex. Confêntiunt Norm. &
Corb. In facra fuppclle&ili Cepe pallia commemorantur. Greg. Turon.
lib. 7. Hitt. Franc, cap. i i . Cumque jam altarium cum oblationibus
pallio ferico coopertum ejfet. Et lib. 1. de mirac, S. Mart. cap. 13. Et aut
ex veto janue,, aut palliolis qua pendent de parietibus. Per pallia pof-
funt etiam intelligi veftes facerdotales & làcræ, qua: etiam in monafteriis
cram prctioCe. Theodoras Studita in fuo teftamento art. 17. Non uteris
veftimento elaborate & pretioft), pnterquam facerdotali.
S Corrnptè in excuf. facra civiliter. De cimeliis jam di£him in Bp. 10.
Sic nils, fere omnes, ubi ed. habent relegare.
N o t -s ad Bp i s t . L X IX .
a Sic olim Epifcopos prohibuere Concilia, ne ad comitatum perge-
fent, elcdlis ad id opus Diaconis : fic eofdcm à rerum temporalium ad-
mini ft rat ione fubmoverunt , quando curam il lam ceconomis & vicedo-
minis demandarunt. Utinam & ceteris Clericis fimili quopiam remedio
provideretur ope fyndicorum & defenfbrum , ut ab omnibus terrenis
negotiis liberi, fbli Deo vacarent, omnefque Clerici & Monaclii tam effent
forenCum adlionum rudes, quàm cogunturefle gnari. Juftinianus
Novell. 79. vetat Monachos ad laïcos judices pertralii.
k Scilicet S. Lucia: Syrac. ut liqdct ex Ep. 39. lib. 7.
c In Vatic. A. qui Romani, vtri memoranda, ex tempore cancellarius
fuerat : B. qui Romani urbis ex pntore cancellarius fuerat. In Corb. ex
pntore cancellii, confenticntibus Lyr. & Aud. In Turon. corrupta eft
leótio. In Becc. qui ex pntotis cancellis.
d Idem erat ac feriba feu notarius. Ita diftus eft quod intra cancellos
ftaret, ut tutiora client ejus ferinia. Canccllarii officium militiam can-
cellorum vocat CalEodor. lib- iß Var. 6. Vide Agathiam lib. 1. de miniC
tris Narlctis.
N ot jb ad E p i s t . L X X .
* In multis deeft, de frumento.
omnibus commendatiönem te concurrente pro- A mus, aliquibus verb jam conceflimus. Sfcd tua
deffe lætentur. Quia vero præfata femina, pro experientia fan&æ Ecclefiæ utilitatcm confpi-
eo quod poft acceptas fponfalitias arrhas, ex Ju- ciat, memor, quod ante facratiflimum beati Pe-
dæa ad Chriftianam religionem convcrfa eft, di- tri Apoftoli corpus, poteftatem patrimonii ejus
citur fuftinere moleftiam : 8c eamdem caufam jam accepcrit. Et licet hinc feripta decurrant, quod
di£tam afferuit, 8c finitam : experientia tua dili- utilitatcm patrimonii impedit, fieri nullo modo
genter exquirat ; 8c fi caufam judicatam cogno-> permittat : quia nec nos fine ratione aliquid dc-
verit, nullam exindc querelam adverfus fupra- difl'e reminifeimur, vel dare difponimust.
feriptam feminam ulteriùs quolibet modo referperc
permittat.Sed quæ judicata funt,modis om- E î 1 S T O l A ^ LX X I IL
nibus conferventur, ne ob. id quod meliorem
partem elegiffe dignofeitur, malorum hominum ^ Ad Petrum Subdiaconumi
controverfiis quatiatur.
dJt reflstnendis Taurominitartet Ecclefu fafleflionibus at-
tjuc pec uni is.
• Greeorius Petro Subdiacono.
E p i s t o l a ^ LX X I I.
Ad Petrum Subdiaconum.
JVr ante hyemem Siculi Epifcopi omntsRomam ventant. Fru-
menti copiant ultra folitum comparet Petrus, ac congruo
tempore in urbem tranfmittat.
Gregorius Petro Subdiacono.
Q Üatito Apoftolica: Scdi ab Ecclcfiis reveren-
tia ceteris exhibetur, tanto cam in carum
deccc cfTc tuitione follicitam. Et quia domus vel
fines atquc poflefliones aTaurominitanx juri Ec-
clefia; pertinentes, ab adionariis dicuntur noftra;
Ecclefix contra rationis ordinem occupatx, ex-
Q Uiafratres 8c Coepifcopos noftros in Sicilia ^ perienfue tux prxfentis hujus prxeepti pagina de-
infula commorantes, ad beati Petri Apofto- putamus , quatenus cognita veritate, fi ita eft,
li natalitium diem conveniffe voluimus, fcriptis cun&a qux occupata didiccris, in ante fatx Eca
prxeedentibus agnovifti. Sed quia ea caufa , clefix priftina jura reftituas. Quia verb pervenit
b qux cum viro magnifico Juftino Exprxtorc c di- ad nos, vivente adhuc Vi&orino Epifcopo, ejufcitur,
eorum iter interim prxpedivit, 8c quia jam dem Ecclefix periffe pecunias, ad earum requifi-
tempus veniendi 8c redeundi non finit, eos no- tionem te Secundino fratri, 8c coepifcopo nof-
lumus ante hyemem fatigari.Gregorium verb d A- tro volumus prxbere b folatia, 8c utilitatibus ejuf-
grigentinum, 8c Leonem Catanenfem, 8c Vido- dem Ecclefix in quo neceffarium fuerit, falva
remc Panormitanum per omnia rnos volumus ad xquitate concurrere. Ita etenim cunda, qux in
nos ante hyemem proficifci. Quinquaginta verb hujus prxeepti pagina continentur, effedui man-
auri libris, nova frumenta ab extraneis compa- cipare feftina, ut dc xquitate fervata prxfati E-
ra, & in Sicilia in locis , in quibus non pereant, Dpifcopi relationibus ipfc lauderis.
reponc : ut menfe Fcbruario illuc naves quantas
poffumus dirigamus, 8c eadem ad nos frumenta E p i s TOLA *L X X IV .
deferantur. Sed etfi nos tranfmittere ceffamus,
ipfe naves provide, & ad nos, auxiliante Domi- Ad Gennadium Patlicium , & Exarchum
Africa:.
Ilium ad comprimendos hareticorum adversilts Ecclefiam co-
natus incitat. Ne Primas ex ordine loci tligatur. Ne
extra civitatem refideat. N e , qui Romam venire volue-
rint Numida Epifcopi impediantur.
Gregorius Gennadio Patricio, 1 & Exarcho
Africje,
S Icut excellentiam veftram hoftilibus bellis in
hac vita Dominus vidoriarum fecit luce ful-
gere, ita oportet earn inimicis Ecclefix ejus omni
vivacitate mentis 8c corporis obviare j quatenus
ejus ex utroque triumpho magis ac magis
enitefcat opinio: cum 8c forenfibus bellis adverno,
Februario menfe tranfmitte hxc eadem fiu-
menta , exceptis dumtaxat frumentis, qux nunc
menfe Septembri, vel Odobri, juxta confuctu-
dinem tranfmitti prxftolamur. Ita ergo experientia
tua faciat, ut fine alicujus vexatione coloni
Ecclefiaftici, frumenta congregentur : quia tantum
hîc g parva nativitas fuit, ut, nifi auxilian-
tc Deo frumenta de Sicilia congregentur, fames £
vehementer immineat. Naves verb , quæ com-
mendatx Ecclefix fandx femper fuerunt, in omnibus
tucre, ad quod tibi etiam diredx gloriofi
viri Leonis b Exconfulis Epiftolx concurrunt.
Multi verb hue veniunr, qui terras aliquas, vel
infulas in jure Ecclefix noftræ, in emphyteofim
fibi poftulant dari : 8c aliquibus quidem nega-
N o s t . L X X I I .
• Sup. Epift. 3«. quam primus edidic Baluzius.
De Juftini cum Sicilia: Epifcopis diffidio, fup. Ep. i.
« Videturlegendum, Pntore,ct& aliter habeanc mfs. namTuftinuj
mSiciIia prsturam gerebat adhuc Ind. x. yide Ep. 3J. hujus Ind. Ipfi
flicceflic Libernnus Ind. ii . Vide Ep. 3*. V
d Agrigentum , vulgö Gerg,nti, urbs Sicilix maritima, adhuc Epif-
copalis fub Archiepifcopo Panormitano. Gujfanv. r
»Panormus, vulgo Palermo,urbs maritima, hodie Archiepifcopalis,
& Sicilix caput. Gujfanv. r r*“ »
f In vulgatis & in plurimis mfs. adte, fed legendum adnos probant
m lib. 1. & U. libti undecimi: ex quibus pater illos Epifcopos,
laltcm Gregorium & Viftorem, Romam ut (epurgarent, venire juflos.
* Dicerem alii, pauex fegetes Gall, petite recolte. Gujfanv. Obfer-
vandiimin mf. Bigotiano vitxS. Greg.auft. Johanne Diacono, pro,
aatsvitas, legi fativitas, vel fatio, lib. a. cap. Äo. ubi hxc Ep. referh
Scilicet per codicillos & litteras, ut jam fupra mOnuinuy.
N otjb a d E p i s t . . L X X I I I .
* Taurominium, vulgö Taormina, urbs olim Epifcopalis Sicilix ma-
ritima in ora Orientali vallis Demonx J inter MefTanam ad Boream, &
Catanam ad Auftrum. Gujfanv. F 1 Hoc eft, auxilium, adjutorium. Reg. S. Bcned. cap. 31. dc cellerario,
folatia ei demur. Supra Ep. vobis folatiantibus, hoc eft juvantibus.
Infra fxpe vox ifta codem fenfu ufurpatur.
N o t .* ad E p i s t . L X X IV .
• * Dc Exarchis jam diftum eft fupra ad Ep. 33. Inter Epifcopos, tjon-
nulli olim difti funt Exarchi, qui ramquam primates pluribus Provin-
ciis prxerant, ut obfervavit GufTanv. ad Ep. 33. Monachi etiam fuos
Exarchos babuerunt, ut noS doect Tbcodörctus, in Ep. ad S. Leon, inter
ejus Epiftolas edit. Quéfnell. p. j3i. cap. 7, Et Alypium monachorum,
qui apud nos funt , Exarchum.