pi M'[|
k :
ft i
i j :
. ’■|i *
.. Ì ) ä
I» .1
' I f ' ■
Í Ì
! >1 f
S T O G O U Ö.
De Daurzaamheid is zo g ro o t , dat het een
vuur van- twee maanden zonder mèri;lyk verlies
verdraagen kan. En de Rekbaarheid
is niet min verwonderlyk. Eén Klompje van
één grein kan men tot eenen draad' van - vyf
Imnderd voeten lang uittrekken , en één once
van hetzelve kan eenen draad van twee honderd
en\ tweeentwintig mylen, lengte worden:
in één uitgeflagen grein zyn twee millioenen
deelen met het bloot oog zigtbaar. Hoe
verwonderlyk is dan niet de vorming , de
fchikking , èn het verband van dit Metaal ?
een diep geheim voor ons 1
V. Het komt my vreeind voor , dat gy
my niets van deszelfs gewigtige diensten
gezegd hebt.
A. Verwondert U dat ? Geen Metaal doet
in de Menschlyjse zamcnleving minder diens-,
ten dan het Goud. Yzer overtreft hetzelve
daarin zeer verre.
V. 'Waarom wordt het Goud dan zo drif-
tig g e z o g t , zo hevig nagejaagd ?
/ A. Om dat het van de uiterfte nuttigheid
is in den Koophandel! ’ t Schynt z e l f s , b y na
alleen , van den 'Schepper daartoe be-
ftemd te zyn ; want dien te dryven 'met ver-
ruiling van waaren , gelyk eertyds gefchied-
de , z o u , ' nu de Handel op eenem anderen
voet gedreeven w o rd t , eene groote verwar-
ring geeven, zou ook met andere zwaarigheden
I f
ZILVER. TIN. LOOD. KOPER. YZF.R, 211
heden verzeld gaan , en zelfs overal niet mo-
, gelyk zyn. Ondertusfchen moet men eene
zonderlinge blyk der Godlyke Voorzienigheid
daarin erkennen , dat h e tz e lv e , nevens het
Zilver , en de edele Gefteenten , Eeuwen
lan g , zyne waarde behouden heeft , en fteeds
zal blyven behouden, oin'in den Koophandel
te dienen, en dien gemakkelyk te maaken.
V . Waar vinden wy t i n , k o p e r , k w i k -
Z I L V E R ?
A. Hier op de Veluwe b y Harderwyk , en
in de Graaffchap Zutphen , wordt eene. foort
van Zand gevonden , waar in Tin en Lood
i s ; doch in het hooge van den Lande van
Overmaaze treft men zeer veel' Loods aan.
Koper ontdekt men weinig in de Steenen op'
de Veluwe , doch geen Kwikzilver , zo veel
w y weeten , in onze Gewesten. Dan , om
dit gebrek te vergoeden , hebben de
Noordfche Landen, met Duitschland, zo veel
van het een en ander, dat zy het met ons
voor andere dingen gaarne verruilen.
V . Waarom heeft de Schepper zo veel
van die Metaalen in de Aarde verborgen ?
A. Op de Oppervlakte der Aarde uitge*
breid zynde , zouden z y te veel nuttige
plaats beftaan , die tot andere dingen beter
kan dienen : hierom is het Kcper en T i n ,
te gelyk met de andere Metaalen, in de
ingewanden der Aarde gelegd , daar het nie-
O 2 mant
III:: ftil
:-?=t
l l :
#,
■ !i! : j
1 ■■ Á
" . ]i
'' 'tl fv , /’
i?' >.