IV.
Ar oeeIm
xtu
Hoöfjv
8Tu£.
Vtrï.
Viola
Odorata.
Tamme,
(8) Viool, die ongejléngd is, met Hartvormige
Bladen en kruipende Spruiten.
Deeze Soort maakt de gewoone Winkel Vio-
lenmt, die men in de Tuinen teelt, weshalve
zy Tamme Violen genoemd worden \ hoewel
men ze ooe overvloedig in Bosfchen en Wil-
dèrnisfen , zo van ons Land , als door. geheel
Europa , aantrof. Niets is in Switzerland ge*
meener, aan de Haagen en Beekjes, in ’t vroege
Voorjaar ^ zegt Hall er. By Weenen in
Ooftenryk grofeijen zy overal in groote en kleine
Bosfchen, in Valeijen aan Rivieren , in Boomgaarden
en Tuinen, In Engeland j Vrankryk en
Sweeden , zynze zo gemeen niet. Zy komen
overal, in ’t wilde, niet alleen met witte, maar
ook met dubbelde óf volle Bloemen voor,maar
de enkelde paarfche, van wier Afcfekzel de Violette
Kleur h are'n naam heeft, zyn ver de ge-
iheenfte.
De Latynfché naam is in byna in alle Taaien
van ons Werelds deel övergenomen, maar in %
Ftanfch heet mënze Violettes , in ’t Engellch
Vil
t ) Viola acauiis „ Fol. Gordatis, Stolonibus reptantibus.
Gort Belg. 252. H. Cliff. 427. Fl. Suee. 7U , - 784. Mat.
Med. 410. Viola Maitia purpurea , Ftore fimplici .odoro. C.
B. Pin. 119. Viola odorata Ren. Sp. 141. T. 14°. Viola
jugra, f. purptitca; Doo, Pompt, is6. L ob. Ie. 608.
Viola Martia alba, C. B. Pin. 199. y . — *» multiplici Flore
Ibid. Lob. Ie. 61«.
Violets : welke naam , gelyfc' bekend ia> Jjjjjjj,
ons gemeenlyk gegeven wordt aan een geheel XXI>
ander Gewas, van dergelyken Reuk en deswe-Hoofd-
gen genaamd Violieren *. De Bloemen hebbenÏT™ *^
een zeer verzagtencïe hoedanigheid, zo wel als
h Kruid , wordende dèswegen de Konferf eo^ z i*^
Syroop van Violen als een Borstmiddel en tot
zagte Hartfterking veel geacht. In de gebeele
Plant heerfcht een laxeetende hoedanigheid, zelfs
in ’t Zaad. Hoe zagt nu , en onfchadelyk, de
Bloemen ook voorkomen, wordt niettemin-' verhaald,
dat een Maagd van voornaamen Huize,
door den Geur van een menigte derzelven, welken
zy in een beflooten Vertrek hadt by een
doen brengen,bedwelmd geworden en daarvan
geftorven zy. De Witte Violen zyn- minder
kragtig van Reuk, De Syroop is zeer bekwaam-,;
om de hoedanigheid van Sappen en andere Stoffen
, of de zei ven naar Zuur dan naar Loogzout
hellen, te onderzoeken, en wordt daar toe van
fommigen gebruikt.
In Egypte worden de Violen in de Tuinen
overvloedig geteeld^ zode Turken veel werks
daar van maaken om de aangenaame Kleur en
Reuk, dienende de Suiker van Violen, in Water
gefmolten , hun om Sorbet te bereiden, tot
cnthaaling van hunne Vrinden. Zy maaken hetzelve
ook wel van Rofynen - Water en andere
Zoetigheden, maar die van gedagte Suiker is by
de Grooten meest geacht en de kostbaarfte , in-
I A zon-
It, DSEl. XI* STUK»