Hoog ruwharig kruid. Bladeren vliezig, gaafrandig of
oppervlakkig gegolfd. Bloemen bleek met paarse keel, in
de oksels van schutbladen kort gesteeld en tot eenzijdige
trossen verbonden, waarvan er één of twee aan de toppen
der takken staan.
Aantal soorten 2, waarvan 1 in tropisch Afrika en 1, I. Java-
nica Miq., op Java.
35. F IL E T IA Miq.
Kelk 5-deelig, met lijn-lancetvormige, gelijke slippen,
Bloemkroonbuis dun, naar de keel verwijd; zoom 2-lippig;
bovenlip opgericht, langwerpig-eivormig, stijf, aan den top
kort 2-spletig; onderlip min of meer uitgespreid 3-spletig.
Meeldraden 4, tweemachtig; helmknoppen 2-hokkig;
hokjes omgekeerd eivormig-elliptisch, stomp, boven elkander
geplaatst. Glespen-stuifmeel. Stijl aan den top, min
of meer afgeknot; eierstokhokjes met 2 eitjes.
Kruiden met gaafrandige, min of meer lederachtige
bladeren. Bloemen in 3-bloemige bijschermen, die met
een uitstaande min- of meer klierachtige beharing zijn
bedekt en een eindelingsche pluim vormen met korte
takken van onderen. Schutbladen en schutblaadjes klein.
Eéne soort van Sumatra, F. costulata Miq., waarschijnlijk nog
eene soort van Afrika.
36. R H IN A C A N TH U S Nees.
Kelk diep, 5-spletig, met smalle, borstelig toegespitste
segmenten. Bloemkroonbuis lang, dun-cilindrisch, aan de
keel een weinig kort verwijd; zoom 2-lippig; bovenlip
in den knop binnen gelegen, lijnvormig, ten slotte naar
achteren gekromd, aan den top 2-tandig; onderlip breed,
plat-uitgespreid, 3-spletig, met omgekeerd eivormige, gelijke
lobben, waarvan de middelste in den knop buiten
is gelegen. Meeldraden 2, in de keel ingeplant, korter
dan de bloemkroonlippen; helmknoppen 2-hokkig; hokjes
stomp, nagenoeg evenwijdig, vrij, boven elkander of het
eene hooger dan het andere geplaatst; staminodiën ontbrekend.
Grespen-stuifmeel. Schijf napvormig. Stijl draadvormig,
met stompen of onduidelijk 2-lobbigen top; eitjes
in elk hokje 2. Doosvrucht langwerpig, aan de basis in
een niet uitgeholden langen steel samengetrokken. Zaden
4 of door mislukking minder, min of meer cirkelvormig,
plat-samengedrukt, met groote, breede gegroefde werp-
haken.
Los vertakte, soms min of meer klimmende^ heesters
met gaafrandige bladeren. Bloemen nu eens in gering
aantal in de oksels van schutbladen, kort gesteeld, bundels
vormende, die langs de takken van een wijde pluim
zijn verspreid of aan de toppen der takken samengedrongen,
dan weder in bijschermen die een bloeispietsvormige
pluim voïmen. Schutbladen en schutblaadjes meestal korter
dan de kelk.
Aantal soorten omstreeks 6, in de tropische gewesten der oude
wereld. Eéne soort, Rh. communis Nees, komt in warmere streken
veel gekweekt voor en is misschien uit Java afkomstig.
B7. D lA N TH B RA L.
Kelk tot nabij de basis 5-deelig, met smalle slippen.
Bloemkroonbuis nauw, naar boven in een naar achteren
eenigszins opgeblazen keel verwjjd; zoom 2-lippig; bovenlip
opgericht, uitgerand; onderlip neerhangend, 3-lobbig.
Meeldraden 2, in de keel bevestigd en daarboven min
of meer uitstekend; helmhokjes stomp, aan een bijna
vorkswijs vertakt helmbindsel op verschillende hoogten
ingeplant. Gordel-stuifmeel. Schijf napvormig. Stijl draadvormig.
Stempel kort, 2-lobbig. Doosvrucht gesteeld,
spits; zaden 4, wratachtig beschubd, onduidelijk behaard.
Hederliggende kruiden met kortharige takken en eivor-
mige, nagenoeg onbehaarde bladeren. Bloemen in losse,
weinigbloemige, pluimvormige bijschermen. Schutbladen
klein en smal.
Aantal soorten omstreeks 80, voornamelijk in Amerika en eenige
weinige in tropisch Afrika en Azië, hiervan 2 in ÏTederlandsch en
Engelsch Indië. De geslachtsbeschrijving heeft voornamelijk betrekking
op de soorten van Nederlandsch Indië.
Het geslacht Dianthera L:, zooals het door Bentham en H ooker
was opgevat, wordt door Lindau gesplitst. De Amerikaansche
soorten worden als het ondergeslacht Dianthera tot Justitia L.
gebracht. De soorten van tropisch Azië worden over twee (of meer ?)
geslachten verdeeld. Van die, wier bloemen aren vormen, komt er
eene in hot nieuwe geslacht Odontonemella Lindau. Welke plaats
de drie anderen kregen, die in de Flora of British India worden
opgenomen, is ons niet duidelijk. Die wier bloemen in bijschermen