scorpionum reliquorumque tormentorum perfectionem
fui praesto, et cum eis commoda accepi; quae cum pri-
mo mihi trihuisti, recognitionem per sororis commen-
3 dationem servasti. Cum ergo eo beneficio essem obli-
gatus, ut ad exitum vitae non haberem inopiae timo-
rem, baec tibi scribere coepl, qiiod anima^verti, multa
te aedificavisse et nunc aedificare, reliquoque tempore
et puhlicorum et privatorum aedificiorum,. pro amplitu-
dine rerum gestarum ut posteris memoriae traderentur,
curam habiturum. Conscripsi praescriptiones termina-
t a s ,u t eas attendens et antefacta et futui'a qualia sint
opei'51 per te, nota posses habere; namque his volumi-
nihus appyui omnes disqiplinae rationes.
C A P ü< T ' I.
f lu id s it a r c h it e c t.u.ra, et de a r ch ite c t is -
ins t i t u e n d i s .
» Architecti est seientia pluribus disciplinis et varüs
eruditionibus ornata, cuius iudicio probantur omnia,
quae ab, ceteris, artibus perficiuntur opera. Ea nascitur
ex fabrica et ratiocinatione. Fabrica est- eontinuata ac
trita usu meditatio , qua manibus perficitur e materia
uniuseuiusque generis opus et ad propositum deforma?
tionis. Ratiocinatio autem est, quae res fabricatas soler-
tia ac ratione proportionis demonstrare atque explicare
2 potest. Itaque architecti qui sine litteris contenderunt
ut manibus essent exercitati, non potuerunt efficere, ut
haberent pro laboribus auctoritatem: qui autem ratio-
cinationibus et litteris solis confisi fuerunt, umbram non
rem persecuti videntur. At qui utnimque perdidicerunt,
uti omnibus armis ornati, citius cum auctoritate quod
fuit propositum, sunt assécuti. Cum in omnibus enim 3
rebus, tum maxime tetiäm in ärchitectura haec duo in-
sunt, quod significatur et quod: significat. Significatür
proposi.ta res de qua dicitur : hanc autem significat demonstratio
rationibus doetrinarum explicata. Quare
videtur utraque exercitatus esse debere, qui se archi-
tectum profiteatur. Itaque ëum et ingenioSum esse
oportet, et ad disciplinas dócilemj neque enim inge-
nium sine disciplina, aut disciplina sine ingenio perfectum
artificem potest efficére: et ut littératus' sit,
peritus graphidos, eruditus geometria, et optices nón
ignarus, instructus arithmetica, historias complures no-
verit, philosophos diligenter audiverit, musicam sciverit,
medicinae non sit ignarus, responsa iuris consultorum
noverit, astrologiam coelique rationes cognitas habeat.
Quae cur ita sint, hae sunt causae. Litteras archite- 4
ctum scire oportet, uti commentariis memoriam firmio-
rem efficere possit. Deinde graphidos scientiam habere,
quo facilius exemplaribus pictis quam velit öperis spe-
ciem deformare valeat. Geometria autem plura praesi-
dia praestat architecturae : et prirnum euth'ygrammi et
circini tradit usum, e quo inaxime facilius Aedificiorum
in areis expediuntur deSCriptiones, normarumque et
librationum et linearum directiones. Item per Opticen
in aedifieiis ab eertis regiönibus coeli lümina recte du-
cUntuf. Per Aritbmeticen vero sumptus aedificiorum
consummantur, mensuraritm rationes explicantur: dif-
ficilësque qiiaestiones geómëtricis ( arithmeticis ) ratio-
nibus et methodis inveniuntur. Historias autem plures 5
novisse oportèt, quôd: multa ornamënta saèpe in operi-
bus architecti désignant, de quibus argumentis ratio-
nem, cur fecerint, quaerentibus reddere debent. Quem
ad modum si quis statuas marmoreas muliebres stola