A th le ta rum autem nobilita tes b r e v i spa tio cum suis cor-
p o r ib u s senescun t; itaqu e n e q u e cum m a x im e sunt flo-
ren te s , nequ e p o s te r ita ti [ neque^ institutis h i , quem*
admodum sapientium co g ita ta hominum v-itae, prodesse
16 possunt. C um vero nequ e mo r ibus n eq u e institutis
sc r ip to rum p rae stan tibu s tr ib u an tu r h o n o re s , ip sa e autem
p e r se m en te s , aëris a ltio ra p ro sp ic ie n te s , memo*
r ia rum g rad ib u s ad coelum e la ta e , aevo imm or tali non
modo sententias sed etiam figu ra s eorum posteris co-
gu n t esse notas. I taq u e q u i litera rum iucunditatibu s
instinctas h ab en t mentes non p ossunt non in suis pecto-
r ib u s d edicatum h a b e re , sicuti d e o rum , sic E n n i i poe-
tae simulacrum. A c c i i autem carminibus q u i studiose
d e le c tan tu r , non modo v e rb o rum v ir tu te s sed etiam
1 7 figu ram eius v id en tu r secum h abere praesentem. Item
p lu re s p o s t nostram memoriam nascentes cum Lu c re tio
v id e b u n tu r v e lu t coram de re rum n a tu ra d isp u ta r e , de
a r te v ero rh e to r ic a cum C ic e ro n e ; m ulti posterorum
cum V a r ro n e con fèrent sermonem de lin gu a la tina : non
minus etiam p lu re s p h ilo lo g i cum G ra e co rum sapienti-
bus multa délibérantes secretos cum his v id ebun tu r habe
re se rm on e s : et ad summam sapientium scriptorum
senten tia e, co rp o r ibu s ab sen tib u s , vetustate florentes
cum insunt in te r consilia e t d isp u ta tio n e s , maiores
h a b e n t , qu am praesentium sunt au c to r ita te s , omnes.
%8 I ta q u e , C a e s a r , his auc to r ibu s f r e tu s , sensibus eorum
adhibitis et c o n s iliis , ea vo lumina consc rip si : et p r io r i-
bu s septem de a e d ific iis , octavo de a q u is ; in h o c de
gn om on ic is r a t io n ib u s , quemadmodum de rad iis solis
in mundo sunt p e r umb ras gnomonis in v e n ta e , quibus-
que ra tion ibu s dilatentur a u t c o n t ra b a n tu r , explicabo.
C A P U T I . (vulgd I Y . )
(De zona duodecim s igno rum et se-ptevi
as t rorum c ont ra r io cursu.')
E a autem sunt d ivina mente com p a ra ta , h ab en tq u e i
admirationem magnam con s id e ran tib u s, quod um b ra
gnomonis aequinoctialis alia magnitudine est Athenis,
alia A le x a n d r ia e , alia Piomae, non eadem P lacentia e
ceterisque orbis terra rum locis. Itatpie longe alite r
distant descriptiones horologiorum locorum mutatio-
nibus. Umb rarum enim a equ ino c tialium magnitudi-
nibus designantur analemmatorum fo rm a e , e x quibus
p er fic iun tur ad rationem locorum et umb rae gnomo-
num hora rum descriptiones. Ana lemma est ratio con*
quisita solis cursu et umb rae crescentis a b rum a ob-
servatione in v e n ta , e qua p e r rationes architectonicas
circinique descriptiones est inventus effectus in mundo.
Mundus autem est omnium naturae re rum conceptio 2
summa coelumque sideribus conformatum. Id v o lv i-
tur continenter c ircum terram atqu e ma re p e r a x is
cardines extremos. N am q u e in his locis naturalis
potestas ita arch itectata est collo cav itque cardines tan*
quam c en t ra , unum a te r ra et a ma r i in sUmmd
mundo ac post ipsas Stellas sep ten tr ion um , alterum
transcontra sub te r ra in meridianis p a r t ib u s ; ib iq u e
circum eos cardines o rb icu lo s, [ tnnquam] c ircum centra
ut in to rn o , p e r fe c it , q u i g ra e ce JtoXoi nominan*
tu r ; p e r quos p ervo lita t sempiterno coelum : ita me*
dia terra cum ma ri centr i loco n a tu ra liter est collqcata<
His natura dispositis i t a , uti septenti’ionali p a r te a 3
terra excelsius habeat a ltitudine c e n t rum , in meri-
16