contineantur , teg an tu rqu e tabulis m a x im e p r im i s , si
n o n , e x cetera m a te r ia , quae maxime habere potest
v ir tu tem , p ra e te r p inum aut alnum. Haec enim sunt
f ra g ilia et fa c ilite r re cip iun t ignem. Circurn tabulata
collo cen tu r crates e x tenuibus v irg is creb er r im e textae,
m a x im eq u e recentibus p erc ru d is cor iis duplicibus con-
su tis, far tis a lga aut p aleis in aceto maceratis c irca
tegatur machina tota : ita ab his re iic ien tu r p laga e
ba listarum et imp etus incendiorum.
CAPUT XV. (vulgo XXI.)
D e a I i i s t e s t u d i n i b u s .
E s t autem et aliud genus testudinis, quod re liq u a
omnia h a b e t , quemadmodum quae su pra sc rip ta sunt,
p ra e te r capreolos ; sed h abet c irca p luteum et pinnas
e x ta b u lis , et superne su bgrundas p ro c lin a ta s , su p ra -
q u e tabulis et cor iis firmiter f ix is continentur : in su p e r
v ero a rg illa cum cap illo subacta àd earn crassitudinem
in d u c a tu r , u t ignis omnino non possit ei machinae
nocere. Possunt a u tem , si opus fu e r i t , eae ma chinae
e x octo rotis e s se , si ad loc i naturam ita opus
fu e r it temperare. Quae autem testudines ad fodien-
dum com p a ran tu r , ( opvy&S g ra e ce d icu n tu r ) cetera
omnia h ab en t, uti su pra scriptum e s t : frontes autem
earum f iu n t , quemadmodum anguli t r igon o rum , uti,
a muro tela cum in eas m ittan tu r , non p lanis fron-
tibus e x c ip ian t p la g a s , sed ab lateribus labentes, sine
p e r icu lo q u e fodientes q u i intus sunt tueantur. N on
mihi etiam v id e tu r esse alienum de testudine, qu am
Hegetor B y z an tiu s fe c i t , qu ibu s rationibus sit facta,
exponere. F u e ra t enim eius baseos longitudo pedum
L X , latitudo XII; arrectaria, quae supra compactio-
nem erant quatuor collocata, ex bxnis tignis fuerant
compacta, in altitudinibus singulorum pedum XXXVI,
crassitudine palmipedali, latitudine sesquipedali. Basis
eius habuerat rotas octo, quibus agebatur: fuerat autem
earum altitudo pedum V I S 4- , crassitudo pedum
trium, ita fabricata triplici materia, altemis se contra
subscudibus inter se coagmentata, laminisque ferreis
ex frigido ductis alligata. Hae in arbusculis, sive 5
hamaxopodes dicantur, habuerant versationes. Ita
supra transtrorum planitiem, quae supra basim fuerat,
postes erant erecti pedum XVIII: — , latitudinis S :— ,
crassitudinis F . Z. distantes inter se I S : — ; supra eos
trabes circumclusae continebant totam compactionem
latae pedem I. crassae S . - I - , supra earn capreoli
extollebantur altitudine pedum XII, supra capreolos
tignum collocatum coniungebat capreolorum compa-
ctiones. Item fixa habuerant lateraria in transverso,
quibus insuper contabulatio circumdata contegebat in-
feriora. Habuerat autem mediam contabulationem su- 4
pra trabeculas, ubi scorpiones et catapultae colloca-
bantur: erigebantur et arrectaria duo compacta pedum
XXXV crassitudine sesquipedali latitudine
pedum II, coniuncta capitibus transversario cardinato
tigno et altero mediano inter duos scapos cardinato
et laminis ferreis religato: quo insuper collocata erat
altemis materies inter scapos et transversarium traie-
cta, cheloniis et anconibus firmiter inclusa. In ea
materia fuerunt ex torno facti axiculi duo, e quibus
fîmes aliigati retinebant arietem. Supra caput eorum 5
qui continebant arietem, collocatum erat pluteum tur-
riculae similitudine ornatum, uti sine pericnlo duo
milites tuto stantes prospicere possent et renunciare,