274 D E A R C H I T E C T U R E
cuntur in exteriorem et re fe ru n tu r in summum ad or-
b icu lo s se cun d o s; tra iec ti redeunt ad im um ; e x imo
re feru n tu r ad c a p u t , et traiec ti p e r summos redeunt
ad machinam imam. In rad ice autem machinae col-
lo ca tu r tertia t ro ch le a ; earn autem G ra e c i ixotyovTCC,
n o str i artemonem appellant. E a trochlea re lig a tu r ad
machinae radicem hahens orbiculos tre s , p e r quos
traiecti funes traduntur hominibus ad ducendum. lta
tres ordines hominum ducentes sine ergata celeriter
10 onus ad summum p erdu cunt. Hoe genus machinae
p oly sp aston a p p e lla tu r , quod multis o rbiculorum c ir -
cuitionibus et facilitatem summarn p ra e sta t et celeri-
tatem. Una autem statutio tign i h an c habet utilita-
tem , quod ante quantum v e lit a d e x tra ac sinistra
ad la te ra declinando onus deponere potest. Harum
machinationum om n ium , quae su pra s c r ip ta e , ra t io nes
non modo ad has res sed etiam ad onerandas et
1 e xoneranda s naves sunt p a ra ta e , aliae e ie c ta e , aliae
p lan a e in carchesiis versatilibus collocatae. Non minus
sine tignorum erectionibus in p lano etiam eadern
ration e et temperatis fnnibus et trochleis subductio-
1 1 nes navium efficiuntur . Non est autem alienum etiam
C hersiphronis ingeniosam rationem exponere. Is enim
scapos columnarum e x lapidicinis cum deportare v e lle
t Ephesum ad Dianae fan um , p ro p ter magnitudinem
onerum et viarurn campestrem m o llitu d inem, non con-
fisus c a r r is , ne rotae d e vo ra ren tu r , sic est conatus.
De materia trientali scapos q u a tu o r , duos transversa-
rios interpositos duobus lo n g is , quanta longitudo scapi
fu e r a t , complectit et com p e g it , et ferreos cnodaces
u ti subscudes in capitibus scaporum fanplumbavit et
armillis in materia ad cnodaces circumdandos in fix it ,
item buculis iligneis cap ita reü g a v it. Cnodaces autem
L I B E R X. C a p. ir. 0 *7 £
in armillis in clu si liberam habu erunt versationem tan-
tam , u ti cum boves ducerent su b iu n c t i, scapi versando
in cnodacibus et armillis sine fine volverentur . Cum 12
autem scapos omnes ita v e x is s e n t , et instarent ep is ty -
lio rum v e c tu ra e , filius C hersiphronis Metagenes trans-
tu lit earn rationem e scaporum v e c tu ra etiam in ep i-
stylio rum deductione. F e c it enim rotas c ir c ite r pedum
du odenum, et epis ty lio rum cap ita in médias rotas in clusit
; eadem ratione cum cnodaces et armillas in cap
it ib u s inclusit. Ita cum trientes a bubus duceren-
tu r , in armillis inclusi cnodaces versabant ro ta s ; ep i-
stylia vero inclusa u t i a xes in rotis eadem ratione
qua scapi sine mora ad opus pervenerunt. E x em p la r
autem e r it e iu s , quemadmodum in palaestris c y lin d r i
e x a eq u an t ambulationes. Nequ e h oc potuisset fier i,
nisi primum p rop in q u ita s esset: non enim p lus sunt
ab lapid ic in is ad fanum quam millia pedum octo :
ne c ullus est c livu s , sed perpetuus campus. No stra 1 3
vero memoria cum colossici A p o llin is in fano basis
esset a vetustate d e f r a c ta , et metuentes ne caderet ea
statua et fran g e re tu r , lo caverunt e x eisdem lapidicinis
basim excidendam. C o n d u x it quidam Paeonius. Haec
autem basis era t longa pedes d u o d e c im , lata pedes
o c to , alta pedes s e x : quam Paeonius g lo r ia fretus
non uti Metagenes a p p o r ta v it , sed eadem ratione alio
©pen ere constituit machinam facere. Rotas enim circi- 14
ter pedum quindecim fecit, et in his rotis capita la-
pidis inclusit: deinde circa lapidem fusos sextan tales
ah rota ad rotam ad circinum compegit ita, uti fusus
a fuso non distaret pedem nisi unum. Deinde circa
fusos funem involvit et bubus iunctis funem ducebat;
ita cum explicaretur, volvebat rotas, sed non poterat
ad lineam via recta ducere, sed exibat in unam £ vcl