N A T U U R K U N D E .
ende hetgedierié des velís. ende dhet kruipendegedierte
dat op het aartryk kruipt , ende alie
menfchen die op den aardtbodem zyn : ende de
bergen znllen nedergc'worpen worden, ende de
fleyle plaat zen zullenneder vallen, ende alie muiiren
zulkn ter aarde
' 3 6 7
tale voerc de Almachtige G O D by Ezech.
X X X V I I I . 19. 20. Ook maakt onze Zaligraaker
melding van aardbeevingen Match.
X X I V . 7. dewelke voor den oordeel-dag de
aarde zullen doen fchuddcn.I ^x^ii 1VÍÍUUUV.U. Du ce «UJliCtJl e g g ing
Dusdanige van welke plaats nagezien kan worden.
P R I N T B L A D DCX.
Te dien dage ml de B E E R E met zynen haräen , endegrooten, ende flerken
fweerde bezoehn den Leviathan , de langwetnelende flange, ja den Leviathan,
de kromme flomme Slange : ende hy zai de Drake , Aie in der zee is , daodetì
Jez. XXVir. vers i.
De L E V I A T H A N word verkclt in deeze freni.
Ve Zeeman wel, doch om door gif mg ßechts bekent ;
Ben kerzaam Zinnebeeld vm Kerkgc^eldemaren,
Die ßeeäs Godi Kinderen met woede en moord vervaaren.
A Lhier oncmoeten wy eenige Waterdicren
onze aanmerking waardig.
Leviathan nachajeh bariach, Leviathan de
iangivemelende Slange, ons Zurigers Leviathan
die lange Schlang , gcven alleenlyk een dwa-
Iciid, geen onderfclieidcn, denkbceld: tevergeefs
zoad gy ccn zodanig beeib van deczcn
naam by den Beeilenbcfchryvers zoeken. te
vergeefs te land en te water. Men zoiide iets
onderfcheidens en bekends zeggen , by aldien
men met Bochart het zoude overzetten de vifeh
Zygxna welke by den Walvindien teilen Offimiits,
c^himns, Gdemis,,_y£gineta, Uafliiis,
Phile, Svidas. word die vifch
^en^^rad lipo ton zttgoUj vanhetjok, ofdwarshouc
, de halans van cene fehaal, wegens de
dwarfle legging van het langehoofd. By den
Hoogdultfehen Schlegel-Fifch , Fig. y. 2. van
wegens de gedaante eens hamers, by denltalianeii
balifla, fefce martello, by den Franfehen
re Marfeille barretella en peis jonzioii, dac is,
Joodfche Vifeh, om dat oudstyds de Joden te
Avignon zodanige hoeden hebben gcdragen,
waar toc gebracht ook können worden die vrouwen
hoeden te Straatsbmg in gebruik. Eigentlyk
behcort deze \'irch niet tot de WalvilTehen
maar tot de groote Zee-viffehen, in
het byzonder tot de Hazclhaayen. Uirdenaam
alleen nachafch bariach zal niemand lichtelvk
«den welke deze vifeh is, want Mi-faftibetekent
eene Slang , dog dat 'er een vifeh moet
verllaan worden, blykt iiit de voornaam Leviathan
, welke naam van dezelve betekenis is
met Thanuin een Walvifch. Aandeze verklanng
geefi licht Amos IX. 3. alwaar nachafch
onder de viflcllen moet geftelt worden. Al
uerbergden zy haar uau voor myne oogeu itiden
gront van de zee , •zoo zal ik -van daar eencr
ßange gebieden , die zalze byten. Ook is deze
vifch, van welke nuWord gefprcoken, eennadrnkkelyk
Zinnebeeld of van den Duivel, of
van der Kerke vyanden, wie die ook z y n , zoo
ten aanzien van zyn aart, als ten aanzien van
zyne gedaante, dewelke fchrikaanbrengt. Ofpiamis
Halieiit. I. B. jöo. is. Ook de zeer
groote IValmfch, en de uitermaten groote Zeegedrochten,,
ontembare krachten hebbende, door
een ßmirs gezicht affchowwelyk, geduurigewoe'
de en grimmigheden uitblazende , onder welken
ook IS de wreede Zee-leeuw (eenezoortvaneea
K r e e f t ) en de wreede Zygana.
In het V . B. Halieut. ts. 37.
Of weite Zee-Leenw heeft zoo vele flerkte,
die van binnen zoo vol vmir is , dat hy de ver~
fchrikkelyke Zygenen kan evenaren?
Deze Vifch namentlyk is den Zeelieden verfchrikkelyk
door deoverwydeopenfperringvan
de bek, door vyf rygen ichrrpe fanden, mec
welken dezelve in het woeden en menfchen en
groote viflehen van een fcheiirt. Dog den
Joodfchen Schryvers is deze niet lang genoeg^
derhaiven necmen zyhun toevluehttotdegroote
Zeevillchen ofWalvilTcheii, ja tot de aldergrootften,
dewelke zig uitftrekken ter lengte
van ioo. ftadien , dat is , gelyk zy drooraen^
' van het eene iiiterfte der zee tot het andere daar
regen Over. By aldien men vermaak ichept in
oude wyfs praatjes, zoo heeft men in het Thal -
\ miidifch Traktaat Bava Batbra bl. 73. teleezen
van een fchip eertyds op de rugge van de
vifch gevoerd, dewelke eene driedaagfehe reiz
e had afgelegt van de eene vin tot de andere.
Deze l^engenden der Joden zyn echter niet met
al vergeleeken by de Mahometaanfchen , dewelke
fei'!.
t ' i
M