qrfil
! if!'
.j.i'iifll!'
C o M M E N T A R I I
mnndfl.' Rot^e: E.ni Analemma ist eine aas ~Be oh achturig Ses
Sonnenlanfs and des vota kürzesten Tage an zunehmenden
Schallens erfundene theoretische F ig u r , vermittelst welcher
man sich tuit Jlhlj^e enies archUectonischen Ferj^ahrens iind eini-
ger Zirkelbeschreibungen einen B e g r if f von der BeschaJJ'enheit
der d J'e lt zn bilden gelernt hat. Vides in singulis veibis oinnes
inteipretes abei rasse: e^'ectmn vero inmnndo solus Penaltus lecte
intellexit et vertendo leddidit. Bj^ectus enim nullus bic alius est
quain qui a sole veiiit.
De analenirnate nunc paucis videamus, quo vocabulo im-
proprie usus esse Vitruvius reperitur, recte ut admonuit Sal-
inasius Exercit. p. 520. Locus ipse vel amussium, in quo de-
fonnata eiat et designata liaec ratio, analemma proprie vocaba-
tur. Ita Salmasius 1, c. Atque omnino dvd\if/ifia est, interpre- .
tajite Suida cum Hesycbio, vijjwfia; Suidas addit sri/piy/ia et
locuin Anonymi: nuravoycas tö ^dpos t S>v dpahyixfidraiv nai ms
aóuvuTov tsri saAfvisat ra reijiy. De muris igitur in altum eductis
est in eo loco. Dionysius Halicarn. 3, 69 de Capitolinae aedis
lovis fundamentis; dvaAijfijinSiv injn/Xo'is iroXXajcóSev nepiAu^oov
3sai iroKvv jo v v ëis rov jxeTuÉv rSiv dvdXyjxjidrbev riai rijs rtopvipijs
róirov ipnpopijSas. ubi recte substructiones vertunt, ut 4, 59. Cf.
Wesseling. ad Diodori 17, 70. In Tnscriptione Musei Veionensls
p. 40 èvaXyjijxaTa vertunt fastigia aedificiorum et solaria. Proprie
igitur analemma est suggestus , et quicquid substructum susc pit
corpus imponendum. Latini similiter suscipere dixerunt. Plinlus X
Epist. 48. Nam Jiiltu ra e ac substructiones, quibus subinde susci-
pitur theatrurn, non tam Jirm a e mihi qiiam sumptuosae v id eu '
tur. Seneca Epist. 90. Qiiid lapideas moles in rotundinn ac leve
J-onnatas, quibus porticus eb capacia populorum tecta suscipimns.
Turnebus Advers. 1, 23 comparabat Theonis locum : na.i ndvreav
T&v Xoiiz&v T(bv év T& dvaXypjxari vnoriBtpépaov dnoXovSoos rlh
Gfaiptiiw ari/puTi.
In suggestu eiusmodi lapideo quadrato vel rotundo vel in pilis
ponebantur ttóXoi aut snió^ypa. Analemma porro fuit ab boro-
logio diversuin et multo antea inventum, li» analenirnate sola
A D L I B R T IX. C A P U T I. 1. a. 175
umbrarum magnitudo, prouti cresceret decresceretve, spectabatur.
Daec opeiose doemt Salmasius 1. c.
Mundus — ccnceptio — Hinc Capitulum VTTT exorditur
Wrat. Cjcnceptiouem Turnebus Advers. 22 c. 28 comprelunsio-
nem, complexionem ex graeco (SvXX/,il>ip, interpretatur. Post side-
r/bus Guell'. inserit et slellarum cursibus, Wratisl. et stellarurn
tmusibus. Denique conformatus Vatic. Cotton.
in hii locis — Sulpic. his in locis. Deinde archytecLa est
Cotton. Veibum est omittit Wrat. Postea cenirurn Sulp.
a terra et a m a r i— Sulpic. a terra in mari. \atic. Cotton.
a terra immatiL Franecb. a terra ima. Guelf. a terra in mani,
supiascripto imniani Wrat. a terra in manii. Penaltus vertit:
dont L'un va de la terre et de la mer rendre au haat du monde
aiipres des éto.les du Septentrion. Galiani: uno al di snj/ra
della terra et del mare all’ eslremitd del cielo, presso Ie stelle
septentrionali. Rode; Biner über der B rd e uiid Meer oben im
Blimmel noch hinter den beiden Baren. Libiorum scriptorum
et Sulp. lectionem non recte coniecisse videtur locundus. Facl-
lius inde etficies terram et mare. Sequentia vero docent prae-
positionem a mutandam in supra. Aliter res liaberet, si \itru-
vius axeni a terra et mari ad summum mundum pertendere
dixisset. Red cardines et centra sunt in summo mundo et axis
extremis cardinibus. — Deinde Wrat. at post stellas ipsas dat.
alterum trans contra — Wrat. alterum transo dat. Duram
orationein Vitruvii notavit etiam Pliilander. Reddere voluit grae-
cum riUTaPTtripv.
. circuni eos cardines orbiculns— Hanc Sulp. Vatic. Guelf. Wrat.
scripturam mutavit locundus in eorum cardunim, ita ut structura
verborum plane collapsa sensum loei tolleiet. Idem sequens tan-
quam inseruit, quod abest a Sulp. Fian. \ oss. Guelf. Wiatisl.
Veterem lectionem primus restituit Philander, eanique dedit Laet,
Galiani et Rode. Denique iiti in lorno Guelf.